Τα πρώτα δοντάκια

[Τζοαννα]

Τις τελευταίες ημέρες κάτι έχει αλλάξει στη συμπεριφορά του μωρού. Το ήρεμο αγγελούδι σας μεταμορφώθηκε σε ένα νευρικό και ευερέθιστο διαβολάκι που αρπάζει και δαγκώνει με μανία ό,τι βρει μπροστά του: από την κουδουνίστρα μέχρι το δάχτυλο του ανυποψίαστου μπαμπά. Κλαίει υστερικά χωρίς λόγο και αρνείται ακόμη και να δοκιμάσει το αγαπημένο του φαγάκι. Τα σημάδια είναι καθαρά: το μωράκι σας ετοιμάζεται να υποδεχτεί το πρώτο του δοντάκι. Με έντονη ανησυχία, ασταμάτητα κλάματα και έναν πρωτόγνωρο εκνευρισμό, στοιχεία, ευτυχώς, παροδικά που σταματούν όταν αρχίσει να ξεπροβάλλει δειλά δειλά ανάμεσα στα ούλα η πρώτη αστραφτερή κάτασπρη περλίτσα. Την ταλαιπωρία των πρώτων ημερών θα ακολουθήσουν ο ενθουσιασμός και η περηφάνια. Και δικαιολογημένα, άλλωστε, αφού το μωράκι σας ανέβηκε άλλο ένα σκαλοπάτι στην πυραμίδα της ανάπτυξης. Πότε θα συμβεί αυτό; Αν και τα περισσότερα μωρά βγάζουν το πρώτο τους δοντάκι γύρω στους έξι μήνες, γενικός κανόνας δεν υπάρχει. Μερικά μωράκια γεννιούνται με ένα, δύο δόντια, ενώ κάποια "τεμπέλικα" βγάζουν δοντάκια μετά τους 12 μήνες. Η ανατολή του πρώτου δοντιού πάντως συνοδεύεται από διάφορα ενοχλητικά συμπτώματα: έκκριση μεγαλύτερης ποσότητας σάλιου, κόκκινα και πρησμένα ούλα, εκνευρισμός, ανορεξία, ανησυχία στον ύπνο. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να σας ταλαιπωρήσουν λίγες ημέρες ή λίγους μήνες. Αν το μωράκι σας υποφέρει πολύ, προσπαθήστε να το ανακουφίσετε καθαρίζοντας το στοματάκι του δύο, τρεις φορές την ημέρα με μια γάζα βρεγμένη με κρύο νερό. Για την αποσυμφόρηση των ούλων μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε ένα παγάκι τυλιγμένο σε γάζα στις περιοχές στις οποίες τα ούλα είναι πολύ κόκκινα, ή να δώσετε στο μωράκι κάποιο από τα παιχνιδάκια που περιορίζουν τις ενοχλήσεις των ούλων. Αν το μωράκι σας παρουσιάσει διάφορα άλλα συμπτώματα, όπως διάρροια ή πυρετό, μη βιαστείτε να τα αποδώσετε και αυτά στα δοντάκια. Πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας, γιατί υπάρχει η πιθανότητα το παιδί να έχει προσβληθεί από κάποια λοίμωξη, ανεξάρτητα από την εμφάνιση του πρώτου του δοντιού. Τα πρώτα δοντάκια που θα φυτρώσουν στο στοματάκι του μωρού είναι οι κάτω κεντρικοί τομείς (κοπτήρες), για να τους ακολουθήσουν ύστερα από λίγο οι άνω κεντρικοί τομείς.

Αργότερα θα βγουν:

Οι άνω πλάγιοι τομείς

Οι κάτω πλάγιοι τομείς

Οι άνω και κάτω γομφίοι (τραπεζίτες)

Οι άνω κυνόδοντες

Οι κάτω δεύτεροι γομφίοι

Οι άνω δεύτεροι γομφίοι

Σε αυτά τα 20 νεογιλά δοντάκια του μωρού, οι γονείς δεν έδιναν την πρέπουσα σημασία παλιότερα, επειδή έτσι κι αλλιώς κάποια στιγμή θα έπεφταν για να αντικατασταθούν με τα μόνιμα. Σήμερα, όμως, όλοι οι οδοντίατροι τονίζουν με έμφαση τη σημασία αυτής της πρώτης οδοντοστοιχίας. Οι λόγοι; Τα πρώτα δοντάκια εξασφαλίζουν τη σωστή ανάπτυξη του προσώπου και των γνάθων του παιδιού. Το μωράκι σας τα χρειάζεται για να μασήσει το φαγάκι του. Διάφορα προβλήματα στα δόντια μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στην ορθή ομιλία του παιδιού. Τα πρώτα δοντάκια είναι οι βάσεις της μόνιμης οδοντοστοιχίας του παιδιού σας, αφού το καθένα από αυτά κρατά μια θέση για το μελλοντικό και μόνιμο διάδοχό του. Πολλά από τα ορθοδοντικά προβλήματα που ταλαιπωρούν μεγαλύτερα παιδιά θα είχαν αποφευχθεί, αν τα νεογιλά δοντάκια τους είχαν διατηρηθεί σε καλή κατάσταση. Υγιή νεογιλά δόντια δημιουργούν τις προϋποθέσεις για υγιή μόνιμα δόντια. Αντιθέτως, αν τα πρώτα δοντάκια τερηδονιστούν, τότε τα μικρόβια που δημιουργούν την τερηδόνα μεταφέρονται και στα μόνιμα δόντια. Η υγεία των δοντιών είναι σημαντική για τη γενικότερη υγεία του παιδιού. Μια χρόνια φλεγμονή ή ένα απόστημα στα δοντάκια μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα υγείας, αφού τα μικρόβια έχουν την ικανότητα έτσι να φτάσουν σε απομακρυσμένα όργανα, όπως η καρδιά και τα νεφρά.

Φροντίδα και υγιεινή των δοντιών

Επειδή όμως η διάπλαση των δοντιών αρχίζει πολύ πριν από την εμφάνισή τους στο στόμα (ξεκινά ήδη από την πέμπτη, έκτη εβδομάδα της εμβρυϊκής ηλικίας), πρέπει να εξασφαλίσετε από πολύ νωρίς τις κατάλληλες συνθήκες και να προετοιμάσετε σωστά την ανατολή των πρώτων δοντιών. Πώς; Μα φροντίζοντας τα δικά σας δόντια. Γιατί έχει αποδειχθεί ότι η τερηδόνα στα δοντάκια του μωρού οφείλεται σε διάφορα μικρόβια τα οποία μεταδίδονται στο παιδί μέσα από το σάλιο της μητέρας του. Αυτό συμβαίνει επειδή η μητέρα φιλά το παιδί και γενικά το στόμα της είναι πολύ κοντά σε αυτό του μωρού της. Η μετάδοση της τερηδόνας όμως μπορεί να γίνει και από άλλα μέλη της οικογένειας ή από φίλους που πλησιάζουν το στόμα τους στο στόμα του μωρού. Ο ίδιος κίνδυνος μετάδοσης της τερηδόνας υπάρχει και όταν το βρέφος μεγαλώσει. Γι΄ αυτό, όσοι γονείς έχουν τη συνήθεια να δοκιμάζουν το φαγητό του μωρού με το ίδιο κουτάλι ή πιρούνι με το οποίο θα το ταΐσουν, ας ξέρουν ότι πρέπει να είναι σίγουροι ότι δεν έχουν τερηδόνα. Διαφορετικά, θα ήταν σκόπιμο, για καλό και για κακό, να εγκαταλείψουν τη συνήθεια. Όσο πιο νωρίς μάλιστα εγκατασταθούν τα μικρόβια αυτά στα δόντια του παιδιού, τόσο πιο πολλά προβλήματα θα παρουσιαστούν μελλοντικά. Πρέπει λοιπόν να φροντίζετε τα δόντια σας καθημερινά αλλά και να επισκέπτεστε προληπτικά τον οδοντίατρο δύο φορές το χρόνο. Όταν το μωράκι βγάλει τα πρώτα του δοντάκια, θα πρέπει να τα καθαρίζετε δύο φορές την ημέρα (η μία θα είναι πριν από το βραδινό ύπνο). Στην αρχή, ο καθαρισμός θα γίνεται με μια βρεγμένη γάζα και αργότερα, όταν το παιδί αποκτήσει αρκετά δοντάκια, θα τα πλένετε με μια μικρή, πολύ μαλακή νάιλον οδοντόβουρτσα με νερό και ύστερα θα βάζετε πάνω ελάχιστη ποσότητα φθοριούχου οδοντόπαστας, ίση με ένα μπιζέλι, εφόσον βέβαια το παιδί σας έχει μάθει να φτύνει ώστε να μην καταπίνει την οδοντόπαστα. Από την ηλικία των έξι μηνών και μετά πρέπει να αρχίσετε να δίνετε στο μωράκι σας φθόριο, το οποίο αποτελεί το πιο αποτελεσματικό μέσον για την καταπολέμηση της τερηδόνας. Η συστηματική χορήγηση φθορίου είναι η καλύτερη άμυνα των δοντιών, ισχυρίζονται οι οδοντίατροι, οι οποίοι αναλαμβάνουν τη φθορίωση των δοντιών.

Προσοχή στη διατροφή του παιδιού σας

Εκτός, όμως, από την καθημερινή υγιεινή και φροντίδα των δοντιών, καθοριστικό ρόλο για όμορφα και γερά δοντάκια παίζει η σωστή και ισορροπημένη διατροφή. Και πρώτα από όλα το γάλα, που αποτελεί την κύρια τροφή στην ηλικία αυτή και περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη των δοντιών. Εκτός όμως από το γάλα, το μωράκι πρέπει να τρώει τροφές πλούσιες σε λευκώματα, βιταμίνες, ασβέστιο και φώσφορο, στοιχεία απαραίτητα για την αδαμαντίνη και την οδοντίνη. Αντιθέτως, τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες και κυρίως ζάχαρη είναι πολύ επικίνδυνες για τα δοντάκια του παιδιού, γιατί καταστρέφουν την αδαμαντίνη. Ο μεγαλύτερος εχθρός τους, όμως, είναι το μπιμπερό ή μάλλον η κατάχρηση του μπιμπερό.

Τα μωράκια που έχουν συνηθίσει να χρησιμοποιούν το μπιμπερό πολλές ώρες, όχι μόνο για να φάνε αλλά και για να ηρεμήσουν ή να κοιμηθούν, κινδυνεύουν να αναπτύξουν τερηδόνα και να καταστρέψουν τα δοντάκια τους. Και αυτό επειδή τα διάφορα μικρόβια έχουν την ικανότητα να μεταβολίζουν το γάλα (και πολύ περισσότερο τα διάφορα ζαχαρούχα ροφήματα), παράγοντας οξέα. Τα οξέα αυτά προκαλούν απασβέστωση των δοντιών, η οποία πολύ γρήγορα εξελίσσεται σε τερηδόνα. Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση, αν το μωρό χρησιμοποιεί το μπιμπερό κατά τη διάρκεια της νύχτας, γιατί τότε το σάλιο, που αποτελεί τη φυσική προστασία των δοντιών, περιορίζεται σημαντικά από τα οξέα. Για να προστατεύσετε, λοιπόν, τα δοντάκια του μωρού από την τερηδόνα, πρέπει να του δίνετε το μπιμπερό μόνο για να πιει το γαλατάκι του και να του το παίρνετε αμέσως μόλις τελειώσει.

Αν το παιδί σας έχει συνηθίσει να κοιμάται με το μπιμπερό, προσπαθήστε να αντικαταστήσετε το γάλα με νερό. Επίσης, κατά το τέλος του πρώτου χρόνου, πρέπει να αρχίσετε να το περιορίζετε σιγά σιγά, με σκοπό να το αντικαταστήσετε με τα πλαστικά κυπελλάκια που είναι ειδικά για τα μωρά. Την ίδια καταστροφική επίδραση στα δοντάκια του παιδιού μπορεί να προκαλέσει και ο μητρικός θηλασμός, όταν δεν περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο για τη διατροφή του παιδιού, αλλά λειτουργεί και ως μέσον καθησυχασμού.

Επίσης, αν δίνετε πιπίλα στο μωράκι σας, ποτέ μην κάνετε το λάθος να τη βουτήξετε σε μέλι ή σε ζάχαρη. Είναι καταστροφικό για τα δοντάκια του.

Η επίσκεψη στον οδοντίατρο

Στην ηλικία των 12 μηνών, μαζί με τα πρώτα του γενέθλια, το μωράκι σας είναι έτοιμο για την πρώτη του επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο ή στον οδοντίατρο που ασχολείται με παιδάκια. Αυτός θα εξετάσει το στοματάκι του, θα σας δείξει το σωστό τρόπο για να καθαρίζετε τα δοντάκια του, θα σας πει τι πρέπει να τρωει και τι να αποφεύγει, θα σας δώσει πολύτιμες πληροφορίες για τη σωστή φροντίδα των δοντιών και του στόματος. Είναι κάτι που το έχουνε ανάγκη, αφού το 64% των παιδιών προσχολικής ηλικίας παρουσιάζει τερηδόνα σε 4 τουλάχιστον δόντια, χωρίς να το έχουν αντιληφθεί οι γονείς.

Κανόνες για την υγεία των δοντιών

Διάφοροι περιβαλλοντικοί και κληρονομικοί παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν τα δοντάκια του μωρού ως προς τον αριθμό, το μέγεθος, το σχήμα και την ποιότητα κατασκευής τους. Κυρίως όμως εξαρτάται από εσάς αν θα αποκτήσει το παιδί σας όμορφα και γερά δόντια κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Οι βασικές αρχές για την υγεία των δοντιών είναι οι παρακάτω:

Σωστή διατροφή, πλούσια σε ασβέστιο, λευκώματα, φώσφορο και βιταμίνες.

Χρήση του μητρικού θηλασμού αλλά και του μπιμπερό αποκλειστικά και μόνο για τη διατροφή του μωρού.

Καλός καθαρισμός των δοντιών με φθοριούχο οδοντόπαστα.

Χορήγηση φθορίου από το στόμα υστέρα από υπόδειξη του γιατρού σας .

Πρόληψη από παιδικές ασθένειες. Ο υψηλός πυρετός μπορεί να διαταράξει την ισορροπία ασβεστίου στο αίμα του παιδιού και να επηρεάσει την ενασβεστίωση των δοντιών που διαπλάθονται εκείνη τη χρονική περίοδο.

Αποφυγή λήψης αντιβιοτικών της κατηγορίας των τετρακυκλινών, διότι τα συγκεκριμένα αντιβιοτικά χρωματίζουν όσα δοντάκια διαπλάθονται τότε.

Επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο ή τον οδοντοίατρο δύο φορές το χρόνο, μετά το πρώτο έτος της ζωής του μωρού. Σε περίπτωση τραυματισμού των δοντιών, άμεση αντιμετώπιση από τον οδοντίατρο, γιατί ο τραυματισμός των νεογιλών δοντιών μπορεί να επηρεάσει τη φυσιολογική διάπλαση των μονίμων.

[mariah]

ωραιο αρθρο!

εμας το 2ο μας δοντακι κατω βγαινει στραβα

απο γρινια αλλο τιποτα....δοντια και ιωση= ξεχασαμε τι θα πει βραδινος υπνος!

[jovanna]

mariah kai twra pou bgainei straba ti mporeis na kaneis????kai giati bgainei straba????

[mariah]

τι να πω μωρε ...αλλοι μου ειπαν οτι θα στρωσει...

την αλλη εβδομαδα θα παμε στο γιατρο και θα μας πει.

παντως σιδερακια δε προβλεπονται

θα δουμε....θα ειναι η γοητεια μας

[Τζοαννα]

Mariah mou...

Min anisixeis agapi mou...

Tha strosei to dontaki tou...

Na sou pw kai pws???????????

Me tin GLWSSA tou i pou tha vgoun ta alla dontakia...