ΑΠΙΣΤΕΥΤΕΣ ΦΑΤΣΟΥΛΕΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ-ΜΑΙΟΥ!ΤΑ 1α ΜΑΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

[samarcande]

Η απόγνωση των βρεφών

Ας φανταστούμε ένα φυσιολογικό νεογέννητο που μόλις βγήκε από την κοιλιά της μάνας του και την αποχωρίζεται μεταξύ άλλων για να ζυγιστεί, να πλυθεί κάτω από τη βρύση και να ντυθεί. Η επιστήμη πλέον γνωρίζει τι συμβαίνει στη νέα αυτή ύπαρξη κατά τις κρίσιμες πρώτες της στιγμές.

Σε πρώτη φάση το μωρό που κρατιέται μακριά από τη μητέρα του διαμαρτύρεται και κλαίει. Όσοι έχουν γνώση αυτών των στιγμών θα σας πουν ότι στην πραγματικότητα τσιρίζει. Τι συμβαίνει στο σώμα του; Το συμπαθητικό νευρικό του σύστημα ανάβει κόκκινο συναγερμό. Ξαφνικά η αρτηριακή του πίεση ανεβαίνει στα ύψη, η αναπνοή του γίνεται άρρυθμη, συσπάται ολόκληρο και βρίσκεται σε αναταραχή. Έχει ταχυκαρδία, υπερβολική εγρήγορση, σύσπαση των μυών του και οξύ κλάμα. Ο οργανισμός του κατακλύζεται από τις ορμόνες του στρες. Αυτές χύνονται σε δεκαπλάσια ποσότητα στο αίμα του, με κίνδυνο μεταβολικών διαταραχών, υποθερμίας και μειωμένης γλυκόζης του αίματος. Μία από αυτές τις ορμόνες, η κορτιζόλη, μπορεί σε επίμονα υψηλά επίπεδα να μειώσει τα αντισώματά του, την άμυνά του γενικότερα απέναντι σε μικρόβια και να προκαλέσει ευαισθησία σε σωματικές και ψυχικές αρρώστιες. Υγιείς μηχανισμοί που προάγουν την σωστή αύξηση, την ανάπτυξη, την ωρίμανση των οργάνων του κλείνουν. Η κατεξοχήν ορμόνη της γέννας, η ωκυτοκίνη ή και ορμόνη της αγάπης, εξαφανίζεται. Έντονο στρες διαταράσσει το μεταβολισμό του ασβεστίου, έναν κρίσιμο μηχανισμό ενάντια στο θάνατο των κυττάρων. Έχει επίσης ως συνέπεια μόνιμες αλλαγές σε υποδοχείς του νευρικού συστήματος, αυξάνοντας την πιθανότητα για διαταραχές ύπνου, συμπεριφοράς, υπερκινητικότητα, κατάθλιψη και άλλες ψυχοπαθολογικές καταστάσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Πως θα μπορούσε να αισθάνεται ένα νεογέννητο που στερείται τη μάνα του; Δυστυχώς είναι δύσκολο να μας το επιβεβαιώσει το ίδιο. Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ερευνητών, όταν ένα μωρό αφεθεί μακριά από τη γνώριμη ανθρώπινη επαφή, από τη μόνη μυρωδιά που έχει έως τώρα γνωρίσει, βιώνει ίσως εμπειρίες που το ίδιο θα μπορούσε με λόγια να περιγράψει ως:

«Σπάω σε χίλια κομμάτια..»

«Πέφτω στο κενό για πάντα..»

«Βρίσκομαι στο χείλος του θανάτου..»

«Νιώθω ανύπαρκτος..»

«Χάνω κάθε ελπίδα πως θα βρω ξανά ό,τι έχασα..»

Το μικρό στη ουσία αναγκάζεται να συμπεράνει ότι δεν είναι άξιο για αγάπη. Αν σταματήσει τελικά το κλάμα είναι γιατί έχει εγκαταλείψει κάθε ελπίδα για βοήθεια.

Ο εξωτερικός παρατηρητής διαπιστώνει ότι το νεογέννητο σιγά – σιγά σταματάει να κλαίει. Κάπου-κάπου κάνει κάποιες έντονες ανάσες λυγμών. Μπορεί να έχει ανοιχτά τα ματάκια του και στυλωμένα στο κενό. Τι να συμβαίνει τώρα μέσα του;

Όταν ένα μωρό κουραστεί από το χωρίς αποτέλεσμα κλάμα περνάει στην επόμενη φάση. Παραιτείται, αποσύρεται, αποσυνδέεται από την πραγματικότητα. Υιοθετεί μια παθητική κατάσταση απόγνωσης, απάθειας. Κλείνει τα παράθυρα και μαζεύεται στον ατελώς καθοριζόμενο εαυτό του. ‘Πεθαίνει’ λίγο με σκοπό να επιβιώσει. Στο σώμα του ο μεταβολισμός του μειώνεται δραματικά, η θερμοκρασία του πέφτει, οι χτύποι της καρδιάς γίνονται αργοί. Το ενεργοποιημένο παρασυμπαθητικό του σύστημα κατεβάζει την πίεσή του και έρχεται ως σωτήρας. Ενδογενή οπιοειδή – ορμόνες του εγκεφάλου με αναλγητική δράση – ανεβαίνουν στα ύψη στο αίμα του για να το μουδιάσουν. Δημιουργούνται χαοτικές βιοχημικές αλλαγές. Μια τοξική νευροχημεία για τον ευαίσθητο, αναπτυσσόμενο εγκέφαλό του.

Άνθρωποι που εκφράζουν μια ανικανότητα να αγαπήσουν τον εαυτό τους ή τους άλλους και άλλοι με παρανοικές προσωπικότητες έχουν μελετηθεί στην σύγχρονη ψυχιατρική. Σχεδόν πάντα ανιχνεύονται παράγοντες κινδύνου γύρω από τη στιγμή της γέννησής τους ή κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους. Σε άλλες μελέτες ανακαλύπτεται ότι νέοι ενήλικες με βίαιη, εγκληματική συμπεριφορά συχνά είχαν επιπλοκές στον τοκετό με πρόωρη απομάκρυνση από τη μητέρα τους.

Ένα μωράκι, γεννημένο πριν μια ώρα, τυλιγμένο σε κουβέρτα, στο κρεβατάκι του, στο θάλαμο νεογέννητων, μακριά από τη μητέρα του. Είναι ‘ήσυχο’, με μάτια ανοιχτά χωρίς να κοιτάζουν πουθενά, ακίνητο. Οι περισσότεροι – συγγενείς, μπαμπάς – κοιτάζουν το μωράκι και λένε από μέσα τους με αγαλλίαση: «Τι όμορφο και ήρεμο που είναι!». Την επόμενη φορά που θα δείτε ένα μωράκι σαν κι αυτό, μην σκεφτείτε τι γλυκό που είναι. Αναλογιστείτε όσα πέρασε, πόση ώρα έκλαψε αναζητώντας μάταια τη μαμά του, για να οδηγηθεί τελικά στην καταστροφικά ήρεμη απόγνωση που εσείς τώρα παρατηρείτε. Βάλτε στο μυαλό σας την εικόνα του λίγες στιγμές πριν, όταν η έκφραση του προσώπου του είχε αλλοιωθεί από το απεγνωσμένο κλάμα και θυμηθείτε τι προκάλεσε το άγχος στο σώμα του. Το μωρό αντέδρασε στην απομάκρυνση από ό,τι γνώριμο σε αυτό με μια τυπική αντίδραση δύο σταδίων, διαμαρτυρίας – απελπισίας. Η πρώτη του εμπειρία από τη ζωή ήταν ένα τεράστιο αναίτιο στρες, όταν θα μπορούσε να είναι μόνο αγάπη..

Πόσο μάλλον που η επιστήμη σήμερα γνωρίζει τι πρέπει να γίνει: Το νεογέννητο κλαίει για δύο δευτερόλεπτα. Τυλίγεται σε πετσέτα, σκουπίζεται γρήγορα. Με μια στεγνή πετσέτα στην πλάτη του ξαπλώνει μπρούμυτα στο στήθος της μάνας του. Αμέσως ηρεμεί. Ζεσταίνεται από τη ζέστη της, θυμάται τη μυρωδιά της, την ίδια που οσφριζόταν και μέσα στην κοιλιά της. Ψάχνει τη θηλή, έρπει προς αυτήν. Την πιπιλίζει. Μένει εκεί για μία με δύο ώρες χωρίς καμία παρεμβολή. Έπειτα κοιμάται, όχι τον ύπνο που κάνει κανείς εξαντλημένος μετά από ένα ατύχημα αλλά εκείνον τον γλυκό, λίγο μετά από πολύ ευτυχισμένες στιγμές. Και όταν ξυπνήσει, θα έχει πάλι το γνωστό χάδι..

Στις λίγες περιπτώσεις που η εμπειρία του τοκετού ήταν πραγματικά τραυματική, το μωρό γεννήθηκε με ιατρικά προβλήματα και επιβάλλεται να μείνει μακριά από τη μάνα του, μητέρα και προσωπικό υγείας πρέπει να εργαστούν ακόμα πιο σκληρά κατά τις πρώτες κρίσιμες ώρες και ημέρες, ώστε να φτιάξουν ξανά ένα περιβάλλον όσο το δυνατόν γεμάτο ωκυτοκίνη και προλακτίνη, προσφέροντας στη δυάδα την ευκαιρία να νιώσει την αγάπη που θα διαρκέσει για μια ζωή, να «συνδεθεί» για πάντα. Σε καμία άλλη περίπτωση δεν είναι πιο σημαντική η συνεχής επαφή του νεογέννητου με τη μητέρα του και ο θηλασμός από την περίπτωση της γέννας με επιπλοκές.

Κρίσιμες δεν είναι μόνο οι πρώτες στιγμές της ζωής αλλά και όλος ο πρώτος χρόνος του βρέφους σας. Θέλετε να το ‘μάθετε’ να κοιμάται μόνο του; Κουραστήκατε από τις κραυγές του στη μέση της νύχτας για τάισμα ή αγκαλιά; Πασχίζετε να αποκτήσετε ένα ήσυχο μωρό όπως εκείνο της αδερφής σας; Θέλετε να το μάθετε να παρηγορείται από μόνο του; Σκέφτεστε να το αφήνετε να κλαίει για να μην το «κακομάθετε» ή για να δυναμώσουν (!) τα πνευμόνια του; Μπορείτε πράγματι να το ‘εκπαιδεύσετε’ στο μοναχικό ύπνο, στην απομόνωση και στην απόγνωση. Θα είναι όμως μια βραχυπρόθεσμη ανταμοιβή. Το μωρό σας απλά εξαντλήθηκε από το μάταιο κάλεσμά του για φροντίδα. Θα περάσετε ίσως πιο «ήσυχο» πρώτο χρόνο μαζί του. Ωστόσο, δεκαπέντε χρόνια αργότερα είναι πιθανό να έχετε δυνατό πονοκέφαλο και να αναρωτιέστε τι πήγε στραβά και το παιδί σας σάς έχει αποκλείσει από τον κόσμο του.

Κάθε φορά που το μικρούλι σας αποζητάει την αγκαλιά σας, την παρουσία σας, το στήθος σας κι εσείς νιώθετε να μη μπορείτε άλλο από την κούραση και την προσπάθεια, παρηγορηθείτε με την εξής σκέψη: θα ανταμειφθείτε με πολλές ήσυχες νύχτες ως αποτέλεσμα των υπερπολύτιμων προσπαθειών σας κατά τον πρώτο του χρόνο. Θα υπάρξει απτή ανταπόδοση για κάθε έξτρα προσπάθεια που καταβάλλετε τώρα για το μωρό σας.

Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2010

[samarcande]

Νυχτερινός ύπνος του μικρού παιδιού: πόσο ασφαλές είναι το ελεγχόμενο κλάμα;

«Άστο να κλάψει».. Πόσο σωστό είναι για το μωρό μας;

Το ελεγχόμενο κλάμα (γνωστό επίσης ως εκπαίδευση στον ύπνο) είναι μια τεχνική που εφαρμόζεται ευρέως ως ένας τρόπος για να αντιμετωπιστούν μωρά και μικρά παιδιά που δεν κοιμούνται από μόνα τους ή που ξυπνούν την νύχτα. Το ελεγχόμενο κλάμα περιλαμβάνει να αφήνεις το βρέφος να κλαίει για ολοένα αυξανόμενα χρονικά διαστήματα πριν του προσφέρεις αγκαλιά ή παρηγοριά. Ο σκοπός του ελεγχόμενου κλάματος είναι να αφήσεις τα μωρά να πέφτουν για ύπνο από μόνα τους και να τα σταματήσεις από το κλάμα ή τις φωνές τους, που στόχο έχουν να έρθεις κοντά τους κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η ανησυχία εδώ είναι ότι αυτή η ευρέως διαδεδομένη και προτεινόμενη ακόμα και από επαγγελματίες υγείας τεχνική έρχεται σε αντίθεση με τις ανάγκες των βρεφών για την καλύτερη δυνατή συναισθηματική και ψυχική υγεία, και είναι πιθανό να έχει αρνητικά – χωρίς βέβαια κακή πρόθεση από την πλευρά των γονιών – αποτελέσματα.

Ας δούμε τα επιστημονικά δεδομένα.

Τα βρέφη πρέπει να προσαρμοστούν σε ένα εντελώς νέο κόσμο και ακόμα και μικρές αλλαγές είναι πιθανό να προκαλούν άγχος. Αφήνοντας ένα μωρό να κλαίει χωρίς απόκριση και παρηγοριά, ακόμα κι αν γίνεται για μικρή χρονική περίοδο, μπορεί να είναι πολύ αγχωτικό και επώδυνο για αυτά.

Το κλάμα είναι σχεδιασμένο από τη φύση ως σινιάλο ανάγκης του βρέφους για απόκριση. Παρό,τι η τεχνική του ελεγχόμενου κλάματος ίσως τελικά οδηγήσει το μωρό να μην κλαίει, είναι πιθανό να του διδάσκει να μην αναζητεί ή να μην περιμένει βοήθεια και υποστήριξη όποτε είναι αγχωμένο.

Τα βρέφη από την ηλικία των έξι μηνών κι έπειτα υποφέρουν από ποικίλου βαθμού άγχος αποχωρισμού από τους γονείς τους. Αυτό το άγχος συνεχίζεται έως ότου συνειδητοποιήσουν ότι οι γονείς τους θα επιστρέψουν κάθε φορά που φεύγουν, και ότι είναι ασφαλή ό,τι και να συμβαίνει. Αυτή η συνειδητοποίηση είναι ένα στάδιο που μπορεί να έρθει και στα τρία χρόνια της ζωής.

Σχεδόν όλα τα μικρά παιδιά ωριμάζουν από μόνα τους έως τριών ή τεσσάρων ετών και αποβάλλουν την ανάγκη να ξυπνούν το βράδυ για αγκαλιά και να επιζητούν την παρουσία των γονιών τους, πολλά δε πολύ νωρίτερα από αυτήν την ηλικία. Η αυθαίρετη επιμονή του ενήλικα για πρόωρη ωρίμανση του παιδιού σε αυτόν τον τομέα έχει συχνά αποτέλεσμα προβλήματα ύπνου και συναισθηματικής φύσης που διαρκούν σε βάθος χρόνου.

Τα μωρά μας είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν ασφαλή σύνδεσμο με τους γονείς τους όταν εκείνοι απαντούν έγκαιρα, κατάλληλα και με συνέπεια στις ανάγκες και το άγχος τους. Οι ασφαλείς σύνδεσμοι στη βρεφική ηλικία (secure attachment) αποτελούν τη βάση για όλες τις σχέσεις του νέου ανθρώπου στο μέλλον, για μια καλή ψυχική υγεία στην ενήλικη ζωή.

Τα βρέφη των οποίων οι γονείς ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και αντιδρούν έγκαιρα στο κλάμα τους, μαθαίνουν να «ησυχάζουν» πιο γρήγορα σε βάθος χρόνου γιατί γίνονται πιο ασφαλή στην πεποίθησή τους ότι οι ανάγκες τους για συναισθηματική ασφάλεια θα ικανοποιηθούν.

Βιολογικός προγραμματισμός και ύπνος REM

Οι απαιτήσεις του σύγχρονου Δυτικού τρόπου ζωής και κάποιες συμβουλές «ειδικών» έχουν οδηγήσει τους γονείς στην ψευδή προσδοκία ότι όλα τα βρέφη και μικρά παιδιά θα έπρεπε να κοιμούνται όλη τη νύχτα συνεχόμενα από τους πρώτους ήδη μήνες της ζωής τους, ή ακόμα και από τις πρώτες εβδομάδες. Στην πραγματικότητα τα μωρά μας είναι βιολογικά προγραμματισμένα να ξυπνούν πολύ πιο συχνά τη νύχτα σε σύγκριση με μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες, γιατί οι κύκλοι ύπνου τους είναι πολύ πιο σύντομοι. Τα μωρά μας κοιμούνται για πολύ λίγο χρόνο βαθιά, έπειτα βιώνουν αρκετό ύπνο REM ( ύπνο γρήγορων κινήσεων των ματιών, συνδεόμενο με τα όνειρα) και ξυπνούν έπειτα από 1-2 ώρες, για να επιστρέψουν έπειτα σε έναν παρόμοιο βραχύ κύκλο ύπνου. Οι σύντομοι κύκλοι ύπνου επιτρέπουν στα βρέφη να περνούν περισσότερο χρόνο της ημέρας στον ύπνο REM, o οποίος θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός για την ανάπτυξη του εγκεφάλου.

Πολλοί γονείς αισθάνονται εξαντλημένοι όταν τα μικρά τους παιδιά κλαίνε την νύχτα, εν μέρει γιατί απαιτείται πρόσθετη ενέργεια για να σηκωθούν και να ηρεμήσουν το μικρό τους, αλλά και μερικές φορές γιατί έχουν την μη ρεαλιστική προσδοκία ότι τα μωρά «πρέπει» να κοιμούνται μόνα τους όλη νύχτα. Κάποιοι από αυτούς τους γονείς βρίσκουν ότι το ελεγχόμενο κλάμα βοηθάει. Άλλοι γονείς όμως βρίσκουν ότι δε βοηθάει ή ότι προκαλεί τόσο επώδυνες στιγμές σε γονείς και μωρό που αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τη μέθοδο.

O ύπνος, το νυχτερινό στρες και το άγχος αποχωρισμού

Δυστυχώς δεν υπάρχουν καθόλου έρευνες που να εκτιμούν τα επίπεδα ψυχολογικού στρες των βρεφών που υφίστανται την μέθοδο του ελεγχόμενου κλάματος, ή την μακροπρόθεσμη συναισθηματική ή ψυχική επίδραση της μεθόδου στο παιδί που αναπτύσσεται.

Η επιστήμη σήμερα λοιπόν λέει ότι είναι φυσιολογικό και υγιές για μωρά και μικρά παιδιά να μην κοιμούνται χωρίς διακοπή όλη νύχτα και να χρειάζονται την προσοχή και παρουσία των γονιών τους κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αυτό δε θα έπρεπε να ονομάζεται διαταραχή, πάθηση, πρόβλημα, εκτός εάν είναι καθαρά έξω από τις συνηθισμένες καταστάσεις.

Οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται ότι η ανταπόκρισή τους στις ανάγκες και το κλάμα του παιδιού τους δε θα προκαλέσει κάποια επίμονη, κακή «συνήθεια», όπως ευρέως διαδεδομένες αιτιάσεις χωρίς καμία επιστημονική βάση υποστηρίζουν.

Το ξύπνημα του παιδιού τη νύχτα μπορεί να οφείλεται σε άγχος αποχωρισμού, και σε αυτές τις περιπτώσεις οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται ότι είναι «εντάξει» να κοιμούνται μαζί ή κοντά στο παιδί, τηρώντας συγκεκριμένες προφυλάξεις. Αυτό συχνά έχει ως αποτέλεσμα όλοι να επιστρέφουν σε ομαλό νυχτερινό ύπνο.

Κάθε μέθοδος που χρησιμοποιείται για να βοηθήσει τους γονείς να κοιμηθούν καλύτερα τη νύχτα δεν θα έπρεπε να αποβαίνει εις βάρος των αναπτυξιακών και συναισθηματικών αναγκών του παιδιού.

Εάν το ελεγχόμενο κλάμα κρίνεται σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί, θα ήταν πιο κατάλληλο αφότου το παιδί μπορεί να κατανοήσει το νόημα των λέξεων από τους γονείς, μπορεί να γνωρίζει ότι οι γονείς του θα έρθουν πίσω και να μπορεί να νιώθει ασφαλές χωρίς την παρουσία των γονιών. Από αναπτυξιακή άποψη η ηλικία αυτή είναι περίπου τριών χρονών. Αυτό βέβαια ποικίλει ανάλογα με το παιδί, για αυτό η παρατήρηση του δικού μας παιδιού και η απόκρισή μας στα σημάδια του είναι ο καλύτερος τρόπος για να διαπιστώσουμε εάν το παιδί μας είναι έτοιμο να κοιμηθεί μόνο του νιώθοντας ασφαλές. Η μητέρα θα πρέπει να αποφεύγει συγκρίσεις του παιδιού της με άλλα παιδιά και να εστιάζει στην αναπτυξιακή ωρίμανση του δικού της παιδιού, η οποία μπορεί να ποικίλει.

Εκπαίδευση γονέων

Πριν την έναρξη της μεθόδου ελεγχόμενου κλάματος, επαγγελματίας υγείας (πχ παιδίατρος) θα έπρεπε να αξιολογήσει πλήρως την υγεία του παιδιού, τις ενδο-οικογενειακές σχέσεις, το κατά πόσο το κλάμα του μωρού τη νύχτα είναι πραγματικά έξω από τα φυσιολογικά όρια. Θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια ώστε οι γονείς να συνδέονται με υποστηρικτικές δομές στην κοινότητα για να περιοριστεί η απομόνωση που συχνά υπάρχει σε γονείς με μικρά παιδιά. Άλλες στρατηγικές, εκτός από το ελεγχόμενο κλάμα, θα έπρεπε πάντα να συζητούνται με τους γονείς ως προτιμότερες επιλογές.

Εάν ένα μωρό ή μικρό παιδί έχει ήδη βιώσει αποχωρισμό από το γονιό του εξαιτίας αρρώστιας, νοσηλείας, απουσίας του γονιού ή υιοθεσίας, ή εάν ένα παιδί εκδηλώσει μεγάλο άγχος κατά τη διαδικασία του ελεγχόμενου κλάματος, η μέθοδος δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται. Αυτό γιατί τα παιδιά που έχουν ήδη βιώσει τραυματικό αποχωρισμό είναι πιο ευάλωτα στις αρνητικές συνέπειες από το είδος του στρες που προκαλείται από το ελεγχόμενο κλάμα.

Όποτε οι γονείς φτάνουν στα όριά τους με το έντονο κλάμα του παιδιού και υπάρχει κίνδυνος παιδικής κακοποίησης, είναι απαραίτητο οι γονείς αυτοί να λαμβάνουν περαιτέρω υποστήριξη και σύνδεση με κοινωνικό λειτουργό.

Στους γονείς θα πρέπει να λέγεται ότι το ελεγχόμενο κλάμα δεν έχει ερευνηθεί για τα επίπεδα στρες που προκαλεί στο μωρό ή για τις συνέπειές του μακροπρόθεσμα στην συναισθηματική του ανάπτυξη.

Όποτε χρησιμοποιείται, θα πρέπει να δίνονται οδηγίες για όσο το δυνατό πιο ασφαλή πρακτική και προφυλάξεις. Ειδικότερα, οι γονείς θα πρέπει να εστιάσουν στο επίπεδο άγχους που προκαλεί στο παιδί τους και όχι στο χρονικό διάστημα – λεπτά της ώρας- που το μωρό τους έχει αφεθεί να κλαίει. Επιπλέον, οι γονείς πρέπει να εγκαταλείπουν την τεχνική οποιαδήποτε στιγμή δεν την «νιώθουν» σωστή.

Πηγή: Australian Association for Infant Mental Health. Position Paper 1: Controlled Crying. Revised ed, March 2004.

Βιβλιογραφία

Bowlby J (1973). Attachment and loss: 2. Separation. Harmondswroth, Middlesex: Penguin.

McKenna J (2000). Cultural influences on infant sleep. Zero to Three 20, 9-18.

Perry BD et al. Homeostasis, stress, trauma, and adaptation: a neurodevelopmental view of childhood trauma. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America 7, 33-51: 1998.

Στέλιος Παπαβέντσης Παιδίατρος MRCPCH DCH IBCLC 2010

[samarcande]

Συνήθως δεν έχουν ακόμα καταφέρει να κάθονται μόνα τους.

Ωστόσο, μωρά ηλικίας έξι μηνών στρεσάρονται όταν δεν λαμβάνουν την προσοχή που αισθάνονται ότι δικαιούνται.

Τα επίπεδα της κορτιζόλης, κύριας ορμόνης του στρες, ανεβαίνουν κατακόρυφα όταν η μητέρα τους τα αγνοεί. Ακόμα και μία ημέρα αργότερα αγχώνονται μήπως το ίδιο τους συμβεί ξανά.

Μία επιστημονική έρευνα από τον Καναδά ανακάλυψε ότι ένα βρέφος που στερείται της αγάπης της μητέρας του έστω και για δύο μόνο λεπτά αγχώνεται και φοβάται ότι η μητέρα του θα το αγνοήσει πάλι την επόμενη μέρα.

Ειδικοί στην ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού από το εργαστήριο έρευνας γονιών – βρεφών στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο δηλώνουν ότι επαναλαμβανόμενα επεισόδια στρες θα μπορούσαν να έχουν τεράστιες συνέπειες για την υγεία του παιδιού καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Έχοντας ως στόχο να μελετήσουν κατά πόσο τα βρέφη ηλικίας έξι μηνών είναι ικανά να περιμένουν και να προβλέπουν τα προβλήματα, οι Καναδοί ερευνητές προσκάλεσαν 30 μωρά με τις μητέρες του στο εργαστήριο και τα μοίρασαν σε δύο ομάδες.

Τα μωρά τοποθετήθηκαν σε καρεκλάκια αυτοκινήτου και οι μητέρες τους έπαιζαν μαζί τους και τους μιλήσουν όπως συνήθως. Έπειτα, το παιχνίδι σταματούσε για περίοδο 2 λεπτών, κατά την οποία η μητέρα απλά κοιτούσε πάνω από το κεφάλι του παιδιού της, χωρίς να ανταποκρίνεται σε αυτό, διατηρώντας το πρόσωπό της χωρίς ίχνος συναισθήματος.

Την επόμενη ημέρα, η μητέρα έφερε το μωρό της πίσω στο εργαστήριο. Τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα μετρήθηκαν αρκετές φορές και στις δύο ημέρες. Η ποσότητα κορτιζόλης στο αίμα του παιδιού ανέβηκε κατακόρυφα όταν η μαμά δεν ανταποκρινόταν σε αυτό και το αγνοούσε. Ακολούθως τα επίπεδα της ορμόνης έπεφταν, πριν εκτιναχθούν και πάλι όταν τα βρέφη επέστρεφαν πίσω στο εργαστήριο τη δεύτερη ημέρα, παρά το γεγονός ότι τώρα η μητέρα τους δεν τα αγνοούσε.

Μια δεύτερη ομάδα βρεφών πέρασαν την ίδια διαδικασία, μόνο που οι μητέρες τους δεν τα αγνόησαν σε καμία στιγμή. Τα ορμονικά επίπεδα στο αίμα αυτής της ομάδας δεν άλλαξαν.

Τα ευρήματα της έρευνας υποδηλώνουν ότι η επιστροφή των βρεφών στο ίδιο εργαστήριο την επόμενη ημέρα οδήγησε τα μωρά που είχαν την εμπειρία της μη ανταπόκρισης από τη μάνα τους να αναμένουν την επανάληψη του προβλήματος.

Ο επικεφαλής ερευνητής Dr David Haley, του Πανεπιστημίου του Τορόντο, δήλωσε: «Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα μωρά, ήδη από αυτήν την ηλικία έχουν την ικανότητα να προβλέπουν μελλοντική εμπειρία και να παράγουν μια προκαταβολική αντίδραση στρες που βασίζεται στην προσδοκία τους για το πώς οι γονείς τους θα συμπεριφερθούν απέναντί τους μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο.»

Ο Καθηγητής Jay Belsky του Πανεπιστημίου του Λονδίνου ανέφερε ότι παράγοντες όπως η κατάθλιψη είναι δυνατόν να επηρεάσουν αρνητικά την σχέση της μητέρας με το μωρό της και να στείλουν τα επίπεδα κορτιζόλης στο μωρό στα ύψη, ξανά και ξανά.

Αυτό μπορεί να μειώσει την άμυνα του οργανισμού του παιδιού, γιατί παρατεταμένη αύξηση της κορτιζόλης στο αίμα επιδρά αρνητικά στο ανοσοποιητικό του σύστημα. Ένα διαταραγμένο μεγάλωμα του μωρού κατά αυτόν τον τρόπο (υψηλά επίπεδα στρες) ίσως επίσης σημαίνει ότι το παιδί θα γίνει ένας μη τέλειος γονιός με τη σειρά του όταν μεγαλώσει.

Τι μπορούμε να πούμε στους γονείς, ως προς την καθημερινή τους πρακτική με τα μωρά τους, που να πηγάζει από τα αποτελέσματα τέτοιων ερευνών; Δεν εννοούμε φυσικά ότι ως γονιός πρέπει να δίνεις συνεχώς το 100% της προσοχής σου στο παιδί, πράγμα έτσι και αλλιώς αδύνατο. Αλλά πρέπει να τονίσουμε στους γονείς ότι εσκεμμένες, συνειδητές προσπάθειες να μην ανταποκριθούν στο μωρό που ζητάει την παρουσία τους ή την αγκαλιά τους, προσπάθειες να μειώσουν την άμεση, έγκαιρη και κατάλληλη ανταπόκρισή τους στα σημάδια και στις ανάγκες του μωρού από τους πρώτους μήνες ήδη της ζωής του, με σκοπό να το σκληραγωγήσουν, να μην το «κακομάθουν», να το «εκπαιδεύσουν» ή να το ωθήσουν να παίζει μόνο του, είναι επικίνδυνες για την σωματική και ψυχική υγεία του παιδιού τους.

Πηγή: Daily Mail, UK, 25/08/2010

Επιμέλεια/ Μετάφραση: Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2010

[andria]

Gewrgianna den mou to eipe kaneis auto me tin soupa alla mia fili mou pou ergazetai para polles wres kanei to idio k o paidiatros tis tis eipe pws den iparxei provlima..An einai na to sizitisw k egw me tin dikia mou paidiatro..

[Danai Karra]

"Ναι, αν είναι αυτό που ζητάει το μωρό. Αν είναι επιβαλλόμενο από τη μαμά υπάρχει πρόβλημα"

H απάντησή του στη διευκρίνηση που ζήτησα.το θέμα είναι ότι εχω την αίσθηση ότι ανά πάσα στιγμή βάλω τη μικρή στο στήθος (περα από τις στιγμές που είναι ανήσυχη κ με γλείφει) αυτή θα φάει...Άρα θεωρητικά θα θέλει να θηλάζει συνέχεια...έχω μπερδευτεί..

[andria]

Gewrgianna auto pou les me ta legomena tou Papaventsi den isxuoun giati kapou diavasa pws anafere pws mporeis na etoimazeis to fagaki tou mwrou na to poltopoiiseis kanonika me ligo zoumaki kai epeita na to valeis se ka8ares pago8ikes stin kata4i3i, kleismenes se sakoulitses kai na 3epagwneis pagakia ka8e fora gia to geuma tou mwrou..Daphne esi pou 3ereis kalitera an vreis kati gia tis steeres trofes to anartizeis se parakalw...

[Danai Karra]

Ανδρια,εγώ της βράζω μέρα παρά μέρα το φαγάκι της,το περνάω στο μπλέντερ ζεστό για να διαλύεται καλύτερα κ να μην μένουν κομμάτια κ το βάζω σε ταπεράκι στο ψυγείο.ετσι μου ειπε η παιδίατρος να κάνω.λίγο πριν την ταίσω,το ζεσταίνω στο κατσαρολάκι κ προσθέτω λίγο αποστειρωμένο νερό από το θερμός,πως σου έγραψα.

[GeoV]

Δάφνη υπέροχα άρθρα που επισύναψες...ευχαριστούμε πάρα πολύ.

Κάπου εδώ να πώ την γνώμη μου όσο αφορά το ελεγχόμενο κλάμα,δεν το υποστηρίζω σε καμιά περίπτωση,δεν μπορώ να αφήνω το παιδί να κλαίει ακόμα κ όταν βαρεθεί τα παιχνίδια κ θέλει κάτι άλλο να ανακαλύψει έιτε θέλει να παίξει μαζί μου,θα είμαι εκεί όσο γίνεται,παρόλο που υπάρχουν πάρα πολλες δουλειές στο σπίτι...την νύχτα κοιμάται απο μόνη της αλλά τυχαινει ξαφνικά να ξυπνήσει για να παίξει,σηκώνεται όρθια... πάλι την παίρνω αγκαλια κ την νανουρίζω.

Δεν θα την αφήσω να κλάψει για να μαθει πως είναι σκληρός ο κόσμος κ αδιαφορεί,μου είναι αδιανόητο.

Μόνη της θα μπέι στο πρόγραμμα κ φυσικά με την βοηθειά μας...δλδ μπάνιο,μετά χαμηλος φωτισμός κ νανούρισμα...σιγά σιγά θα το ζητά απο μόνο του,εμενα π.χ στις 21.00 τρίβει μάτια...σήμα κατατεθέν.

Απλά δεν κατάλαβα κάτι,κοιμόμαστε μαζί στο κρεββάτι εννοουσε το προηγούμενο αρθρο ή απλά να υπάρχει η κουνια τους στο δωματιό μας?

Χτυπησε κουδουνι,επανερχομαι....

[andria]

K egw etsi kanw sto 4igeio to vazw alla poltopoiimeno..Den to kanw xilo ligo prin tin taisw..Aplws to keimeno to anartisa gia na dei3w pws den pa8enei tipota na to poltopoiiseis apo tin proigoumeni k oxi tin idia wra pou 8a to faei...

[samarcande]

Γενικώς όσο περισσότερο μαγειρεμένα και αλεσμένα είναι τα φαγητά τόσο πιο πολλές θρεπτικές ουσίες χάνουν. Το ιδανικό είναι φρεσκομαγειρεμένο, φρεσκοαλεσμένο φαγητό σε κάθε γεύμα. Επειδή όμως το θεωρώ σχεδόν ανέφικτο κι επειδή σ'αυτή τη φάση οι ποσότητες είναι μικρές για να ρίχνεις μόνο ένα γεύμα στο μπλέντερ, θεωρώ πως είναι οκ να αποθηκεύεται φαγητό. Βασικός κανόνας όμως είναι να μην έχει ανακατευτεί με τα σάλια του μωρού (δεν αποθηκεύουμε αυτό που έμεινε στο πιάτο δηλαδή) και να μην αποθηκεύεται με λάδια, λεμόνια κλπ., αυτά πρέπει να μπαίνουν φρέσκα. Εγώ έχω στη κατάψυξη πουρέ κολοκύθας και πουρέ πατάτα, καρότο. Επίσης συνήθως κι εγώ μαγειρεύω για δυο μέρες.

Τα παραπάνω είναι οι δικές μου απόψεις, διαμορφωμένες απ' όσα έχω διαβάσει συνολικά. Δεν παραθέτω κανένα άρθρο αυτή τη φορά.

[andria]

xexe ee oxi vre Daphne (astievomai)

K egw gia 3 meres giati i posotita pou kanw ftanei gia 3 geumata k einai krima na petaw..Ta moirazw se 3 vazakia k den erxontai se epafi me ta salia tou mwrou oti meinei apo to ka8e geuma/vazaki to petaw.. Den 3erw an kanw swsta i la8os alla prospa8w gia to kalitero..K egw me osa diavasa pistevw pws den einai k toso "la8os" na to exoume etoimo apo prin..

[samarcande]

Γωγώ μου σε ποιο άρθρο αναφέρεσαι? (έβαλα και πολλά, τρομάρα μου!)

Γενικώς πάντως δεν υπάρχει κανόνας, άλλοι υποστηρίζουν το να είναι απλώς η κούνια δίπλα, άλλοι υποστηρίζουν το λεγόμενο "οικογενειακό κρεβάτι" δηλαδή τη κούνια ενωμένη με το κρεβάτι των γονιών (όπως έκανα εγώ) κι άλλοι παίρνουν τα μωρά απλώς στο κρεβάτι τους. Στις τελευταίες δύο περιπτώσεις πρέπει να τηρούνται αυστηροί κανόνες ασφαλείας.

[samarcande]

Δανάη σε έβαλα σε μια ομάδα στο φατσοβιβλίο για το θηλασμό, μπορείς κι εκεί να ρωτήσεις και να βρεις πληροφορίες, μερικές φορές φανατίζονται λίγο περισσότερο απ' όσο θα έπρεπε αλλά σε γενικές γραμμές μπορούν να βοηθήσουν πολύ!

[GeoV]

Γωγώ μου σε ποιο άρθρο αναφέρεσαι? (έβαλα και πολλά, τρομάρα μου!)

Γενικώς πάντως δεν υπάρχει κανόνας, άλλοι υποστηρίζουν το να είναι απλώς η κούνια δίπλα, άλλοι υποστηρίζουν το λεγόμενο "οικογενειακό κρεβάτι" δηλαδή τη κούνια ενωμένη με το κρεβάτι των γονιών (όπως έκανα εγώ) κι άλλοι παίρνουν τα μωρά απλώς στο κρεβάτι τους. Στις τελευταίες δύο περιπτώσεις πρέπει να τηρούνται αυστηροί κανόνες ασφαλείας.

Και εγώ την κούνια ενωμένη με το κρεββάτι μας την έχω αλλά με ψηλό το κάγκελο,συνήθως κοιμάται εκεί αλλά όταν ξυπνήσει στην νύχτα κ επειδή πολλές φορές είμαι μόνη μου στο κρεββάτι-οχι όλα καλά,λόγω δουλειάς λείπει-την πέρνω κ κοιμόμαστε μαζί.....

Το απολαμβάνει κ η μανούλα κ η κόρη....κ δεν με νοιάζει η γνώμη των αλλονών....παρά μόνο η δικιά σου Δάφνη μου,που είναι ψαγμένη χοχοχο

[GeoV]

Και πάλι το ένστικτο της μάνας αν ακολουθούμε,θα καθορίζει σωστά τις πράξεις μας κ σωστά θα μας ανταμείψει.

Οσο για το φαγητό φίλη μου Αντριά επίσης είναι λεπτο το ζήτημα,άλλο έτσι άλλοι γιουβέτσι(ε

δω δεν παίζει ρόλο το ένστικτο)σωστά τα λέει η Δάφνη κ εγώ το ίδιο κάνω...γευμα για 2 μέρες,φτιάχνω το μισό κ το υπόλοιπο χωρίς λάδι,λεμόνι κτλ στο ψυγείο όταν κρυώσει για την επόμενη...το ζεσταίνω στο μπρίκι με λίγο νερό απο θερμός......

Αρακά φτιάξατε για το μωρό?

Σημερα της δίνω 1η μέρα με πατάτα κ καρότο...φοβάμα λίγο το περίβλημα του αρακά,ελπιζω να λύωσει στο μπλεντερ....

Για μας φτιάχνω γιουβέτσι με μοσχαράκι στην γάστρα....γιάμμιιιιιιιιιιι

[Danai Karra]

Δαφνη,το είδα!σ'ευχαριστώ!

η μυρτώ μόλις έφαγε όλη την ενισχυμένη της μερίδα,είναι πάνω μου κ μάλλον προσπαθεί να κάνει κακά...

[andria]

Ee panw katw to idio kanoume aplws egw kanw 1 geuma perissotero..Sas euxaristw gia tis apantiseis!!!

Aa 3exasa na sas pw xtes me afise sxedon aipni, ka8e treis k ligo sikwnomouna tis edina tin pipila tis, tin skepaza k wspou na valw to kefali mou sto ma3ilari pali eklaige auto mexri k tis 6:30 to prwi den 3erw k egw poses fores sikwstika..Stis 6:30 den ante3a allo k tin evala anamesa mas k eri3e ena gelio allo prama mas ekane k palamakia...Giati etsi? An ponouse kati den 8a eklaige k otan tin evala anamesa mas?

[Steisy]

Καλημέρα!

Σας έψαχνα στο προηγούμενο post και έλεγα "μα δεν έγραψε κανένας από χθες?"

Ντόινγκ!!!!

Μπλόκαρα λίγο

δεν πειράζει, τα πρώτα 100 χρόνια είναι δύσκολα!

Πάω να διαβάσω από την αρχή!

[Danai Karra]

Αναστασία,κούκλες μάνα κ κόρη!!!

[andria]

To aktinidio mas ekane megali "zimia" i mikri ponaei poli, apo ton pono den efage sxedon ka8olou apo tin soupa tis, mallon ta koukoutsia tin enoxlisane k exei ponous k polla aeria..Tin voi8ise i mama mou na kanei kakakia k apo to pono sfaraze to manari mou..Axxxxxx ti ili8ia pou eimai den eprepe na tis dwsw k mou to elege i mama mou..

[afro24]

παλι πυρετος μια πεφτει μια σηκωνεται.. μονο θηλαζει η δολια...

μ αρεσουν τα αρθρα κ συμφωνω τοοοσο πολυ...

Α και κατι ακομα ... Θα ηθελα σημερα να θυμηθουμε ολοι οχι απαραιτητα πολιτικα αν δε θελετε αλλα σα μανες πια.. ανθρωπινα οτι πριν απο 3 χρονια σα σημερα μια μανα εχασε το παιδακι της που ηταν εφηβακι επειδη απλα κ μονο βγηκε στα εξαρχεια απο το χερι ενας κατα φαντασιαν μπατσου -συγνωμη για τον ορο Αλλα του συγκεκριμενου δεν του αξιζει ο τιτλος του αστυνομικου ουτε καν του ειδικου φρουρου... Και σα να μη φτανει αυτο μερες κ μερες στα παραθυρα των ειδησεων συζητουσαν αν του αξιζε η οχι...απλα να θυμομαστε γιατι ξεχναμε ευκολα ρε γαμωτο

καναμε ουρολογικες δεν εχουμε ουρολοιμωξη

[georgi79]

Ανδρια μην σε ξανακουσω να βριζεις τον εαυτο σου γτ θα ερθω και θα σε δειρω!!! Καλα εκανες και της εδωσες ακτινιδιο, πρεπει να δοκιμαζεις να δεις τι της κανει καλο στο προβλημα της. Το ιδιο θα ελεγες εαν σου το ελεγε ο γιατρος; Η γνωμη μου ειναι να μιλησεις με καποιον γαστρεντερολογος για την μικρη μαλλον εχει σοβαρο προβλημα με το εντερακι της.

Θα σας ρωτησω κατι θα τρωγατε γαι απο την καταψυξη καθε μερα; Τι ειναι αυτα που λενε καποιοι γιατροι;;;;

Δαφνη και Δαναη σας ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ για τις συνταγες!! Θα τις γραψω και θα δω ποια θα κανω! Αυτο ομως με το πλιγουρι μου αρεσε!! Εχω ενα προβλημα ομως δεν μπορω να βαλω ξυδι ουτε τουρσι, ο ανδρας μου δεν μπορει την μυρωδια!!

[afro24]

γιωργιαννα εμενα απο σαλατες... φτιαχνω ροκα ντοματινι γαλοπουλα/κοτοπουλο κουκουναρι σταφιδες κ σως μπαλσαμικο μελι μουσταρδα αλατια πιπερια... επισης βαζω αντι κρεας παρμεζανα και...

σπανακι ωμο μικρα φυλλα, καπνιστο σολωμο, ντοματινια, κουκουναρι, ροδι, και φτιαχνω μπαλακια με ανθοτυρο ή ροκφο ή φιλαδελφια που εχω αναμιξει με ανηθο

[afro24]

και πιο απλη μαρουλι γενια πρασιναδα παρμεζανα και καραμελωμενα σε αντικολλητικο τηγανι λευκα αμυγδαλα κ σταφιδες

[Danai Karra]

"Στην κορυφή της σκάλας

αναζητώ το χέρι της.

Ηρεμώ και παρηγοριέμαι

με το χεράκι της μέσα

στην παλάμη μου, ενώ εύχομαι

από μέσα μου να μην τελείωνε

ποτέ αυτή η σκάλα."

το διάβασα στο βιβλιάρακι Ενα υπέροχο δώρο για την κόρη μου,που μου είχε χαρίσει η μαμά μου το 2002 και σας το αντιγράφω.