αποβολή στην 8η εβδομάδα

[simone]

αχ,κοριτσια μου ποσο στενοχωριεμαι οταν διαβαζω τετοια..

ειμαι σιγουρη πως μελλοντικα ολα θα πανε καλα και η καθε μια σας συντομα θα εχει στην αγκαλια της το αγγελουδακι της..

[simone]

Εγκυμοσύνη: Πού οφείλονται οι αποβολές

Αποβολή είναι η απώλεια μιας εγκυμοσύνης τις πρώτες 24 εβδομάδες. Περισσότερες από 80% των αποβολών συμβαίνουν μέχρι τις 12 εβδομάδες. Σε αυτές τις αποβολές δεν περιλαμβάνονται οι κυήσεις που χάνονται πριν από θετικό τεστ εγκυμοσύνης. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι 40% έως 60% των γονιμοποιημένων ωαρίων αποβάλλονται πριν γίνει τεστ εγκυμοσύνης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η περίοδος έρχεται κανονικά.

Αιτίες αποβολών

Χρωμοσωμιακές Ανωμαλίες

Το 50% με 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου προκαλούνται από χρωμοσωμιακές ανωμαλίες στα έμβρυα και είναι τυχαίο γεγονός. Συχνότερα το ωάριο ή το σπερματοζωάριο που το γονιμοποίησε δεν περιέχει το σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων, έτσι από τη συνένωσή τους δημιουργείται έμβρυο με περισσότερα ή λιγότερα χρωμοσώματα και δεν μπορεί να εξελιχθεί κανονικά και αποβάλλεται.

Βιοχημικές Αποβολές

Το ωάριο γονιμοποιείται από το σπερματοζωάριο κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας και κάνει το ταξίδι του στη σάλπιγγα γονιμοποιημένο. Όταν το γονιμοποιημένο ωάριο φθάσει στη μήτρα (περίπου 4 – 5 μέρες μετά την ωορρηξία) έχει αρχίσει να δημιουργείται το έμβρυο το οποίο πρέπει να εμφυτευτεί στο ενδομήτριο. Η λεπτή διαδικασία της εμφύτευσης είναι χρονικά συγκεκριμένη και θα μπορούσε να μη γίνει για πολλούς λόγους. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε 'βιοχημικές' αποβολές και είναι οι αποβολές οι οποίες δεν έχουν θετικό τεστ εγκυμοσύνης αλλά παρόλα αυτά έχουμε γονιμοποίηση ωαρίου και παραγωγή εμβρύου στα πρώτα του στάδια.

Ορμονικές δυσλειτουργίες

Ορμονικές δυσλειτουργίες, όπως υπέρ ή υπό θυροειδισμός, αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο μπορούν αν δημιουργήσουν αποβολές. Μερικές φορές γονιμοποιείται ένα 'κενό' ωάριο. Αυτό το 'κενό' ωάριο ξεκινάει να αναπτύσσεται δημιουργώντας πλακούντα και μεμβράνες παράγοντας την ορμόνη της εγκυμοσύνης. Όμως αιμορραγεί και αποβάλλεται αφού δεν υπάρχει έμβρυο.

Ηλικία

Μεγαλύτερες γυναίκες είναι πιθανότερο να συλλάβουν έμβρυα με χρωμοσωμιακές ανωμαλίες και κατά συνέπεια να αποβληθούν. Μία γυναίκα 40 ετών έχει περίπου 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αποβάλει από μια γυναίκα 20 ετών.

Ιστορικό Αποβολών

Γυναίκες με δυο ή περισσότερες αποβολές είναι πιθανότερο να αποβάλουν πάλι.

Διαβήτης

Γυναίκες με αρρύθμιστο διαβήτη αποβάλλουν συχνότερα λόγω των ανωμαλιών (ανωμαλίες μέσης γραμμής) που δημιουργούνται στο έμβρυο.

Ορμονικές Ασθένειες

Γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες ή με αυτοάνοσες διαταραχές (λύκος, αντιφωσφολιπιδικό, θυροειδοπάθεια κ.α.) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αποβάλουν.

Προβλήματα Μήτρας

Ανωμαλίες στη μήτρα (όπως δίκερος, διθάλαμος δίδελφος, καρδιόσχημος, κ.α.) δημιουργούν συχνότερα αποβολές, λόγω του μικρού όγκου της μήτρας ή της κακής αιμάτωσης του εμβρύου κατά την εμφύτευσή του.

Ανεπάρκεια τραχήλου

Ανεπάρκεια τραχήλου της μήτρας μπορεί να δημιουργήσει αποβολές σε μεγαλύτερες εβδομάδες (12η - 24η). Ο τράχηλος είναι η ασφάλεια της μήτρας κατά την εγκυμοσύνη. Ανεπάρκεια στο μήκος ή στη σύστασή του (πρέπει να είναι πάνω από 3cm) μπορεί να δημιουργήσουν αποβολή.

Μολύνσεις

Μολύνσεις που παρουσιάζονται στην αρχή της εγκυμοσύνης όπως τοξόπλασμα, ερυθρά, μεγαλοκυτταροϊός, ιλαρά, μπορούν να δημιουργήσουν αποβολές. Γενικά οι μολύνσεις κατά τη διάρκεια όλης της εγκυμοσύνης μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό προκαλώντας συσπάσεις. Άλλες μολύνσεις που μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό είναι η λιστέρια, βλεννόρροια, εντερόκοκκος, στρεπτόκοκκος κ.α. Οι αδιάγνωστες και αθεράπευτες μολύνσεις σε μεγαλύτερη ηλικία κύησης δημιουργούν πρόωρους τοκετούς.

Λήψη φαρμάκων

Η λήψη ορισμένων φαρμάκων συνδυάζεται με αυξημένο κίνδυνο αποβολής. Θα πρέπει πάντα να ενημερώνετε τον γιατρό που σας δίνει οποιαδήποτε φαρμακευτική θεραπεία ότι είστε έγκυος ή το προγραμματίζετε.

Συμπτώματα αποβολής

Μεγάλη αύξηση των κολπικών εκκρίσεων ή αιμορραγία συνήθως είναι τα πρώτα συμπτώματα αποβολής. Έχετε υπόψη σαν ότι μια στις τέσσερις εγκυμοσύνες έχουν αιμορραγία στο 1ο τρίμηνο και παρόλα αυτά μόνο το 50% αποβάλλεται, ενώ οι υπόλοιπες συνεχίζουν και ολοκληρώνονται γεννώντας ένα υγιές μωρό.

Κοιλιακός πόνος που έχει τη μορφή του πόνου περιόδου ή άλλες φορές είναι πιο δυνατός σαν κράμπα και αντανακλά χαμηλά στη μέση πίσω μπορεί να είναι σύμπτωμα αποβολής. Ο συνδυασμός της αιμορραγίας με τον πόνο αυξάνουν τις πιθανότητες αποβολής.

Μια έκτοπη κύηση (κύηση εκτός μήτρας - εξωμήτριο) μπορεί να έχει τα ίδια συμπτώματα. Σε οποιαδήποτε περίπτωση θα πρέπει να απευθυνθείτε σύντομα στο γιατρό για εξέταση και θεραπεία για να αποφύγετε μια αποβολή, όταν αυτό είναι εφικτό.

Παλίνδρομος κύηση ονομάζουμε την κύηση εκείνη που κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο δεν βρίσκουμε καρδιακή λειτουργία στο έμβρυο ή κάποιες φορές δεν βρίσκουμε έμβρυο στο σάκο κύησης.

Διάγνωση επικείμενης αποβολής

Σε περίπτωση που παρατηρήσετε αίμα (κολπική αιμόρρια) ή πόνο χαμηλά στην κοιλιά που αντανακλά πίσω στη μέση (συσπάσεις) θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στο γιατρό σας.

Γυναικολογική Εξέταση

Η γυναικολογική εξέταση που γίνεται, με τη δέουσα προσοχή, διαπιστώνει την προέλευση του αίματος. Μερικές φορές το αίμα μπορεί να προέρχεται από το ουροποιητικό σύστημα λόγω μόλυνσης. Η διαπίστωση της αιμορραγίας από τον τράχηλο θέτει την υποψία επικείμενης αποβολής.

Υπερηχογράφημα

Με το υπερηχογράφημα μπορεί να διαπιστωθεί η θέση του κυήματος. Έτσι μπορούμε να αποκλείσουμε μια έκτοπη κύηση (εξωμήτριο). Η διαπίστωση της θέσης και πρόσφυση του πλακούντα μας επιβεβαιώνει ή αποκλείει ύπαρξη επιπωματικού πλακούντα ή αποκόλλησης. Η ανεύρεση καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο είναι θετικό σημάδι. Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο διαπιστώνουμε την ηλικία του εμβρύου σε συνάρτηση με την ημερολογιακή του ηλικία. Σε περίπτωση που αυτές οι δύο ηλικίες συμφωνούν μειώνεται η πιθανότητα αποβολής.

Βιοχημικός έλεγχος

Η μέτρηση της 'ορμόνης της εγκυμοσύνης' (βhCG) θα μας δώσει μια ιδέα για την ηλικία κύησης. Μια επόμενη μέτρηση θα μας δείξει αν προχωράει η εγκυμοσύνη ή αν έχει σταματήσει να αναπτύσσεται.

Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο σε εγκυμοσύνες 2ου τριμήνου θα γίνει μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας. Σε περίπτωση που αυτό είναι μικρότερο από 3cm ίσως αποφασισθεί μια περίδεση τραχήλου. Η περίδεση τραχήλου έχει σκοπό να ενισχύσει τον τράχηλο ώστε να κρατήσει την εγκυμοσύνη και να αποτραπεί ένας πρόωρος τοκετός. Συνήθως η περίδεση γίνεται μετά τον προγεννητικό έλεγχο του εμβρύου για χρωμοσωμιακές ανωμαλίες.

Σε περίπτωση πιθανής αποβολής θα πρέπει να μείνετε στο κρεβάτι, να αποφύγετε οποιαδήποτε δραστηριότητα καθώς και τις σεξουαλικές επαφές. Ανάλογα με την αιτία θα δοθεί η ανάλογη θεραπεία για την αποφυγή της αποβολής.

Μετά την αποβολή

Αν δεν αποφευχθεί η αποβολή θα πρέπει να γίνει έλεγχος της μήτρας και καθαρισμός αυτής από τα υπολείμματα της εγκυμοσύνης (απόξεση). Θα υπάρχει μικρή κολπική αιμόρροια, όπως αυτή της περιόδου, για περίπου μια εβδομάδα ή δυο σε περίπτωση που η κύηση ήταν προχωρημένη.

Αν έχετε οποιαδήποτε επιπλοκή, όπως αιμορραγία ή σημάδια μόλυνσης (πυρετό ή δύσοσμα κολπικά υγρά) θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στο γιατρό σας.

Επόμενη Εγκυμοσύνη

Σε περίπτωση που η αποβολή συμβαίνει πρώτη φορά, η πιθανότητα μιας επόμενης αποβολής είναι πολύ μικρή. Να υπενθυμίσουμε ότι το 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου είναι χρωμοσωμιακής αιτιολογίας και τυχαίο γεγονός. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος αποβολών γίνεται λόγω μόλυνσης, οι οποίες με την ανάλογη θεραπεία θεραπεύονται και δεν επαναλαμβάνονται. Σε περίπτωση διαδοχικών αποβολών (περισσότερες από δυο) θα πρέπει να γίνει έλεγχος όλων των αιτιών που μπορούν να προκαλέσουν αποβολή.

Μπορείτε να προσπαθήσετε για εγκυμοσύνη από τον επόμενο κύκλο σας, αν η αιτία της αποβολής δεν χρειάζεται κάποια θεραπεία. Αυτό θα σας βοηθήσει ψυχολογικά και θα αποφύγετε τη μεγάλη συναισθηματική φόρτιση που φέρνει η αναμονή.

Γράφει: Αρμενιάκος Αλέξανδρος, Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος

[simone]

Εγκυμοσύνη: Πού οφείλονται οι αποβολές

Αποβολή είναι η απώλεια μιας εγκυμοσύνης τις πρώτες 24 εβδομάδες. Περισσότερες από 80% των αποβολών συμβαίνουν μέχρι τις 12 εβδομάδες. Σε αυτές τις αποβολές δεν περιλαμβάνονται οι κυήσεις που χάνονται πριν από θετικό τεστ εγκυμοσύνης. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι 40% έως 60% των γονιμοποιημένων ωαρίων αποβάλλονται πριν γίνει τεστ εγκυμοσύνης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η περίοδος έρχεται κανονικά.

Αιτίες αποβολών

Χρωμοσωμιακές Ανωμαλίες

Το 50% με 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου προκαλούνται από χρωμοσωμιακές ανωμαλίες στα έμβρυα και είναι τυχαίο γεγονός. Συχνότερα το ωάριο ή το σπερματοζωάριο που το γονιμοποίησε δεν περιέχει το σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων, έτσι από τη συνένωσή τους δημιουργείται έμβρυο με περισσότερα ή λιγότερα χρωμοσώματα και δεν μπορεί να εξελιχθεί κανονικά και αποβάλλεται.

Βιοχημικές Αποβολές

Το ωάριο γονιμοποιείται από το σπερματοζωάριο κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας και κάνει το ταξίδι του στη σάλπιγγα γονιμοποιημένο. Όταν το γονιμοποιημένο ωάριο φθάσει στη μήτρα (περίπου 4 – 5 μέρες μετά την ωορρηξία) έχει αρχίσει να δημιουργείται το έμβρυο το οποίο πρέπει να εμφυτευτεί στο ενδομήτριο. Η λεπτή διαδικασία της εμφύτευσης είναι χρονικά συγκεκριμένη και θα μπορούσε να μη γίνει για πολλούς λόγους. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε 'βιοχημικές' αποβολές και είναι οι αποβολές οι οποίες δεν έχουν θετικό τεστ εγκυμοσύνης αλλά παρόλα αυτά έχουμε γονιμοποίηση ωαρίου και παραγωγή εμβρύου στα πρώτα του στάδια.

Ορμονικές δυσλειτουργίες

Ορμονικές δυσλειτουργίες, όπως υπέρ ή υπό θυροειδισμός, αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο μπορούν αν δημιουργήσουν αποβολές. Μερικές φορές γονιμοποιείται ένα 'κενό' ωάριο. Αυτό το 'κενό' ωάριο ξεκινάει να αναπτύσσεται δημιουργώντας πλακούντα και μεμβράνες παράγοντας την ορμόνη της εγκυμοσύνης. Όμως αιμορραγεί και αποβάλλεται αφού δεν υπάρχει έμβρυο.

Ηλικία

Μεγαλύτερες γυναίκες είναι πιθανότερο να συλλάβουν έμβρυα με χρωμοσωμιακές ανωμαλίες και κατά συνέπεια να αποβληθούν. Μία γυναίκα 40 ετών έχει περίπου 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αποβάλει από μια γυναίκα 20 ετών.

Ιστορικό Αποβολών

Γυναίκες με δυο ή περισσότερες αποβολές είναι πιθανότερο να αποβάλουν πάλι.

Διαβήτης

Γυναίκες με αρρύθμιστο διαβήτη αποβάλλουν συχνότερα λόγω των ανωμαλιών (ανωμαλίες μέσης γραμμής) που δημιουργούνται στο έμβρυο.

Ορμονικές Ασθένειες

Γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες ή με αυτοάνοσες διαταραχές (λύκος, αντιφωσφολιπιδικό, θυροειδοπάθεια κ.α.) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αποβάλουν.

Προβλήματα Μήτρας

Ανωμαλίες στη μήτρα (όπως δίκερος, διθάλαμος δίδελφος, καρδιόσχημος, κ.α.) δημιουργούν συχνότερα αποβολές, λόγω του μικρού όγκου της μήτρας ή της κακής αιμάτωσης του εμβρύου κατά την εμφύτευσή του.

Ανεπάρκεια τραχήλου

Ανεπάρκεια τραχήλου της μήτρας μπορεί να δημιουργήσει αποβολές σε μεγαλύτερες εβδομάδες (12η - 24η). Ο τράχηλος είναι η ασφάλεια της μήτρας κατά την εγκυμοσύνη. Ανεπάρκεια στο μήκος ή στη σύστασή του (πρέπει να είναι πάνω από 3cm) μπορεί να δημιουργήσουν αποβολή.

Μολύνσεις

Μολύνσεις που παρουσιάζονται στην αρχή της εγκυμοσύνης όπως τοξόπλασμα, ερυθρά, μεγαλοκυτταροϊός, ιλαρά, μπορούν να δημιουργήσουν αποβολές. Γενικά οι μολύνσεις κατά τη διάρκεια όλης της εγκυμοσύνης μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό προκαλώντας συσπάσεις. Άλλες μολύνσεις που μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό είναι η λιστέρια, βλεννόρροια, εντερόκοκκος, στρεπτόκοκκος κ.α. Οι αδιάγνωστες και αθεράπευτες μολύνσεις σε μεγαλύτερη ηλικία κύησης δημιουργούν πρόωρους τοκετούς.

Λήψη φαρμάκων

Η λήψη ορισμένων φαρμάκων συνδυάζεται με αυξημένο κίνδυνο αποβολής. Θα πρέπει πάντα να ενημερώνετε τον γιατρό που σας δίνει οποιαδήποτε φαρμακευτική θεραπεία ότι είστε έγκυος ή το προγραμματίζετε.

Συμπτώματα αποβολής

Μεγάλη αύξηση των κολπικών εκκρίσεων ή αιμορραγία συνήθως είναι τα πρώτα συμπτώματα αποβολής. Έχετε υπόψη σαν ότι μια στις τέσσερις εγκυμοσύνες έχουν αιμορραγία στο 1ο τρίμηνο και παρόλα αυτά μόνο το 50% αποβάλλεται, ενώ οι υπόλοιπες συνεχίζουν και ολοκληρώνονται γεννώντας ένα υγιές μωρό.

Κοιλιακός πόνος που έχει τη μορφή του πόνου περιόδου ή άλλες φορές είναι πιο δυνατός σαν κράμπα και αντανακλά χαμηλά στη μέση πίσω μπορεί να είναι σύμπτωμα αποβολής. Ο συνδυασμός της αιμορραγίας με τον πόνο αυξάνουν τις πιθανότητες αποβολής.

Μια έκτοπη κύηση (κύηση εκτός μήτρας - εξωμήτριο) μπορεί να έχει τα ίδια συμπτώματα. Σε οποιαδήποτε περίπτωση θα πρέπει να απευθυνθείτε σύντομα στο γιατρό για εξέταση και θεραπεία για να αποφύγετε μια αποβολή, όταν αυτό είναι εφικτό.

Παλίνδρομος κύηση ονομάζουμε την κύηση εκείνη που κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο δεν βρίσκουμε καρδιακή λειτουργία στο έμβρυο ή κάποιες φορές δεν βρίσκουμε έμβρυο στο σάκο κύησης.

Διάγνωση επικείμενης αποβολής

Σε περίπτωση που παρατηρήσετε αίμα (κολπική αιμόρρια) ή πόνο χαμηλά στην κοιλιά που αντανακλά πίσω στη μέση (συσπάσεις) θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στο γιατρό σας.

Γυναικολογική Εξέταση

Η γυναικολογική εξέταση που γίνεται, με τη δέουσα προσοχή, διαπιστώνει την προέλευση του αίματος. Μερικές φορές το αίμα μπορεί να προέρχεται από το ουροποιητικό σύστημα λόγω μόλυνσης. Η διαπίστωση της αιμορραγίας από τον τράχηλο θέτει την υποψία επικείμενης αποβολής.

Υπερηχογράφημα

Με το υπερηχογράφημα μπορεί να διαπιστωθεί η θέση του κυήματος. Έτσι μπορούμε να αποκλείσουμε μια έκτοπη κύηση (εξωμήτριο). Η διαπίστωση της θέσης και πρόσφυση του πλακούντα μας επιβεβαιώνει ή αποκλείει ύπαρξη επιπωματικού πλακούντα ή αποκόλλησης. Η ανεύρεση καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο είναι θετικό σημάδι. Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο διαπιστώνουμε την ηλικία του εμβρύου σε συνάρτηση με την ημερολογιακή του ηλικία. Σε περίπτωση που αυτές οι δύο ηλικίες συμφωνούν μειώνεται η πιθανότητα αποβολής.

Βιοχημικός έλεγχος

Η μέτρηση της 'ορμόνης της εγκυμοσύνης' (βhCG) θα μας δώσει μια ιδέα για την ηλικία κύησης. Μια επόμενη μέτρηση θα μας δείξει αν προχωράει η εγκυμοσύνη ή αν έχει σταματήσει να αναπτύσσεται.

Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο σε εγκυμοσύνες 2ου τριμήνου θα γίνει μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας. Σε περίπτωση που αυτό είναι μικρότερο από 3cm ίσως αποφασισθεί μια περίδεση τραχήλου. Η περίδεση τραχήλου έχει σκοπό να ενισχύσει τον τράχηλο ώστε να κρατήσει την εγκυμοσύνη και να αποτραπεί ένας πρόωρος τοκετός. Συνήθως η περίδεση γίνεται μετά τον προγεννητικό έλεγχο του εμβρύου για χρωμοσωμιακές ανωμαλίες.

Σε περίπτωση πιθανής αποβολής θα πρέπει να μείνετε στο κρεβάτι, να αποφύγετε οποιαδήποτε δραστηριότητα καθώς και τις σεξουαλικές επαφές. Ανάλογα με την αιτία θα δοθεί η ανάλογη θεραπεία για την αποφυγή της αποβολής.

Μετά την αποβολή

Αν δεν αποφευχθεί η αποβολή θα πρέπει να γίνει έλεγχος της μήτρας και καθαρισμός αυτής από τα υπολείμματα της εγκυμοσύνης (απόξεση). Θα υπάρχει μικρή κολπική αιμόρροια, όπως αυτή της περιόδου, για περίπου μια εβδομάδα ή δυο σε περίπτωση που η κύηση ήταν προχωρημένη.

Αν έχετε οποιαδήποτε επιπλοκή, όπως αιμορραγία ή σημάδια μόλυνσης (πυρετό ή δύσοσμα κολπικά υγρά) θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στο γιατρό σας.

Επόμενη Εγκυμοσύνη

Σε περίπτωση που η αποβολή συμβαίνει πρώτη φορά, η πιθανότητα μιας επόμενης αποβολής είναι πολύ μικρή. Να υπενθυμίσουμε ότι το 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου είναι χρωμοσωμιακής αιτιολογίας και τυχαίο γεγονός. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος αποβολών γίνεται λόγω μόλυνσης, οι οποίες με την ανάλογη θεραπεία θεραπεύονται και δεν επαναλαμβάνονται. Σε περίπτωση διαδοχικών αποβολών (περισσότερες από δυο) θα πρέπει να γίνει έλεγχος όλων των αιτιών που μπορούν να προκαλέσουν αποβολή.

Μπορείτε να προσπαθήσετε για εγκυμοσύνη από τον επόμενο κύκλο σας, αν η αιτία της αποβολής δεν χρειάζεται κάποια θεραπεία. Αυτό θα σας βοηθήσει ψυχολογικά και θα αποφύγετε τη μεγάλη συναισθηματική φόρτιση που φέρνει η αναμονή.

Γράφει: Αρμενιάκος Αλέξανδρος, Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος

[simone]

Εγκυμοσύνη: Πού οφείλονται οι αποβολές

Αποβολή είναι η απώλεια μιας εγκυμοσύνης τις πρώτες 24 εβδομάδες. Περισσότερες από 80% των αποβολών συμβαίνουν μέχρι τις 12 εβδομάδες. Σε αυτές τις αποβολές δεν περιλαμβάνονται οι κυήσεις που χάνονται πριν από θετικό τεστ εγκυμοσύνης. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι 40% έως 60% των γονιμοποιημένων ωαρίων αποβάλλονται πριν γίνει τεστ εγκυμοσύνης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η περίοδος έρχεται κανονικά.

Αιτίες αποβολών

Χρωμοσωμιακές Ανωμαλίες

Το 50% με 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου προκαλούνται από χρωμοσωμιακές ανωμαλίες στα έμβρυα και είναι τυχαίο γεγονός. Συχνότερα το ωάριο ή το σπερματοζωάριο που το γονιμοποίησε δεν περιέχει το σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων, έτσι από τη συνένωσή τους δημιουργείται έμβρυο με περισσότερα ή λιγότερα χρωμοσώματα και δεν μπορεί να εξελιχθεί κανονικά και αποβάλλεται.

Βιοχημικές Αποβολές

Το ωάριο γονιμοποιείται από το σπερματοζωάριο κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας και κάνει το ταξίδι του στη σάλπιγγα γονιμοποιημένο. Όταν το γονιμοποιημένο ωάριο φθάσει στη μήτρα (περίπου 4 – 5 μέρες μετά την ωορρηξία) έχει αρχίσει να δημιουργείται το έμβρυο το οποίο πρέπει να εμφυτευτεί στο ενδομήτριο. Η λεπτή διαδικασία της εμφύτευσης είναι χρονικά συγκεκριμένη και θα μπορούσε να μη γίνει για πολλούς λόγους. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε 'βιοχημικές' αποβολές και είναι οι αποβολές οι οποίες δεν έχουν θετικό τεστ εγκυμοσύνης αλλά παρόλα αυτά έχουμε γονιμοποίηση ωαρίου και παραγωγή εμβρύου στα πρώτα του στάδια.

Ορμονικές δυσλειτουργίες

Ορμονικές δυσλειτουργίες, όπως υπέρ ή υπό θυροειδισμός, αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο μπορούν αν δημιουργήσουν αποβολές. Μερικές φορές γονιμοποιείται ένα 'κενό' ωάριο. Αυτό το 'κενό' ωάριο ξεκινάει να αναπτύσσεται δημιουργώντας πλακούντα και μεμβράνες παράγοντας την ορμόνη της εγκυμοσύνης. Όμως αιμορραγεί και αποβάλλεται αφού δεν υπάρχει έμβρυο.

Ηλικία

Μεγαλύτερες γυναίκες είναι πιθανότερο να συλλάβουν έμβρυα με χρωμοσωμιακές ανωμαλίες και κατά συνέπεια να αποβληθούν. Μία γυναίκα 40 ετών έχει περίπου 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αποβάλει από μια γυναίκα 20 ετών.

Ιστορικό Αποβολών

Γυναίκες με δυο ή περισσότερες αποβολές είναι πιθανότερο να αποβάλουν πάλι.

Διαβήτης

Γυναίκες με αρρύθμιστο διαβήτη αποβάλλουν συχνότερα λόγω των ανωμαλιών (ανωμαλίες μέσης γραμμής) που δημιουργούνται στο έμβρυο.

Ορμονικές Ασθένειες

Γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες ή με αυτοάνοσες διαταραχές (λύκος, αντιφωσφολιπιδικό, θυροειδοπάθεια κ.α.) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αποβάλουν.

Προβλήματα Μήτρας

Ανωμαλίες στη μήτρα (όπως δίκερος, διθάλαμος δίδελφος, καρδιόσχημος, κ.α.) δημιουργούν συχνότερα αποβολές, λόγω του μικρού όγκου της μήτρας ή της κακής αιμάτωσης του εμβρύου κατά την εμφύτευσή του.

Ανεπάρκεια τραχήλου

Ανεπάρκεια τραχήλου της μήτρας μπορεί να δημιουργήσει αποβολές σε μεγαλύτερες εβδομάδες (12η - 24η). Ο τράχηλος είναι η ασφάλεια της μήτρας κατά την εγκυμοσύνη. Ανεπάρκεια στο μήκος ή στη σύστασή του (πρέπει να είναι πάνω από 3cm) μπορεί να δημιουργήσουν αποβολή.

Μολύνσεις

Μολύνσεις που παρουσιάζονται στην αρχή της εγκυμοσύνης όπως τοξόπλασμα, ερυθρά, μεγαλοκυτταροϊός, ιλαρά, μπορούν να δημιουργήσουν αποβολές. Γενικά οι μολύνσεις κατά τη διάρκεια όλης της εγκυμοσύνης μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό προκαλώντας συσπάσεις. Άλλες μολύνσεις που μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό είναι η λιστέρια, βλεννόρροια, εντερόκοκκος, στρεπτόκοκκος κ.α. Οι αδιάγνωστες και αθεράπευτες μολύνσεις σε μεγαλύτερη ηλικία κύησης δημιουργούν πρόωρους τοκετούς.

Λήψη φαρμάκων

Η λήψη ορισμένων φαρμάκων συνδυάζεται με αυξημένο κίνδυνο αποβολής. Θα πρέπει πάντα να ενημερώνετε τον γιατρό που σας δίνει οποιαδήποτε φαρμακευτική θεραπεία ότι είστε έγκυος ή το προγραμματίζετε.

Συμπτώματα αποβολής

Μεγάλη αύξηση των κολπικών εκκρίσεων ή αιμορραγία συνήθως είναι τα πρώτα συμπτώματα αποβολής. Έχετε υπόψη σαν ότι μια στις τέσσερις εγκυμοσύνες έχουν αιμορραγία στο 1ο τρίμηνο και παρόλα αυτά μόνο το 50% αποβάλλεται, ενώ οι υπόλοιπες συνεχίζουν και ολοκληρώνονται γεννώντας ένα υγιές μωρό.

Κοιλιακός πόνος που έχει τη μορφή του πόνου περιόδου ή άλλες φορές είναι πιο δυνατός σαν κράμπα και αντανακλά χαμηλά στη μέση πίσω μπορεί να είναι σύμπτωμα αποβολής. Ο συνδυασμός της αιμορραγίας με τον πόνο αυξάνουν τις πιθανότητες αποβολής.

Μια έκτοπη κύηση (κύηση εκτός μήτρας - εξωμήτριο) μπορεί να έχει τα ίδια συμπτώματα. Σε οποιαδήποτε περίπτωση θα πρέπει να απευθυνθείτε σύντομα στο γιατρό για εξέταση και θεραπεία για να αποφύγετε μια αποβολή, όταν αυτό είναι εφικτό.

Παλίνδρομος κύηση ονομάζουμε την κύηση εκείνη που κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο δεν βρίσκουμε καρδιακή λειτουργία στο έμβρυο ή κάποιες φορές δεν βρίσκουμε έμβρυο στο σάκο κύησης.

Διάγνωση επικείμενης αποβολής

Σε περίπτωση που παρατηρήσετε αίμα (κολπική αιμόρρια) ή πόνο χαμηλά στην κοιλιά που αντανακλά πίσω στη μέση (συσπάσεις) θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στο γιατρό σας.

Γυναικολογική Εξέταση

Η γυναικολογική εξέταση που γίνεται, με τη δέουσα προσοχή, διαπιστώνει την προέλευση του αίματος. Μερικές φορές το αίμα μπορεί να προέρχεται από το ουροποιητικό σύστημα λόγω μόλυνσης. Η διαπίστωση της αιμορραγίας από τον τράχηλο θέτει την υποψία επικείμενης αποβολής.

Υπερηχογράφημα

Με το υπερηχογράφημα μπορεί να διαπιστωθεί η θέση του κυήματος. Έτσι μπορούμε να αποκλείσουμε μια έκτοπη κύηση (εξωμήτριο). Η διαπίστωση της θέσης και πρόσφυση του πλακούντα μας επιβεβαιώνει ή αποκλείει ύπαρξη επιπωματικού πλακούντα ή αποκόλλησης. Η ανεύρεση καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο είναι θετικό σημάδι. Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο διαπιστώνουμε την ηλικία του εμβρύου σε συνάρτηση με την ημερολογιακή του ηλικία. Σε περίπτωση που αυτές οι δύο ηλικίες συμφωνούν μειώνεται η πιθανότητα αποβολής.

Βιοχημικός έλεγχος

Η μέτρηση της 'ορμόνης της εγκυμοσύνης' (βhCG) θα μας δώσει μια ιδέα για την ηλικία κύησης. Μια επόμενη μέτρηση θα μας δείξει αν προχωράει η εγκυμοσύνη ή αν έχει σταματήσει να αναπτύσσεται.

Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο σε εγκυμοσύνες 2ου τριμήνου θα γίνει μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας. Σε περίπτωση που αυτό είναι μικρότερο από 3cm ίσως αποφασισθεί μια περίδεση τραχήλου. Η περίδεση τραχήλου έχει σκοπό να ενισχύσει τον τράχηλο ώστε να κρατήσει την εγκυμοσύνη και να αποτραπεί ένας πρόωρος τοκετός. Συνήθως η περίδεση γίνεται μετά τον προγεννητικό έλεγχο του εμβρύου για χρωμοσωμιακές ανωμαλίες.

Σε περίπτωση πιθανής αποβολής θα πρέπει να μείνετε στο κρεβάτι, να αποφύγετε οποιαδήποτε δραστηριότητα καθώς και τις σεξουαλικές επαφές. Ανάλογα με την αιτία θα δοθεί η ανάλογη θεραπεία για την αποφυγή της αποβολής.

Μετά την αποβολή

Αν δεν αποφευχθεί η αποβολή θα πρέπει να γίνει έλεγχος της μήτρας και καθαρισμός αυτής από τα υπολείμματα της εγκυμοσύνης (απόξεση). Θα υπάρχει μικρή κολπική αιμόρροια, όπως αυτή της περιόδου, για περίπου μια εβδομάδα ή δυο σε περίπτωση που η κύηση ήταν προχωρημένη.

Αν έχετε οποιαδήποτε επιπλοκή, όπως αιμορραγία ή σημάδια μόλυνσης (πυρετό ή δύσοσμα κολπικά υγρά) θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στο γιατρό σας.

Επόμενη Εγκυμοσύνη

Σε περίπτωση που η αποβολή συμβαίνει πρώτη φορά, η πιθανότητα μιας επόμενης αποβολής είναι πολύ μικρή. Να υπενθυμίσουμε ότι το 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου είναι χρωμοσωμιακής αιτιολογίας και τυχαίο γεγονός. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος αποβολών γίνεται λόγω μόλυνσης, οι οποίες με την ανάλογη θεραπεία θεραπεύονται και δεν επαναλαμβάνονται. Σε περίπτωση διαδοχικών αποβολών (περισσότερες από δυο) θα πρέπει να γίνει έλεγχος όλων των αιτιών που μπορούν να προκαλέσουν αποβολή.

Μπορείτε να προσπαθήσετε για εγκυμοσύνη από τον επόμενο κύκλο σας, αν η αιτία της αποβολής δεν χρειάζεται κάποια θεραπεία. Αυτό θα σας βοηθήσει ψυχολογικά και θα αποφύγετε τη μεγάλη συναισθηματική φόρτιση που φέρνει η αναμονή.

Γράφει: Αρμενιάκος Αλέξανδρος, Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος

[simone]

Εγκυμοσύνη: Πού οφείλονται οι αποβολές

Αποβολή είναι η απώλεια μιας εγκυμοσύνης τις πρώτες 24 εβδομάδες. Περισσότερες από 80% των αποβολών συμβαίνουν μέχρι τις 12 εβδομάδες. Σε αυτές τις αποβολές δεν περιλαμβάνονται οι κυήσεις που χάνονται πριν από θετικό τεστ εγκυμοσύνης. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι 40% έως 60% των γονιμοποιημένων ωαρίων αποβάλλονται πριν γίνει τεστ εγκυμοσύνης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η περίοδος έρχεται κανονικά.

Αιτίες αποβολών

Χρωμοσωμιακές Ανωμαλίες

Το 50% με 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου προκαλούνται από χρωμοσωμιακές ανωμαλίες στα έμβρυα και είναι τυχαίο γεγονός. Συχνότερα το ωάριο ή το σπερματοζωάριο που το γονιμοποίησε δεν περιέχει το σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων, έτσι από τη συνένωσή τους δημιουργείται έμβρυο με περισσότερα ή λιγότερα χρωμοσώματα και δεν μπορεί να εξελιχθεί κανονικά και αποβάλλεται.

Βιοχημικές Αποβολές

Το ωάριο γονιμοποιείται από το σπερματοζωάριο κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας και κάνει το ταξίδι του στη σάλπιγγα γονιμοποιημένο. Όταν το γονιμοποιημένο ωάριο φθάσει στη μήτρα (περίπου 4 – 5 μέρες μετά την ωορρηξία) έχει αρχίσει να δημιουργείται το έμβρυο το οποίο πρέπει να εμφυτευτεί στο ενδομήτριο. Η λεπτή διαδικασία της εμφύτευσης είναι χρονικά συγκεκριμένη και θα μπορούσε να μη γίνει για πολλούς λόγους. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε 'βιοχημικές' αποβολές και είναι οι αποβολές οι οποίες δεν έχουν θετικό τεστ εγκυμοσύνης αλλά παρόλα αυτά έχουμε γονιμοποίηση ωαρίου και παραγωγή εμβρύου στα πρώτα του στάδια.

Ορμονικές δυσλειτουργίες

Ορμονικές δυσλειτουργίες, όπως υπέρ ή υπό θυροειδισμός, αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο μπορούν αν δημιουργήσουν αποβολές. Μερικές φορές γονιμοποιείται ένα 'κενό' ωάριο. Αυτό το 'κενό' ωάριο ξεκινάει να αναπτύσσεται δημιουργώντας πλακούντα και μεμβράνες παράγοντας την ορμόνη της εγκυμοσύνης. Όμως αιμορραγεί και αποβάλλεται αφού δεν υπάρχει έμβρυο.

Ηλικία

Μεγαλύτερες γυναίκες είναι πιθανότερο να συλλάβουν έμβρυα με χρωμοσωμιακές ανωμαλίες και κατά συνέπεια να αποβληθούν. Μία γυναίκα 40 ετών έχει περίπου 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αποβάλει από μια γυναίκα 20 ετών.

Ιστορικό Αποβολών

Γυναίκες με δυο ή περισσότερες αποβολές είναι πιθανότερο να αποβάλουν πάλι.

Διαβήτης

Γυναίκες με αρρύθμιστο διαβήτη αποβάλλουν συχνότερα λόγω των ανωμαλιών (ανωμαλίες μέσης γραμμής) που δημιουργούνται στο έμβρυο.

Ορμονικές Ασθένειες

Γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες ή με αυτοάνοσες διαταραχές (λύκος, αντιφωσφολιπιδικό, θυροειδοπάθεια κ.α.) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αποβάλουν.

Προβλήματα Μήτρας

Ανωμαλίες στη μήτρα (όπως δίκερος, διθάλαμος δίδελφος, καρδιόσχημος, κ.α.) δημιουργούν συχνότερα αποβολές, λόγω του μικρού όγκου της μήτρας ή της κακής αιμάτωσης του εμβρύου κατά την εμφύτευσή του.

Ανεπάρκεια τραχήλου

Ανεπάρκεια τραχήλου της μήτρας μπορεί να δημιουργήσει αποβολές σε μεγαλύτερες εβδομάδες (12η - 24η). Ο τράχηλος είναι η ασφάλεια της μήτρας κατά την εγκυμοσύνη. Ανεπάρκεια στο μήκος ή στη σύστασή του (πρέπει να είναι πάνω από 3cm) μπορεί να δημιουργήσουν αποβολή.

Μολύνσεις

Μολύνσεις που παρουσιάζονται στην αρχή της εγκυμοσύνης όπως τοξόπλασμα, ερυθρά, μεγαλοκυτταροϊός, ιλαρά, μπορούν να δημιουργήσουν αποβολές. Γενικά οι μολύνσεις κατά τη διάρκεια όλης της εγκυμοσύνης μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό προκαλώντας συσπάσεις. Άλλες μολύνσεις που μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό είναι η λιστέρια, βλεννόρροια, εντερόκοκκος, στρεπτόκοκκος κ.α. Οι αδιάγνωστες και αθεράπευτες μολύνσεις σε μεγαλύτερη ηλικία κύησης δημιουργούν πρόωρους τοκετούς.

Λήψη φαρμάκων

Η λήψη ορισμένων φαρμάκων συνδυάζεται με αυξημένο κίνδυνο αποβολής. Θα πρέπει πάντα να ενημερώνετε τον γιατρό που σας δίνει οποιαδήποτε φαρμακευτική θεραπεία ότι είστε έγκυος ή το προγραμματίζετε.

Συμπτώματα αποβολής

Μεγάλη αύξηση των κολπικών εκκρίσεων ή αιμορραγία συνήθως είναι τα πρώτα συμπτώματα αποβολής. Έχετε υπόψη σαν ότι μια στις τέσσερις εγκυμοσύνες έχουν αιμορραγία στο 1ο τρίμηνο και παρόλα αυτά μόνο το 50% αποβάλλεται, ενώ οι υπόλοιπες συνεχίζουν και ολοκληρώνονται γεννώντας ένα υγιές μωρό.

Κοιλιακός πόνος που έχει τη μορφή του πόνου περιόδου ή άλλες φορές είναι πιο δυνατός σαν κράμπα και αντανακλά χαμηλά στη μέση πίσω μπορεί να είναι σύμπτωμα αποβολής. Ο συνδυασμός της αιμορραγίας με τον πόνο αυξάνουν τις πιθανότητες αποβολής.

Μια έκτοπη κύηση (κύηση εκτός μήτρας - εξωμήτριο) μπορεί να έχει τα ίδια συμπτώματα. Σε οποιαδήποτε περίπτωση θα πρέπει να απευθυνθείτε σύντομα στο γιατρό για εξέταση και θεραπεία για να αποφύγετε μια αποβολή, όταν αυτό είναι εφικτό.

Παλίνδρομος κύηση ονομάζουμε την κύηση εκείνη που κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο δεν βρίσκουμε καρδιακή λειτουργία στο έμβρυο ή κάποιες φορές δεν βρίσκουμε έμβρυο στο σάκο κύησης.

Διάγνωση επικείμενης αποβολής

Σε περίπτωση που παρατηρήσετε αίμα (κολπική αιμόρρια) ή πόνο χαμηλά στην κοιλιά που αντανακλά πίσω στη μέση (συσπάσεις) θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στο γιατρό σας.

Γυναικολογική Εξέταση

Η γυναικολογική εξέταση που γίνεται, με τη δέουσα προσοχή, διαπιστώνει την προέλευση του αίματος. Μερικές φορές το αίμα μπορεί να προέρχεται από το ουροποιητικό σύστημα λόγω μόλυνσης. Η διαπίστωση της αιμορραγίας από τον τράχηλο θέτει την υποψία επικείμενης αποβολής.

Υπερηχογράφημα

Με το υπερηχογράφημα μπορεί να διαπιστωθεί η θέση του κυήματος. Έτσι μπορούμε να αποκλείσουμε μια έκτοπη κύηση (εξωμήτριο). Η διαπίστωση της θέσης και πρόσφυση του πλακούντα μας επιβεβαιώνει ή αποκλείει ύπαρξη επιπωματικού πλακούντα ή αποκόλλησης. Η ανεύρεση καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο είναι θετικό σημάδι. Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο διαπιστώνουμε την ηλικία του εμβρύου σε συνάρτηση με την ημερολογιακή του ηλικία. Σε περίπτωση που αυτές οι δύο ηλικίες συμφωνούν μειώνεται η πιθανότητα αποβολής.

Βιοχημικός έλεγχος

Η μέτρηση της 'ορμόνης της εγκυμοσύνης' (βhCG) θα μας δώσει μια ιδέα για την ηλικία κύησης. Μια επόμενη μέτρηση θα μας δείξει αν προχωράει η εγκυμοσύνη ή αν έχει σταματήσει να αναπτύσσεται.

Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο σε εγκυμοσύνες 2ου τριμήνου θα γίνει μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας. Σε περίπτωση που αυτό είναι μικρότερο από 3cm ίσως αποφασισθεί μια περίδεση τραχήλου. Η περίδεση τραχήλου έχει σκοπό να ενισχύσει τον τράχηλο ώστε να κρατήσει την εγκυμοσύνη και να αποτραπεί ένας πρόωρος τοκετός. Συνήθως η περίδεση γίνεται μετά τον προγεννητικό έλεγχο του εμβρύου για χρωμοσωμιακές ανωμαλίες.

Σε περίπτωση πιθανής αποβολής θα πρέπει να μείνετε στο κρεβάτι, να αποφύγετε οποιαδήποτε δραστηριότητα καθώς και τις σεξουαλικές επαφές. Ανάλογα με την αιτία θα δοθεί η ανάλογη θεραπεία για την αποφυγή της αποβολής.

Μετά την αποβολή

Αν δεν αποφευχθεί η αποβολή θα πρέπει να γίνει έλεγχος της μήτρας και καθαρισμός αυτής από τα υπολείμματα της εγκυμοσύνης (απόξεση). Θα υπάρχει μικρή κολπική αιμόρροια, όπως αυτή της περιόδου, για περίπου μια εβδομάδα ή δυο σε περίπτωση που η κύηση ήταν προχωρημένη.

Αν έχετε οποιαδήποτε επιπλοκή, όπως αιμορραγία ή σημάδια μόλυνσης (πυρετό ή δύσοσμα κολπικά υγρά) θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στο γιατρό σας.

Επόμενη Εγκυμοσύνη

Σε περίπτωση που η αποβολή συμβαίνει πρώτη φορά, η πιθανότητα μιας επόμενης αποβολής είναι πολύ μικρή. Να υπενθυμίσουμε ότι το 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου είναι χρωμοσωμιακής αιτιολογίας και τυχαίο γεγονός. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος αποβολών γίνεται λόγω μόλυνσης, οι οποίες με την ανάλογη θεραπεία θεραπεύονται και δεν επαναλαμβάνονται. Σε περίπτωση διαδοχικών αποβολών (περισσότερες από δυο) θα πρέπει να γίνει έλεγχος όλων των αιτιών που μπορούν να προκαλέσουν αποβολή.

Μπορείτε να προσπαθήσετε για εγκυμοσύνη από τον επόμενο κύκλο σας, αν η αιτία της αποβολής δεν χρειάζεται κάποια θεραπεία. Αυτό θα σας βοηθήσει ψυχολογικά και θα αποφύγετε τη μεγάλη συναισθηματική φόρτιση που φέρνει η αναμονή.

Γράφει: Αρμενιάκος Αλέξανδρος, Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος

[maira]

NA MHN STENAXORIESAI. EGO TO PERASA 2 FORES AYTO TO MARTYRIO ALLA TORA EIMAI MANOYLA ME MIA KORAKLA 4 MINON. NA XEREIS OTI AFOY EMEINES MIA FORA EGKYOS THA XANAMEINEIS OPOSDIPOTE KAI SYNTOMA THA KRATISEIS AGKALIA TO DIKO SOU AGGELOYDI. KOYRAGIO KAI TA KALITERA ERXONTAI!

[maira]

NA MHN STENAXORIESAI. EGO TO PERASA 2 FORES AYTO TO MARTYRIO ALLA TORA EIMAI MANOYLA ME MIA KORAKLA 4 MINON. NA XEREIS OTI AFOY EMEINES MIA FORA EGKYOS THA XANAMEINEIS OPOSDIPOTE KAI SYNTOMA THA KRATISEIS AGKALIA TO DIKO SOU AGGELOYDI. KOYRAGIO KAI TA KALITERA ERXONTAI!

[maira]

NA MHN STENAXORIESAI. EGO TO PERASA 2 FORES AYTO TO MARTYRIO ALLA TORA EIMAI MANOYLA ME MIA KORAKLA 4 MINON. NA XEREIS OTI AFOY EMEINES MIA FORA EGKYOS THA XANAMEINEIS OPOSDIPOTE KAI SYNTOMA THA KRATISEIS AGKALIA TO DIKO SOU AGGELOYDI. KOYRAGIO KAI TA KALITERA ERXONTAI!

[maira]

NA MHN STENAXORIESAI. EGO TO PERASA 2 FORES AYTO TO MARTYRIO ALLA TORA EIMAI MANOYLA ME MIA KORAKLA 4 MINON. NA XEREIS OTI AFOY EMEINES MIA FORA EGKYOS THA XANAMEINEIS OPOSDIPOTE KAI SYNTOMA THA KRATISEIS AGKALIA TO DIKO SOU AGGELOYDI. KOYRAGIO KAI TA KALITERA ERXONTAI!

[Τόμα]

Γεια σας και απο εμένα. Θα σας πω κάτι που το λέω εδώ και καιρό σε πολλές κοπέλες που είχαν αποβολή και τώρα αχγώνοντε.Λοιπόν "ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΕΓΚΥΟΣ ΠΑΝΤΑ ΕΓΚΥΟΣ":). Για αυτό υπομονή και όλα θα πάνε καλά. Είστε τυχερές που είχατε έστω και μια εγκυμοσύνη όποια και να ήταν η κατάληξη αυτής. Υπάρχουν κοπέλες που ούτε ένα τεστ θετικό δεν είχαν ακόμα! Υπομονή λοιπόν και εύχομαι σε όλες καλή επιτυχία και καλή συνέχεια!!!!!!!! Φιλιά

[Τόμα]

Γεια σας και απο εμένα. Θα σας πω κάτι που το λέω εδώ και καιρό σε πολλές κοπέλες που είχαν αποβολή και τώρα αχγώνοντε.Λοιπόν "ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΕΓΚΥΟΣ ΠΑΝΤΑ ΕΓΚΥΟΣ":). Για αυτό υπομονή και όλα θα πάνε καλά. Είστε τυχερές που είχατε έστω και μια εγκυμοσύνη όποια και να ήταν η κατάληξη αυτής. Υπάρχουν κοπέλες που ούτε ένα τεστ θετικό δεν είχαν ακόμα! Υπομονή λοιπόν και εύχομαι σε όλες καλή επιτυχία και καλή συνέχεια!!!!!!!! Φιλιά

[Τόμα]

Γεια σας και απο εμένα. Θα σας πω κάτι που το λέω εδώ και καιρό σε πολλές κοπέλες που είχαν αποβολή και τώρα αχγώνοντε.Λοιπόν "ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΕΓΚΥΟΣ ΠΑΝΤΑ ΕΓΚΥΟΣ":). Για αυτό υπομονή και όλα θα πάνε καλά. Είστε τυχερές που είχατε έστω και μια εγκυμοσύνη όποια και να ήταν η κατάληξη αυτής. Υπάρχουν κοπέλες που ούτε ένα τεστ θετικό δεν είχαν ακόμα! Υπομονή λοιπόν και εύχομαι σε όλες καλή επιτυχία και καλή συνέχεια!!!!!!!! Φιλιά

[Τόμα]

Γεια σας και απο εμένα. Θα σας πω κάτι που το λέω εδώ και καιρό σε πολλές κοπέλες που είχαν αποβολή και τώρα αχγώνοντε.Λοιπόν "ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΕΓΚΥΟΣ ΠΑΝΤΑ ΕΓΚΥΟΣ":). Για αυτό υπομονή και όλα θα πάνε καλά. Είστε τυχερές που είχατε έστω και μια εγκυμοσύνη όποια και να ήταν η κατάληξη αυτής. Υπάρχουν κοπέλες που ούτε ένα τεστ θετικό δεν είχαν ακόμα! Υπομονή λοιπόν και εύχομαι σε όλες καλή επιτυχία και καλή συνέχεια!!!!!!!! Φιλιά

[filos`ifigen]

Γυναικεία Υπογονιμότητα

Οργανικά αίτια

Μπορεί να πρόκειται για προβλήματα που εντοπίζονται είτε στα γεννητικά όργανα της γυναίκας είτε σε συστηματικές παθήσεις:

Προβλήματα στις σάλπιγγες

Oι σάλπιγγες, όπου φυσιολογικά θα γονιμοποιηθεί το ωάριο που «κατέβηκε» από την αντίστοιχη ωοθήκη και θα κυλήσει προς τη μήτρα, είναι πολύ ευαίσθητα όργανα. Παρ` όλα αυτά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι γυναίκες έχουν δύο σάλπιγγες, όπως και ωοθήκες. Το να λείπει λοιπόν η μία σάλπιγγα (να έχει αφαιρεθεί για κάποιο λόγο, επειδή π.χ. υπήρξε κάποια εξωμήτρια κύηση) δεν είναι απαγορευτικό για να μείνει μια γυναίκα έγκυος, αφού η ίδια η φύση έχει προνοήσει ώστε η σάλπιγγα να παρουσιάζει αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «τροπισμό», να έχει δηλαδή κινητικότητα προσπαθώντας να «βρει» το ωάριο (ακόμα κι αν αυτό «κατεβαίνει» από την αντίθετη ωοθήκη σε σχέση με τη σάλπιγγα που υπάρχει).

Τι συμβαίνει: Μπορεί η σάλπιγγα να μην έχει κινητικότητα, να μην έχει λειτουργικότητα ή να έχει κάποια απόφραξη (να μην μπορεί δηλαδή το ωάριο να περάσει μέσα της)

Σε τι οφείλεται: Τα προβλήματα της σάλπιγγας μπορεί να οφείλονται σε μετεγχειρητικές συμφύσεις (επειδή έγινε κάποιο χειρουργείο εξαιτίας μιας εξωμήτριας κύησης για παράδειγμα), στην ενδομητρίωση, σε άγνωστους παράγοντες αλλά και σε κάποια φλεγμονή (σαλπιγγίτιδα), που πέρασε η γυναίκα κάποια στιγμή στη ζωή της και δεν την κατάλαβε ή δεν αντιμετωπίστηκε επαρκώς. Τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι σαλπιγγίτιδες είναι πόνος στην κοιλιά (μερικές φορές και πυρετός) και μπορεί να οφείλονται σε διάφορα μικρόβια (π.χ. στα χλαμύδια που είναι ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, που δυστυχώς δεν δίνει κανένα σύμπτωμα). Oι σαλπιγγίτιδες μπορεί να περάσουν από μόνες τους, αλλά μετά να αφήσουν συμφύσεις στη σάλπιγγα, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα γονιμότητας. Oι σαλπιγγίτιδες διαγιγνώσκονται κάποιες φορές και ανάλογα την έκταση του προβλήματος, είτε με υπέρηχο (υδροσάλπιγγες), είτε με κλινική εξέταση και αντιμετωπίζονται με αντιβίωση (μερικές φορές είναι απαραίτητη η ενδοφλέβια χορήγηση της αντιβίωσης, οπότε και η εισαγωγή της γυναίκας στο νοσοκομείο)

Πώς αντιμετωπίζεται: Παλαιότερα, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών η μόνη λύση ήταν η χειρουργική επέμβαση (με μικρή πιθανότητα επιτυχίας και μεγάλη ταλαιπωρία για τη γυναίκα), αλλά στις μέρες μας οι ειδικοί προτιμούν τη λύση της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (εξωσωματική γονιμοποίηση), που ούτως ή άλλως έχει πολύ υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας

Διαταραχές στην ωορρηξία

Τι συμβαίνει: Η γυναίκα έχει κάποιο πρόβλημα στην ποιότητα της ωορρηξίας της, που συχνά συνοδεύεται από αραιομηνόρροια ή αμηνόρροια. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μην υπάρχει καν ωορρηξία ή ότι η ωορρηξία γίνεται μεν, αλλά με άτακτους ρυθμούς. Σε κάποιες περιπτώσεις οι γιατροί συνδέουν το πρόβλημα αυτό και με τις πολυκυστικές ωοθήκες

Σε τι οφείλεται: Το πρόβλημα με την ωορρηξία έχει να κάνει είτε με το γεγονός ότι οι ωοθήκες δεν μπορούν να παράγουν ωάρια είτε δεν μπορούν να πάρουν εντολή ώστε να παράγουν ωάρια. Η αιτία βρίσκεται σε διάφορες ορμονικές διαταραχές, όπως είναι η υπερπρολακτιναιμία, η υπερανδρογοναιμία, οι βλάβες της υπόφυσης, οι βλάβες των ωοθηκών, οι θυρεοειδοπάθειες κ.ά.

Πώς αντιμετωπίζεται: Η αντιμετώπιση συνίσταται στη διέγερση των ωοθηκών με φάρμακα σε μορφή χαπιών ή ενέσεων. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως αυτή των πολυκυστικών ωοθηκών, η λύση είναι η επεμβατική λαπαροσκόπηση. Έχει πάντως παρατηρηθεί πως, αν οι γυναίκες που έχουν πολυκυστικές ωοθήκες είναι παχύσαρκες και χάσουν το 25% του βάρους τους, μπορεί να διορθωθεί το πρόβλημά τους σε ποσοστό 50%, εφόσον όμως δεν συντρέχει και άλλη αιτία υπογονιμότητας

Ενδομητρίωση

Τι συμβαίνει: Η ενδομητρίωση περιγράφεται ως η ανάπτυξη ενδομητρικού ιστού εκτός της μήτρας και απασχολεί το 10% με 15% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία (συνήθως από 25 ως 35 ετών). Αυτός ο ιστός, που βρίσκεται σε σημεία εκτός της μήτρας, ακολουθεί με τη σειρά του τις ορμονικές επιταγές του σώματος, οπότε, κάθε φορά που η γυναίκα έχει περίοδο, αιμορραγεί κι αυτός, με αποτέλεσμα να προκαλείται ο έντονος πόνος που χαρακτηρίζει την ενδομητρίωση (στη διάρκεια της περιόδου, στην ωορρηξία, σπανιότερα σε άσχετες στιγμές ως πόνος κάπου στην κοιλιά, κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή). Βέβαια υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν εμφανίζεται πόνος ούτε κάποιο άλλο σύμπτωμα. O μόνος σίγουρος τρόπος για να γίνει ασφαλής διάγνωση είναι η επέμβαση είτε λαπαροσκοπικά (που είναι και το πιο συνηθισμένο) ή με ανοιχτό χειρουργείο. Γενικά, σύμφωνα με έρευνες, το 50% των γυναικών που έχουν ενδομητρίωση αντιμετωπίζουν επίσης πρόβλημα υπογονιμότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή δημιουργούνται προβλήματα στην ανατομική και λειτουργική ακεραιότητα των έσω γεννητικών οργάνων (μήτρα, σάλπιγγες, ωοθήκες)

Σε τι οφείλεται: Oι ειδικοί δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα όλες τις πιθανές αιτίες που δημιουργούν την ενδομητρίωση. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικά με τους λόγους εξαιτίας των οποίων μπορεί να προκαλείται. Ένας από τους σημαντικότερους μπορεί να είναι ότι υπάρχει παλινδρόμηση των κυττάρων του ενδομητρίου προς την κοιλιά μέσω των σαλπίγγων

Πώς αντιμετωπίζεται: Η ενδομητρίωση πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκαίρως και αποτελεσματικά και, ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του προβλήματος, η λύση είναι είτε η επέμβαση είτε η λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Από την άλλη πλευρά, η εγκυμοσύνη -αν βέβαια επιτευχθεί, γιατί η ενδομητρίωση προκαλεί υπογονιμότητα- θεραπεύει προσωρινά και όσο διαρκεί η εγκυμοσύνη, το πρόβλημα της ενδομητρίωσης. Αν το πρόβλημα της ενδομητρίωσης δεν αντιμετωπίζεται, τότε τη λύση έρχεται να δώσει η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση)

Ηλικία

Η γυναικεία γονιμότητα μειώνεται όσο περνάει η ηλικία. Αυτό ξεκινά μετά τα 30, γίνεται πιο εμφανές μετά τα 35 και φυσικά ακόμα πιο σοβαρό μετά την ηλικία των 40, χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν γυναίκες που συλλαμβάνουν φυσιολογικά στα 42 ή και στα 45 ακόμα.

Αλλοι παράγοντες

Αυτοί μπορεί να σχετίζονται με ενδοκρινικά νοσήματα, που συνήθως επηρεάζουν την ωορρηξία (και όχι μόνο) και κατ’ επέκταση και τη γονιμότητα (π.χ. διαβήτης, προβλήματα στο θυρεοειδή, παθήσεις στα επινεφρίδια κ.ά.), με προβλήματα του τραχήλου (π.χ. ο τράχηλος και η τραχηλική βλέννα είναι «εχθρικοί» προς τη διέλευση του σπέρματος εξαιτίας ανοσολογικών παραγόντων, τραχηλίτιδων κ.ά.), με προβλήματα του ενδομητρίου (μια υπερπλασία, ένα ινομύωμα, ένας πολύποδας, η ύπαρξη συμφύσεων εξαιτίας για παράδειγμα μίας απόξεσης κ.ά.), με προβλήματα της μήτρας (εξαιτίας μίας συγγενούς ανωμαλίας της μήτρας, που μπορεί να είναι πολύ μικρή ή να είναι δίκερος, διθάλαμος κ.λπ.), τα οποία αντιμετωπίζονται κατά περίπτωση.

Παίζει ρόλο η ψυχολογία;

Υπάρχουν ψυχολογικοί παράγοντες, όπως είναι το άγχος, η πίεση της δουλειάς, η κούραση κ.λπ. που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ικανότητα σύλληψης. Παρ` όλα αυτά οι ειδικοί εξηγούν πως πρόκειται συνήθως για παροδικούς παράγοντες. Η γυναίκα τα τελευταία χρόνια -και η Ελληνίδα ακόμα περισσότερο από ό,τι παλαιότερα- έχει κάνει μια στροφή προς την καριέρα, έχει αναβαθμίσει το κοινωνικό και το μορφωτικό της επίπεδο και ως εκ τούτου έχει αναλάβει πολλές υποχρεώσεις, που σίγουρα την απομακρύνουν και από την επιθυμία της να δημιουργήσει οικογένεια. Καθήκοντα που παλαιότερα θεωρούνταν καθαρά αντρικά απασχολούν τη σύγχρονη γυναίκα και συχνά οδηγούν σε σωματοποίηση του άγχους της, που εκφράζεται με γυναικολογικά προβλήματα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η υπερπρολακτιναιμία (η υπερπαραγωγή προλακτίνης), που αναστέλλει την ωοθυλακιορρηξία και οδηγεί σε μία μορφή υπογονιμότητας. Σημαντικό πάντως είναι να σημειώσουμε πως γενικά οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας, επειδή έχουν πολύ άγχος, πιεστικές υποχρεώσεις και δουλεύουν άστατες ώρες, όταν ηρεμήσουν και ρίξουν τους ρυθμούς τους, παρουσιάζουν αποκατάσταση του ορμονικού τους προφίλ και καταφέρνουν εύκολα να συλλάβουν.

Εκτρώσεις και υπογονιμότητα

Oι ειδικοί τονίζουν πως ποτέ δεν μπορούν να πουν με ασφάλεια ότι μία έκτρωση δεν θα δημιουργήσει κανένα ή αντίστοιχα πολλά προβλήματα στη μετέπειτα προσπάθεια μιας γυναίκας να συλλάβει. Γενικά, σύμφωνα με τις στατιστικές, μία στις 150 ή τις 200 εκτρώσεις οδηγεί σε υπογονιμότητα λόγω προβλημάτων που δημιουργούνται στις σάλπιγγες. Φυσικά, όσο πιο προσεκτικά γίνεται μία έκτρωση και όταν τηρούνται όλοι οι κανόνες από το γυναικολόγο και το νοσοκομείο στο οποίο διενεργείται η επέμβαση, τόσο περισσότερο μειώνονται οι πιθανότητες να υπάρξουν επιπλοκές.

Το πρόβλημα είναι πως η έκτρωση μπορεί να προκαλέσει κάποια επιπλοκή, όπως είναι μία φλεγμονή, συμφύσεις εξαιτίας της επέμβασης κ.ά., που μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα. Από την άλλη πλευρά, η έκτρωση μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές σε μια μελλοντική εγκυμοσύνη (αποβολή, πρόωρος τοκετός ή μεγάλη αιμορραγία), αν προκληθούν προβλήματα στο ενδομήτριο.

Ακόμη, οι ειδικοί δεν μπορούν να μιλήσουν με βεβαιότητα ούτε για το κατά πόσο ο αριθμός των εκτρώσεων παίζει ρόλο στη γονιμότητα. Μπορεί και μία μόνη έκτρωση να δημιουργήσει πρόβλημα υπογονιμότητας, αλλά σίγουρα όσο περισσότερες γίνονται τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να προκύψει κάποια τέτοια επιπλοκή.

Τι μπορεί να σημαίνουν οι αποβολές

Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν συμβεί μία και μόνη αποβολή δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Αυτό σημαίνει ότι μία αποβολή που προκύπτει για πρώτη φορά (στο πρώτο τρίμηνο της κύησης) μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο γεγονός, αφού το 12% με 15% των αποδεδειγμένων κυήσεων καταλήγουν σε αποβολή. Αν όμως ο αριθμός αυξηθεί και οι αποβολές επαναληφθούν και γίνουν δύο ή τρεις, τότε θα πρέπει το ζευγάρι -και κυρίως η γυναίκα- να μπει στη διαδικασία να κάνει διάφορες εξετάσεις. Γενικά, αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι οι αποβολές αυξάνονται όσο μεγαλώνει η γυναίκα και συνήθως οφείλονται σε: γενετικά αίτια (χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου), ανατομικά αίτια (στη μήτρα της μέλλουσας μητέρας), ενδοκρινικά αίτια ή λοιμώξεις (π.χ. ερυθρά) της εγκυμονούσας, περιβαλλοντικά ή χημικά αίτια (π.χ. αλκοόλ, καφές) και ανοσολογικά αίτια. Η πρόγνωση σε σχέση με τις αποβολές έχει να κάνει με την αιτία που τις προκαλεί (π.χ. ανατομικά προβλήματα, ανοσολογικοί παράγοντες, γενετικά νοσήματα, ορμονικά προβλήματα κ.ά.).

Προσοχή:

Όταν μία αποβολή συμβεί μετά τη 12η εβδομάδα της κύησης, είναι σκόπιμο να υπάρξει περαιτέρω διερεύνηση των αιτίων που πιθανώς την προκάλεσαν, ώστε αυτά, αν είναι δυνατό, να προληφθούν σε μελλοντική εγκυμοσύνη.

[filos`ifigen]

Γυναικεία Υπογονιμότητα

Οργανικά αίτια

Μπορεί να πρόκειται για προβλήματα που εντοπίζονται είτε στα γεννητικά όργανα της γυναίκας είτε σε συστηματικές παθήσεις:

Προβλήματα στις σάλπιγγες

Oι σάλπιγγες, όπου φυσιολογικά θα γονιμοποιηθεί το ωάριο που «κατέβηκε» από την αντίστοιχη ωοθήκη και θα κυλήσει προς τη μήτρα, είναι πολύ ευαίσθητα όργανα. Παρ` όλα αυτά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι γυναίκες έχουν δύο σάλπιγγες, όπως και ωοθήκες. Το να λείπει λοιπόν η μία σάλπιγγα (να έχει αφαιρεθεί για κάποιο λόγο, επειδή π.χ. υπήρξε κάποια εξωμήτρια κύηση) δεν είναι απαγορευτικό για να μείνει μια γυναίκα έγκυος, αφού η ίδια η φύση έχει προνοήσει ώστε η σάλπιγγα να παρουσιάζει αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «τροπισμό», να έχει δηλαδή κινητικότητα προσπαθώντας να «βρει» το ωάριο (ακόμα κι αν αυτό «κατεβαίνει» από την αντίθετη ωοθήκη σε σχέση με τη σάλπιγγα που υπάρχει).

Τι συμβαίνει: Μπορεί η σάλπιγγα να μην έχει κινητικότητα, να μην έχει λειτουργικότητα ή να έχει κάποια απόφραξη (να μην μπορεί δηλαδή το ωάριο να περάσει μέσα της)

Σε τι οφείλεται: Τα προβλήματα της σάλπιγγας μπορεί να οφείλονται σε μετεγχειρητικές συμφύσεις (επειδή έγινε κάποιο χειρουργείο εξαιτίας μιας εξωμήτριας κύησης για παράδειγμα), στην ενδομητρίωση, σε άγνωστους παράγοντες αλλά και σε κάποια φλεγμονή (σαλπιγγίτιδα), που πέρασε η γυναίκα κάποια στιγμή στη ζωή της και δεν την κατάλαβε ή δεν αντιμετωπίστηκε επαρκώς. Τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι σαλπιγγίτιδες είναι πόνος στην κοιλιά (μερικές φορές και πυρετός) και μπορεί να οφείλονται σε διάφορα μικρόβια (π.χ. στα χλαμύδια που είναι ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, που δυστυχώς δεν δίνει κανένα σύμπτωμα). Oι σαλπιγγίτιδες μπορεί να περάσουν από μόνες τους, αλλά μετά να αφήσουν συμφύσεις στη σάλπιγγα, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα γονιμότητας. Oι σαλπιγγίτιδες διαγιγνώσκονται κάποιες φορές και ανάλογα την έκταση του προβλήματος, είτε με υπέρηχο (υδροσάλπιγγες), είτε με κλινική εξέταση και αντιμετωπίζονται με αντιβίωση (μερικές φορές είναι απαραίτητη η ενδοφλέβια χορήγηση της αντιβίωσης, οπότε και η εισαγωγή της γυναίκας στο νοσοκομείο)

Πώς αντιμετωπίζεται: Παλαιότερα, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών η μόνη λύση ήταν η χειρουργική επέμβαση (με μικρή πιθανότητα επιτυχίας και μεγάλη ταλαιπωρία για τη γυναίκα), αλλά στις μέρες μας οι ειδικοί προτιμούν τη λύση της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (εξωσωματική γονιμοποίηση), που ούτως ή άλλως έχει πολύ υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας

Διαταραχές στην ωορρηξία

Τι συμβαίνει: Η γυναίκα έχει κάποιο πρόβλημα στην ποιότητα της ωορρηξίας της, που συχνά συνοδεύεται από αραιομηνόρροια ή αμηνόρροια. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μην υπάρχει καν ωορρηξία ή ότι η ωορρηξία γίνεται μεν, αλλά με άτακτους ρυθμούς. Σε κάποιες περιπτώσεις οι γιατροί συνδέουν το πρόβλημα αυτό και με τις πολυκυστικές ωοθήκες

Σε τι οφείλεται: Το πρόβλημα με την ωορρηξία έχει να κάνει είτε με το γεγονός ότι οι ωοθήκες δεν μπορούν να παράγουν ωάρια είτε δεν μπορούν να πάρουν εντολή ώστε να παράγουν ωάρια. Η αιτία βρίσκεται σε διάφορες ορμονικές διαταραχές, όπως είναι η υπερπρολακτιναιμία, η υπερανδρογοναιμία, οι βλάβες της υπόφυσης, οι βλάβες των ωοθηκών, οι θυρεοειδοπάθειες κ.ά.

Πώς αντιμετωπίζεται: Η αντιμετώπιση συνίσταται στη διέγερση των ωοθηκών με φάρμακα σε μορφή χαπιών ή ενέσεων. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως αυτή των πολυκυστικών ωοθηκών, η λύση είναι η επεμβατική λαπαροσκόπηση. Έχει πάντως παρατηρηθεί πως, αν οι γυναίκες που έχουν πολυκυστικές ωοθήκες είναι παχύσαρκες και χάσουν το 25% του βάρους τους, μπορεί να διορθωθεί το πρόβλημά τους σε ποσοστό 50%, εφόσον όμως δεν συντρέχει και άλλη αιτία υπογονιμότητας

Ενδομητρίωση

Τι συμβαίνει: Η ενδομητρίωση περιγράφεται ως η ανάπτυξη ενδομητρικού ιστού εκτός της μήτρας και απασχολεί το 10% με 15% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία (συνήθως από 25 ως 35 ετών). Αυτός ο ιστός, που βρίσκεται σε σημεία εκτός της μήτρας, ακολουθεί με τη σειρά του τις ορμονικές επιταγές του σώματος, οπότε, κάθε φορά που η γυναίκα έχει περίοδο, αιμορραγεί κι αυτός, με αποτέλεσμα να προκαλείται ο έντονος πόνος που χαρακτηρίζει την ενδομητρίωση (στη διάρκεια της περιόδου, στην ωορρηξία, σπανιότερα σε άσχετες στιγμές ως πόνος κάπου στην κοιλιά, κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή). Βέβαια υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν εμφανίζεται πόνος ούτε κάποιο άλλο σύμπτωμα. O μόνος σίγουρος τρόπος για να γίνει ασφαλής διάγνωση είναι η επέμβαση είτε λαπαροσκοπικά (που είναι και το πιο συνηθισμένο) ή με ανοιχτό χειρουργείο. Γενικά, σύμφωνα με έρευνες, το 50% των γυναικών που έχουν ενδομητρίωση αντιμετωπίζουν επίσης πρόβλημα υπογονιμότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή δημιουργούνται προβλήματα στην ανατομική και λειτουργική ακεραιότητα των έσω γεννητικών οργάνων (μήτρα, σάλπιγγες, ωοθήκες)

Σε τι οφείλεται: Oι ειδικοί δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα όλες τις πιθανές αιτίες που δημιουργούν την ενδομητρίωση. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικά με τους λόγους εξαιτίας των οποίων μπορεί να προκαλείται. Ένας από τους σημαντικότερους μπορεί να είναι ότι υπάρχει παλινδρόμηση των κυττάρων του ενδομητρίου προς την κοιλιά μέσω των σαλπίγγων

Πώς αντιμετωπίζεται: Η ενδομητρίωση πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκαίρως και αποτελεσματικά και, ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του προβλήματος, η λύση είναι είτε η επέμβαση είτε η λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Από την άλλη πλευρά, η εγκυμοσύνη -αν βέβαια επιτευχθεί, γιατί η ενδομητρίωση προκαλεί υπογονιμότητα- θεραπεύει προσωρινά και όσο διαρκεί η εγκυμοσύνη, το πρόβλημα της ενδομητρίωσης. Αν το πρόβλημα της ενδομητρίωσης δεν αντιμετωπίζεται, τότε τη λύση έρχεται να δώσει η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση)

Ηλικία

Η γυναικεία γονιμότητα μειώνεται όσο περνάει η ηλικία. Αυτό ξεκινά μετά τα 30, γίνεται πιο εμφανές μετά τα 35 και φυσικά ακόμα πιο σοβαρό μετά την ηλικία των 40, χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν γυναίκες που συλλαμβάνουν φυσιολογικά στα 42 ή και στα 45 ακόμα.

Αλλοι παράγοντες

Αυτοί μπορεί να σχετίζονται με ενδοκρινικά νοσήματα, που συνήθως επηρεάζουν την ωορρηξία (και όχι μόνο) και κατ’ επέκταση και τη γονιμότητα (π.χ. διαβήτης, προβλήματα στο θυρεοειδή, παθήσεις στα επινεφρίδια κ.ά.), με προβλήματα του τραχήλου (π.χ. ο τράχηλος και η τραχηλική βλέννα είναι «εχθρικοί» προς τη διέλευση του σπέρματος εξαιτίας ανοσολογικών παραγόντων, τραχηλίτιδων κ.ά.), με προβλήματα του ενδομητρίου (μια υπερπλασία, ένα ινομύωμα, ένας πολύποδας, η ύπαρξη συμφύσεων εξαιτίας για παράδειγμα μίας απόξεσης κ.ά.), με προβλήματα της μήτρας (εξαιτίας μίας συγγενούς ανωμαλίας της μήτρας, που μπορεί να είναι πολύ μικρή ή να είναι δίκερος, διθάλαμος κ.λπ.), τα οποία αντιμετωπίζονται κατά περίπτωση.

Παίζει ρόλο η ψυχολογία;

Υπάρχουν ψυχολογικοί παράγοντες, όπως είναι το άγχος, η πίεση της δουλειάς, η κούραση κ.λπ. που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ικανότητα σύλληψης. Παρ` όλα αυτά οι ειδικοί εξηγούν πως πρόκειται συνήθως για παροδικούς παράγοντες. Η γυναίκα τα τελευταία χρόνια -και η Ελληνίδα ακόμα περισσότερο από ό,τι παλαιότερα- έχει κάνει μια στροφή προς την καριέρα, έχει αναβαθμίσει το κοινωνικό και το μορφωτικό της επίπεδο και ως εκ τούτου έχει αναλάβει πολλές υποχρεώσεις, που σίγουρα την απομακρύνουν και από την επιθυμία της να δημιουργήσει οικογένεια. Καθήκοντα που παλαιότερα θεωρούνταν καθαρά αντρικά απασχολούν τη σύγχρονη γυναίκα και συχνά οδηγούν σε σωματοποίηση του άγχους της, που εκφράζεται με γυναικολογικά προβλήματα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η υπερπρολακτιναιμία (η υπερπαραγωγή προλακτίνης), που αναστέλλει την ωοθυλακιορρηξία και οδηγεί σε μία μορφή υπογονιμότητας. Σημαντικό πάντως είναι να σημειώσουμε πως γενικά οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας, επειδή έχουν πολύ άγχος, πιεστικές υποχρεώσεις και δουλεύουν άστατες ώρες, όταν ηρεμήσουν και ρίξουν τους ρυθμούς τους, παρουσιάζουν αποκατάσταση του ορμονικού τους προφίλ και καταφέρνουν εύκολα να συλλάβουν.

Εκτρώσεις και υπογονιμότητα

Oι ειδικοί τονίζουν πως ποτέ δεν μπορούν να πουν με ασφάλεια ότι μία έκτρωση δεν θα δημιουργήσει κανένα ή αντίστοιχα πολλά προβλήματα στη μετέπειτα προσπάθεια μιας γυναίκας να συλλάβει. Γενικά, σύμφωνα με τις στατιστικές, μία στις 150 ή τις 200 εκτρώσεις οδηγεί σε υπογονιμότητα λόγω προβλημάτων που δημιουργούνται στις σάλπιγγες. Φυσικά, όσο πιο προσεκτικά γίνεται μία έκτρωση και όταν τηρούνται όλοι οι κανόνες από το γυναικολόγο και το νοσοκομείο στο οποίο διενεργείται η επέμβαση, τόσο περισσότερο μειώνονται οι πιθανότητες να υπάρξουν επιπλοκές.

Το πρόβλημα είναι πως η έκτρωση μπορεί να προκαλέσει κάποια επιπλοκή, όπως είναι μία φλεγμονή, συμφύσεις εξαιτίας της επέμβασης κ.ά., που μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα. Από την άλλη πλευρά, η έκτρωση μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές σε μια μελλοντική εγκυμοσύνη (αποβολή, πρόωρος τοκετός ή μεγάλη αιμορραγία), αν προκληθούν προβλήματα στο ενδομήτριο.

Ακόμη, οι ειδικοί δεν μπορούν να μιλήσουν με βεβαιότητα ούτε για το κατά πόσο ο αριθμός των εκτρώσεων παίζει ρόλο στη γονιμότητα. Μπορεί και μία μόνη έκτρωση να δημιουργήσει πρόβλημα υπογονιμότητας, αλλά σίγουρα όσο περισσότερες γίνονται τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να προκύψει κάποια τέτοια επιπλοκή.

Τι μπορεί να σημαίνουν οι αποβολές

Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν συμβεί μία και μόνη αποβολή δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Αυτό σημαίνει ότι μία αποβολή που προκύπτει για πρώτη φορά (στο πρώτο τρίμηνο της κύησης) μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο γεγονός, αφού το 12% με 15% των αποδεδειγμένων κυήσεων καταλήγουν σε αποβολή. Αν όμως ο αριθμός αυξηθεί και οι αποβολές επαναληφθούν και γίνουν δύο ή τρεις, τότε θα πρέπει το ζευγάρι -και κυρίως η γυναίκα- να μπει στη διαδικασία να κάνει διάφορες εξετάσεις. Γενικά, αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι οι αποβολές αυξάνονται όσο μεγαλώνει η γυναίκα και συνήθως οφείλονται σε: γενετικά αίτια (χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου), ανατομικά αίτια (στη μήτρα της μέλλουσας μητέρας), ενδοκρινικά αίτια ή λοιμώξεις (π.χ. ερυθρά) της εγκυμονούσας, περιβαλλοντικά ή χημικά αίτια (π.χ. αλκοόλ, καφές) και ανοσολογικά αίτια. Η πρόγνωση σε σχέση με τις αποβολές έχει να κάνει με την αιτία που τις προκαλεί (π.χ. ανατομικά προβλήματα, ανοσολογικοί παράγοντες, γενετικά νοσήματα, ορμονικά προβλήματα κ.ά.).

Προσοχή:

Όταν μία αποβολή συμβεί μετά τη 12η εβδομάδα της κύησης, είναι σκόπιμο να υπάρξει περαιτέρω διερεύνηση των αιτίων που πιθανώς την προκάλεσαν, ώστε αυτά, αν είναι δυνατό, να προληφθούν σε μελλοντική εγκυμοσύνη.

[filos`ifigen]

Γυναικεία Υπογονιμότητα

Οργανικά αίτια

Μπορεί να πρόκειται για προβλήματα που εντοπίζονται είτε στα γεννητικά όργανα της γυναίκας είτε σε συστηματικές παθήσεις:

Προβλήματα στις σάλπιγγες

Oι σάλπιγγες, όπου φυσιολογικά θα γονιμοποιηθεί το ωάριο που «κατέβηκε» από την αντίστοιχη ωοθήκη και θα κυλήσει προς τη μήτρα, είναι πολύ ευαίσθητα όργανα. Παρ` όλα αυτά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι γυναίκες έχουν δύο σάλπιγγες, όπως και ωοθήκες. Το να λείπει λοιπόν η μία σάλπιγγα (να έχει αφαιρεθεί για κάποιο λόγο, επειδή π.χ. υπήρξε κάποια εξωμήτρια κύηση) δεν είναι απαγορευτικό για να μείνει μια γυναίκα έγκυος, αφού η ίδια η φύση έχει προνοήσει ώστε η σάλπιγγα να παρουσιάζει αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «τροπισμό», να έχει δηλαδή κινητικότητα προσπαθώντας να «βρει» το ωάριο (ακόμα κι αν αυτό «κατεβαίνει» από την αντίθετη ωοθήκη σε σχέση με τη σάλπιγγα που υπάρχει).

Τι συμβαίνει: Μπορεί η σάλπιγγα να μην έχει κινητικότητα, να μην έχει λειτουργικότητα ή να έχει κάποια απόφραξη (να μην μπορεί δηλαδή το ωάριο να περάσει μέσα της)

Σε τι οφείλεται: Τα προβλήματα της σάλπιγγας μπορεί να οφείλονται σε μετεγχειρητικές συμφύσεις (επειδή έγινε κάποιο χειρουργείο εξαιτίας μιας εξωμήτριας κύησης για παράδειγμα), στην ενδομητρίωση, σε άγνωστους παράγοντες αλλά και σε κάποια φλεγμονή (σαλπιγγίτιδα), που πέρασε η γυναίκα κάποια στιγμή στη ζωή της και δεν την κατάλαβε ή δεν αντιμετωπίστηκε επαρκώς. Τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι σαλπιγγίτιδες είναι πόνος στην κοιλιά (μερικές φορές και πυρετός) και μπορεί να οφείλονται σε διάφορα μικρόβια (π.χ. στα χλαμύδια που είναι ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, που δυστυχώς δεν δίνει κανένα σύμπτωμα). Oι σαλπιγγίτιδες μπορεί να περάσουν από μόνες τους, αλλά μετά να αφήσουν συμφύσεις στη σάλπιγγα, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα γονιμότητας. Oι σαλπιγγίτιδες διαγιγνώσκονται κάποιες φορές και ανάλογα την έκταση του προβλήματος, είτε με υπέρηχο (υδροσάλπιγγες), είτε με κλινική εξέταση και αντιμετωπίζονται με αντιβίωση (μερικές φορές είναι απαραίτητη η ενδοφλέβια χορήγηση της αντιβίωσης, οπότε και η εισαγωγή της γυναίκας στο νοσοκομείο)

Πώς αντιμετωπίζεται: Παλαιότερα, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών η μόνη λύση ήταν η χειρουργική επέμβαση (με μικρή πιθανότητα επιτυχίας και μεγάλη ταλαιπωρία για τη γυναίκα), αλλά στις μέρες μας οι ειδικοί προτιμούν τη λύση της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (εξωσωματική γονιμοποίηση), που ούτως ή άλλως έχει πολύ υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας

Διαταραχές στην ωορρηξία

Τι συμβαίνει: Η γυναίκα έχει κάποιο πρόβλημα στην ποιότητα της ωορρηξίας της, που συχνά συνοδεύεται από αραιομηνόρροια ή αμηνόρροια. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μην υπάρχει καν ωορρηξία ή ότι η ωορρηξία γίνεται μεν, αλλά με άτακτους ρυθμούς. Σε κάποιες περιπτώσεις οι γιατροί συνδέουν το πρόβλημα αυτό και με τις πολυκυστικές ωοθήκες

Σε τι οφείλεται: Το πρόβλημα με την ωορρηξία έχει να κάνει είτε με το γεγονός ότι οι ωοθήκες δεν μπορούν να παράγουν ωάρια είτε δεν μπορούν να πάρουν εντολή ώστε να παράγουν ωάρια. Η αιτία βρίσκεται σε διάφορες ορμονικές διαταραχές, όπως είναι η υπερπρολακτιναιμία, η υπερανδρογοναιμία, οι βλάβες της υπόφυσης, οι βλάβες των ωοθηκών, οι θυρεοειδοπάθειες κ.ά.

Πώς αντιμετωπίζεται: Η αντιμετώπιση συνίσταται στη διέγερση των ωοθηκών με φάρμακα σε μορφή χαπιών ή ενέσεων. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως αυτή των πολυκυστικών ωοθηκών, η λύση είναι η επεμβατική λαπαροσκόπηση. Έχει πάντως παρατηρηθεί πως, αν οι γυναίκες που έχουν πολυκυστικές ωοθήκες είναι παχύσαρκες και χάσουν το 25% του βάρους τους, μπορεί να διορθωθεί το πρόβλημά τους σε ποσοστό 50%, εφόσον όμως δεν συντρέχει και άλλη αιτία υπογονιμότητας

Ενδομητρίωση

Τι συμβαίνει: Η ενδομητρίωση περιγράφεται ως η ανάπτυξη ενδομητρικού ιστού εκτός της μήτρας και απασχολεί το 10% με 15% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία (συνήθως από 25 ως 35 ετών). Αυτός ο ιστός, που βρίσκεται σε σημεία εκτός της μήτρας, ακολουθεί με τη σειρά του τις ορμονικές επιταγές του σώματος, οπότε, κάθε φορά που η γυναίκα έχει περίοδο, αιμορραγεί κι αυτός, με αποτέλεσμα να προκαλείται ο έντονος πόνος που χαρακτηρίζει την ενδομητρίωση (στη διάρκεια της περιόδου, στην ωορρηξία, σπανιότερα σε άσχετες στιγμές ως πόνος κάπου στην κοιλιά, κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή). Βέβαια υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν εμφανίζεται πόνος ούτε κάποιο άλλο σύμπτωμα. O μόνος σίγουρος τρόπος για να γίνει ασφαλής διάγνωση είναι η επέμβαση είτε λαπαροσκοπικά (που είναι και το πιο συνηθισμένο) ή με ανοιχτό χειρουργείο. Γενικά, σύμφωνα με έρευνες, το 50% των γυναικών που έχουν ενδομητρίωση αντιμετωπίζουν επίσης πρόβλημα υπογονιμότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή δημιουργούνται προβλήματα στην ανατομική και λειτουργική ακεραιότητα των έσω γεννητικών οργάνων (μήτρα, σάλπιγγες, ωοθήκες)

Σε τι οφείλεται: Oι ειδικοί δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα όλες τις πιθανές αιτίες που δημιουργούν την ενδομητρίωση. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικά με τους λόγους εξαιτίας των οποίων μπορεί να προκαλείται. Ένας από τους σημαντικότερους μπορεί να είναι ότι υπάρχει παλινδρόμηση των κυττάρων του ενδομητρίου προς την κοιλιά μέσω των σαλπίγγων

Πώς αντιμετωπίζεται: Η ενδομητρίωση πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκαίρως και αποτελεσματικά και, ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του προβλήματος, η λύση είναι είτε η επέμβαση είτε η λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Από την άλλη πλευρά, η εγκυμοσύνη -αν βέβαια επιτευχθεί, γιατί η ενδομητρίωση προκαλεί υπογονιμότητα- θεραπεύει προσωρινά και όσο διαρκεί η εγκυμοσύνη, το πρόβλημα της ενδομητρίωσης. Αν το πρόβλημα της ενδομητρίωσης δεν αντιμετωπίζεται, τότε τη λύση έρχεται να δώσει η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση)

Ηλικία

Η γυναικεία γονιμότητα μειώνεται όσο περνάει η ηλικία. Αυτό ξεκινά μετά τα 30, γίνεται πιο εμφανές μετά τα 35 και φυσικά ακόμα πιο σοβαρό μετά την ηλικία των 40, χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν γυναίκες που συλλαμβάνουν φυσιολογικά στα 42 ή και στα 45 ακόμα.

Αλλοι παράγοντες

Αυτοί μπορεί να σχετίζονται με ενδοκρινικά νοσήματα, που συνήθως επηρεάζουν την ωορρηξία (και όχι μόνο) και κατ’ επέκταση και τη γονιμότητα (π.χ. διαβήτης, προβλήματα στο θυρεοειδή, παθήσεις στα επινεφρίδια κ.ά.), με προβλήματα του τραχήλου (π.χ. ο τράχηλος και η τραχηλική βλέννα είναι «εχθρικοί» προς τη διέλευση του σπέρματος εξαιτίας ανοσολογικών παραγόντων, τραχηλίτιδων κ.ά.), με προβλήματα του ενδομητρίου (μια υπερπλασία, ένα ινομύωμα, ένας πολύποδας, η ύπαρξη συμφύσεων εξαιτίας για παράδειγμα μίας απόξεσης κ.ά.), με προβλήματα της μήτρας (εξαιτίας μίας συγγενούς ανωμαλίας της μήτρας, που μπορεί να είναι πολύ μικρή ή να είναι δίκερος, διθάλαμος κ.λπ.), τα οποία αντιμετωπίζονται κατά περίπτωση.

Παίζει ρόλο η ψυχολογία;

Υπάρχουν ψυχολογικοί παράγοντες, όπως είναι το άγχος, η πίεση της δουλειάς, η κούραση κ.λπ. που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ικανότητα σύλληψης. Παρ` όλα αυτά οι ειδικοί εξηγούν πως πρόκειται συνήθως για παροδικούς παράγοντες. Η γυναίκα τα τελευταία χρόνια -και η Ελληνίδα ακόμα περισσότερο από ό,τι παλαιότερα- έχει κάνει μια στροφή προς την καριέρα, έχει αναβαθμίσει το κοινωνικό και το μορφωτικό της επίπεδο και ως εκ τούτου έχει αναλάβει πολλές υποχρεώσεις, που σίγουρα την απομακρύνουν και από την επιθυμία της να δημιουργήσει οικογένεια. Καθήκοντα που παλαιότερα θεωρούνταν καθαρά αντρικά απασχολούν τη σύγχρονη γυναίκα και συχνά οδηγούν σε σωματοποίηση του άγχους της, που εκφράζεται με γυναικολογικά προβλήματα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η υπερπρολακτιναιμία (η υπερπαραγωγή προλακτίνης), που αναστέλλει την ωοθυλακιορρηξία και οδηγεί σε μία μορφή υπογονιμότητας. Σημαντικό πάντως είναι να σημειώσουμε πως γενικά οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας, επειδή έχουν πολύ άγχος, πιεστικές υποχρεώσεις και δουλεύουν άστατες ώρες, όταν ηρεμήσουν και ρίξουν τους ρυθμούς τους, παρουσιάζουν αποκατάσταση του ορμονικού τους προφίλ και καταφέρνουν εύκολα να συλλάβουν.

Εκτρώσεις και υπογονιμότητα

Oι ειδικοί τονίζουν πως ποτέ δεν μπορούν να πουν με ασφάλεια ότι μία έκτρωση δεν θα δημιουργήσει κανένα ή αντίστοιχα πολλά προβλήματα στη μετέπειτα προσπάθεια μιας γυναίκας να συλλάβει. Γενικά, σύμφωνα με τις στατιστικές, μία στις 150 ή τις 200 εκτρώσεις οδηγεί σε υπογονιμότητα λόγω προβλημάτων που δημιουργούνται στις σάλπιγγες. Φυσικά, όσο πιο προσεκτικά γίνεται μία έκτρωση και όταν τηρούνται όλοι οι κανόνες από το γυναικολόγο και το νοσοκομείο στο οποίο διενεργείται η επέμβαση, τόσο περισσότερο μειώνονται οι πιθανότητες να υπάρξουν επιπλοκές.

Το πρόβλημα είναι πως η έκτρωση μπορεί να προκαλέσει κάποια επιπλοκή, όπως είναι μία φλεγμονή, συμφύσεις εξαιτίας της επέμβασης κ.ά., που μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα. Από την άλλη πλευρά, η έκτρωση μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές σε μια μελλοντική εγκυμοσύνη (αποβολή, πρόωρος τοκετός ή μεγάλη αιμορραγία), αν προκληθούν προβλήματα στο ενδομήτριο.

Ακόμη, οι ειδικοί δεν μπορούν να μιλήσουν με βεβαιότητα ούτε για το κατά πόσο ο αριθμός των εκτρώσεων παίζει ρόλο στη γονιμότητα. Μπορεί και μία μόνη έκτρωση να δημιουργήσει πρόβλημα υπογονιμότητας, αλλά σίγουρα όσο περισσότερες γίνονται τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να προκύψει κάποια τέτοια επιπλοκή.

Τι μπορεί να σημαίνουν οι αποβολές

Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν συμβεί μία και μόνη αποβολή δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Αυτό σημαίνει ότι μία αποβολή που προκύπτει για πρώτη φορά (στο πρώτο τρίμηνο της κύησης) μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο γεγονός, αφού το 12% με 15% των αποδεδειγμένων κυήσεων καταλήγουν σε αποβολή. Αν όμως ο αριθμός αυξηθεί και οι αποβολές επαναληφθούν και γίνουν δύο ή τρεις, τότε θα πρέπει το ζευγάρι -και κυρίως η γυναίκα- να μπει στη διαδικασία να κάνει διάφορες εξετάσεις. Γενικά, αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι οι αποβολές αυξάνονται όσο μεγαλώνει η γυναίκα και συνήθως οφείλονται σε: γενετικά αίτια (χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου), ανατομικά αίτια (στη μήτρα της μέλλουσας μητέρας), ενδοκρινικά αίτια ή λοιμώξεις (π.χ. ερυθρά) της εγκυμονούσας, περιβαλλοντικά ή χημικά αίτια (π.χ. αλκοόλ, καφές) και ανοσολογικά αίτια. Η πρόγνωση σε σχέση με τις αποβολές έχει να κάνει με την αιτία που τις προκαλεί (π.χ. ανατομικά προβλήματα, ανοσολογικοί παράγοντες, γενετικά νοσήματα, ορμονικά προβλήματα κ.ά.).

Προσοχή:

Όταν μία αποβολή συμβεί μετά τη 12η εβδομάδα της κύησης, είναι σκόπιμο να υπάρξει περαιτέρω διερεύνηση των αιτίων που πιθανώς την προκάλεσαν, ώστε αυτά, αν είναι δυνατό, να προληφθούν σε μελλοντική εγκυμοσύνη.

[filos`ifigen]

Γυναικεία Υπογονιμότητα

Οργανικά αίτια

Μπορεί να πρόκειται για προβλήματα που εντοπίζονται είτε στα γεννητικά όργανα της γυναίκας είτε σε συστηματικές παθήσεις:

Προβλήματα στις σάλπιγγες

Oι σάλπιγγες, όπου φυσιολογικά θα γονιμοποιηθεί το ωάριο που «κατέβηκε» από την αντίστοιχη ωοθήκη και θα κυλήσει προς τη μήτρα, είναι πολύ ευαίσθητα όργανα. Παρ` όλα αυτά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι γυναίκες έχουν δύο σάλπιγγες, όπως και ωοθήκες. Το να λείπει λοιπόν η μία σάλπιγγα (να έχει αφαιρεθεί για κάποιο λόγο, επειδή π.χ. υπήρξε κάποια εξωμήτρια κύηση) δεν είναι απαγορευτικό για να μείνει μια γυναίκα έγκυος, αφού η ίδια η φύση έχει προνοήσει ώστε η σάλπιγγα να παρουσιάζει αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «τροπισμό», να έχει δηλαδή κινητικότητα προσπαθώντας να «βρει» το ωάριο (ακόμα κι αν αυτό «κατεβαίνει» από την αντίθετη ωοθήκη σε σχέση με τη σάλπιγγα που υπάρχει).

Τι συμβαίνει: Μπορεί η σάλπιγγα να μην έχει κινητικότητα, να μην έχει λειτουργικότητα ή να έχει κάποια απόφραξη (να μην μπορεί δηλαδή το ωάριο να περάσει μέσα της)

Σε τι οφείλεται: Τα προβλήματα της σάλπιγγας μπορεί να οφείλονται σε μετεγχειρητικές συμφύσεις (επειδή έγινε κάποιο χειρουργείο εξαιτίας μιας εξωμήτριας κύησης για παράδειγμα), στην ενδομητρίωση, σε άγνωστους παράγοντες αλλά και σε κάποια φλεγμονή (σαλπιγγίτιδα), που πέρασε η γυναίκα κάποια στιγμή στη ζωή της και δεν την κατάλαβε ή δεν αντιμετωπίστηκε επαρκώς. Τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι σαλπιγγίτιδες είναι πόνος στην κοιλιά (μερικές φορές και πυρετός) και μπορεί να οφείλονται σε διάφορα μικρόβια (π.χ. στα χλαμύδια που είναι ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, που δυστυχώς δεν δίνει κανένα σύμπτωμα). Oι σαλπιγγίτιδες μπορεί να περάσουν από μόνες τους, αλλά μετά να αφήσουν συμφύσεις στη σάλπιγγα, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα γονιμότητας. Oι σαλπιγγίτιδες διαγιγνώσκονται κάποιες φορές και ανάλογα την έκταση του προβλήματος, είτε με υπέρηχο (υδροσάλπιγγες), είτε με κλινική εξέταση και αντιμετωπίζονται με αντιβίωση (μερικές φορές είναι απαραίτητη η ενδοφλέβια χορήγηση της αντιβίωσης, οπότε και η εισαγωγή της γυναίκας στο νοσοκομείο)

Πώς αντιμετωπίζεται: Παλαιότερα, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών η μόνη λύση ήταν η χειρουργική επέμβαση (με μικρή πιθανότητα επιτυχίας και μεγάλη ταλαιπωρία για τη γυναίκα), αλλά στις μέρες μας οι ειδικοί προτιμούν τη λύση της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (εξωσωματική γονιμοποίηση), που ούτως ή άλλως έχει πολύ υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας

Διαταραχές στην ωορρηξία

Τι συμβαίνει: Η γυναίκα έχει κάποιο πρόβλημα στην ποιότητα της ωορρηξίας της, που συχνά συνοδεύεται από αραιομηνόρροια ή αμηνόρροια. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μην υπάρχει καν ωορρηξία ή ότι η ωορρηξία γίνεται μεν, αλλά με άτακτους ρυθμούς. Σε κάποιες περιπτώσεις οι γιατροί συνδέουν το πρόβλημα αυτό και με τις πολυκυστικές ωοθήκες

Σε τι οφείλεται: Το πρόβλημα με την ωορρηξία έχει να κάνει είτε με το γεγονός ότι οι ωοθήκες δεν μπορούν να παράγουν ωάρια είτε δεν μπορούν να πάρουν εντολή ώστε να παράγουν ωάρια. Η αιτία βρίσκεται σε διάφορες ορμονικές διαταραχές, όπως είναι η υπερπρολακτιναιμία, η υπερανδρογοναιμία, οι βλάβες της υπόφυσης, οι βλάβες των ωοθηκών, οι θυρεοειδοπάθειες κ.ά.

Πώς αντιμετωπίζεται: Η αντιμετώπιση συνίσταται στη διέγερση των ωοθηκών με φάρμακα σε μορφή χαπιών ή ενέσεων. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως αυτή των πολυκυστικών ωοθηκών, η λύση είναι η επεμβατική λαπαροσκόπηση. Έχει πάντως παρατηρηθεί πως, αν οι γυναίκες που έχουν πολυκυστικές ωοθήκες είναι παχύσαρκες και χάσουν το 25% του βάρους τους, μπορεί να διορθωθεί το πρόβλημά τους σε ποσοστό 50%, εφόσον όμως δεν συντρέχει και άλλη αιτία υπογονιμότητας

Ενδομητρίωση

Τι συμβαίνει: Η ενδομητρίωση περιγράφεται ως η ανάπτυξη ενδομητρικού ιστού εκτός της μήτρας και απασχολεί το 10% με 15% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία (συνήθως από 25 ως 35 ετών). Αυτός ο ιστός, που βρίσκεται σε σημεία εκτός της μήτρας, ακολουθεί με τη σειρά του τις ορμονικές επιταγές του σώματος, οπότε, κάθε φορά που η γυναίκα έχει περίοδο, αιμορραγεί κι αυτός, με αποτέλεσμα να προκαλείται ο έντονος πόνος που χαρακτηρίζει την ενδομητρίωση (στη διάρκεια της περιόδου, στην ωορρηξία, σπανιότερα σε άσχετες στιγμές ως πόνος κάπου στην κοιλιά, κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή). Βέβαια υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν εμφανίζεται πόνος ούτε κάποιο άλλο σύμπτωμα. O μόνος σίγουρος τρόπος για να γίνει ασφαλής διάγνωση είναι η επέμβαση είτε λαπαροσκοπικά (που είναι και το πιο συνηθισμένο) ή με ανοιχτό χειρουργείο. Γενικά, σύμφωνα με έρευνες, το 50% των γυναικών που έχουν ενδομητρίωση αντιμετωπίζουν επίσης πρόβλημα υπογονιμότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή δημιουργούνται προβλήματα στην ανατομική και λειτουργική ακεραιότητα των έσω γεννητικών οργάνων (μήτρα, σάλπιγγες, ωοθήκες)

Σε τι οφείλεται: Oι ειδικοί δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα όλες τις πιθανές αιτίες που δημιουργούν την ενδομητρίωση. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικά με τους λόγους εξαιτίας των οποίων μπορεί να προκαλείται. Ένας από τους σημαντικότερους μπορεί να είναι ότι υπάρχει παλινδρόμηση των κυττάρων του ενδομητρίου προς την κοιλιά μέσω των σαλπίγγων

Πώς αντιμετωπίζεται: Η ενδομητρίωση πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκαίρως και αποτελεσματικά και, ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του προβλήματος, η λύση είναι είτε η επέμβαση είτε η λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Από την άλλη πλευρά, η εγκυμοσύνη -αν βέβαια επιτευχθεί, γιατί η ενδομητρίωση προκαλεί υπογονιμότητα- θεραπεύει προσωρινά και όσο διαρκεί η εγκυμοσύνη, το πρόβλημα της ενδομητρίωσης. Αν το πρόβλημα της ενδομητρίωσης δεν αντιμετωπίζεται, τότε τη λύση έρχεται να δώσει η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση)

Ηλικία

Η γυναικεία γονιμότητα μειώνεται όσο περνάει η ηλικία. Αυτό ξεκινά μετά τα 30, γίνεται πιο εμφανές μετά τα 35 και φυσικά ακόμα πιο σοβαρό μετά την ηλικία των 40, χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν γυναίκες που συλλαμβάνουν φυσιολογικά στα 42 ή και στα 45 ακόμα.

Αλλοι παράγοντες

Αυτοί μπορεί να σχετίζονται με ενδοκρινικά νοσήματα, που συνήθως επηρεάζουν την ωορρηξία (και όχι μόνο) και κατ’ επέκταση και τη γονιμότητα (π.χ. διαβήτης, προβλήματα στο θυρεοειδή, παθήσεις στα επινεφρίδια κ.ά.), με προβλήματα του τραχήλου (π.χ. ο τράχηλος και η τραχηλική βλέννα είναι «εχθρικοί» προς τη διέλευση του σπέρματος εξαιτίας ανοσολογικών παραγόντων, τραχηλίτιδων κ.ά.), με προβλήματα του ενδομητρίου (μια υπερπλασία, ένα ινομύωμα, ένας πολύποδας, η ύπαρξη συμφύσεων εξαιτίας για παράδειγμα μίας απόξεσης κ.ά.), με προβλήματα της μήτρας (εξαιτίας μίας συγγενούς ανωμαλίας της μήτρας, που μπορεί να είναι πολύ μικρή ή να είναι δίκερος, διθάλαμος κ.λπ.), τα οποία αντιμετωπίζονται κατά περίπτωση.

Παίζει ρόλο η ψυχολογία;

Υπάρχουν ψυχολογικοί παράγοντες, όπως είναι το άγχος, η πίεση της δουλειάς, η κούραση κ.λπ. που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ικανότητα σύλληψης. Παρ` όλα αυτά οι ειδικοί εξηγούν πως πρόκειται συνήθως για παροδικούς παράγοντες. Η γυναίκα τα τελευταία χρόνια -και η Ελληνίδα ακόμα περισσότερο από ό,τι παλαιότερα- έχει κάνει μια στροφή προς την καριέρα, έχει αναβαθμίσει το κοινωνικό και το μορφωτικό της επίπεδο και ως εκ τούτου έχει αναλάβει πολλές υποχρεώσεις, που σίγουρα την απομακρύνουν και από την επιθυμία της να δημιουργήσει οικογένεια. Καθήκοντα που παλαιότερα θεωρούνταν καθαρά αντρικά απασχολούν τη σύγχρονη γυναίκα και συχνά οδηγούν σε σωματοποίηση του άγχους της, που εκφράζεται με γυναικολογικά προβλήματα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η υπερπρολακτιναιμία (η υπερπαραγωγή προλακτίνης), που αναστέλλει την ωοθυλακιορρηξία και οδηγεί σε μία μορφή υπογονιμότητας. Σημαντικό πάντως είναι να σημειώσουμε πως γενικά οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας, επειδή έχουν πολύ άγχος, πιεστικές υποχρεώσεις και δουλεύουν άστατες ώρες, όταν ηρεμήσουν και ρίξουν τους ρυθμούς τους, παρουσιάζουν αποκατάσταση του ορμονικού τους προφίλ και καταφέρνουν εύκολα να συλλάβουν.

Εκτρώσεις και υπογονιμότητα

Oι ειδικοί τονίζουν πως ποτέ δεν μπορούν να πουν με ασφάλεια ότι μία έκτρωση δεν θα δημιουργήσει κανένα ή αντίστοιχα πολλά προβλήματα στη μετέπειτα προσπάθεια μιας γυναίκας να συλλάβει. Γενικά, σύμφωνα με τις στατιστικές, μία στις 150 ή τις 200 εκτρώσεις οδηγεί σε υπογονιμότητα λόγω προβλημάτων που δημιουργούνται στις σάλπιγγες. Φυσικά, όσο πιο προσεκτικά γίνεται μία έκτρωση και όταν τηρούνται όλοι οι κανόνες από το γυναικολόγο και το νοσοκομείο στο οποίο διενεργείται η επέμβαση, τόσο περισσότερο μειώνονται οι πιθανότητες να υπάρξουν επιπλοκές.

Το πρόβλημα είναι πως η έκτρωση μπορεί να προκαλέσει κάποια επιπλοκή, όπως είναι μία φλεγμονή, συμφύσεις εξαιτίας της επέμβασης κ.ά., που μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα. Από την άλλη πλευρά, η έκτρωση μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές σε μια μελλοντική εγκυμοσύνη (αποβολή, πρόωρος τοκετός ή μεγάλη αιμορραγία), αν προκληθούν προβλήματα στο ενδομήτριο.

Ακόμη, οι ειδικοί δεν μπορούν να μιλήσουν με βεβαιότητα ούτε για το κατά πόσο ο αριθμός των εκτρώσεων παίζει ρόλο στη γονιμότητα. Μπορεί και μία μόνη έκτρωση να δημιουργήσει πρόβλημα υπογονιμότητας, αλλά σίγουρα όσο περισσότερες γίνονται τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να προκύψει κάποια τέτοια επιπλοκή.

Τι μπορεί να σημαίνουν οι αποβολές

Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν συμβεί μία και μόνη αποβολή δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Αυτό σημαίνει ότι μία αποβολή που προκύπτει για πρώτη φορά (στο πρώτο τρίμηνο της κύησης) μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο γεγονός, αφού το 12% με 15% των αποδεδειγμένων κυήσεων καταλήγουν σε αποβολή. Αν όμως ο αριθμός αυξηθεί και οι αποβολές επαναληφθούν και γίνουν δύο ή τρεις, τότε θα πρέπει το ζευγάρι -και κυρίως η γυναίκα- να μπει στη διαδικασία να κάνει διάφορες εξετάσεις. Γενικά, αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι οι αποβολές αυξάνονται όσο μεγαλώνει η γυναίκα και συνήθως οφείλονται σε: γενετικά αίτια (χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου), ανατομικά αίτια (στη μήτρα της μέλλουσας μητέρας), ενδοκρινικά αίτια ή λοιμώξεις (π.χ. ερυθρά) της εγκυμονούσας, περιβαλλοντικά ή χημικά αίτια (π.χ. αλκοόλ, καφές) και ανοσολογικά αίτια. Η πρόγνωση σε σχέση με τις αποβολές έχει να κάνει με την αιτία που τις προκαλεί (π.χ. ανατομικά προβλήματα, ανοσολογικοί παράγοντες, γενετικά νοσήματα, ορμονικά προβλήματα κ.ά.).

Προσοχή:

Όταν μία αποβολή συμβεί μετά τη 12η εβδομάδα της κύησης, είναι σκόπιμο να υπάρξει περαιτέρω διερεύνηση των αιτίων που πιθανώς την προκάλεσαν, ώστε αυτά, αν είναι δυνατό, να προληφθούν σε μελλοντική εγκυμοσύνη.

[ΜΑΡΙΑ9]

:(κοριτσια καλημερα.κι εγω μολλις περασα απ'τη διαδικασια της αποβολης.ειμαι πολυ χαλια ψυχολογικα.εχω βεβαια τον αντρα μου που με στηρηζει δεν παβει ομως να σκευτομαι τι ηταν αυτο που εκανα εγω λαθος ετσι ωστε να μην κρατησω το μωρακι μου.ολη μου λενε οτι ειμαι ακομα σε πολυ καλη ηλικια (26) αλλα πιστευω οτι θα κανω αρκετο καιρο να το ξεπερασω,γιατι να το ξεχασω αποκλειεται.παλι καλα που υπαρχει και το mammyland και μπορω να πω αυτα που δεν μπορω να πω στον οικογενειακο μου κυκλο για να μην τους κανω να νοιωσουν οικτο για εμενα.

[ΜΑΡΙΑ9]

:(κοριτσια καλημερα.κι εγω μολλις περασα απ'τη διαδικασια της αποβολης.ειμαι πολυ χαλια ψυχολογικα.εχω βεβαια τον αντρα μου που με στηρηζει δεν παβει ομως να σκευτομαι τι ηταν αυτο που εκανα εγω λαθος ετσι ωστε να μην κρατησω το μωρακι μου.ολη μου λενε οτι ειμαι ακομα σε πολυ καλη ηλικια (26) αλλα πιστευω οτι θα κανω αρκετο καιρο να το ξεπερασω,γιατι να το ξεχασω αποκλειεται.παλι καλα που υπαρχει και το mammyland και μπορω να πω αυτα που δεν μπορω να πω στον οικογενειακο μου κυκλο για να μην τους κανω να νοιωσουν οικτο για εμενα.

[ΜΑΡΙΑ9]

:(κοριτσια καλημερα.κι εγω μολλις περασα απ'τη διαδικασια της αποβολης.ειμαι πολυ χαλια ψυχολογικα.εχω βεβαια τον αντρα μου που με στηρηζει δεν παβει ομως να σκευτομαι τι ηταν αυτο που εκανα εγω λαθος ετσι ωστε να μην κρατησω το μωρακι μου.ολη μου λενε οτι ειμαι ακομα σε πολυ καλη ηλικια (26) αλλα πιστευω οτι θα κανω αρκετο καιρο να το ξεπερασω,γιατι να το ξεχασω αποκλειεται.παλι καλα που υπαρχει και το mammyland και μπορω να πω αυτα που δεν μπορω να πω στον οικογενειακο μου κυκλο για να μην τους κανω να νοιωσουν οικτο για εμενα.

[ΜΑΡΙΑ9]

:(κοριτσια καλημερα.κι εγω μολλις περασα απ'τη διαδικασια της αποβολης.ειμαι πολυ χαλια ψυχολογικα.εχω βεβαια τον αντρα μου που με στηρηζει δεν παβει ομως να σκευτομαι τι ηταν αυτο που εκανα εγω λαθος ετσι ωστε να μην κρατησω το μωρακι μου.ολη μου λενε οτι ειμαι ακομα σε πολυ καλη ηλικια (26) αλλα πιστευω οτι θα κανω αρκετο καιρο να το ξεπερασω,γιατι να το ξεχασω αποκλειεται.παλι καλα που υπαρχει και το mammyland και μπορω να πω αυτα που δεν μπορω να πω στον οικογενειακο μου κυκλο για να μην τους κανω να νοιωσουν οικτο για εμενα.

[mariah]

μαρακι μη στεναχοριεσαι ολα περναν ,εγω το καλοκαιρι ειχα μια παλλινδρομη και ημουν δε σου λεω ποσο χαλια. χρειαστηκα και ψυχολογικη υποστηριξη γιατι ειχα πεσει σε καταθλιψη,3 εβδομαδες δεν ειχα βγει απο το σπιτι.το απιστευτο ειναι οτι σε 2 μηνες εμεινα ξανα εγκυος.τωρα ειμαι και στο μηνα μου να γεννησω.να εισαι σιγουρη οτι ολα θα πανε καλα κι οταν θα ερθει το μωρακι σου θα τα εχεις ξεχασει ολα. και προς θεου μην κατηγορεις τον εαυτο σου ,δυστυχως συμβαινουν στη ζωη και μ.... που δεν μπορουμε να εξηγησουμε αλλα μαλλον γινονται για καποιο λογο.τα καλυτερα ερχονται.

[mariah]

μαρακι μη στεναχοριεσαι ολα περναν ,εγω το καλοκαιρι ειχα μια παλλινδρομη και ημουν δε σου λεω ποσο χαλια. χρειαστηκα και ψυχολογικη υποστηριξη γιατι ειχα πεσει σε καταθλιψη,3 εβδομαδες δεν ειχα βγει απο το σπιτι.το απιστευτο ειναι οτι σε 2 μηνες εμεινα ξανα εγκυος.τωρα ειμαι και στο μηνα μου να γεννησω.να εισαι σιγουρη οτι ολα θα πανε καλα κι οταν θα ερθει το μωρακι σου θα τα εχεις ξεχασει ολα. και προς θεου μην κατηγορεις τον εαυτο σου ,δυστυχως συμβαινουν στη ζωη και μ.... που δεν μπορουμε να εξηγησουμε αλλα μαλλον γινονται για καποιο λογο.τα καλυτερα ερχονται.

[mariah]

μαρακι μη στεναχοριεσαι ολα περναν ,εγω το καλοκαιρι ειχα μια παλλινδρομη και ημουν δε σου λεω ποσο χαλια. χρειαστηκα και ψυχολογικη υποστηριξη γιατι ειχα πεσει σε καταθλιψη,3 εβδομαδες δεν ειχα βγει απο το σπιτι.το απιστευτο ειναι οτι σε 2 μηνες εμεινα ξανα εγκυος.τωρα ειμαι και στο μηνα μου να γεννησω.να εισαι σιγουρη οτι ολα θα πανε καλα κι οταν θα ερθει το μωρακι σου θα τα εχεις ξεχασει ολα. και προς θεου μην κατηγορεις τον εαυτο σου ,δυστυχως συμβαινουν στη ζωη και μ.... που δεν μπορουμε να εξηγησουμε αλλα μαλλον γινονται για καποιο λογο.τα καλυτερα ερχονται.

[mariah]

μαρακι μη στεναχοριεσαι ολα περναν ,εγω το καλοκαιρι ειχα μια παλλινδρομη και ημουν δε σου λεω ποσο χαλια. χρειαστηκα και ψυχολογικη υποστηριξη γιατι ειχα πεσει σε καταθλιψη,3 εβδομαδες δεν ειχα βγει απο το σπιτι.το απιστευτο ειναι οτι σε 2 μηνες εμεινα ξανα εγκυος.τωρα ειμαι και στο μηνα μου να γεννησω.να εισαι σιγουρη οτι ολα θα πανε καλα κι οταν θα ερθει το μωρακι σου θα τα εχεις ξεχασει ολα. και προς θεου μην κατηγορεις τον εαυτο σου ,δυστυχως συμβαινουν στη ζωη και μ.... που δεν μπορουμε να εξηγησουμε αλλα μαλλον γινονται για καποιο λογο.τα καλυτερα ερχονται.