Οι κίνδυνοι όταν αφήνεις το μωρό σου να κλαίει

[Koukida]

Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο- για όλες τις μαμάδες που τις 'βομβαρδίζουν' με όρους και πορίσματα του στύλ 'θα το κακομάθεις'- 'σε εκμεταλλεύεται' και άλλα αυθαίρετα συμπεράσματα που αφορουν στην αγκαλιά. Διαβάστε το

http://www.childit.gr/v2/index.php/chil ... -na-klaiei

Η μόνιμη συζήτηση τον τελευταίο καιρό ανάμεσα στους γονείς με μωρά είναι, ποιά είναι η σωστή ανταπόκριση σε ένα μωρό που κλαίει. Απ' τη μια μεριά υπάρχουν οι υποστηρικτές της μεθόδου Cry it out – CIO – (Άσ' το να κλάψει μέχρι να ξεθυμάνει), όπου το μωρό αφήνεται μόνο του να κλάψει με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα σταματήσει επιτέλους να κλαίει.

Απ' την άλλη είναι οι "γονείς των στενών δεσμών" (Attachment Parenting – ΑΡ)που ανταποκρίνονται αμέσως στα μωρά τους όταν κλαίνε και κάνουν ό,τι μπορούν να τα καλμάρουν κάνοντας χρήση διαφόρων μεθόδων ανάμεσα στις οποίες είναι και τα χάδια, τα "χεράκια" και οι αγκαλίτσες.

Ενώ η μέθοδος CIO (Ασ' το να κλάψει – ΑΝΚ) ήταν της μόδας σε προηγούμενα χρόνια, σήμερα η "Ανατροφή Στενών Δεσμών" (ΑΡ) καθιερώνεται όλο και περισσότερο ανάμεσα στους νέους γονείς. Συμπεράσματα μελετών στην Ψυχολογία είναι δηλωτικά του ότι η προσέγγιση της Ανατροφής Στενών Δεσμών (ΑΡ) στο κλάμα προσφέρει τις περισσότερες πιθανότητες να μας προκύψει ένα συναισθηματικά και σωματικά υγιές παιδί.

Η θεωρία των Στενών Δεσμών (ΑΡ) ξεκίνησε κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1960, όταν ο ψυχολόγος John Bowlby διατύπωσε το αξίωμα ότι μια ζεστή και στενή σχέση μεταξύ προσώπου φροντίδας και μωρού είναι απαραίτητη προϋπόθεση ώστε να υπάρξει η καλύτερη δυνατή υγεία και οι σωστές συνθήκες για βασική επιβίωση. Ακριβώς για το σκοπό αυτό το κάθε άτομο γεννιέται πλήρως εξοπλισμένο με ανακλαστικά και ένστικτα για τη σωστή αλληλεπίδραση με το βασικό πρόσωπο φροντίδας, το οποίο στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι η μητέρα.

Για παράδειγμα, τα μωρά γρήγορα μαθαίνουν να αναγνωρίζουν αλλά και να προτιμούν τόσο τη φωνή όσο και τη μυρωδιά της μαμάς τους. Καθώς τα μωρά αναπτύσσουν την ικανότητα ελέγχου των κινήσεών τους, φανερώνουν την προτίμησή τους και την επιθυμία τους να βρίσκονται κοντά στα πρόσωπα που τα φροντίζουν κάνοντας κινήσεις (ή τείνοντας) προς τη μαμά και τον μπαμπά τους για να τα πάρουν πάνω τους ή μπουσουλώντας προς την κατεύθυνσή τους. Απ' την εξελικτική θεώρηση, οι συμπεριφορές αυτές έχουν σημασία και αξία όταν τις δούμε στα πλαίσια του αγώνα για επιβίωση.

Μωρά που στερούνται την τάση για προσκόλληση μπορεί να απομακρυνθούν απ' τα πρόσωπα φροντίδας και έχουν έτσι αυξημένες πιθανότητες να χαθούν, να δεχθούν επίθεση ή να πάθουν κακό. Η έννοια και η σκοπιμότητα του κλάματος ενός μωρού είναι ακριβώς η αύξηση των προοπτικών επιβίωσης, δεδομένου ότι το ένστικτο μιας μητέρας κατά κανόνα τη σπρώχνει να πάει στο παιδί της μόλις πάρει σήμα πως υπάρχει κάποιο πρόβλημα.

Ζούμε σε μια εποχή που – ελέω τεχνολογίας – είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν το μωρό που βρίσκεται σε ένα άλλο δωμάτιο είναι ασφαλές, άσχετα απ' το πόσο δυνατό ή αδύνατο είναι το κλάμα του. Σημαίνει όμως αυτό πως θα πρέπει να αφήνουμε τα μωρά να κλαίνε μόνα τους; [Τα μωρά έχουν πλήρη άγνοια της παρουσίας τεχνολογικών εφαρμογών στο χώρο τους, έτσι τα ανακλαστικά τους συνεχίζουν να λειτουργούν ... φυσικά].

Οι υποστηρικτές της μεθόδου CIO συχνά διατυπώνουν την άποψη πως τα μωρά που αφήνονται να κλάψουν μόνα τους, κάποια στιγμή θα σταματήσουν το κλάμα – μάλιστα η διάρκεια του κλαψίματός τους σταδιακά θα διαρκεί ολοένα και πιο λίγο.

Ποιές είναι οι συναισθηματικές συνέπειες του κλάματος για ένα μωρό, αν αφεθεί χωρίς ανταπόκριση και συμπαράσταση; Ο Bowlby μαζί με τους συναδέλφους του ξεκίνησαν μια σειρά ερευνών που αφορούσαν σε παιδιά ηλικίας ενός μέχρι δύο χρόνων και τα οποία απολάμβαναν καλές σχέσεις με τη μητέρα τους. Τα παιδιά αυτά τοποθετούνταν σε κάποιο απόμακρο σημείο χωριστά απ' τη μητέρα τους και αφήνονταν να κλάψουν χωρίς κάποια παρέμβαση.

Τα αποτελέσματα εμφάνισαν μια προβλέψιμη αλληλουχία αντιδράσεων:

Η πρώτη φάση, με τίτλο "διαμαρτυρία", χαρακτηρίζεται από δυνατό κλάμα και έντονη νευρικότητα.

Η δεύτερη φάση, με τίτλο "απόγνωση", χαρακτηρίζεται από μονότονο κλάμα, αδράνεια, σταθερή τάση αποξένωσης (αποκοπής απ' το κοινωνικό περιβάλλον, τάση προς εσωστρέφεια) και εγκατάλειψη των προσπαθειών επικοινωνίας.

Η τρίτη φάση, με τίτλο "αποσύνδεση – αποστασιοποίηση", χαρακτηρίζεται από ανανέωση του ενδιαφέροντος στον περιβάλλοντα χώρο, έστω και αν αυτό το ενδιαφέρον φαντάζει απόμακρο, χαλαρό και επιφανειακό.

Έτσι, είναι προφανές πως ενώ απ' τη μια μεριά φαίνεται πως αφήνοντας ένα μωρό να κλαίει μονάχο του μπορεί να οδηγήσει στην εξανέμιση, στην υποχώρηση του κλάματος, ταυτόχρονα όμως φαίνεται πως αυτό συμβαίνει για το λόγο ότι αυτή η εγκατάλειψη προκαλεί μια σταδιακή απάθεια στο παιδί. Το παιδί δηλαδή σταματάει να κλαίει επειδή παίρνει το μάθημα ότι δεν πρέπει πλέον να ελπίζει πως το πρόσωπο φροντίδας θα παρέμβει να απαλύνει το πρόβλημά του, και όχι επειδή η κατάσταση κινδύνου έχει περάσει και έχει τακτοποιηθεί.

Αληθεύει άραγε πως τα μωρά κλαίνε περισσότερο όταν τα προσέχουμε περισσότερο; Τα συμπεράσματα μιας έρευνας που πραγματοποιήθηκε το 1986 έδειξαν ακριβώς το αντίθετο: όσο περισσότερο μια μητέρα κρατάει και παίρνει πάνω της το μωρό της, τόσο λιγότερο το κλάμα του και η γκρίνια του. Εξάλλου, δια-πολιτισμικές μελέτες αναδεικνύουν το γεγονός ότι οι γονείς στις μη-Δυτικές κοινωνίες ανταποκρίνονται γρηγορότερα απ' ότι οι γονείς στις Δυτικές κοινωνίες όταν τα μωρά τους κλαίνε – καθώς και ότι το κλάμα των μωρών στις μή-Δυτικές κοινωνίες έχει μικρότερη διάρκεια. Στο 78% των πολιτισμών του πλανήτη μας τα άτομα φροντίδας δείχνουν γρήγορη ανταπόκριση στο κλάμα ενός μωρού.

Για παράδειγμα, τα άτομα φροντίδας της φυλής Efe στην Αφρική ανταποκρίνονται στα κλάματα του μωρού μέσα σε 10 δευτερόλεπτα στο 85% των περιπτώσεων όταν το μωρό είναι μεταξύ τριών μέχρι εφτά εβδομάδων και στο 75% των περιπτώσεων όταν το μωρό είναι δεκα-εφτά εβδομάδων. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τη φυλή !Kung είναι 10 δευτερόλεπτα στο 90% των περιπτώσεων για μωρά μέχρι τριών μηνών και 80% των περιπτώσεων για μωρά μέχρι ενός χρόνου.

Αντίθετα, οι Αμερικανοί και οι Ολλανδοί που ασχολούνται με τη φροντίδα μωρών είναι διαπιστωμένο πως επίτηδες καθυστερούν να αναταποκριθούν στα κλάματα του μωρού σχεδόν στο 50% των περιπτώσεων προκειμένου για μωρά μέχρι 3 μηνών. Είναι διαπιστωμένο πως τόσο στις μη-Δυτικές όσο και στις Δυτικές κοινωνίες τα μωρά γκρινιάζουν, όμως στις μη-Δυτικές κοινωνίες και χάρη στην άμεση ανταπόκριση των ατόμων φροντίδας, η συνολική συσσωρευτική διάρκεια του κλάματος είναι μικρότερη απ' αυτή που έχουμε στις Δυτικές κοινωνίες.

Σύμφωνα με τη θεωρία των στενών δεσμών (ΑΡ), πολλά μωρά γεννιούνται χωρίς την ικανότητα αυτορύθμισης συναισθημάτων. Δηλαδή, βρίσκουν τον κόσμο στον οποίο γεννήθηκαν γεμάτο μπερδεμένες καταστάσεις και αποδιοργανωμένο, δεν διαθέτουν όμως τις ικανότητες που είναι απαραίτητες να αντιμετωπίσουν τα νέα δεδομένα και να βρουν ανακούφιση. Γι' αυτό, όταν τα βρίσκουν δύσκολα, καταφεύγουν στα άτομα φροντίδας μια και αυτά βρίσκονται σωματικά-υλικά κοντά τους και είναι αυτά που βοηθούν τα μωρά να ανακουφιστούν και να ξαναβρούν τη χαμένη ισορροπία.

Όταν τό πρόσωπο φροντίδας με συνέπεια δείχνει ανταπόκριση και ευαισθησία, το παιδί προοδευτικά μαθαίνει και πιστεύει πως άξίζει να του δείχνουν αγάπη και πως υπάρχουν άτομα που μπορεί να εμπιστεύεται και τα οποία έχουν τη διάθεση να του παρέχουν αυτή την αγάπη. Μαθαίνει πως το πρόσωπο φροντίδας αποτελεί ασφαλή βάση πάνω στην οποία μπορεί να στηριχθεί για να εξερευνήσει τον κόσμο – και αν αντιμετωπίσει κάποια δύσκολη κατάσταση μπορεί κάλιστα να επιστρέψει στη βάση του για υποστήριξη και ανακούφιση. Η εμπιστοσύνη αυτή στο πρόσωπο φροντίδας οδηγεί σ' αυτό που ονομάζουμε ασφαλές άτομο.

Παιδιά που δεν διαθέτουν πρόσωπα φροντίδας που με συνέπεια και σταθερότητα να δείχνουν ανταπόκριση και ευαισθησία, συχνά εξελίσσονται σε ανασφαλή άτομα που τα χαρακτηρίζει το άγχος, ο φόβος της ανεπάρκειας που τα καθηλώνει σε ατολμία και αναποφασιστικότητα, και η διφορούμενη στάση στις σχέσεις τους και τις συνεργασίες τους. Μακρόχρονες έρευνες έχουν δείξει πως τα ασφαλή άτομα, σε αντίθεση με τα ανασφαλή, έχουν τις καλύτερες προοπτικές να εξελιχθούν σε άτομα που είναι εξωστρεφή, αγαπητά, ευπροσάρμοστα, ευσπλαχνικά και αλτρουιστικά. Σαν ενήλικες τα ασφαλή άτομα κατά βάση αισθάνονται άνετα να βασιστούν σε άλλους, είναι πρόθυμα να συνάψουν στενές σχέσεις και δείχνουν εμπιστοσύνη στους συντρόφους τους.

Αντίθετα, τα ανασφαλή άτομα τείνουν να κρατούν τις σχέσεις τους σε διαρκή ρευστότητα, να παρουσιάζουν συμπτώματα άγχους (που εκδηλώνεται ως κτητικότητα, ζήλεια, εξάρτηση) ή αποφυγής-υπεκφυγής (που εκδηλώνεται ως καχυποψία και απροθυμία να βασιστούν σε άλλους). Οι Βόρειο-Αμερικανικές μέθοδοι ανατροφής, ανάμεσα τους και το γνωστό CIO, συχνά τροφοδοτούνται από φόβους πως τα παιδιά μπορεί να καταλήξουν στην υπερ-εξάρτηση. Όμως, μια πληθώρα από μελέτες δείχνουν πως η τακτική σωματική επαφή, ο καθησυχασμός και άμεση ανταπόκριση στις κλήσεις για βοήθεια τόσο στη νηπιακή όσο και πρώιμη παιδική ηλικία οδηγεί σε ασφαλή και γεμάτα αυτοπεποίθηση ενήλικα άτομα που είναι ιδιάιτερα ικανά για σωστές και λειτουργικές σχέσεις.

Στο παρελθόν κάποιοι είχαν ισχυριστεί ότι η πρακτική του CIO αποτελεί σωστή επιλογή για τη σωματική ανάπτυξη του παιδιού, κυρίως των πνευμόνων. Μια πρόσφατη μελέτη που επικέντρωσε το ενδιαφέρον της στις άμεσες αλλά και τις μακροχρόνιες συνέπειες του νηπιακού κλάματος υποστηρίζει ακριβώς το αντίθετο.

Έχουν κλινικά αποδειχθεί οι παρακάτω αλλαγές που προκαλούνται αμέσα απ' το νηπιακό κλάμα: αυξημένοι καρδιακοί παλμοί, αύξηση της αρτηριακής πίεσης, μειωμένα επίπεδα οξυγόνου, ανεβασμένη εγκεφαλική πίεση, εξάντληση αποθεμάτων ενέργειας και οξυγόνου, διακοπή συνεργασίας και αλληλεπίδρασης μεταξύ μητέρας και μωρού, εγκεφαλική βλάβη, καρδιακή δυσλειτουργία. Η εισήγηση-πρόταση των ερευνητών που πήραν μέρος στη μελέτη αυτή ήταν να ανταποκρίνονται τα πρόσωπα φροντίδας στο βρεφικό κλάμα με ταχύτητα, συνέπεια και αποτελεσματικότητα. Οι εισηγήσεις των ερευνητών γενικά είναι πλήρως εναρμονισμένες με τις αρχές της ανατροφής των στενών δεσμών (ΑΡ).

Οι υποστηρικτές της θεωρίας του CIO προτιμούν να θεωρούν τα μωρουδιακά κλάματα σαν απόπειρες να μανουβράρουν, να χειραγωγήσουν, να εξαναγκάσουν τα πρόσωπα φροντίδας να τους προσφέρουν μεγαλύτερη προσοχή. Και μόνο η αποδοχή αυτής της άποψης είναι αρκετή να βλάψει την υγεία του μωρού, τόσο την άμεση όσο και τη μακροπρόθεσμη.

Στον τομέα της γνωστικής ψυχολογίας αναγνωρίζεται σαν αξίωμα ότι οι σκέψεις μας και οι πεποιθήσεις μας αποτελούν το υπόστρωμα της συμπεριφοράς μας. Έτσι, αν οι σκέψεις/απόψεις μας για ένα άτομο είναι θετικές, τότε και η όλη μας συμπεριφορά απέναντί του θα είναι επίσης θετική.

Αντίστροφα, αν οι σκέψεις/απόψεις μας για ένα άτομο είναι αρνητικές, τότε και η συμπεριφορά μας θα είναι ανάλογη. Φέρτε στο μυαλό σας κάποιους ανθρώπους του περιβάλλοντός σας που έχετε κατατάξει στην κατηγορία των "χειραγωγών" (κοινώς: καταφερτζήδες, καπάτσοι, μαλαγάνες), αυτών δηλαδή που μανουβράρουν με παραπειστικά επιχειρήματα τους άλλους.

Αυτή η άποψή σας γι αυτούς, πώς πιστεύετε ότι επηρεάζει τη συμπεριφορά σας απέναντί τους; Είναι μάλλον απίθανο η ερμηνεία της χειραγωγικής προσωπικότητας να σας οδηγήσει να προσφέρετε προς ένα τέτοιο άτομο τρυφερή φροντίδα, ευσπλαχνία, κατανόηση και συμμερισμό συναισθημάτων. Τα μωρά, εντελώς απροστάτευτα χωρίς τη βοήθεια των προσώπων που τα φροντίζουν, είναι πιθανό να ζημιωθούν συναισθηματικά και σωματικά από άτομα φροντίδας που τα βλέπουν με τέτοιο μάτι (δηλ. σαν χειραγωγικά).

Όταν είσαστε μπροστά σε ένα μωρό που κλαίει, ίσως είναι φρόνιμο να κάνετε στον εαυτό σας τις παρακάτω ερωτήσεις: Γιατί επιλέγω τη συγκεκριμένη αντιμετώπιση-τακτική; Επιθυμώ το μωρό μου να σταματήσει το κλάμα γιατί αισθάνεται ανακουφισμένο και ασφαλές ή μήπως θέλω να σταματήσει το κλάμα απλά για να πάψει να κλαίει (γιατί "μου τη δίνει");

Με την ανταπόκριση που επιλέγω στο κλάμα του μωρού μου, τί του διδάσκω για μένα προσωπικά και για τον κόσμο γενικά; Αν ήμουν μωρό και ήμουν πονεμένο, αναστατωμένο και στενοχωρημένο, τί είδους ανταπόκριση θα επιθυμούσα να μου δείξουν τα πρόσωπα φροντίδας;

By Margaret Chuong-Kim

(Cry It Out: The Potential Dangers of Leaving Your Baby to Cry)

Πηγή: http://www.drbenkim.com/articles-attach ... nting.html

Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης

http://mamalydia.wordpress.com

[firfirikos]

^'> ^'> ^'> ^'>

[katerina....!!!!]

εγω παντως οτι κ αν μου ελεγαν δεν την αφησα να κλαψει ποτε πανω απο 1 λεπτο!!!! για να κλαιει ενα μωρακι κατι προσπαθει να σου πει...! εμενα ειναι "κακομαθημενη" γιατι την εχουμε συνεχεια αγκαλια κ πεζουμε κ ξεκαρδιζετε στο γελιο!! και ετσι θα μεινει.. περιμενα πως κ πως αυτο το μωρακι και οσο θελει αγκαλιτσες κ χαδακια θα τα χει...αυτη η ηλικια θα περασει συντομα κ εγω δεν θελω να μεγαλωσει κ να ζηταω εγω αγκαλιτσα μετσ!!!!!!!!!

τελειο το αρθρο μπραβο!

[thena]

ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ K ΗΛΙΚΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ Κ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΡΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΕΓΩ ΠΑΝΤΑ ΤΑ ΘΕΩΡΟΥΣΑ ΒΛΑΚΩΔΕΣ ΓΙΑΤΙ ΣΕ ΑΥΤΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΛΟΥΠΙΑ…ΠΑΝ ΜΕΤΡΩΝ ΑΡΙΣΤΩΝ ΕΓΩ ΑΥΤΟ ΞΕΡΩ Κ ΛΕΩ

[cecilia]

Το θεμα ειναι απο μια ηλικια και μετα να ξερεις να αποκωδικοποιηεις το κλαμα του παιδιου σου..

αλλο να αφισεις ενα μωρακι 2 μηνων να σπαραζει στο κλαμα και αλλο ενα παιδακι 2 χρονων...

αν πχ το παιδι μου θελει να παρει μια μπανανα και να την πασαλειψει στο πατωμα και αμα του την παρω η δεν του τη δοσω θα κλαιει τι θα κανω...θα πρεπει να υποκυψω στο κλαμα του;;;.

Το κλαμα ενος παιδιου εχει πολλες αιτιες, εμεις σαν γωνεις οφειλουμε πο καποιο διαστημα και μετα που πλεων θα εχουμε γνωρισει καλα το παιδι μας να καταλαβουμε ποτε κλαιει επειδη φοβαται, επειδη ποναει, επειδη ειναι απεγνωσμενο επειδη πειναει...η που κλαιει απο αποψη και δεν ξερει ουτε το ιδιο τι θελει...

σε ορισμενες περιπτωσεις οφειλουμε πραγματικα να ειμαστε διπλα του και ας μη ξερει ουτε το ιδιο γιατι κλαιει..αλλα δεν ειναι ολες οι περιπτωσεις ιδιες..

Για μενα το σωστο ειναι καθε γονιος να εμπιστευετε το εντσικτο του και να πραττει αναλογα για το παιδι του

[newagemama]

To θέμα είναι να δείχνεις ευασθησία για τα συναισθήματά του, όποια κι αν ειναι αυτα. Ενα μωρό στην κούνια έχει μόνο το μηχανισμό του κλάματος για να σου δείξει ότι κάτι το ενοχλεί. Αλλάζουν πιστεύω τα πράγματα στα μεγαλύτερα παιδιά. Εκεί το κλάμα είναι και μηχανισμός λύτρωσης και αποφόρτισης από έντονα συναισθήματα, οπότε δεν χρειάζεται να το ανακόπτουμε

Δείτε εδώ κάτι πιθανώς χρήσιμο:

http://newagemama.com/2010/11/11

[Koukida]

το αρθρο αναφερεται σε βρεφη και μωρά κατα κυριο λόγο. Οχι σε παιδια μεγαλυτερα που εχουν αποκτησει αντιληψη.

[ΑΝΔΡΙΑΝΑ]

Εγώ πάντως προσωπικά κορίτσια ποτέ δεν άφησα την μικρή μου να κλαίει από μωρό μέχρι τώρα.

Δεν το αντέχω να κλαίει και εγώ να είμαι αδιάφορη και έτσι το βλέπω. Μέχρι και τώρα που είναι μεγάλη και βάζει τα κλάματα πχ αν θέλει κάτι της εξηγώ γιατί δεν πρέπει να το πάρει και τελειώνει το θέμα. Και πάντα όταν θα κλάψει αν την μαλώσω μετά από την συζήτηση που κάνουμε μου λέει και τώρα μαμά αγκαλίτσα και είναι 3 και έχει ανάγκη την αγκαλιά πόσο μάλλον όταν ήταν πιο μικρή.

Δεν βρίσκω τον λόγο να αφήνουμε τα παιδιά να κλαίνε.

Εγώ πάντως είμαι της άποψης ότι όταν κλαίει ένα παιδί κάτι θέλει από μωρό μέχρι μεγάλο. Αν ασχοληθείς μαζί του και θα σταματήσει να κλαίει και θα σταματήσει να στεναχωριέται.

Ευχαριστώ που με διαβάσατε

[thena]

δυστυχωσ ανδριανα δεν ειναι ολα τα παιδια ετσι κ εγω με την μικρη μου καλυτερα συνενοουμαστε αλλα ο μεγαλοσ οταν θελει κατι δεν του αλλαζεισ μυαλλα με τπτ...θελει ολο να τρωει σοκολατε κ μπισκοτα ιδικα αυτεσ τισ μερεσ που μασ εφεραν πολλα εγινε χαμοσ ε τι να εκανα του μιλησα αλλα τπτ αυτοσ μουτρα κ κλαματα κ φωνεσ ....ποσο πια ...δεν καταλαβαινει τπτ ε κ εγω τον αφυνω να κλαιει κ να χτυπιετε ....αλλο τα μωρα αυτα δεν μπορεισ να τα αφυσεισ να κλαινει κ να πλανταζουν!

[Koukida]

Η απόγνωση ενός μωρού

του Στέλιου Παπαβέντση - MRCPCH DCH – Σύμβουλος θηλασμού κα γαλουχίας IBCLC

Ας φανταστούμε ένα φυσιολογικό νεογέννητο που μόλις βγήκε από την κοιλιά της μάνας του και την αποχωρίζεται μεταξύ άλλων για να ζυγιστεί, να πλυθεί κάτω από τη βρύση και να ντυθεί. Η επιστήμη πλέον γνωρίζει τι συμβαίνει στη νέα αυτή ύπαρξη κατά τις κρίσιμες πρώτες της στιγμές.

Σε πρώτη φάση το μωρό που κρατιέται μακριά από τη μητέρα του διαμαρτύρεται και κλαίει. Όσοι έχουν γνώση αυτών των στιγμών θα σας πουν ότι στην πραγματικότητα τσιρίζει. Τι συμβαίνει στο σώμα του; Το συμπαθητικό νευρικό του σύστημα ανάβει κόκκινο συναγερμό. Ξαφνικά η αρτηριακή του πίεση ανεβαίνει στα ύψη, η αναπνοή του γίνεται άρρυθμη, συσπάται ολόκληρο και βρίσκεται σε αναταραχή. Έχει ταχυκαρδία, υπερβολική εγρήγορση, σύσπαση των μυών του και οξύ κλάμα. Ο οργανισμός του κατακλύζεται από τις ορμόνες του στρες. Αυτές χύνονται σε δεκαπλάσια ποσότητα στο αίμα του, με κίνδυνο μεταβολικών διαταραχών, υποθερμίας και μειωμένης γλυκόζης του αίματος. Μία από αυτές τις ορμόνες, η κορτιζόλη, μπορεί σε επίμονα υψηλά επίπεδα να μειώσει τα αντισώματά του, την άμυνά του γενικότερα απέναντι σε μικρόβια και να προκαλέσει ευαισθησία σε σωματικές και ψυχικές αρρώστιες. Υγιείς μηχανισμοί που προάγουν την σωστή αύξηση, την ανάπτυξη, την ωρίμανση των οργάνων του κλείνουν. Η κατεξοχήν ορμόνη της γέννας, η ωκυτοκίνη ή και ορμόνη της αγάπης, εξαφανίζεται. Έντονο στρες διαταράσσει το μεταβολισμό του ασβεστίου, έναν κρίσιμο μηχανισμό ενάντια στο θάνατο των κυττάρων. Έχει επίσης ως συνέπεια μόνιμες αλλαγές σε υποδοχείς του νευρικού συστήματος, αυξάνοντας την πιθανότητα για διαταραχές ύπνου, συμπεριφοράς, υπερκινητικότητα, κατάθλιψη και άλλες ψυχοπαθολογικές καταστάσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Πως θα μπορούσε να αισθάνεται ένα νεογέννητο που στερείται τη μάνα του; Δυστυχώς είναι δύσκολο να μας το επιβεβαιώσει το ίδιο. Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ερευνητών, όταν ένα μωρό αφεθεί μακριά από τη γνώριμη ανθρώπινη επαφή, από τη μόνη μυρωδιά που έχει έως τώρα γνωρίσει, βιώνει ίσως εμπειρίες που το ίδιο θα μπορούσε με λόγια να περιγράψει ως:

«Σπάω σε χίλια κομμάτια..»

«Πέφτω στο κενό για πάντα..»

«Βρίσκομαι στο χείλος του θανάτου..»

«Νιώθω ανύπαρκτος..»

«Χάνω κάθε ελπίδα πως θα βρω ξανά ό,τι έχασα..»

Το μικρό στη ουσία αναγκάζεται να συμπεράνει ότι δεν είναι άξιο για αγάπη. Αν σταματήσει τελικά το κλάμα είναι γιατί έχει εγκαταλείψει κάθε ελπίδα για βοήθεια.

Ο εξωτερικός παρατηρητής διαπιστώνει ότι το νεογέννητο σιγά – σιγά σταματάει να κλαίει. Κάπου-κάπου κάνει κάποιες έντονες ανάσες λυγμών. Μπορεί να έχει ανοιχτά τα ματάκια του και στυλωμένα στο κενό. Τι να συμβαίνει τώρα μέσα του;

Όταν ένα μωρό κουραστεί από το χωρίς αποτέλεσμα κλάμα περνάει στην επόμενη φάση. Παραιτείται, αποσύρεται, αποσυνδέεται από την πραγματικότητα. Υιοθετεί μια παθητική κατάσταση απόγνωσης, απάθειας. Κλείνει τα παράθυρα και μαζεύεται στον ατελώς καθοριζόμενο εαυτό του. ‘Πεθαίνει’ λίγο με σκοπό να επιβιώσει. Στο σώμα του ο μεταβολισμός του μειώνεται δραματικά, η θερμοκρασία του πέφτει, οι χτύποι της καρδιάς γίνονται αργοί. Το ενεργοποιημένο παρασυμπαθητικό του σύστημα κατεβάζει την πίεσή του και έρχεται ως σωτήρας. Ενδογενή οπιοειδή – ορμόνες του εγκεφάλου με αναλγητική δράση – ανεβαίνουν στα ύψη στο αίμα του για να το μουδιάσουν. Δημιουργούνται χαοτικές βιοχημικές αλλαγές. Μια τοξική νευροχημεία για τον ευαίσθητο, αναπτυσσόμενο εγκέφαλό του.

Άνθρωποι που εκφράζουν μια ανικανότητα να αγαπήσουν τον εαυτό τους ή τους άλλους και άλλοι με παρανοικές προσωπικότητες έχουν μελετηθεί στην σύγχρονη ψυχιατρική. Σχεδόν πάντα ανιχνεύονται παράγοντες κινδύνου γύρω από τη στιγμή της γέννησής τους ή κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους. Σε άλλες μελέτες ανακαλύπτεται ότι νέοι ενήλικες με βίαιη, εγκληματική συμπεριφορά συχνά είχαν επιπλοκές στον τοκετό με πρόωρη απομάκρυνση από τη μητέρα τους.

Ένα μωράκι, γεννημένο πριν μια ώρα, τυλιγμένο σε κουβέρτα, στο κρεβατάκι του, στο θάλαμο νεογέννητων, μακριά από τη μητέρα του. Είναι ‘ήσυχο’, με μάτια ανοιχτά χωρίς να κοιτάζουν πουθενά, ακίνητο. Οι περισσότεροι – συγγενείς, μπαμπάς – κοιτάζουν το μωράκι και λένε από μέσα τους με αγαλλίαση: «Τι όμορφο και ήρεμο που είναι!». Την επόμενη φορά που θα δείτε ένα μωράκι σαν κι αυτό, μην σκεφτείτε τι γλυκό που είναι. Αναλογιστείτε όσα πέρασε, πόση ώρα έκλαψε αναζητώντας μάταια τη μαμά του, για να οδηγηθεί τελικά στην καταστροφικά ήρεμη απόγνωση που εσείς τώρα παρατηρείτε. Βάλτε στο μυαλό σας την εικόνα του λίγες στιγμές πριν, όταν η έκφραση του προσώπου του είχε αλλοιωθεί από το απεγνωσμένο κλάμα και θυμηθείτε τι προκάλεσε το άγχος στο σώμα του. Το μωρό αντέδρασε στην απομάκρυνση από ό,τι γνώριμο σε αυτό με μια τυπική αντίδραση δύο σταδίων, διαμαρτυρίας – απελπισίας. Η πρώτη του εμπειρία από τη ζωή ήταν ένα τεράστιο αναίτιο στρες, όταν θα μπορούσε να είναι μόνο αγάπη..

Πόσο μάλλον που η επιστήμη σήμερα γνωρίζει τι πρέπει να γίνει: Το νεογέννητο κλαίει για δύο δευτερόλεπτα. Τυλίγεται σε πετσέτα, σκουπίζεται γρήγορα. Με μια στεγνή πετσέτα στην πλάτη του ξαπλώνει μπρούμυτα στο στήθος της μάνας του. Αμέσως ηρεμεί. Ζεσταίνεται από τη ζέστη της, θυμάται τη μυρωδιά της, την ίδια που οσφριζόταν και μέσα στην κοιλιά της. Ψάχνει τη θηλή, έρπει προς αυτήν. Την πιπιλίζει. Μένει εκεί για μία με δύο ώρες χωρίς καμία παρεμβολή. Έπειτα κοιμάται, όχι τον ύπνο που κάνει κανείς εξαντλημένος μετά από ένα ατύχημα αλλά εκείνον τον γλυκό, λίγο μετά από πολύ ευτυχισμένες στιγμές. Και όταν ξυπνήσει, θα έχει πάλι το γνωστό χάδι..

Στις λίγες περιπτώσεις που η εμπειρία του τοκετού ήταν πραγματικά τραυματική, το μωρό γεννήθηκε με ιατρικά προβλήματα και επιβάλλεται να μείνει μακριά από τη μάνα του, μητέρα και προσωπικό υγείας πρέπει να εργαστούν ακόμα πιο σκληρά κατά τις πρώτες κρίσιμες ώρες και ημέρες, ώστε να φτιάξουν ξανά ένα περιβάλλον όσο το δυνατόν γεμάτο ωκυτοκίνη και προλακτίνη, προσφέροντας στη δυάδα την ευκαιρία να νιώσει την αγάπη που θα διαρκέσει για μια ζωή, να «συνδεθεί» για πάντα. Σε καμία άλλη περίπτωση δεν είναι πιο σημαντική η συνεχής επαφή του νεογέννητου με τη μητέρα του και ο θηλασμός από την περίπτωση της γέννας με επιπλοκές.

Κρίσιμες δεν είναι μόνο οι πρώτες στιγμές της ζωής αλλά και όλος ο πρώτος χρόνος του βρέφους σας. Θέλετε να το ‘μάθετε’ να κοιμάται μόνο του; Κουραστήκατε από τις κραυγές του στη μέση της νύχτας για τάισμα ή αγκαλιά; Πασχίζετε να αποκτήσετε ένα ήσυχο μωρό όπως εκείνο της αδερφής σας; Θέλετε να το μάθετε να παρηγορείται από μόνο του; Σκέφτεστε να το αφήνετε να κλαίει για να μην το «κακομάθετε» ή για να δυναμώσουν (!) τα πνευμόνια του; Μπορείτε πράγματι να το ‘εκπαιδεύσετε’ στο μοναχικό ύπνο, στην απομόνωση και στην απόγνωση. Θα είναι όμως μια βραχυπρόθεσμη ανταμοιβή. Το μωρό σας απλά εξαντλήθηκε από το μάταιο κάλεσμά του για φροντίδα. Θα περάσετε ίσως πιο «ήσυχο» πρώτο χρόνο μαζί του. Ωστόσο, δεκαπέντε χρόνια αργότερα είναι πιθανό να έχετε δυνατό πονοκέφαλο και να αναρωτιέστε τι πήγε στραβά και το παιδί σας σάς έχει αποκλείσει από τον κόσμο του.

Κάθε φορά που το μικρούλι σας αποζητάει την αγκαλιά σας, την παρουσία σας, το στήθος σας κι εσείς νιώθετε να μη μπορείτε άλλο από την κούραση και την προσπάθεια, παρηγορηθείτε με την εξής σκέψη: θα ανταμειφθείτε με πολλές ήσυχες νύχτες ως αποτέλεσμα των υπερπολύτιμων προσπαθειών σας κατά τον πρώτο του χρόνο. Θα υπάρξει απτή ανταπόδοση για κάθε έξτρα προσπάθεια που καταβάλλετε τώρα για το μωρό σας.

[Χρυσάνθη_]

κουκιδα μου πολυ ωραιο το αρθρο....κ εγω ειμαι αυτης της αποψης....δεν αφησα να κλαψει το μωρο μου ποτε...κ οσο θυμαμαι τα βραδυα στο μαιυτηριο που κοιμοταν αγκαλια μου ποσο ηρεμο ηταν....κ 10 να ειχα ολα στην αγκαλια μου θα ηταν....δεν εκλαψε καθολου το ζουζουνακι μου

[lenitsa]

κ οσο θυμαμαι τα βραδυα στο μαιυτηριο που κοιμοταν αγκαλια μου ποσο ηρεμο ηταν....κ 10 να ειχα ολα στην αγκαλια μου θα ηταν....δεν εκλαψε καθολου το ζουζουνακι μου

Ακριβώς αυτό έζησα κ εγώ και είμαι υπερευχαριστημένη!! Χάρη και στο προσωπικό του μαιευτηριου βέβαια...Μόνο που μέχρι να βγω από το χειρουργείο έμεινε για λίγο μόνο του δυστυχώς. Μα κάρι να το έβαζαν κατευθείαν πάνω μου αλλά πού...

Απλά υπέροχο το άρθρο δεν έχω λόγια. Συμφωνώ απόλυτα

[mitsi1985]

Το θεμα ειναι απο μια ηλικια και μετα να ξερεις να αποκωδικοποιηεις το κλαμα του παιδιου σου..

αλλο να αφισεις ενα μωρακι 2 μηνων να σπαραζει στο κλαμα και αλλο ενα παιδακι 2 χρονων...

αν πχ το παιδι μου θελει να παρει μια μπανανα και να την πασαλειψει στο πατωμα και αμα του την παρω η δεν του τη δοσω θα κλαιει τι θα κανω...θα πρεπει να υποκυψω στο κλαμα του;;;.

Το κλαμα ενος παιδιου εχει πολλες αιτιες, εμεις σαν γωνεις οφειλουμε πο καποιο διαστημα και μετα που πλεων θα εχουμε γνωρισει καλα το παιδι μας να καταλαβουμε ποτε κλαιει επειδη φοβαται, επειδη ποναει, επειδη ειναι απεγνωσμενο επειδη πειναει...η που κλαιει απο αποψη και δεν ξερει ουτε το ιδιο τι θελει...

σε ορισμενες περιπτωσεις οφειλουμε πραγματικα να ειμαστε διπλα του και ας μη ξερει ουτε το ιδιο γιατι κλαιει..αλλα δεν ειναι ολες οι περιπτωσεις ιδιες..

Για μενα το σωστο ειναι καθε γονιος να εμπιστευετε το εντσικτο του και να πραττει αναλογα για το παιδι του

συμφωνω! παν μετρον αριστον.ας μην γινουμε υπευθυνες για το μεγαλωμα μικρων τυραννων που θα κανουν τα ιδια κ στο μελλον.βεβαια μεχρι 6 μηνων δε τιθεται θεμα να το κακομαθεις.εκει πρεπει να ανταποκρινεσαι γιατι δεν υπαρχει αλλος τροπος να το ησυχασεις.

εχω ενα μωρακι ενος ετους,δε μπορω να πω οτι με εχει κουρασει το μαναρακι μου αλλα εβαλα κ εγω το χερακι μου.εννοω οτι εχω δει εμπρακτα ποσο καλυτερα ανταποκρινεται σε προγραμμα φαγητου κ υπνου σε σχεση με το να ανταποκρινομαι στα κλαμματα η τις απαιτησεις του γιατι αυτο τελικα τον μπερδευει πολυ....

εννοειται πως πηγαινω διπλα του σε καθε κλαμμα του,τον φιλω τον αγκαλιαζω κ απομακρυνομαι.αν κανω το λαθος την ωρα υπνου κ τον σηκωψω αγκαλια το παιδι καταλαβαινει οτι η μερα ξεκιναει απτην αρχη! ετσι το καθησυχαζω το χαιδευω κ το ξαναβαζω για υπνο οσες φορες χρειαστει μεχρι να κατανοησει οτι ειναι ωρα υπνου κ οχι παιχνιδιου.κ κοριτσια εχει πιασει φουλ.

βερβαια πριν τους 6 μηνες το μωρο εχει πολυ μικροτςερη αντιληψη κ επιπλεον δεν εχει χτιστει ακομα γερα η αλληλεπικοινωνια με τη μαμα,γιαυτο ανταποκρινομουν πολυ πιο αμεσα για να μην του πριοκαλω αγχος.τωρα με ενα τσα η νανι με νιωθει εκει κ χαλάρωνει....