Οασ επηρεαζουν το εμβρυο

[manoyla]

Ποιες μεταδοτικές ασθένειες μπορούν, αφού προσβάλλουν εσάς, να απειλήσουν το μωρό που μεγαλώνει μέσα σας; Παρακάτω περιγράφουμε τις περισσότερο ή λιγότερο επικίνδυνες μεταδοτικές ασθένειες, καθώς και τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να πάρετε για να διαφυλάξετε την υγεία του μωρού σας στην περίπτωση που γνωρίζετε ότι νοσείτε από αυτές.

Ανεμοβλογιά

Η λοίμωξη είναι μεταδοτική και προκαλείται από τον ίδιο ιό που ευθύνεται για τον έρπητα ζωστήρα. Αν αρρωστήσετε στο διάστημα του πρώτου τριμήνου, η πιθανότητα να μολυνθεί το έμβρυο μέσω του πλακούντα είναι 6% περίπου, ενώ μετά το πρώτο τρίμηνο φτάνει έως και 11%. Αν τύχει και προσβληθεί το κύημα στις πρώτες είκοσι εβδομάδες της εγκυμοσύνης, η εμβρυοπάθεια είναι σοβαρή.

Προκαλούνται πολλές σοβαρές ανωμαλίες, όπως δερματικές ουλές με ανωμαλία του αντίστοιχου άκρου, μικροκεφαλία, μικροφθαλμία και καταρράκτης. Σε περίπτωση που η ανεμοβλογιά παρουσιαστεί τέσσερις ημέρες πριν έως και δύο ημέρες μετά τον τοκετό, το μωράκι σας θα εμφανίσει ανεμοβλογιά από την πέμπτη έως τη δέκατη πέμπτη ημέρα της ζωής του. Η πορεία της ασθένειας είναι βαριά με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας, που ξεπερνά το 30%.

Αν η ανεμοβλογιά εμφανιστεί σε εσάς πέντε ή περισσότερες ημέρες πριν από τον τοκετό, στο μικρό σας θα εκδηλωθεί μέχρι την τέταρτη ημέρα μετά τη γέννησή του, αλλά η εξέλιξή της θα είναι ήπια. Μόλις διαπιστώσετε ότι έχετε μολυνθεί, ενημερώστε αμέσως το γιατρό σας. Υπάρχει περίπτωση να σας συστήσει να γεννήσετε νωρίτερα με καισαρική. Αν την έχετε περάσει παλιότερα ο οργανισμός σας έχει αντισώματα, τα οποία προστατεύουν το μικρούλι. Η συχνότητά της στη διάρκεια της κύησης είναι κάτω του 0,5%.

Γονόκοκκοι

Το μωρό σας ίσως μολυνθεί κατά τον τοκετό και παρουσιάσει γονοκοκκική οφθαλμία, η οποία -αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως- μπορεί να καταλήξει σε τύφλωση.

Γρίπη (influenza)

Μην ανησυχείτε. Όσο κι αν η γρίπη ταλαιπωρεί εσάς, το μικρούλι στην κοιλιά σας είναι εξαιρετικά σπάνιο να μολυνθεί και μάλιστα το πρώτο τρίμηνο.

Έρπης

Είναι μάλλον απίθανο να μεταδώσετε τον ιό στο παιδί όσο ζει μέσα στο σώμα σας. Είναι ωστόσο πολύ πιο πιθανό να μολυνθεί το μωράκι σας κατά τη γέννησή του. Το 1/3 με 1/4 των γυναικών με έρπητα παρουσιάζουν συμπτώματα κατά τον τοκετό. Γι' αυτό συνήθως επιβάλλεται η καισαρική. Ο κίνδυνος μετάδοσης στο νεογέννητο γίνεται μεγαλύτερος (40% με 50%) μετά από μια πρωτοπαθή λοίμωξη -όταν δηλαδή είναι η πρώτη φορά που μολύνεστε-, ενώ είναι εξαιρετικά μικρός αν έχει επαναδραστηριοποιηθεί μία λοίμωξη, η οποία σας είχε ταλαιπωρήσει στο παρελθόν. Στις περιπτώσεις της ενδομήτριας λοίμωξης -όταν δηλαδή προσβάλλεται το έμβρυο-, το μωρό που θα έρθει στον κόσμο παρουσιάζει φυσαλίδες ή ουλές στο δέρμα, βλάβες στα μάτια, μικροκεφαλία, υδροκεφαλία κ.ά. Γι' αυτό, σε πρωτοπαθή λοίμωξη στις αρχές της κύησης, αν δεν συμβεί αυτόματα αποβολή, ο μαιευτήρας συμβουλεύει διακοπή της εγκυμοσύνης.

Έρπης ζωστήρ

Είναι αποτέλεσμα μόλυνσης από τον ίδιο ιό που προκαλεί την ανεμοβλογιά. Αν έχετε προσβληθεί, μη θορυβηθείτε, γιατί ο κίνδυνος για το έμβρυο είναι μηδαμινός.

Ερυθρά

Πρόκειται για μία λοίμωξη που προκαλείται από έναν ιό και δεν είναι επικίνδυνη για εσάς την ίδια. Γίνεται όμως επικίνδυνη για το κύημα, αν αυτό προσβληθεί στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνο. Μπορεί τότε να παρουσιάσει μεταξύ άλλων καθυστέρηση στην ενδομήτρια ανάπτυξη, συγγενείς ανωμαλίες καρδιάς, ματιών, αυτιών, εγκεφάλου, μικροκεφαλία, νοητική καθυστέρηση, εξάνθημα, ηπατοσπληνική διόγκωση. Γι' αυτό άλλωστε, αν προσβληθείτε στις δώδεκα πρώτες εβδομάδες της κύησης και ο γιατρός διαγνώσει ότι παρά τις προσπάθειές του το κύημα μολύνθηκε, θα σας συστήσει διακοπή της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, το μικρούλι σας δεν θα διατρέξει κανέναν κίνδυνο, αν προνοήσατε να εμβολιαστείτε πριν από τη σύλληψη.

Επιπλέον θα είναι ασφαλές και στην περίπτωση που υπάρχουν αντισώματα στο αίμα σας από μια παλαιότερη μόλυνση, οπότε δεν έχετε κανένα λόγο να φοβάστε. Ακόμη κι αν δεν υπάρχουν αυτά τα αντισώματα, ο κίνδυνος να προσβληθείτε από ερυθρά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ελάχιστος (1/2.500). Αξίζει να σημειωθεί ότι στα επόμενα χρόνια η ερυθρά θα πάψει να αποτελεί απειλή για το έμβρυο, εφόσον οι αυριανές μητέρες θα έχουν όλες εμβολιαστεί από την παιδική τους ηλικία. Σε κάθε περίπτωση, όσο μικρές κι αν είναι οι πιθανότητες να αρρωστήσετε, φροντίστε να μη μολυνθείτε, γιατί απαγορεύεται να εμβολιαστείτε τώρα που είστε έγκυος.

Ηπατίτιδα Β

Η ηπατίτιδα Β είναι ασθένεια ιογενής, η οποία μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή, όπως και με τα παράγωγα του αίματος. Η πιθανότητα να μολυνθεί το έμβρυο από τη μητέρα που είναι φορέας του ιού κατά την κύηση είναι πολύ μικρή και φτάνει το 5% περίπου. Η λοίμωξη όμως μεταδίδεται στο νεογέννητο κατά τον τοκετό και η πιθανότητα μόλυνσής του κυμαίνεται από 12% έως 70% (ανάλογα με τη μορφή της δικής σας λοίμωξης). Ορισμένα μωρά παρουσιάζουν ηπατίτιδα, ενώ άλλα γίνονται μόνιμοι φορείς της νόσου. Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο να εμφανίσουν στην ενήλικη ζωή τους κίρρωση του ήπατος ή ηπατοκυτταρικό καρκίνο.

Έτσι λοιπόν, αν είστε φορέας της νόσου, επειδή το μωράκι σας κινδυνεύει να μολυνθεί κατά τη γέννηση τις πρώτες σαράντα οκτώ ώρες της ζωής του, θα του δώσουν έτοιμα αντισώματα και αμέσως μετά θα το εμβολιάσουν. Αν φορέας της νόσου είναι το έτερό σας ήμισυ, το παιδί δεν πρόκειται να προσβληθεί.

Ηπατίτιδα C

Ο τρόπος μετάδοσης της ασθένειας δεν είναι αποκλειστικά η σεξουαλική επαφή. Υπάρχουν και άλλοι, οι οποίοι δεν έχουν ακόμα διερευνηθεί. Ο κίνδυνος να μεταδοθεί ο ιός στο παιδί είναι μεγαλύτερος στο τρίτο τρίμηνο -αν δηλαδή προσβληθείτε τότε- ή στον τοκετό. Στην περίπτωση της ηπατίτιδας C δεν υπάρχει προληπτική αγωγή για το μωρό.

Ιλαρά

Αν τύχει και προσβληθείτε κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της εγκυμοσύνης, η ιλαρά μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό, αλλά όχι και συγγενείς ανωμαλίες στο μωρό.

Κυτταρομεγαλοϊός (CMV)

Η λοίμωξη από CMV είναι η συχνότερη, αλλά δεν εμφανίζει συμπτώματα. Ο ιός υπάρχει στα σωματικά υγρά και τα ούρα. Η μετάδοση γίνεται με στενή και άμεση επαφή, μέσω του πλακούντα από τη μητέρα στο έμβρυο (συγγενής λοίμωξη), από το μητρικό γάλα (περιγεννητική λοίμωξη) ή με παράγωγα του αίματος. Κίνδυνος να προσβληθεί το έμβρυο υπάρχει, τόσο αν μολυνθήκατε πρώτη φορά στην εγκυμοσύνη όσο και αν έχει επαναδραστηριοποιηθεί μια παλιά λοίμωξη. Όταν η λοίμωξη είναι ενδομήτρια, το μωράκι που θα έρθει στον κόσμο μπορεί να παρουσιάσει καθυστέρηση ανάπτυξης, μικροκεφαλία, υδροκεφαλία, ηπατοσπληνική διόγκωση, εξάνθημα, χοριοαμφιβληστροειδίτιδα, καταρράκτη, κώφωση. Πολλά βρέφη που γεννήθηκαν υγιή αλλά μολύνθηκαν στον τοκετό θα εκδηλώσουν αργότερα νευρολογικά προβλήματα, απώλεια ακοής, πνευματική καθυστέρηση.

Λιστερίωση

Πρόκειται για λοίμωξη που προκαλείται από μικρόβιο. Όπως η ερυθρά και η τοξοπλάσμωση είναι και αυτή μία ασθένεια ακίνδυνη για εσάς αλλά επικίνδυνη για το κύημα, αφού γίνεται εκτός των άλλων και αιτία για αποβολή. Μεταδίδεται από κατοικίδια ζώα (γάτες, σκύλους), από πρόβατα, βοοειδή, πουλερικά ή λαγούς, γι' αυτό είναι πιο συχνή σε αγροτικές περιοχές. Μπορεί όμως μία έγκυος να προσβληθεί από τροφές με ζωική προέλευση, όπως κρέας, συκώτι, κοτόπουλο, αυγά, μαλακά τυριά ή γάλα. Αν γίνει έγκαιρη διάγνωση, μπορεί να καταπολεμηθεί με αντιβιοτικά. Το κακό είναι ότι επειδή η λιστερίωση μοιάζει με συνηθισμένη αδιαθεσία, όπως είναι η γρίπη, δεν της δίνουμε συχνά σημασία. Γι' αυτό, αν σας παρουσιαστεί πυρετός χωρίς φανερή αιτία ή έχετε κάποιο άλλο «αθώο» σύμπτωμα, να πάτε αμέσως στο γιατρό για εξετάσεις. Η λιστερίωση προσβάλλει το κύημα στην ενδομήτρια ζωή του μέσω του πλακούντα και συνήθως προκαλεί αποβολή ή θάνατο του εμβρύου ή πρόωρο τοκετό. Στο νεογέννητο εκδηλώνεται με αναπνευστική δυσχέρεια, εξάνθημα, ηπατοσπληνική διόγκωση και εικόνα μηνιγγίτιδας.

Λοιμώδης μονοπυρήνωση

Προκαλείται από ιό και έχει τα συμπτώματα μιας συνηθισμένης γρίπης -πυρετό, πονοκέφαλο, πονόλαιμο ή πρήξιμο των αδένων στο λαιμό. Υποχωρεί σε μερικές μέρες αλλά αφήνει ένα γενικό αίσθημα αδιαθεσίας. Αν αρρωστήσετε πάντως μη φοβηθείτε. Η λοίμωξη δεν θα προκαλέσει βλάβες στο έμβρυο.

Μυκόπλασμα

Αν έχετε μυκόπλασμα και δεν το αντιμετωπίσετε, το μωρό σας κινδυνεύει να μολυνθεί κατά τον τοκετό. Επειδή είναι μικροοργανισμός που έχει εγκατασταθεί με σεξουαλική επαφή στον κόλπο σας, είναι δυνατόν να προκαλέσει πρόωρη ρήξη μεμβρανών. Το παιδί μπορεί να γεννηθεί με χαμηλό βάρος και να του παρουσιαστούν κυρίως πνευμονία, μηνιγγίτιδα και σηψαιμία.

Οξυτενή κονδυλώματα (HPV)

Ο κίνδυνος μετάδοσης είναι μεγαλύτερος στον τοκετό, γι' αυτό και επιβάλλεται καισαρική τομή. Το νεογέννητο μπορεί να εμφανίσει κονδυλώματα στη γεννητική περιοχή ή το λάρυγγα.

Παρωτίτιδα (Μαγουλάδες)

Μην ανησυχείτε. Ο κίνδυνος για το έμβρυο φαίνεται να είναι ελάχιστος. Άλλωστε, στη συντριπτική τους πλειονότητα οι έγκυοι έχουν ανοσία (έχουν δηλαδή αντισώματα στον οργανισμό τους). Έτσι, ακόμα κι αν αρρωστήσετε από τη λοιμώδη αυτή ασθένεια που προκαλείται από ιό, η κύηση δεν πρόκειται να διακοπεί, γιατί δεν προκαλούνται συγγενείς ανωμαλίες. Είναι όμως μια ασθένεια που μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό. Ο εμβολιασμός στην εγκυμοσύνη απαγορεύεται.

Στρεπτόκοκκοι ομάδας B

Τα μικρόβια αυτά αποτελούν συχνή αιτία νόσου για την έγκυο, καθώς και για το νεογνό προκαλώντας ακόμα και το θάνατό του. Το μωράκι μολύνεται στο τέλος της κύησης ή κατά τον τοκετό. Ευτυχώς, η συχνότητα εμφάνισης είναι πολύ μικρότερη στη χώρα μας συγκριτικά με άλλες. Στις ΗΠΑ προσβάλλουν τα γεννητικά όργανα του 15% με 25% των γυναικών. Αν μολυνθείτε από τη λοίμωξη που προκαλείται από μικρόβιο, θα παρουσιάσετε πυρετό, δυσουρία και ευαισθησία στην περιοχή της μήτρας. Στο μικρούλι σας όμως θα εκδηλωθεί ως πρώιμη ή όψιμη λοίμωξη. Στην πρώιμη λοίμωξη το μωρό εμφανίζει συμπτώματα στις δύο πρώτες ημέρες της ζωής του (συνήθως την πρώτη ώρα). Παρουσιάζονται αναπνευστικά προβλήματα, μηνιγγίτιδα και σηψαιμία. Το ποσοστό θανάτου κυμαίνεται από 5% έως 20%. Στην όψιμη λοίμωξη τα συμπτώματα παρουσιάζονται μεταξύ της έβδομης και ενενηκοστής ημέρας ή και αργότερα και εκδηλώνονται με εικόνα σηψαιμίας και μηνιγγίτιδας. Η ασθένεια αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά.

Σύφιλη

Πρόκειται για ασθένεια που μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή και προκαλείται από βακτηρίδιο. Η μετάδοση στο έμβρυο, αν δεν θεραπευτεί η μητέρα, μπορεί να προκαλέσει αποβολή, ενδομήτριο θάνατο, ίδρωτα, πρόωρο τοκετό ή θάνατο κατά τη γέννα. Η αποβολή είναι πολύ συνηθισμένη στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Ο περιγεννητικός θάνατος και η συγγενής λοίμωξη σχετίζονται με το στάδιο σύφιλης, στο οποίο βρίσκεται η μητέρα. Φαίνεται ότι το κύημα μπορεί να μολυνθεί σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η συγγενής σύφιλη (αυτή που προσβάλλει το μικρό) διακρίνεται σε πρώιμη και όψιμη. Στην πρώιμη (τα δύο πρώτα χρόνια ζωής) το βρέφος ενδέχεται να γεννηθεί νεκρό. Τα περισσότερα όμως μωρά γεννιούνται φυσιολογικά και παρουσιάζουν τα συμπτώματα μετά την πρώτη εβδομάδα ή και αργότερα. Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου είναι η διόγκωση του ήπατος ή της σπλήνας, εξανθήματα και ανωμαλίες των οστών. Προσβάλλεται επίσης το κεντρικό νευρικό σύστημα και εμφανίζεται η συφιλιδική μηνιγγοαγγείτιδα. Η όψιμη συγγενής σύφιλη παρουσιάζεται μετά τα δύο χρόνια και γύρω στην εφηβεία και εκδηλώνεται με αλλοιώσεις στα οστά, τα δόντια, τα μάτια και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Σε κάθε περίπτωση, η γυναίκα που έχει προσβληθεί μπορεί να ακολουθήσει ειδική θεραπευτική αγωγή.

Τοξοπλάσμωση

Είναι σχετικά συχνή λοίμωξη με πρωτόζωα (προσβάλλει περίπου το 25% των γυναικών). Δεν είναι επικίνδυνη και μεταδίδεται στον άνθρωπο από κατοικίδια ζώα, κυρίως γάτες, αλλά και από μισοψημένο κρέας. Στη χώρα μας το ποσοστό των οροθετικών γυναικών (όσων δηλαδή έχουν αντισώματα για την τοξοπλάσμωση) είναι 50% με 60% περίπου. Στη Γαλλία, όπου συνηθίζουν να τρώνε το φιλέτο τους μισοψημένο, το ποσοστό ανεβαίνει στο 90%, ενώ στην Αγγλία φτάνει μόνο στο 20% με 30%.

Ο κίνδυνος για συγγενή τοξοπλάσμωση (αυτή που παίρνει το έμβρυο από τη μητέρα του στην ενδομήτρια ζωή του) υφίσταται στην πρωτολοίμωξη, δηλαδή στην περίπτωση που μολυνθείτε πρώτη φορά στην εγκυμοσύνη σας. Όταν η πρωτολοίμωξη συμβεί στην αρχή της κύησης, η πιθανότητα να μολυνθεί το κύημα είναι μικρή, αλλά η νόσηση βαρύτατη.

Αντίθετα, αν το έμβρυο μολυνθεί στο τέλος της κύησης, ο κίνδυνος είναι μεγάλος, αλλά η νόσηση ελαφριά. Οι βλάβες τις οποίες προκαλεί η συγγενής τοξοπλάσμωση είναι: πρόωρος τοκετός, πυρετός, διόγκωση ήπατος και σπλήνας, διανοητική καθυστέρηση, εξάνθημα, ίκτερος, καταρράκτης, βραδύτητα ανάπτυξης, μικροκεφαλία ή υδροκεφαλία.

Ωστόσο, με τις εξετάσεις ρουτίνας στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η τυχόν μόλυνση θα εντοπιστεί και θα αντιμετωπιστεί. Ωστόσο, μπορείτε να πάρετε μερικά προληπτικά μέτρα για να μην προσβληθείτε από τοξοπλάσμωση: Πλένετε πολύ καλά τα χέρια σας κάθε φορά που χαϊδεύετε το αγαπημένο σας κατοικίδιο και μην αφήνετε τη γατούλα σας να ανεβαίνει στο τραπέζι και τους πάγκους της κουζίνας.

Αναθέστε σε κάποιον άλλον να καθαρίζει την άμμο της και αν δεν βρείτε εθελοντή, φροντίστε να διεκπεραιώνετε με γάντια αυτό το καθήκον. Να φοράτε τα γάντια όταν ασχολείστε με τα παρτέρια στον κήπο. Να τρώτε το κρέας καλοψημένο και να πλένεστε πάρα πολύ καλά όταν πιάνετε ωμό κρέας. Με λίγα λόγια, να τηρείτε με σχολαστικότητα όλους τους κανόνες υγιεινής.

Φυματίωση

Αν πάσχετε από φυματίωση (λοιμώδης ασθένεια, η οποία προκαλείται από βακτηρίδιο και προσβάλλει κυρίως τους πνεύμονες), είναι εξαιρετικά σπάνιο να μολυνθεί το έμβρυο, ενώ δεν προκαλούνται συγγενείς ανωμαλίες. Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος να προσβληθεί το μωράκι μετά τον τοκετό. Στην περίπτωση αυτή εμβολιάζεται αφού γεννηθεί. Στις αναπτυσσόμενες χώρες υπάρχουν 1.300.000 περιπτώσεις φυματίωσης.

Φάρμακα τα οποία προσβάλλουν το έμβρυο

ΦΑΡΜΑΚΟ ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΛΑΒΗ

ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ

Τετρακυκλίνες Ανωμαλίες οστών, δοντιών

ΑΝΤΙΕΠΙΛΗΠΤΙΚΑ

Υδαντοΐνη Δυσμορφία, λυκόστομα

Τριμεθοδιόνη Λαγώχειλο, καρδιοπάθεια

ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ

Κουμαρνικά Αιμορραγική διάθεση

Βαρφαρίνη Συγγενείς ανωμαλίες

ΑΝΤΙΠΥΡΕΤΙΚΑ

Παρακεταμόλη (Σε πολύ μεγάλες δόσεις) Βλάβες στα νεφρά και το συκώτι

ΑΝΤΙΙΣΤΑΜΙΝΙΚΑ Πιθανές δυσπλασίες

ΔΙΕΓΕΡΤΙΚΑ

Αμφεταμίνες Ανωμαλίες στην καρδιά και το αίμα, χαμηλό βάρος

Έκσταση Αφυδάτωση, ενδεχόμενη αιμορραγία του πλακούντα

Διουρητικά Πιθανές ανωμαλίες στο αίμα

ΗΡΕΜΙΣΤΙΚΑ

Θαλιδομίδη Δυσπλασίες

Λίθιο Καρδιοπάθεια

Κυτταροστατικά Αποβολή, συγγενείς ανωμαλίες

ΜΕΤΑΛΛΑ

Υδράργυρος Βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος

Μόλυβδος Πιθανή αποβολή

ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ

Μορφίνη, Ηρωίνη, Μεθαδόνη, Πεθιδίνη, Κωδεΐνη Σύνδρομο στέρησης, Ενδομήτριος θάνατος

ΠΑΡΑΙΣΘΗΣΙΟΓΟΝΑ

Κάνναβη, LSD κ.λπ. Χρωμοσωμικές βλάβες

Φάρμακα που έχουν ενοχοποιηθεί για βλάβη στο έμβρυο

ΦΑΡΜΑΚΟ ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΛΑΒΗ

ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ

Χλωραμφαινικόλη Φαιό σύνδρομο

Ριφαμπικίνη Bλάβες κεντρικού νευρικού συστήματος (πειραματόζωα)

Σουφλοναμίδες, Κο-Τριμοξαζόλη Υπερχολερυθριναιμία

Αμινογλυκοσίδες Κώφωση

Ανθελονοσιακά Αιμόλυση

Αναισθητικά Αποβολή, συγγενείς ανωμαλίες

Στρεπτομυκίνη Κώφωση, βλάβες στον εγκέφαλο

ΑΝΤΙΕΜΕΤΙΚΑ, ΑΝΤΙΕΠΙΛΗΠΤΙΚΑ

Φαινοβαρβιτάλη Λαγώχειλο, αιμορραγική διάθεση

Αντιθυροειδικά Υποθυροειδισμός, βρογχοκήλη στο έμβρυο

ΑΝΤΙΙΣΤΑΜΙΝΙΚΑ

Προμεθαλίνη Αιμορραγική διάθεση

ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ

Ασπιρίνη, Ινδομεθαλίνη Αιμορραγική διάθεση

ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΑ

Μεθυλντόπα Μικροκεφαλία

Προπρανόλη Βραδυκαρδία, υπογλυκαιμία

Ρεζερπίνη Αναπνευστική δυσχέρεια

ΗΡΕΜΙΣΤΙΚΑ - ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ

Διαζεπάμη Λαγώχειλο, λυκόστομα

Αμιτριπτιλίνη, Ιμιπραμίνη Σύνδρομο στέρησης

Χλωροπρομαλίνη Εξωπυραμιδική συνδρομή

ΞΑΝΘΙΝΕΣ

Καφεΐνη Χαμηλό βάρος, λυκόστομα, αποβολή

Αμινοφυλλίνη Ευερεθιστότητα

ΣΥΜΠΑΘΟΜΙΜΗΤΙΚΑ

Σαλμπουταμόλη, Τερμπουταλίνη Υπογλυκαμία

Εμβόλια ναι ή όχι;

Οι ασθένειες παραμονεύουν ακόμα και στο διάστημα της εγκυμοσύνης και ένα από τα όπλα της επιστήμης για την αντιμετώπισή τους -εκτός από τα φάρμακα- είναι τα εμβόλια. Στους εννέα όμως αυτούς μήνες που μέσα στο σώμα σας κατοικεί το μικρό σας η χρήση τους πρέπει να γίνεται με φειδώ. Τα εμβόλια, ενώ σε άλλες στιγμές της ζωής σας θα ήταν ευεργετικά, τώρα αντί να αποτελέσουν ασπίδα προστασίας για εσάς και το αγέννητο μωρό σας μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στο έμβρυο. Ωστόσο, δεν είναι όλα επικίνδυνα και σε ορισμένες περιπτώσεις -αν κριθεί απαραίτητο- ίσως χρειαστεί να εμβολιαστείτε. Φυσικά, ο μόνος αρμόδιος για να πάρει μια τέτοια απόφαση είναι ο γιατρός. Εκείνος θα διαγνώσει αν έχετε προσβληθεί από κάποια ασθένεια ή αν είναι σοβαρή η πιθανότητα να μολυνθείτε. Στη συνέχεια θα εκτιμήσει κατά πόσο ο κίνδυνος της μόλυνσης είναι μεγαλύτερος από τις πιθανές παρενέργειες του εμβολίου και θα προχωρήσει στη χορήγησή του.

Ποια είναι όμως τα «αθώα» και ποια τα «ένοχα» εμβόλια;

Ο γενικός κανόνας είναι ότι πρέπει να αποκλείονται τα εμβόλια που περικλείουν ζώντα μικρόβια ή ιούς, όπως αυτά της ερυθράς, της παρωτίτιδας, της ιλαράς ή του κίτρινου πυρετού. Αντίθετα, επιτρέπονται εκείνα που είναι αδρανοποιημένα ή περιέχουν ορό, όπως του τετάνου, της διφθερίτιδας ή της ηπατίτιδας Β.

Απαγορεύονται

Το εμβόλιο της ερυθράς.

Το εμβόλιο της ιλαράς.

Το εμβόλιο της παρωτίτιδας.

Το εμβόλιο του κοκίτη.

Το εμβόλιο της ανεμοβλογιάς.

Τα εμβόλια της χολέρας, της ελονοσίας και του κίτρινου πυρετού (που χρειάζονται μόνο αν ταξιδέψετε σε ορισμένες μακρινές χώρες). Ωστόσο, αν πρέπει να ταξιδέψετε οπωσδήποτε σε τόπους, στους οποίους οι ασθένειες αυτές έχουν μορφή επιδημίας, θα χρειαστεί να εμβολιαστείτε, αφού ο κίνδυνος από τις επιδημίες είναι μεγαλύτερος από το εμβόλιο.

Επιτρέπονται

Ο αντιτετανικός ορός. Όχι μόνο δεν απαγορεύεται, αλλά επιβάλλεται, αν ζείτε σε αγροτικό περιβάλλον και δεν εμβολιαστήκατε πριν από τη σύλληψη.

Το εμβόλιο της διφθερίτιδας.

Το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β.

Το εμβόλιο της λύσσας είναι απαραίτητο, αν σας δαγκώσει σκύλος.

Χειρουργική επέμβαση και στα έμβρυα

Η δυνατότητα να αντιμετωπίζονται χειρουργικά συγκεκριμένα σοβαρά προβλήματα των παιδιών στη διάρκεια της ενδομήτριας ζωής τους, που εντοπίζονται χάρη στις εξελιγμένες μεθόδους προγεννητικού ελέγχου, δεν αποτελούν στην εποχή μας σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Χειρουργικές επεμβάσεις στο έμβρυο πραγματοποιούνται ήδη εδώ και δέκα περίπου χρόνια σε τρία μόνο εξειδικευμένα κέντρα στον κόσμο, στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ και την Ολλανδία.

Ωστόσο, η εμβρυοχειρουργική -πατέρας της είναι ο Καλιφορνέζος Μάικλ Χάρισον- δεν είναι ακόμα διαδομένη ούτε αποτελεί πανάκεια για κάθε παιδί, το οποίο πρόκειται να γεννηθεί με πάθηση. Δεν προβλέπεται άλλωστε να καθιερωθεί σύντομα. Οι απόψεις για την εφαρμογή της είναι συχνά αντικρουόμενες. Οι συζητήσεις στα διεθνή συνέδρια περιστρέφονται γύρω από το αν πρέπει ή όχι οι ειδικοί να επεμβαίνουν στο έμβρυο και γύρω από τα κριτήρια που θα υπαγορεύουν την απόφασή τους να προχωρήσουν σε μια τέτοια επέμβαση, αφού κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και ακολουθεί τη δική της πορεία.

Δεν είναι, δηλαδή, πάντα απαραίτητο να εγχειρίζεται ένα παιδί πριν από τη γέννησή του. Μπορεί η επέμβαση να γίνει αφού έλθει στον κόσμο, διορθώνοντας εξίσου αποτελεσματικά το πρόβλημά του.

Η επέμβαση και οι προοπτικές της

Η εμβρυοχειρουργική απαιτεί εξαιρετικά λεπτούς χειρισμούς, γι' αυτό και ο χειρουργός που θα αναλάβει μια τέτοια επέμβαση πρέπει να έχει μεγάλη εξειδίκευση. Γίνεται συνήθως στο τρίτο τρίμηνο της κύησης και η διαδικασία της είναι η εξής: ο εμβρυοχειρουργός ανοίγει τη μήτρα και βγάζει το έμβρυο έξω χωρίς να το αποκολλήσει από τον πλακούντα διατηρώντας έτσι την πλακουντιακή κυκλοφορία.

Στη συνέχεια το χειρουργεί διορθώνοντας, για παράδειγμα, μια διαφραγματοκήλη. Το επανατοποθετεί στη μήτρα, υποκαθιστώντας το αμνιακό υγρό. Χρησιμοποιεί επίσης ειδικές τεχνικές και φαρμακευτική αγωγή, ώστε να μην αρχίσει η μήτρα τις αυτόματες συσπάσεις προκαλώντας αποβολή του εμβρύου.

Μια τέτοια επέμβαση, ενώ μειώνει τον κίνδυνο για το έμβρυο να γεννηθεί με μεγάλο πρόβλημα, δεν τον εξαλείφει -προς το παρόν τουλάχιστον- τελείως.Γι' αυτό, άλλωστε, η εμβρυοχειρουργική ακόμα δεν εφαρμόζεται συχνά.

Ωστόσο, μπορεί να είναι ευεργετική σε πολλές παθήσεις του εμβρύου που ανιχνεύονται από πολύ νωρίς με τους υπερήχους και άλλες μεθόδους προγεννητικού ελέγχου. Είναι μία επιστήμη που εξελίσσεται και τελειοποιεί τις τεχνικές της ανοίγοντας νέους δρόμους γεμάτους υποσχέσεις στη χειρουργική των νεογνών.