ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΓΑΛΑΚΤΟΣ.

[μαριμαρ]

ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ.ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΡΩΤΗΣΩ ΤΟ ΓΑΛΑ ΠΟΥ ΒΓΑΖΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟ ΘΗΛΑΣΤΡΟ ΠΟΥ ΤΟ ΑΠΟΘΗΚΕΥΕΤΕ ΚΑΙ ΓΙΑ ΠΟΣΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΑΡΚΕΙ; ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΨΥΞΗ ΕΠΙΣΗΣ ΠΟΥ ΤΟ ΑΠΟΘΗΚΕΥΕΤΕ ΚΑΙ ΓΙΑ ΠΟΣΟ ΚΑΙΡΟ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ;

[mitsakii]

μαριμαρ μου, καλησπερα!!! εχει παραθεσει αναλυτικα τις οδηγιες για τη διατηρηση του μητρικου γαλακτος, η κα Αγλαϊα εδω:

http://mammyland.com/index.php?option=c ... 5&id=40044

νομιζω ειναι πολυ κατατοπιστικες!

[filos`ifigen]

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΦΥΛΑΞΗΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ

Μετά τη γέννηση του παιδιού τους, πολλές μητέρες καλούνται να επιστρέψουν στην εργασία τους. Αυτό στις μέρες μας αποτελεί και το βασικό λόγο, για τον οποίο οι μητέρες σταματούν να θηλάζουν τα μωρά τους. Οι δυσκολίες, κυρίως οι τεχνικές, τους φαίνονται ανυπέρβλητες και τελικά κυρίως από έλλειψη πληροφόρησης αποφασίζουν να διακόψουν το μητρικό θηλασμό και να συνεχίσουν με τυποποιημένο γάλα τη σίτιση του παιδιού τους. Επιπλέον στην Ελλάδα υπάρχει νομοθεσία για την προστασία του θηλασμού στις εργαζόμενες μητέρες. Προβλέπονται, λοιπόν, διαλείμματα για θηλασμό ή άντληση του γάλακτος από το στήθος, διάρκειας 60 λεπτών την ημέρα για 12 μήνες.

Η εργασία, όμως, δεν αποτελεί και δεν θα πρέπει να αποτελεί εμπόδιο στη συνέχιση του θηλασμού, καθώς κανένα άλλο γάλα φυσικό ή τυποποιημένο, δεν είναι τόσο καλό όσο το μητρικό. Οι γυναίκες παράγουν αρκετό γάλα για να ικανοποιήσουν πλήρως τις ανάγκες του μωρού τους, όσο αυτές απουσιάζουν λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων. Αυτό προϋποθέτει τη γνώση μερικών τεχνικών διατήρησης της γαλακτοφορίας και συγκεκριμένων συνθηκών κάτω από τις οποίες αυτό πρέπει να φυλάσσεται και να δίνεται στο μωρό.

Το μητρικό γάλα μπορεί να συλλέγεται είτε από έκθλιψη του μαστού με το χέρι, είτε με τη βοήθεια ενός θήλαστρου από τη μεγάλη ποικιλία που κυκλοφορεί στο εμπόριο. Μερικές μητέρες αρχίζουν να βγάζουν και να αποθηκεύουν το γάλα τους, πριν ακόμη χρειαστεί να γυρίσουν στη δουλειά τους για να έχουν μια εφεδρική ποσότητα διαθέσιμη. Άλλες το βγάζουν μόνον όταν λείπουν για να έχουν αρκετό γάλα για τα γεύματα της επόμενης μέρας, ενώ για άλλες είναι πιο εύκολο να βγάζουν μερικά γραμμάρια αμέσως μετά το θηλασμό. Το κατάλληλο μέρος για την άντληση του γάλακτος εξαρτάται από τις εκάστοτε περιστάσεις, όπως κάποιο προσωπικό γραφείο ή μια απομονωμένη αποθήκη ή οι γυναικείες τουαλέτες. Το ντύσιμο θα πρέπει να είναι βολικό. Οι φορές που χρειάζεται να γίνει άντληση του γάλακτος είτε με το θήλαστρο, είτε με το χέρι, θα εξαρτηθούν από το συνολικό χρόνο που οι μητέρες θα βρίσκονται μακριά από τα παιδιά τους. Συνήθως αρκούν δύο φορές άντλησης του γάλακτος σε μία 8ωρη εργασία. Όσο περισσότερο αντλείται το γάλα από το στήθος, τόσο περισσότερο διεγείρεται η παραγωγή του.

Αν το μωρό είναι πολύ μικρό και θηλάζει πιο συχνά, τότε στην αρχή ίσως θα χρειαστεί να αντλείται τακτικότερα το γάλα, ώστε να μη γεμίσει υπερβολικά το στήθος και αρχίσει να στάζει. Αν το στήθος αρχίζει να στάζει σε ακατάλληλη στιγμή, πρέπει να ασκηθεί σταθερή πίεση κατευθείαν πάνω στη θηλή για ένα – δύο λεπτά. Προτιμότερο, όμως, είναι να ανακουφίζεται το γεμάτο στήθος βγάζοντας λίγο γάλα. Μετά από λίγο καιρό το στήθος θα προσαρμοστεί στο καινούργιο πρόγραμμα και θα προκύπτουν λιγότερα προβλήματα διαρροής του γάλακτος.

Παρακάτω παρατίθενται μερικές πρακτικές συμβουλές που θα βοηθήσουν τις εργαζόμενες θηλάζουσες μητέρες στο νέο δύσκολο ρόλο τους, καθώς και κάποιοι πολύ σημαντικοί κανόνες φύλαξης του μητρικού γάλακτος που θα πρέπει να ακολουθηθούν πιστά από τις μητέρες και τα άτομα τα οποία θα φυλάσσουν το μωρό όταν εκείνες θα απουσιάζουν.

Πρακτικές συμβουλές

· Θα πρέπει το στήθος και τα χέρια να διατηρούνται όσο πιο καθαρά γίνεται κατά τη διάρκεια της έκθλιψης του μαστού.

· Θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση αλοιφών στήθους πριν τη συλλογή του γάλακτος. Εάν για κάποιο λόγο χρησιμοποιήθηκαν πρόσφατα θα πρέπει να αφαιρούνται με καλό πλύσιμο του στήθους και των χεριών με νερό.

· Το γάλα θα πρέπει να συλλέγεται σε αποστειρωμένα δοχεία (πλαστικά ή γυάλινα) με αεροστεγές καπάκι για ασφαλές κλείσιμο. Εάν η συλλογή γίνεται με θήλαστρο το γάλα θα πρέπει αρχικά να συλλέγεται στα ειδικά δοχεία που συνοδεύουν μία συσκευή θήλαστρου και έπειτα να μεταφέρονται στα πλαστικά δοχεία, εάν βέβαια το γάλα δεν δοθεί αμέσως στο μωρό και προορίζεται για φύλαξη.

· Πριν τη χρήση τα δοχεία και ο εξοπλισμός του θήλαστρου θα πρέπει να πλένονται σε ζεστό σαπουνόνερο και να ξεπλένονται καλά. Μετά το πλύσιμο συνιστάται ο βρασμός. Η χρήση του πλυντηρίου πιάτων είναι αποδεκτή μετά από ένα καλό πλύσιμο.

· Όταν γίνεται χρήση των ειδικών πλαστικών συσκευασιών για την κατάψυξη του γάλακτος που κυκλοφορούν στα φαρμακεία, πάντα να τοποθετούνται δίπλα-δίπλα, ώστε να αποφεύγεται το ενδεχόμενο να σκιστούν. Πρέπει πρώτα να βγαίνει ο αέρας από το επάνω μέρος έπειτα να διπλώνονται προς τα κάτω αφήνοντας 2 εκατοστά πάνω από το γάλα και έτσι να δένονται. Καλό θα είναι να τοποθετούνται σε ένα δοχείο, που θα τα κρατήσει όρθια μέχρι να παγώσουν εντελώς. Τα πλαστικά αυτά σακουλάκια, που είναι ειδικά κατασκευασμένα για τη φύλαξη του μητρικού γάλακτος, συστήνεται να μην χρησιμοποιούνται για μεγάλης διάρκειας ψύξη (περισσότερο από 72 ώρες).

· Καλό είναι το γάλα να αποθηκεύεται σε μικρές ποσότητες για να αποφεύγεται το άσκοπο πέταγμά του. Αν το μωρό δείχνει να πεινάει ακόμα είναι προτιμότερο να δίδεται συμπληρωματικά η απαραίτητη ποσότητα γάλακτος παρά να πετιέται.

· Στην περίπτωση που μία μητέρα θέλει να κρατήσει το μωρό της ευχαριστημένο μέχρι να προλάβει να φτάσει σπίτι για να το θηλάσει, είναι χρήσιμο να υπάρχουν αποθηκευμένες μικρότερες ποσότητες γάλακτος (π.χ 30-50 ml) για τις περιπτώσεις αυτές.

· Ένας τρόπος να ξεχωρίζονται οι παλαιότερες από τις πιο φρέσκες συλλογές γάλακτος είναι να σημειώνονται πάνω στα δοχεία, σε μία αυτοσχέδια ετικέτα, ημερομηνία και ώρα συλλογής του γάλακτος (τα σακουλάκια φύλαξης γάλακτος που κυκλοφορούν στην αγορά έχουν προβλεπόμενο τέτοιο χώρο). Φροντίστε οι ετικέτες να είναι καθαρογραμμένες και να είναι αδιάβροχος ο μαρκαδόρος. Αν το γάλα πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για να σιτιστούν περισσότερα από ένα μωρά, χρήσιμο θα ήταν να αναγράφεται και το όνομα του μωρού.

· Εάν χρειαστεί να αναμειχθούν ποσότητες γάλακτος που έχουν αντληθεί από το στήθος κατά τη διάρκεια της ημέρας, ώστε να επιτευχθεί η επιθυμητή ποσότητα αποθήκευσης, πρέπει πρώτα να τοποθετηθεί η πιο πρόσφατη ποσότητα γάλακτος στο ψυγείο ή σε ένα ψυγειάκι χειρός με πάγο για μία ώρα και μετά να προστεθεί στην παλαιότερη ήδη κρύα ποσότητα

· Το γάλα που μόλις βγήκε από το μαστό δεν πρέπει να αναμειχθεί ποτέ με παγωμένο γάλα, γιατί έτσι το κατεψυγμένο γάλα θα ξεπαγώσει μερικώς.

· Το γάλα διαχωρίζεται κατά τη διάρκεια της κατάψυξης γιατί δεν είναι ομογενοποιημένο. Το λίπος θα συσσωρεύεται στην επιφάνεια και θα φαίνεται λευκότερο και παχύτερο. Γι’ αυτό πριν δοθεί στο μωρό καλό θα ήταν να ανακινείται, μαλακά.

· Το χρώμα του γάλακτος μπορεί να αλλάζει από μέρα σε μέρα. Αυτό εξαρτάται από τη μητρική διατροφή. Το κατεψυγμένο γάλα μπορεί, επίσης, να μυρίζει διαφορετικά από το φρέσκο που μόλις βγήκε από το μαστό της μητέρας.

· Ο καταψύκτης να μην γεμίζεται ποτέ μέχρι επάνω. Πάντα να υπάρχει λίγος χώρος επάνω γιατί το μητρικό γάλα διαστέλλεται καθώς παγώνει.

· Η διατροφή της μητέρας να είναι όσο γίνεται πιο υγιεινή και θρεπτική, πλούσια σε πρωτεΐνες, ασβέστιο και σίδηρο. Η κατανάλωση 1 ½ με 2 λίτρων νερού και άφθονων φρούτων, λαχανικών συνίσταται από τους ειδικούς. Η περίοδος αυτή για μία εργαζόμενη μητέρα που θηλάζει είναι πολύ κουραστική και χρειάζεται όσο περισσότερη ενέργεια γίνεται.

· Η ηρεμία και η καταπολέμηση του άγχους είναι πολύ σημαντικοί παράγοντες για την επιτυχία του θηλασμού με συνθήκες εργασίας. Η ώρα αυτή είναι μοναδική είτε βρίσκεται η μητέρα κοντά στο παιδί είτε μακριά και πρέπει να τη ζει με ηρεμία και χωρίς εντάσεις.

Κανόνες αποθήκευσης μητρικού γάλακτος

· Το μητρικό γάλα μπορεί να διατηρηθεί σε θερμοκρασία δωματίου (μέχρι και 25οC) για 6 με 8 ώρες. Θερμοκρασίες μεγαλύτερη των 25οC μπορεί να μην είναι ασφαλής. Τα δοχεία πρέπει να είναι σκεπασμένα και να διατηρούνται όσο πιο κρύα γίνεται. Εάν σκεπαστούν με μία κρύα πετσέτα, μπορεί να διατηρηθούν κρύα για περισσότερο καιρό.

· Το μητρικό γάλα μπορεί να διατηρηθεί σε ψυγειάκια χειρός με πάγο για 24 ώρες

· Μπορεί να ψυχθεί με ασφάλεια στους 4οC και να διατηρηθεί μέχρι και 5 ημέρες. Είναι καλύτερα τα δοχεία με το γάλα να τοποθετούνται στο πίσω μέρος του ψυγείου, όπου η ψύξη είναι καλύτερη.

· Ο τύπος του ψυγείου που θα χρησιμοποιήσετε για τη φύλαξη του μητρικού γάλακτος θα καθορίσει και τον επιτρεπόμενο ασφαλή χρόνο φύλαξης.

Ø Φύλαξη σε κατάψυξη, που βρίσκεται εντός του ψυγείου

(-15οC): 2 εβδομάδες

Ø Φύλαξη σε ψυγείο / κατάψυξη με ξεχωριστές πόρτες

(-18οC): 3 με 6 μήνες

Ø Φύλαξη σε καταψύκτη που δεν ανοίγει συχνά

(-20οC): 6 με 12 μήνες

· Το γάλα που φυλάσσεται για τις μεγαλύτερες περιόδους, από τις παραπάνω, είναι ασφαλές. Υπάρχουν, όμως, και μερικές αποδείξεις πως τα λιπίδια του μητρικού γάλακτος αποικοδομούνται και έτσι η άριστη ποιότητά του μειώνεται.

· Οι παραπάνω κανόνες ισχύουν για υγιή και τελειόμηνα νεογνά. Οι κανόνες για πρόωρα, άρρωστα και νεογνά που νοσηλεύονται είναι διαφορετικοί.

Κανόνες για απόψυξη / αναθέρμανση του μητρικού γάλακτος

· Το παλαιότερο γάλα χρησιμοποιείται πάντα πρώτα.

· Το μωρό μπορεί να πιει το μητρικά γάλα σε θερμοκρασία δωματίου ή ζεσταμένο.

· Η σωστή απόψυξη του γάλακτος γίνεται με την τοποθέτησή του από το προηγούμενο βράδυ της χρήσης στη συντήρηση ή με την αναθέρμανσή του τοποθετώντας το κάτω από τρεχούμενο χλιαρό νερό ή βουτώντας το μέσα σε δοχείο με χλιαρό νερό

· Προσοχή να μην ακουμπήσει το στόμιο του δοχείου φύλαξης που περιέχει το γάλα, το νερό που χρησιμοποιείται για την αναθέρμανση.

· Το μητρικό γάλα μπορεί να παραμείνει στο ψυγείο για 24 ώρες μετά την απόψυξη.

· Ποτέ να μην γίνεται χρήση του φούρνου μικροκυμάτων για την αναθέρμανση του γάλακτος. Δεν θερμαίνεται ομοιόμορφα, προκαλώντας έτσι εγκαύματα και επίσης με τον τρόπο αυτό καταστρέφονται και τα αντισώματά του.

· Το γάλα πριν δοθεί στο μωρό να ανακινείται καλά για να αναμιγνύεται έτσι το λίπος με το υπόλοιπο γάλα και να κατανέμεται ομοιόμορφα η θερμοκρασία.

· Εάν περισσέψει γάλα μετά τη σίτιση, θα πρέπει να πετιέται και όχι να ξαναχρησιμοποιείται.

· Όπως συμβαίνει και με όλα τα φαγητά, δεν πρέπει να αναψύχεται γάλα που έχει ήδη μία φορά αποψυχθεί.

© Copyright by Gyn.gr

Μητρικό γάλα: τα πλεονεκτήματα του θηλασμού

Το μητρικό γάλα περιέχει αντισώματα τα οποία είναι πολύτιμα μέχρι να "οικοδομήσει" το μωράκι σας το δικό του ανοσοποιητικό σύστημα, για να καταπολεμήσει τους ιούς που το απειλούν στον καινούριο κόσμο του. Έχει παρατηρηθεί ότι τα βρέφη που θηλάζουν προσβάλλονται πιο σπάνια από λοιμώξεις και αναρρώνουν πιο γρήγορα από αυτά που δεν θηλάζουν. Το μητρικό γάλα είναι, επίσης, πιο εύπεπτο. Η φύση έχει προνοήσει ώστε το γάλα της μητέρας να απορροφάται εύκολα από το ευαίσθητο πεπτικό σύστημα του μωρού. Τα βρέφη που θηλάζουν έχουν λιγότερα προβλήματα με το στομαχάκι τους (όπως εμετούς ή κολικούς) από ό,τι αυτά που πίνουν έτοιμο γάλα. Το μητρικό γάλα εφοδιάζει το μωρό με τα πολύτιμα αντισώματα, τα οποία ο οργανισμός του δεν μπορεί ακόμη να παράγει σε αρκετή ποσότητα, μειώνοντας έτσι τους κινδύνους λοιμώξεων. Το μητρικό γάλα είναι καθαρό. Επειδή βγαίνει κατευθείαν από το στήθος, αποκλείεται η πιθανότητα μικροβιακής μόλυνσης ή αλλοίωσης, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σοβαρά γαστρεντερικά προβλήματα. Επιπλέον, δεν προκαλεί αλλεργία ούτε δυσκοιλιότητα.

Πρόσφατες έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα παιδιά που έχουν θηλάσει όταν ήταν μωρά, έχουν λιγότερες πιθανότητες να πάθουν καρκίνο ή άσθμα. Τα βρέφη που θηλάζουν είναι συνήθως πιο χαρούμενα και ζωηρά. Είναι επίσης λιγότερο παχύσαρκα από τα υπόλοιπα. Ίσως αυτό να οφείλεται και στο γεγονός ότι πολλές μητέρες πιέζουν το μωρό τους να αδειάσει όλο το μπιμπερό. Ο θηλασμός είναι άλλωστε μια διαδικασία λιγότερο χρονοβόρα σε σχέση με το τάισμα του μωρού με μπιμπερό -που απαιτεί σχολαστική αποστείρωση. Μην ξεχνάτε ακόμη ότι είναι πάντα διαθέσιμο και στην ιδανική θερμοκρασία. Με το θηλασμό βοηθάτε και τον οργανισμό σας να επανέλθει στην κατάσταση που βρισκόταν πριν από την εγκυμοσύνη, γιατί η μήτρα επιστρέφει γρηγορότερα στο φυσιολογικό της μέγεθος. Συγχρόνως, αποτελεί μια υγιεινή και αποτελεσματική δίαιτα για εσάς. Κάθε μέρα που θηλάζετε, χάνετε περίπου 500 θερμίδες. Οι γυναίκες που θηλάζουν παρουσιάζουν πιο σπάνια καρκίνο του μαστού, οστεοπόρωση ή σακχαρώδη διαβήτη. Το σημαντικότερο, ίσως, όλων είναι ότι με το θηλασμό δημιουργείται αυτός ο μοναδικός δεσμός ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί της, για τον οποίο πολλοί λένε ότι είναι ένστικτο, ενώ άλλοι ότι αναπτύσσεται με το πέρασμα του χρόνου. Εκτός από το άγγιγμα, τη ζέστη, τη γεύση της μαμάς του, το μωρό αντλεί τη στοργή και την ασφάλεια που είναι απαραίτητες για τη συναισθηματική του ανάπτυξη. Ποτέ άλλοτε μια μητέρα δεν θα έχει την ευκαιρία να βρεθεί τόσο κοντά στο παιδί της.

Μύθοι και πραγματικότητα

Αυτές τις πρώτες ημέρες της μητρότητας θα γίνετε αποδέκτης διαφόρων -αντιφατικών συνήθως- συμβουλών, παραινέσεων και απόψεων. Από την πεθερά σας μέχρι την καλύτερη σας φίλη και την ταμία του σούπερ μάρκετ, όλες θα σπεύσουν να σας επισημάνουν ποια είναι η καλύτερη πάνα ή ο καλύτερος τρόπος διατροφής του μωρού σας. Ενώ λοιπόν όλοι συμφωνούν ότι ο θηλασμός είναι το πιο πολύτιμο δώρο που μπορείτε να προσφέρετε στο μωράκι σας, κάποιες από τις φίλες σας θα σας διηγηθούν τις εμπειρίες τους, θα σας εξιστορήσουν τα προβλήματα που αντιμετώπισαν και τις ανεπιτυχείς προσπάθειές τους να θηλάσουν. θα ακούσετε πολλά. Όπως, π.χ., ότι τελικά δεν θήλασαν γιατί το στήθος τους ήταν μικρό, το γάλα τους ακατάλληλο, η μία θηλή επίπεδη. Όλα αυτά θα σας δημιουργήσουν ανησυχίες και ερωτηματικά. Ποια είναι λοιπόν η αλήθεια;

Πώς μπορώ να ξέρω ότι θα έχω γάλα;

Όλες οι γυναίκες έχουν γάλα. Στο θηλασμό ισχύει ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης. Όσο πιο πολύ τρώει το μωρό σας τόσο πιο πολύ γάλα θα έχετε. Παλαιότερα, μερικές μητέρες θήλαζαν τα παιδιά τους μέχρι να γίνουν τριών χρόνων, ενώ οι επονομαζόμενες παραμάνες θήλαζαν τέσσερα έως πέντα παιδιά συγχρόνως. Το αν θα θηλάσετε ή όχι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την υπομονή που θα δείξετε στην αρχή. Τα προβλήματα των πρώτων ημερών πολύ γρήγορα θα ξεπεραστούν και ο θηλασμός μπορεί να γίνει η πιο όμορφη εμπειρία της ζωής σας και ο πιο σωστός τρόπος για να αποκτήσει το μωράκι σας μεγαλύτερες αντοχές.

Το στήθος μου είναι μικρό. Μήπως δεν θα έχω αρκετό γάλα;

Η εξωτερική εμφάνιση του στήθους, το αν είναι μικρό ή μεγάλο, δεν παίζει κανένα ρόλο στην παραγωγή γάλακτος. Το μέγεθος του μαστού εξαρτάται από την ποσότητα του λίπους που έχει, ενώ το γάλα παράγεται από τους αδένες, οι οποίοι, φυσικά, δεν είναι μικρότεροι στις γυναίκες που έχουν μικρό στήθος.

Μήπως όμως το γάλα μου δεν είναι καλό;

Το γάλα του κάθε θηλαστικού είναι ιδανικό για το μωρό του. Έτσι και το γάλα κάθε μητέρας είναι η καλύτερη τροφή για το μωρό της. Μην ανησυχήσετε αν διαπιστώσετε ότι τις πρώτες φορές που θα θηλάσετε το γάλα σας έχει ένα κιτρινωπό χρώμα. Πρόκειται για το πύαρ ή πρωτόγαλα. Η φύση έχει προβλέψει, ώστε σε αυτό το πρώτο του στάδιο το μητρικό γάλα να είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε πρωτεΐνες και θρεπτικές ουσίες. Το μωράκι σας, το οποίο τις πρώτες μέρες τρώει πολύ λίγο, θα πάρει όλες τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται. Επίσης, στην αρχή το γάλα σας θα είναι αραιό σαν νερό. Στη συνέχεια όμως, θα γίνει παχύρρευστο και πλούσιο σε θερμίδες, για να χορτάσει το μωρό.

Το στήθος μου θα χαλάσει;

Αυτός ίσως είναι ο μεγαλύτερος μύθος από όλους όσοι αφορούν στο θηλασμό. Το στήθος μιας γυναίκας χαλά όταν γίνονται μεγάλες αυξομειώσεις στον όγκο του. Αν, π.χ., χάσετε απότομα πολλά κιλά, θα πέσει το στήθος σας. Το ίδιο θα συμβεί και αν πάρετε φάρμακα για να κόψετε το γάλα. Γιατί το στήθος σας, το οποίο είναι πολύ πρησμένο από τις ορμόνες της εγκυμοσύνης, θα ξεπρηστεί απότομα και θα πέσει. Αν, αντίθετα, αποφασίσετε να θηλάσετε, θα επανέλθει σταδιακά και δεν θα πέσει τόσο πολύ.

Μου έχουν πει ότι πρέπει να βγάζω το γάλα που μένει μέσα στο στήθος. Αλλιώς υπάρχει κίνδυνος το γάλα να χαλάσει, να κάνω πυρετό και να αρρωστήσει το μωρό μου που θηλάζει. Είναι αλήθεια;

Όχι. Το στήθος σας δεν περιέχει γάλα. Όταν το μωρό σας θηλάζει, το στήθος σας λειτουργεί σαν εργοστάσιο στιγμιαίας παρασκευής γάλακτος. Το γάλα σας δηλαδή φτιάχνεται τη στιγμή του θηλασμού. Καθώς πλησιάζει η ώρα να θηλάσετε, το στήθος βαραίνει. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι γεμίζει με γάλα. Οι ορμόνες σας το κάνουν να βαραίνει. Αν θηλάζετε το μωρό σας όποτε θέλει, δεν θα έχετε κανένα πρόβλημα. Σε καμία περίπτωση δεν παραμένει γάλα μέσα στο στήθος σας και δεν πρόκειται, συνεπώς, να χαλάσει.

Νομίζω ότι η μία μου θηλή δεν είναι καλή. Μήπως δυσκολευτεί το μωρό μου να την πιάσει;

Σε πολλές γυναίκες η μία θηλή είναι πιο προτεταμένη από την άλλη. Ακόμη και αν οι θηλές σας είναι επίπεδες ή εισέχουν, το μωράκι σας τελικά θα ευχαριστηθεί το γάλα σας, διότι θηλάζει από την περιοχή που βρίσκεται γύρω από τη θηλή και όχι από την ίδια τη θηλή. Εξάλλου, όσο θα θηλάζετε, οι θηλές σας θα αρχίσουν να προεξέχουν όλο και περισσότερο.

Κάθε αρχή και δύσκολη

Όταν βλέπατε την καλύτερη σας φίλη να θηλάζει το μωρό της ενώ συγχρόνως μιλούσε στο τηλέφωνο, διάβαζε το βιβλίο της ή έτρωγε το πρωινό της, πιστεύατε ότι ο θηλασμός είναι ο πιο εύκολος και αυτονόητος τρόπος για να φάει ένα μωράκι. Τώρα που έφτασε η ώρα να θηλάσετε εσείς, βλέπετε ότι όλα πάνε στραβά. Ψυχραιμία! Όλα θα γίνουν στην ώρα τους. Δεν έχετε ακόμη συνέλθει από την ταλαιπωρία της γέννας, οι ορμόνες σας, που δεν είναι σε επίπεδα σταθερά όπως πριν από την εγκυμοσύνη, περιπλέκουν τον ψυχισμό σας. Αφήστε τα πράγματα να κυλήσουν και μη διακατέχεστε από άγχος. Γνωρίστε πρώτα αυτό το μικροσκοπικό, ευάλωτο πλασματάκι που μπήκε στη ζωή σας και είναι ένα μέρος από εσάς και θα μάθετε να το θηλάζετε. Όλα, άλλωστε, μαθαίνονται. Μόνο μην είστε ανήσυχη, γιατί μεταδίδετε στο μωρό σας τη δική σας νευρικότητα. Δικαίως, λοιπόν, γίνεται και αυτό νευρικό. Προσπαθεί να πιάσει τη θηλή και δεν τα καταφέρνει. Κλαίει και τελικά δεν τρώει. Οι περισσότερες μητέρες περιγράφουν με απογοητευτικά λόγια τις πρώτες προσπάθειες να θηλάσουν. Μιλάμε πάντα για τις πρώτες δύο, τρεις ημέρες, όταν το περιβόητο μητρικό ένστικτο ή μητρικό φίλτρο δεν βοηθά και πολύ. Ο θηλασμός, όμως, μαθαίνεται αμέσως και θα διαπιστώσετε ότι άδικα ανησυχούσατε. Μην απογοητευθείτε και μην εγκαταλείψετε τις προσπάθειες με την πρώτη δυσκολία. Τα πάντα είναι ζήτημα εξάσκησης. Προσπαθήστε να βάλετε το μωράκι στο στήθος σας όσο πιο νωρίς γίνεται. Μην πιεστείτε, πάντως, να θηλάσετε αν αισθάνεστε ότι πονάτε ή ότι είστε πολύ εξαντλημένη από τον τοκετό, θα έχετε όλο τον καιρό μπροστά σας για να χαρείτε το παιδί σας. Μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια από κάποια μαία ή νοσοκόμα μέσα στο μαιευτήριο, για να σας δείξει πώς πρέπει να κρατήσετε το μωράκι και πώς να το βάλετε στο στήθος σας.

Τις πρώτες φορές που θηλάζετε ενδέχεται να πονά η κοιλιά σας. Αυτό συμβαίνει γιατί η μήτρα σας -χάρη στο θηλασμό- επιστρέφει γρηγορότερα στο φυσιολογικό της μέγεθος. Αν υπάρχει η δυνατότητα, ζητήστε από το προσωπικό του μαιευτηρίου να μην ταΐσουν καθόλου το μωράκι σας με μπιμπερό, αλλά να σας το φέρνουν μέσα στο δωμάτιο κάθε φορά που πεινά. Γιατί το πρωτόγαλα -το γάλα που θα δώσετε στο μωρό τις πρώτες ημέρες- περιέχει όλα τα συστατικά και τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται το βρέφος στην αρχή της ζωής του. θα βάζετε το μωρό στο στήθος σας όποτε εκείνο θέλει.

Στην αρχή οι θηλασμοί θα είναι πολύ συχνοί. Αυτό είναι απαραίτητο για να κατέβει το γάλα, αλλά και γιατί κάθε νεογέννητο μωράκι πεινά συχνά, αφού τρώει λίγο, το στομαχάκι του είναι πολύ μικρό και δεν χωρά πολύ γάλα. Όταν πλησιάζει η ώρα του θηλασμού, προσπαθήστε να είστε ήρεμη και να έχετε ησυχία μέσα στο δωμάτιο. Αν έχουν έλθει συγγενείς και φίλοι για να σας δουν, εξηγήστε τους ευγενικά ότι θέλετε να μείνετε μόνη με το μωρό. Στη συνέχεια, καθίστε όσο πιο αναπαυτικά μπορείτε και καλή όρεξη μωράκι!

Τα βασικά στάδια του θηλασμού

Διαλέξτε τη στάση που σας βολεύει περισσότερο και πάρτε το μωρό στην αγκαλιά σας. Πρέπει να το κρατήσετε έτσι, ώστε το κεφαλάκι του να ακουμπά στο εσωτερικό του αγκώνα σας και το χέρι σας να στηρίζει όλο το κορμάκι του. Όλο του το σώμα πρέπει να είναι γυρισμένο προς το μέρος σας και η κοιλίτσα του να ακουμπά στο στομάχι σας. Προσοχή στο κεφαλάκι του.

Δεν πρέπει να στρίβει καθώς θηλάζει, αλλά να βρίσκεται στη ίδια ευθεία με τον κορμό του. Το αφτί, δηλαδή, ο ώμος και η πλαϊνή επιφάνεια από το μπουτάκι του μωρού να βρίσκονται σε ευθεία γραμμή, ώστε, αν κάποιος σας κοιτάζει από απέναντι την ώρα που θηλάζετε, να βλέπει την πλάτη του μωρού σας, χωρίς να σκύβετε μπροστά όταν βάζετε τη θηλή στο στόμα του. Με το ελεύθερο χέρι σας πιάνετε το στήθος σας, έτσι ώστε το μεγάλο δάχτυλο να είναι στην επάνω πλευρά της θηλαίας άλω (δηλαδή της περιοχής γύρω από τη θηλή) και τα υπόλοιπα δάχτυλα από κάτω. Μην πιάνετε τη θηλή σαν να είναι τσιγάρο, γιατί τα δάχτυλά σας θα ακουμπούν στη θηλαία άλω και θα εμποδίζουν το μωράκι να βάλει στο στόμα του τη θηλή σωστά. Στη συνέχεια, κουνήστε λίγο με το χέρι σας ολόκληρο το μαστό, για να χαϊδέψει η θηλή το στοματάκι του μωρού. Αυτό αμέσως (εξοπλισμένο όπως είναι με το αντανακλαστικό του θηλασμού) θα ανοίξει το στοματάκι του, θα πιάσει καλά τη θηλαία άλω και θα αρχίσει να κάνει θηλαστικές κινήσεις, με το σαγανάκι του να κινείται μπρος πίσω. Αν το μωρό δεν πιάσει όλη τη θηλαία άλω, αλλά απλώς πιπιλά τη θηλή σας, πρέπει να το βγάλετε από το στήθος σας και να ξαναπροσπαθήσετε, ώσπου να μπει σωστά στο στόμα του όλη η θηλαία άλως.

Διαφορετικά, στην προσπάθειά του να ρουφήξει το γάλα που δεν βγαίνει, αφού δεν έχει πιάσει σωστά στο στόμα του το στήθος σας, καθώς αγωνίζεται μπορεί να τραυματίσει τις θηλές σας. Για να απομακρύνετε το μωράκι από το στήθος σας, βάλτε το μικρό σας δάχτυλο μέσα στο στόμα του. Αμέσως εκείνο θα πιάσει το δάχτυλο και θα αφήσει τη θηλή. Ποτέ μην απομακρύνετε το μωρό από το στήθος σας κλείνοντάς του τη μυτούλα. Ξαναβάλτε το μωράκι σας στο στήθος σας. Βεβαιωθείτε ότι δεν πιπιλά τη γλώσσα του ή το κάτω χείλος του. Μπορείτε να το διαπιστώσετε, αν τραβήξετε λίγο το χειλάκι του προς τα κάτω την ώρα που πιπιλά. Όταν τρώει το αγγελούδι σας, πρoσέξτε να μην πιέζετε τη μυτούλα του με το στήθος σας, διότι έτσι εμποδίζετε την αναπνοή του. Μετά το θηλασμό κρατήστε το μωρό για λίγο στον ώμο σας μέχρι να ρευτεί. Μην ανησυχήσετε αν δεν ρευτεί ύστερα από δέκα λεπτά. Πολλά νεογέννητα που θηλάζουν δεν καταπίνουν αέρα και έτσι δεν έχουν ανάγκη να ρευτούν. Την πρώτη μέρα θα θηλάσετε πέντε λεπτά περίπου από το κάθε στήθος, τη δεύτερη δέκα λεπτά και από την τρίτη μέρα 15 λεπτά από τον κάθε μαστό. Κάθε φορά θα ξεκινάτε το θηλασμό από διαφορετικό μαστό. Η καλύτερη θέση για να θηλάσετε είναι να ξαπλώσετε στο πλάι. Προσοχή, όμως, ώστε το μωρό να έχει όλο του το κορμάκι στο πλάι και να μη χρειάζεται να στρίβει το κεφάλι του ενώ θηλάζει. Καλό είναι να βάζετε ένα μαξιλάρι πάνω στα πόδια σας, για να ακουμπά το μωρό και να μη σηκώνετε όλο του το βάρος με τα χέρια σας, διότι μπορεί να πονέσει η πλάτη σας. Εσείς απλώς θα συγκρατείτε την πλατούλα του, έτσι ώστε το μωρό να βρίσκεται στην αγκαλιά σας ακουμπώντας την κοιλίτσα του στη δική σας.

Καφές, τσάι, αλκοόλ, τσιγάρο

Όταν θηλάζετε επιτρέπεται να πίνετε λίγο καφέ. Είναι όμως προτιμότερο να αποφεύγετε το στιγμιαίο καφέ, γιατί είναι τοξικός για το μωρό. Αυτό οφείλεται στην επεξεργασία στην οποία υπόκειται προκειμένου να διαλύεται στο νερό. Κάθε μωρό αντιδρά διαφορετικάστις ποικίλες ουσίες που κυκλοφορούν στο αίμα του.

Έτσι, αν και τα περισσότερα μωράκια δεν επηρεάζονται όταν η μαμά τους πίνει ένα καφεδάκι, κάποια άλλα μπορεί να παρουσιάσουν νευρικότητα, ευερεθιστότητα ή και αϋπνία, συμπτώματα που μπορεί να διαρκέσουν ακόμη και μία εβδομάδα! Σιγά σιγά εσείς θα ανακαλύψετε τι ενοχλεί το μωράκι σας. Αν διαπιστώσετε ότι κάθε φορά που πίνετε καφέ το μωρό γκρινιάζει και δεν κοιμάται καλά, τότε αποφασίστε τι προτιμάτε: ένα φλιτζάνι καφέ ή την ηρεμία του μωρού σας; Το μεγαλύτερο δώρο που μπορείτε να του χαρίσετε είναι να κόψετε το κάπνισμα και να το απαλλάξετε έτσι από τις 4.000 περίπου βλαβερές ουσίες που περιέχει το τσιγάρο.

Καλό είναι επίσης να απαγορεύσετε σε όλους να καπνίζουν μέσα στο σπίτι σας, ακόμη και αν το μωρό βρίσκεται σε άλλο δωμάτιο. Αλλιώς, το παιδί σας θα γίνει ένας παθητικός καπνιστής από τις πρώτες κιόλας μέρες της ζωής του, με πολύ δυσάρεστες για την υγεία του συνέπειες.

Αν πάντως ανήκετε στην κατηγορία των φανατικών καπνιστών, μην καπνίζετε ποτέ πριν από το θηλασμό. Ένα ποτήρι κρασί τρεις με τέσσερις φορές την εβδομάδα δεν βλάπτει το μωρό σας, γιατί ο τοξικός μεταβολίτης του αλκοόλ, η ακεταλδεΰδη, δεν ανιχνεύεται στο μητρικό γάλα σε τόσο μικρές ποσότητες. Όσο για μια δροσερή μπιρίτσα; Όχι μόνο επιτρέπεται, αλλά επιβάλλεται. Η μπίρα βοηθά στην παραγωγή γάλακτος, αφού περιέχει γαλακτογόνες ιδιότητες. Γι' αυτό σε μερικά μαιευτήρια προσφέρουν στις μητέρες μπίρα μετά τη γέννα.

Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα

Δύο είναι οι κλασικές ταλαιπωρίες της μαμάς που θηλάζει, οι οποίες δεν είναι σοβαρές. Στην καινούρια όμως μανούλα που πρέπει να εξοικειωθεί με εκατοντάδες νέα και περίπλοκα πράγματα, λειτουργούν όπως "το κερασάκι στην τούρτα".

Πέτρωμα

Το πέτρωμα είναι ένα λεμφικό οίδημα, ένα πρήξιμο στο στήθος, το οποίο παρουσιάζεται σε ορισμένες γυναίκες την τρίτη ή την τέταρτη ημέρα μετά τον τοκετό. Για να υποχωρήσει προσπαθήστε στο διάστημα μεταξύ των θηλασμών να βάζετε κρύες κομπρέσες στο στήθος σας, όπως θα κάνατε αν είχαν πρηστεί τα πόδια σας. Λίγο πριν θηλάσετε, καλό είναι να βάζετε στο στήθος σας λίγο παιδικό λάδι και να το τρίβετε πολύ απαλά από την περιφέρεια προς τη θηλή.

Στη συνέχεια κάντε με τα δάχτυλά σας μαλάξεις στη θηλή, προσέχοντας οι κινήσεις σας να είναι όμοιες με εκείνες που κάνει το μωρό όταν θηλάζει. Κατόπιν, φροντίστε να βγάλετε μόνες σας λίγο γάλα για να διευκολύνετε το μωρό, επειδή δεν θα μπορεί να φάει αν το στήθος σας είναι τόσο σκληρό. Αν βρίσκεστε ακόμη στο μαιευτήριο, μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια από τις νοσοκόμες. Τα μαιευτήρια διαθέτουν ειδικές αντλίες γι' αυτόν το σκοπό. Αφού βγάλετε λίγο γάλα και το στήθος σας μαλακώσει κάπως, δώστε το στο μωρό να θηλάσει. Να ξέρετε ότι το μωρό είναι η καλύτερη αντλία. Το πρόβλημά σας, πάντως, θα υποχωρήσει σε μία με δύο ημέρες.

Μαστίτιδα

Η μαστίτιδα είναι μια φλεγμονή των αδένων του στήθους, η οποία προκαλείται συνήθως έπειτα από κούραση, στρες ή ύστερα από την εμφάνιση ραγάδων στις θηλές. Τα συμπτώματά της είναι έντονος πόνος σε όλο το στήθος, ερυθρότητα στο δέρμα, πυρετός, πόνος στα κόκαλα κ.λπ.

Αν παρατηρήσετε κάποιο από τα παραπάνω, πρέπει να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας, ο οποίος θα σας συστήσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Ο καλύτερος τρόπος για να αναρρώσετε είναι να μείνετε ξαπλωμένη στο κρεβάτι και να συνεχίσετε να θηλάζετε, να τρώτε καλά και να πίνετε αρκετά υγρά. Αν η μαστίτιδα αντιμετωπιστεί γρήγορα και αποτελεσματικά, σε δύο μέρες θα έχετε συνέλθει.

Για να μην πληγωθούν οι θηλές σας

Για να αποφύγετε τους επώδυνους ερεθισμούς και τις ραγάδες στις θηλές, καλό είναι να ακολουθήσετε πέντε βασικούς κανόνες.

Να κρατάτε το μωρό σωστά όταν θηλάζετε, δηλαδή να είναι όλο του το σώμα γυρισμένο προς το μέρος σας και η κοιλιά του να ακουμπά στο στομάχι σας.

Μην καθαρίζετε τη θηλή σας με οινόπνευμα, σαπούνι, χαμομήλι ή ακόμη και με σκέτο νερό ανάμεσα στους θηλασμούς. Το γάλα περιέχει μια δική του αντισηπτική ουσία η οποία καθαρίζει το στήθος τέλεια. Οτιδήποτε και αν βάζετε πάνω στη θηλή θα τη λερώσετε.

Μη βάζετε στη θηλή σας οποιαδήποτε κρέμα.

Όταν θηλάζει το μωρό, πρέπει να πιάνει με το στοματάκι του όλη τη θηλαία άλω και όχι μόνο τη θηλή.

Όταν κάνετε μπάνιο να σαπουνίζετε τις μασχάλες και τις πτυχές κάτω από το στήθος και να σκουπίζεστε καλά. Στη θηλή δεν πρέπει να βάζετε σαπούνι! Εάν οι θηλές σας έχουν ήδη πληγωθεί, ελέγξτε τη στάση σας καθώς κρατάτε το μωρό πάνω στο στήθος σας και διορθώστε την. Μπορεί, μολονότι τοποθετείτε στην αρχή το μωρό σωστά, κατόπιν να σας κυλά λίγο προς τα πίσω, με αποτέλεσμα να τραβά τη θηλή και να σας πληγώνει. Αν συγχρόνως χρησιμοποιείτε αντισηπτικά, σταματήστε τα. Για να επουλωθεί η πληγή απλώστε το γάλα σας αρκετές φορές στη θηλή σας μεταξύ των θηλασμών, κάντε επάλειψη με ελαιόλαδο ή χρησιμοποιήστε μια κρέμα καθαρής λανολίνης (αν έχετε αλλεργία στο μαλλί, η λανολίνη απαγορεύεται). Αν μέσα σε μία δύο μέρες η κατάσταση δεν βελτιωθεί, πρέπει να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας ή με κάποιον ειδικό στο θηλασμό.

Πότε απαγορεύεται ο θηλασμός

Μια μητέρα δεν μπορεί να θηλάσει αν έχει κάποια σοβαρή ασθένεια στα νεφρά ή την καρδιά ή αν πάσχει από AIDS. Επιτρέπεται όμως να θηλάσει αν είναι φορέας του αυστραλιανού αντιγόνου, αν δηλαδή έχει περάσει ηπατίτιδα Β και ο γιατρός έχει κάνει στο μωράκι έναν ορό και ένα εμβόλιο αμέσως μόλις γεννηθεί, έτσι ώστε να περιορίσει τον κίνδυνο μετάδοσης της ασθένειας. Επίσης, απαγορεύεται ο θηλασμός σε όσες γυναίκες παίρνουν φάρμακα τα οποία -μέσω του μητρικού γάλακτος- μπορεί να βλάψουν το μωράκι, καθώς και σε όσες κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών. Τέλος, ο θηλασμός απαγορεύεται όταν το βρέφος πάσχει από κάποια -πολύ σπάνια- νόσο του μεταβολισμού (γαλακτοζαιμία ή φαινυλοκετονουρία). Οι παθήσεις αυτές εντοπίζονται τώρα έγκαιρα χάρη στον προληπτικό έλεγχο που γίνεται σε όλα τα νεογέννητα στο μαιευτήριο, με λίγο αίμα που παίρνει για εξετάσεις ο γιατρός από τη φτέρνα τους. Όταν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, η μητέρα ενημερώνεται με επιστολή που φτάνει στο σπίτι της μέσα σε 15-20 ημέρες.

Το ξένο γάλα: διατροφή με μπιμπερό

Ενώ ο θηλασμός για τις περισσότερες γυναίκες είναι συνώνυμο της μητρότητας και της σωστής διατροφής του μωρού τους, πολλές προτιμούν να εμπιστευτούν στην επιστήμη αυτήν τη μεγάλη ευθύνη. Αν λοιπόν έχετε απορρίψει την ιδέα του θηλασμού, είτε επειδή για διάφορους λόγους είναι απαραίτητο κάτι τέτοιο είτε επειδή δεν θέλετε να θηλάσετε, ζητήστε από τον παιδίατρο να σας συστήσει το πιο κατάλληλο γάλα και ταΐστε το μωράκι σας με το μπιμπερό, χωρίς τύψεις και ενοχές. Η διατροφή του μωρού σας είναι αποκλειστικά και μόνο δική σας ευθύνη. Αρκεί να το κάνετε με τρυφερότητα, στοργή και πολλή προσοχή.

Πόσα γεύματα χρειάζεται το μώρο σας;

Στο θέμα αυτό οι γνώμες διίστανται. Οι εκπρόσωποι της παραδοσιακής παιδιατρικής σχολής υποστηρίζουν ότι ένα βρέφος πρέπει να τρώει τουλάχιστον πέντε φορές την ημέρα κατά το πρώτο τρίμηνο της ζωής του. Όταν λέμε "ημέρα" εννοούμε από τις έξι το πρωί μέχρι τα μεσάνυχτα. Για να παίρνει λοιπόν πέντε γεύματα ημερησίως, θα πρέπει να τρώει κάθε τέσσερις ώρες. (Η ώρα μετριέται από την αρχή του γεύματος.) Αν, το δικό σας μωράκι προτιμά τον ύπνο από το φαγητό, οι παιδίατροι συμβουλεύουν να το ξυπνάτε κάθε έξι ώρες για να το ταΐσετε. (Αυτό πρέπει να συμβεί κατά τη διάρκεια της ημέρας.) Ένα ενδεικτικό πρόγραμμα διατροφής για το πρώτο τρίμηνο έχει ως εξής: 6 π.μ. -πρώτο γεύμα, 10 π.μ. -δεύτερο γεύμα, 2 μ.μ. -τρίτο γεύμα, 6 μ.μ. -τέταρτο γεύμα, 10 μ.μ. -πέμπτο γεύμα. Οι οπαδοί της αντίθετης θεωρίας υποστηρίζουν ότι το νεογέννητο πρέπει να τρώει όποτε θέλει. "Το μωρό δεν είναι στρατιώτης για να έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα" λένε. "Πρέπει να του δώσουμε την ευκαιρία να μας δείξει τις ανάγκες του. Αυτό ξέρει καλύτερα από εμάς πότε θέλει να φάει και -μην ανησυχείτε- έχει τον τρόπο του να μας το ζητήσει". Οι παιδίατροι που υποστηρίζουν το ελεύθερο πρόγραμμα διατροφής στα μωράκια, διαβεβαιώνουν ότι μέσα σε ένα με ενάμιση μήνα το βρέφος θα έχει κατασταλάξει στις ώρες που προτιμά και θα έχει μπει σε ένα δικό του πρόγραμμα, το οποίο οι γονείς πρέπει να σεβαστούν και να ακολουθήσουν. Ελεύθερο πρόγραμμα, λοιπόν, αλλά με έναν περιορισμό: επειδή για να χωνέψει το μωράκι χρειάζονται δύο ώρες, δεν θα πρέπει η μητέρα να δίνει στο παιδί της γάλα αν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον δύο ώρες από το προηγούμενο γεύμα. Αφού όμως κάθε μωρό είναι μια ξεχωριστή περίπτωση και ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για τη ρύθμιση του προγράμματος της διατροφής του είναι το βάρος του την ώρα της γέννησης, θα ήταν προτιμότερο να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας. Αυτός θα σας πει κάθε πότε πρέπει να ταΐζετε το παιδί σας.

Πόσο γάλα πρέπει να πίνει το μωρό;

Μερικές μητέρες έχουν φροντίσει να εξοπλιστούν -ήδη από το μαιευτήριο- με μία ειδική βρεφική ζυγαριά στην οποία τοποθετούν το μωράκι πριν και αμέσως μετά το θηλασμό. Έτσι, μπορούν να δουν πόσα γραμμάρια γάλα πίνει κάθε φορά. Η μέθοδος αυτή όμως σίγουρα ταλαιπωρεί το καημένο το μωράκι και περισσότερο αγχώνει παρά ηρεμεί τη μητέρα. Ενδεικτικά, οι παιδίατροι αναφέρουν ότι ένα νεογνό χρειάζεται περίπου 150 γραμμάρια γάλα την ημέρα για κάθε κιλό του βάρους του. Αν, δηλαδή, το μωρό σας ζυγίζει τρία κιλά, θα πρέπει να πίνει 450 γραμμάρια γάλα την ημέρα. Οι αριθμοί αυτοί, ωστόσο, δεν έχουν καθοριστική σημασία. Αλλα μωρά πίνουν λιγότερο και άλλα περισσότερο γάλα. Αν, λοιπόν, το μωράκι σας κερδίζει βάρος, είναι ζωηρό και χαρούμενο και "βρέχει" έξι με οκτώ πάνες καθημερινά κατά τις πρώτες 40 ημέρες της ζωής του, τότε δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε για τη διατροφή του.

Μετά το γεύμα οι γουλίτσες

Το ρέψιμο και ο εμετούλης στα νεογέννητα είναι δύο φυσιολογικές λειτουργίες που συνήθως ακολουθούν το γεύμα.

Το ρέψιμο

Το στομάχι του μωρού σας είναι σαν ένα μπουκάλι τοποθετημένο οριζόντια, το οποίο περιέχει γάλα και αέρα μαζί: γιατί το μωράκι (κυρίως όταν τρέφεται με μπιμπερό) μαζί με το γάλα καταπίνει και αέρα. Ο αέρας αυτός, ο οποίος μαζεύεται στο στομάχι του, είναι σαν μια φυσαλίδα που διογκώνει το στομαχάκι του και στη συνέχεια πιέζει το διάφραγμα. Το μωρό τότε αισθάνεται δυσφορία και έχει ανάγκη από τη δική σας βοήθεια για να αποβάλλει τον αέρα. Αυτό γίνεται με το ρέψιμο. Συνήθως τα μωρά που θηλάζουν ρεύονται πριν αλλάξουν στήθος. Όσα τρέφονται με μπιμπερό, όταν αισθανθούν φουσκωμένα σταματούν από μόνα τους να ρουφούν το γάλα, κάνουν ένα διάλειμμα μέχρι να ρευτούν και μετά συνεχίζουν. Για να βοηθήσετε το μωράκι σας να ρευτεί, πρέπει να το σηκώσετε στον ώμο σας και να του τρίψετε την πλατούλα. Αν το παιδί βγάλει και λίγο γάλα, μην ανησυχήσετε. Αυτό συμβαίνει επειδή ο αέρας, καθώς βγαίνει, παρασύρει και μια μικρή ποσότητα γάλακτος. Αν το μωράκι σας δυσκολεύεται να ρευτεί, μπορείτε να δοκιμάσετε και κάποιες άλλες θέσεις. Πολλές μητέρες, για παράδειγμα, έχουν διαπιστώσει ότι το μωρό τους ρεύεται πιο εύκολα όταν το ξαπλώσουν μπρούμυτα πάνω στα γόνατα τους. Αν, πάντως, δεν ρευτεί μέσα σε δέκα λεπτά, σημαίνει ότι δεν έχει καταπιεί αέρα. Αρα, μπορείτε να το ξαπλώσετε στο κρεβατάκι του.

Ο εμετός

Ο εμετός είναι, επίσης, ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νεαρές μητέρες με τα μωρά τους. Τα περισσότερα κάνουν συχνά εμετό, μερικά μάλιστα σε κάθε γεύμα. Μολονότι αυτές οι ενοχλητικές γουλιές γάλακτος συχνά δημιουργούν ανησυχία και ερωτηματικά στους γονείς, ο βρεφικός εμετός είναι ένα ακίνδυνο φαινόμενο. Συνήθως οφείλεται στο ανώριμο πεπτικό σύστημα του μωρού, μπορεί να είναι απλώς αποτέλεσμα υπερσιτισμού. Ωστόσο, ο παιδίατρος θα αξιολογήσει τη σπουδαιότητα του συμπτώματος "εμετός" σε συνδυασμό με την υπόλοιπη γενική εικόνα του παιδιού, την ηλικία και την ψυχολογική του κατάσταση. Σε μερικές περιπτώσεις, ο βρεφικός εμετός έχει παθολογικά αίτια. Μία από τις πιο συχνές αιτίες είναι η "γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση", η οποία οφείλεται σε κακή σύγκλιση του σφιγκτήρα, δηλαδή της βαλβίδας που ενώνει τον οισοφάγο με το στομάχι. Αν, λοιπόν, το μωράκι σας βγάζει συχνά γουλίτσες γάλα (και μάλιστα μεταξύ των δύο γευμάτων), ο παιδίατρος θα σας συστήσει να του κάνετε ένα υπερηχογράφημα για να διαπιστώσετε αν παρουσιάζει παλινδρόμηση. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να εφοδιαστείτε με υπομονή για έξι περίπου μήνες. Τόσο, συνήθως, χρειάζεται για να αρχίσει ο σφιγκτήρας να λειτουργεί φυσιολογικά Σε όλο αυτό το διάστημα, όμως, μπορείτε να περιορίσετε σημαντικά τους εμετούς με τους παρακάτω τρόπους. Αποφύγετε να βάζετε το μωράκι σας να ξαπλώνει. Μπορείτε να το έχετε στην αγκαλιά σας, στο ριλάξ ή στο καροτσάκι, αλλά πάντα με ανυψωμένο το κεφάλι και το θώρακα σε γωνία τουλάχιστον 30 μοιρών. Ακόμη και όταν κοιμάται, καλό είναι να βάζετε μαξιλάρια στο κρεβατάκι του, για να βρίσκεται πιο ψηλά το πάνω μέρος του σώματός του. Επίσης, τοποθετήστε κουβέρτες στα δεξιά και στα αριστερά του για να μη γυρίζει, καθώς και στα ποδαράκια του για να μη γλιστρά προς τα κάτω.

Πρέπει πάντοτε να σταματάτε το γεύμα του μωρού στη μέση. Κατόπιν, να σηκώνετε το μωρό πολύ ήρεμα, να περιμένετε να ρευτεί και μετά να του δίνετε το υπόλοιπο γάλα. Όταν τελειώνει το γεύμα του, θα το κρατάτε ακίνητο πολλή ώρα στη στάση που περιγράψαμε προηγουμένως. Φροντίστε να είναι πάντα ήρεμο όταν πλησιάζει η ώρα του φαγητού. Μην περιμένετε να πεινάσει πολύ, με το σκεπτικό ότι θα φάει με όρεξη. Αυτή η συνήθεια είναι λανθασμένη. Είναι καλύτερα