Εκτέλεση της Αναζήτησης

Οι τρόποι με τους οποίους ένας εκπαιδευτικός μπορεί να λειτουργήσει ως θετικό πρότυπο για τη βελτίωση της υγείας των μαθητών του είναι ποικίλοι και μπορεί να αφορούν τόσο τη διατροφή όσο και τη σωματική δραστηριότητα. Και βέβαια, πάνω απ’ όλα και πέρα από τις λεκτικές συμβουλές, τον σημαντικότερο ρόλο έχουν οι πράξεις και η εφαρμογή των κανόνων στην καθημερινότητα. Σύμφωνα με το ΕΥΖΗΝ, το πρόγραμμα του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, το οποίο υλοποιείται με τη συνεργασία των υπουργείων Παιδείας & Θρησκευμάτων και Πολιτισμού & Αθλητισμού, και απευθύνεται στους μαθητές όλης της χώρας, μια πολύ ισχυρή ενέργεια είναι οι εκπαιδευτικοί να προσπαθούν να καταναλώνουν τρόφιμα με υψηλή διατροφική αξία στο σχολείο, π.χ. την ώρα του διαλείμματος όταν και οι μαθητές καταναλώνουν το κολατσιό τους. Οταν οι μαθητές βλέπουν τους εκπαιδευτικούς να καταναλώνουν υγιεινά τρόφιμα, αυξάνονται πολύ οι πιθανότητες να ακολουθήσουν και οι ίδιοι αντίστοιχες επιλογές. Έχει αποδειχθεί ότι με αυτή τη δημόσια συμπεριφορά οι εκπαιδευτικοί καταφέρνουν να επηρεάσουν τις επιλογές των μαθητών, οι οποίοι ουσιαστικά μιμούνται τις συνήθειες των δασκάλων τους. Με άλλα λόγια, όταν οι μαθητές βλέπουν τους εκπαιδευτικούς να καταναλώνουν τρόφιμα με χαμηλή διατροφική αξία, λαμβάνουν μάλλον μικτά μηνύματα, καθώς τα λόγια και οι πράξεις αντικρούονται. Αντιθέτως, όταν τους βλέπουν να δίνουν σημασία στις υγιεινές επιλογές τροφίμων (και ένα δραστήριο τρόπο ζωής), αυξάνονται πολύ οι πιθανότητες να ακολουθήσουν και τα ίδια αντίστοιχες επιλογές. Όσον αφορά την προώθηση της σωματικής δραστηριότητας, οι εκπαιδευτικοί μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως θετικά πρότυπα για τους μαθητές με ποικίλους τρόπους. Για παράδειγμα, την ώρα του διαλείμματος μπορούν να συμμετέχουν ενεργά στα παιχνίδια των μαθητών ή να περπατήσουν με τα παιδιά ή να τα επευφημούν όταν ασκούνται. Στις μικρότερης ηλικίας τάξεις του δημοτικού σχολείου, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αφηγηθούν ιστορίες στη σχολική αίθουσα που να περιέχουν μηνύματα για την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας ή να μάθουν στα παιδιά τραγούδια στα οποία να εμπεριέχεται η κίνηση ως θεματολογία. Όπως τονίζει ο υπεύθυνος του Προγράμματος και καθηγητής Διατροφής & Διαιτολογίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Λάμπρος Συντώσης, «μέσω τέτοιων δράσεων, οι εκπαιδευτικοί λειτουργούν ως θετικά πρότυπα και συμβάλλουν στη βελτίωση των συνηθειών των παιδιών με άμεσο τρόπο και αποτελεσματικό!» Οσον αφορά τους εκπαιδευτικούς, το πρόγραμμα το ΕΥΖΗΝ δίνει πολλές και χρήσιμες συμβουλές και οδηγίες προκειμένου να διευκολύνει το έργο τους στην κατεύθυνση της υιοθέτησης από τα παιδιά ισορροπημένων διατροφικών συνηθειών. Η καθιέρωση μίας ημέρας την εβδομάδα, όπου ο κάθε μαθητής και ο δάσκαλος θα φέρνουν το αγαπημένο τους φρούτο στο σχολείο, είναι μια «έξυπνη» δράση για την υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών! Τι μπορούν να κάνουν οι εκπαιδευτικοί για να καταναλώνουν τα παιδιά περισσότερα φρούτα; Γίνετε το παράδειγμα! Είναι αποδεδειγμένα ο καλύτερος και αποδοτικότερος τρόπος να διδάξετε στα παιδιά έναν υγιεινό τρόπο διατροφής, δηλαδή με πράξεις, χωρίς πολλά λόγια. Εξάλλου, με ένα φρούτο στο διάλειμμα, αντί για ένα σκέτο καφέ ή τυρόπιτα, θα νιώσετε κι οι ίδιοι πολύ καλύτερα! Παροτρύνετέ τα να τρώνε φρούτα στο σχολείο. Καθιερώστε για παράδειγμα, μία ημέρα της εβδομάδας, όπου ο καθένας (φυσικά και εσείς) θα φέρνει το αγαπημένο του φρούτο στο σχολείο! Γνωρίστε τους τα φρούτα μέσα από δραστηριότητες. Για παράδειγμα «το φρούτο του μήνα» ή ζωγραφιές με βάση τα φρούτα, ποιηματάκια κ.λπ. Προσφέρετε γνώσεις. Μιλήστε τους για την αξία των φρούτων στη διατροφή, έχετε, όμως, κατά νου ότι ο ρόλος τους για την υγεία δεν αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τα παιδιά. Δοκιμάστε, λοιπόν, να αναπτύξετε και άλλες πτυχές των φρούτων, συνδυάζοντας γνώσεις από διάφορα μαθήματα, π.χ. γεωγραφία, περιβάλλον. Χρησιμοποιήστε θετικά λόγια. Συνοδεύστε την κατανάλωση των φρούτων με το πόσο νόστιμα είναι, πόσο ωραία μυρίζουν και με λεκτική επιβράβευση όταν βλέπετε τα παιδιά να τα καταναλώνουν. Ελέγξτε τα τρόφιμα που πωλούνται στο σχολικό κυλικείο και αναλόγως προτείνετε στην σχολική επιτροπή να προστεθούν φρούτα ή να παρουσιαστούν με ελκυστικό τρόπο. Κάντε τα «in». Σκεφτείτε τρόπους που θα μπορούσαν να προσδώσουν στα φρούτα ένα «in» χαρακτήρα. Για παράδειγμα, προσφέρετέ τα για κέρασμα ή για βραβείο, συνεργαστείτε με την αθλητική ομάδα ή με άλλα άτομα που τα παιδιά θαυμάζουν, φτιάξτε αφίσες ή ένα παιχνίδι στον υπολογιστή. Καινοτόμες δραστηριότητες στην αίθουσα για τη βελτίωση των διατροφικών συνηθειών των μαθητών Κατά τη διάρκεια του μαθήματος μπορεί να προβλέπεται ένα 10λεπτο «διάλειμμα για φρούτα και λαχανικά», με σκοπό να αυξηθεί η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών από τα παιδιά. Στο πλαίσιο της δράσης αυτής οι μαθητές θα μαθαίνουν να καθαρίζουν φρούτα και λαχανικά και θα δοκιμάζουν τη γεύση τους, καταναλώνοντάς τα μαζί με εσάς και με τους συμμαθητές τους. Τα φρούτα και τα λαχανικά μπορείτε να τα φέρνετε εσείς και οι μαθητές από το σπίτι τους. Στα παιδιά μπορεί να ανατεθεί η συγγραφή μικρών κειμένων ή ποιημάτων με μηνύματα σχετικά με την υγιεινή διατροφή. Επίσης, μπορούν να ανατεθούν εργασίες για θέματα που σχετίζονται με το αντικείμενο της διατροφής, να δημιουργηθούν κάρτες με υγιεινές συνταγές ή ζωγραφιές με ποικίλη σχετική θεματολογία. Ενδιαφέρουσα πρόταση είναι η διοργάνωση διαφόρων δράσεων γευσιγνωσίας, στις οποίες θα καλούνται οι μαθητές να δοκιμάσουν υγιεινά τρόφιμα και σνακ, τα οποία θα καταναλώνονται μέσα στην αίθουσα. Σκοπός αυτών των δράσεων θα είναι το να γνωρίσουν τα παιδιά τρόφιμα που ίσως δεν γνώριζαν, να πάρουν ιδέες για επιλογές θρεπτικών τροφίμων και να αναθεωρήσουν τυχόν αρνητική εικόνα που είχαν σχηματίσει για συγκεκριμένα τρόφιμα. Επίσης, μπορεί να διοργανωθεί μια γιορτή πρωινού στην αρχή της πρώτης ώρας του ωρολογίου προγράμματος, στην οποία οι μαθητές θα μάθουν τι περιέχει ένα πλήρες πρωινό και θα το καταναλώσουν μαζί με εσάς και τους συμμαθητές τους, με σκοπό να δοθεί έμφαση στην αξία του γεύματος αυτού και να συνδεθεί με θετικές εμπειρίες. Μια άλλη δράση μπορεί να αποτελεί η καθιέρωση «θεματικών εβδομάδων», για παράδειγμα «εβδομάδα χωρίς ανθυγιεινά σνακ» ή «εβδομάδα χωρίς αναψυκτικά», κατά τη διάρκεια των οποίων θα καλούνται οι μαθητές να περιορίσουν την κατανάλωση των συγκεκριμένων τροφίμων και να συμπληρώσουν στην αίθουσα ερωτηματολόγια, στα οποία θα καταγράψουν τη συχνότητα κατανάλωσης των τροφίμων αυτών κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης εβδομάδας. Επιπλέον, μπορεί να πραγματοποιούνται διαγωνισμοί μεταξύ των μαθητών, για παράδειγμα, για τη δημιουργία αφίσας με σύντομα και πρωτότυπα μηνύματα για την υγιεινή διατροφή. Η ενασχόληση με θέματα διατροφής μπορεί να γίνεται και μέσα από τη διαθεματική συνεργασία μεταξύ των μαθημάτων, προσδίδοντας έτσι ένα διασκεδαστικό χαρακτήρα, για παράδειγμα μέσα από τα καλλιτεχνικά ή τη μουσική.

Μέσα από ειδικά διαμορφωμένες υπηρεσίες γονείς μπορούν να επικοινωνούν με τους καθηγητές των παιδιών τους από το σπίτι, το γραφείο, ακόμα και από τον δρόμο, έχοντας άμεση πρόσβαση σε στοιχεία που αφορούν όχι μόνο στην επίδοση των παιδιών τους σε βασικά μαθήματα, αλλά στην συμπεριφορά τους ή ακόμα και στο πρόγραμμα του σχολείου και τις εργασίες τους. Παρόλο που πρόκειται για μια τάση γνωστή στο εξωτερικό – κυρίως στην Αμερική και την Βρετανία- και όχι τόσο στη χώρα μας δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι συγκεκριμένες ψηφιακές υπηρεσίες γίνονται ιδιαίτερα δημοφιλείς στο γονικό κύκλο, καθώς ζωτικής σημασίας τόσο για τους γονείς όσο και για τους εκπαιδευτικούς είναι η ενημέρωση για την πορεία των παιδιών στο σχολείο, αλλά και για το τι ακριβώς συμβαίνει κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Αρκετές μάλιστα είναι οι φορές που γονείς αμφισβητούν τους καθηγητές των παιδιών τους, με την γονική εμπλοκή να γίνεται μια άκρως αισθητή και ενίοτε ενοχλητική ενασχόληση. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια συζητήσεις σχετικά με την συμπεριφορά των μαθητών, την επίδοσή τους στα μαθήματα μέχρι και τον σχολικό εκφοβισμό έχουν κατακλύσει φόρουμ στο διαδίκτυο με τους γονείς να αδημονούν να βρουν απαντήσεις σε ερωτήματα που τους βασανίζουν. Σε αυτό το σημείο, ωστόσο, τίθεται το ερώτημα για το πώς ακριβώς μπορεί η τεχνολογία να βοηθήσει τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς αλλά και τους ίδιους τους μαθητές να επικοινωνούν μεταξύ τους με γονιμότερο τρόπο; Για όσους υποτιμούν τις νέες τεχνολογίες, αλλά και τις ψηφιακές εφαρμογές, η Guardian δημοσιοποίησε ένα εύχρηστο οδηγό με τις πέντε καλύτερες εφαρμογές ενημέρωσης γονέων. bambizo Κατάλληλη για iOS/Android, δωρεάν. Ως γνήσιος γονέας – «κατάσκοπος» επιθυμείτε να επικοινωνείτε με τους γονείς των συμμαθητών του παιδιού σας; Τότε η εφαρμογή bambizo είναι η κατάλληλη υπηρεσία για σας. Πρόκειται για μια εφαρμογή που επιτρέπει την αποστολή άμεσου και επείγοντος μηνύματος μέσω του οποίου ο γονέας μπορεί να επικοινωνήσει με τους υπόλοιπους γονείς της τάξης, σχηματίζοντας μια μικρή κοινότητα που τους επιτρέπει να μοιράζονται συγκεκριμένες πληροφορίες. Η υπηρεσία είναι χρήσιμη για τους γονείς που επιθυμούν να συνεργάζονται για να προγραμματίζουν καλύτερα τις δραστηριότητες των παιδιών τους, να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τις σχολικές εργασίες, και τα σχολικά δρώμενα. ClassDoJo Κατάλληλη για iOS/Android, δωρεάν. Πάνω από 35 εκατομμύρια χρήστες έχουν «κατεβάσει» την συγκεκριμένη εφαρμογή, γεγονός που αποδεικνύει πως πολλοί είναι οι γονείς που επιθυμούν να εμπλακούν και να συνεισφέρουν στην εκπαίδευση των παιδιών τους. Το ClassDoJo βοηθά τους εκπαιδευτικούς να βελτιώσουν γρήγορα και εύκολα την συμπεριφορά των μαθητών τους στην σχολική αίθουσα. Ενα στο δύο σχολεία στην Αμερική κάνουν χρήση της εφαρμογής, μέσω της οποίας καταγράφονται και αποθηκεύονται δεδομένα σχετικά με την συμπεριφορά των μαθητών. Μέσω της εφαρμογής οι εκπαιδευτικοί μπορούν να μοιραστούν τα δεδομένα με τους γονείς και τους διευθυντές. Επειτα οι καθηγητές μπορούν να χρησιμοποιούν την εφαρμογή για να διαχειρίζονται την συμπεριφορά των μαθητών στις τάξεις με θετικό τρόπο, ενώ οι γονείς μπορούν να ελέγχουν την πρόοδο του παιδιού τους στο σχολείο. Δελτία αναφοράς σχετικά με την πρόοδο και τη διαχείριση συμπεριφοράς των μαθητών συγχρονίζονται σε όλες τις συσκευές. Με αυτόν τον τρόπο οι γονείς έχουν την δυνατότητα να συνδεθούν – αφού προσκληθούν από τους εκπαιδευτικούς- για να παρακολουθούν την πρόοδο των παιδιών τους σε όλη τη διάρκεια του έτους. Edmodo Κατάλληλη για iOS/Android, δωρεάν. Αρχικά η συγκεκριμένη εφαρμογή βοηθά τους εκπαιδευτικούς σε καθημερινή βάση να συνεργάζονται και να επικοινωνούν με τους μαθητές τους με παραγωγικό τρόπο χωρίς περιορισμούς του τόπου και χρόνου. Η υπηρεσία Edmodo επιτρέπει σε γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς να επικοινωνούν και να συνεργάζονται μέσω γραπτών μηνυμάτων και οπτικοακουστικών μέσων. Με πάνω από 50 εκατ. χρήστες οι κοινωνικές πλατφόρμες για την εκπαίδευση φαίνεται πως αρχίζουν να αποκτούν ένα φανατικό κοινό, ενώ παράλληλα ενισχύουν την δυναμική και αποτελεσματικότητά τους συνάπτοντας συνεργασίες με ξένα Πανεπιστήμια, όπως η πρόσφατη συνεργασία της Edmodo με το Πανεπιστήμιο του Κεμπριτζ. Pupil Asset Κατάλληλη για iOS/Android, δωρεάν. Η εφαρμογή Pupil Asset χρησιμοποιείται από χιλιάδες καθηγητές, οι οποίοι παρακολουθούν την πρόοδο εκατοντάδων χιλιάδων μαθητών στην Βρετανία και σε όλον τον κόσμο. Με την νέα υπηρεσία “Pupil Asset Parents” δίνεται πλέον η δυνατότητα στους γονείς να ελέγξουν τη συμμετοχή, συμπεριφορά και την πρόοδο των παιδιών σε βασικά μαθήματα, αλλά και τις τρέχουσες και παρελθοντικές εκθέσεις του σχολείου. Αυτό σημαίνει ότι οι γονείς θα έχουν τη δυνατότητα να μαθαίνουν πληροφορίες σχετικά με το παιδί τους με το πάτημα ενός κουμπιού. Σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς έχουν τον έλεγχο των εν λόγω κωδικοποιημένων στοιχείων με αποτέλεσμα ορισμένα σχολεία να βρίσκουν ιδιαιτέρως χρήσιμη την πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν στην ποιότητα των εργασιών των μαθητών. Remind Κατάλληλη για iOS/Android, δωρεάν. Η δημοφιλής εφαρμογή επιτρέπει στο χρήστη να στέλνει ένα κείμενο σε μαθητές και σε γονείς με μια αποστολή και δωρεάν. Στα «συν» της εφαρμογής συγκαταλέγεται η δυνατότητα του χρήστη να στείλει φωνητικά μηνύματα και εικόνες. Επίσης, υπάρχει η επιλογή επισύναψης εγγράφων, αρχείων PDF, αλλά και έλεγχος για το ποιος από τους παραλήπτες έχει διαβάσει το μήνυμα. Πηγή:kathimerini.gr

Κατά κάποιον τρόπο, όλα αυτά χρειάζεται να ενωθούν σε μια σχέση που να είναι λειτουργική και για τις δύο πλευρές. Η σχέση που αφορά έναν κοινό στόχο αναφέρεται ως συνεργασία. Γιατί όμως χρειαζόμαστε μια τέτοια σχέση; Είναι όντως σημαντική η συνεργασία οικογένειας και σχολείου; Η θεωρία μας ορίζει το πώς θα δουλέψουμε και αν και με ποιον τρόπο θα συνεργαστούμε με την οικογένεια. Στο ερώτημα: «Γιατί να συνεργαστώ;» φαίνεται να δίνει απάντηση η ιδέα ότι: «Τα προβλήματα/δυσκολίες συνδέονται με τις αντιλήψεις, στάσεις και συμπεριφορές που υιοθετούμε ως άτομα, ως μέλη μιας οικογένειας, ως μέλη μιας επαγγελματικής κοινότητας, ως μέλη μιας κοινωνίας μέσα σε ένα συγκεκριμένο χωρο-χρονικό πλαίσιο.» Αυτό ουσιαστικά υπονοεί ότι η δυσκολία προκύπτει ως αποτέλεσμα ενός πλαισίου σχέσεων. Στο ερώτημα «Γιατί να συνεργαστώ;» οι εκπαιδευτικοί χρειάζεται να έχουν υπόψη ότι η ποιότητα της αλληλεπίδρασης της οικογένειας με το παιδί φαίνεται ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πορεία και την προσαρμογή του παιδιού σε θέματα εκπαίδευσης και ανάπτυξης. Πριν αποπειραθούμε να συνεργαστούμε είναι βοηθητικό να αναστοχαστούμε αναφορικά με το ρόλο μας, τις προσδοκίες μας από αυτή τη συνεργασία, τις δυσκολίες που πιθανά να συναντήσουμε. Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί καλούνται να σκεφτούν αναφορικά με τα επαγγελματικά τους καθήκοντα, τις υπευθυνότητες και οι ευθύνες που απορρέουν από το ρόλο τους, το πλαίσιο των καθηκόντων τους, τους στόχους και τους περιορισμούς τους, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο «βλέπουν» παιδί. Άλλωστε, γονείς και εκπαιδευτικοί διαδραματίζουν και υιοθετούν διαφορετικούς ρόλους. Αν κάναμε μια συγκριτική παρουσίαση αναφορικά με τα νοήματα που περιλαμβάνει ο γονικός ρόλος και ο ρόλος ενός εκπαιδευτικού, θα διαπιστώναμε σημαντικές διαφορές. Ο ρόλος του γονέα περιλαμβάνει πλήρη και ισόβια δέσμευση προς το παιδί, νομική ευθύνη και κηδεμονία του παιδιού έως την ενηλικίωση, έντονη συναισθηματική ανάμειξη και έντονη προσήλωση στη ζωή του συγκεκριμένου παιδιού, άμεση εμπειρία, στενή σχέση και γνώση σε ότι αφορά την οικογένεια και συνολική θεώρηση των πολλαπλών ρόλων του παιδιού. Από την άλλη πλευρά, ο ρόλος του εκπαιδευτικού, υπονοεί προσωρινή δέσμευση και βραχυπρόθεσμη επαγγελματική ευθύνη, ανάγκη για εξισορρόπηση του ενδιαφέροντος προς το συγκεκριμένο παιδί με μια ευρύτερη ομάδα παιδιών, πιο αποστασιοποιημένη συναισθηματική ανάμειξη, αντιμετώπιση του παιδιού ως κατέχοντος ενός μοναδικού ρόλου, καθώς και πιθανή ακαδημαϊκή εκπαίδευση σε συγκεκριμένους τομείς, ψυχολογικές διεργασίες και χαρακτηριστικά των οικογενειών. Η οικοδόμηση μιας σχέσης χρειάζεται να συμπεριλαμβάνει την οικειότητα, την εμπιστοσύνη, το σεβασμό, την κατανόηση, αλλά και την αφιέρωση επαρκούς χρόνου. Η ποιότητα της σχέσης μεταξύ των ατόμων διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο στην επιτυχία των διαπραγματεύσεων, στην ικανότητα κατάληξης σε αποφάσεις και στο αποτέλεσμα της συνεργασίας. Παράμετροι της σχέσης είναι η επικοινωνία και η ενεργητική ακρόαση. Η επικοινωνία αποτελεί απόρροια μιας βασικής στάσης των ανθρώπων που συνίσταται στο να δεχτούμε τον άλλο όπως είναι και η ενεργητική ακρόαση είναι ένας τρόπος να κατανοούμε το συνομιλητή μας και να έχουμε μια ουσιαστική επικοινωνία. Ακρόαση σημαίνει ότι ακούμε κάποιον με προσοχή και με συναισθηματική συμμετοχή, χωρίς να προβαίνουμε σε ερμηνείες, αλλά προτείνουμε και δεν επιβάλλουμε τις ιδέες και τις απόψεις μας, όταν αντέχουμε τη σιωπή και, κυρίως, όταν δίνουμε χρόνο. Η ανοιχτή στάση, η βλεμματική επαφή, η έκφραση προσώπου, ο τόνος φωνής, η προσοχή, η παροχή ελάχιστης ενθάρρυνσης, οι ανοιχτές ερωτήσεις, οι παραφράσεις, η περίληψη, η διατύπωση προτάσεων, η παροχή πληροφοριών και επιλογών και η διευκόλυνση της συμμετοχής περιγράφουν καλύτερα το νόημα του όρου. Άξονας όλων των ενεργειών είναι αναμφίβολα το παιδί. Σημαντικά ερωτήματα είναι ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε την εξέλιξή του, τι πιθανότητες θεωρούμε ότι έχει για να αλλάξει, τι πιστεύουμε ότι μπορεί να μάθει, τι θα το βοηθήσει περισσότερο και ποια πράγματα είναι εκείνα που αντιλαμβανόμαστε ότι παρεμποδίζουν την ανάπτυξη και την πρόοδό του. Χρειάζεται, λοιπόν, να ορίσουμε τις βασικές προτεραιότητες, αλλά και τις απώτερες φιλοδοξίες μας για το παιδί και να διερευνήσουμε τη συμβολή μας σε όλα αυτά. Είναι σαφές ότι ένας γονιός θα διατύπωνε διαφορετικές προσδοκίες για το παιδί του σε σχέση με τον εκπαιδευτικό του παιδιού του. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να βρούμε τα σημεία σύνδεσης-σύγκλισης, αλλά και εκείνους τους στόχους στους οποίους υπάρχει απόκλιση. Αναρωτηθείτε από κοινού ποια αλλαγή θα ήταν πιο χρήσιμη για το παιδί και γιατί, ποια αλλαγή του παιδιού θα ήταν χρησιμότερη για τον κάθε εμπλεκόμενο και γιατί, ποια είναι η πιο επείγουσα ανάγκη για το παιδί, για την οικογένεια και για το σχολείο. Προσπαθήστε να προβλέψετε παράγοντες που μπορούν να σας δημιουργήσουν προβλήματα. Τι μπορείτε να κάνετε: —Εκτιμήστε καταρχήν τη συναισθηματική κατάσταση του γονέα —Δείξτε συμπάθεια και ενδιαφέρον —Προσκαλέστε τους γονείς να παρουσιάσουν τις δικές τους ιδέες, προσδοκίες, ερωτήσεις —Το μήνυμα σας πρέπει να είναι καθαρό, ευθύ-άμεσο, απλουστευμένο (μικρές προτάσεις, λέξεις) —Δώστε προτεραιότητα στις πληροφορίες —Αναλύστε —Επαναλάβετε —Ρωτήστε για απορίες/ελέγξτε την κατανόηση του γονέα —Αποφύγετε τεχνική ορολογία (γλώσσα) Προτείνετε στους γονείς να παρατηρήσουν το παιδί Αναθέστε τους μια αρμοδιότητα Ανταλλάξτε πληροφορίες Υπογραμμίστε ότι δεν υπάρχουν απόλυτες ή μοναδικές λύσεις Μην υιοθετείτε στάση αυθεντίας Σημειώστε ότι: Δεν είναι πάντα οι γονείς πρόθυμοι να εκφράσουν ανοιχτά τις ανάγκες και τις ανησυχίες τους. Η εμπιστοσύνη σχετίζεται κυρίως με το πώς μας βλέπουν ως επαγγελματίες. Πολλές φορές οι γονείς δεν ξέρουν τι μπορούν να ζητήσουν και πώς να το ζητήσουν. Μην αποφεύγετε τη διαδικασία συνεργασίας ακόμα και αν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να προσφέρετε πράγματα. Ζητήστε χρόνο για να ενημερωθείτε. Να είστε ειλικρινείς γι’ αυτό που μπορείτε και δεν μπορείτε να επιτύχετε. Μην δημιουργείτε προσδοκίες στις οποίες μπορεί να μην καταφέρετε να ανταποκριθείτε, αλλά επιλέγετε ρεαλιστικούς και βραχυπρόθεσμους στόχους. Σημαντική είναι η οριοθέτηση των καθηκόντων της κάθε πλευράς. Επιπλέον, σημειώστε ότι οι στόχοι που θέτετε ορίζονται συχνά διαφορετικά. Για παράδειγμα, πώς ο καθένας αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει τη λέξη «ανεξάρτητος»; Για το λόγο αυτό, προσπαθήστε να είστε σαφείς με τους στόχους σας και να έχουν κοινά αποδεκτό νόημα. Τέλος, θυμηθείτε ότι οι στόχοι είναι ανοιχτοί σε επαναδιαπραγμάτευση. Θυμηθείτε να: - Ενημερώνετε συχνά τους γονείς για τα σπουδαία πράγματα που λένε και κάνουν τα παιδιά τους. - Μπορείτε να γράψετε αυτά τα σχόλια - Στέλνετε συχνά σημειώματα για να τους λέτε οτιδήποτε εξαιρετικό/διαφορετικό κάνατε με τα παιδιά τους - Πριν καλέσετε τους γονείς σε συνάντηση προκειμένου να συζητήσετε κάποιο ειδικό ζήτημα, που χρειάζεται να αντιμετωπιστεί, φροντίστε να τους έχετε ενήμερους. - Είναι σημαντικό να μην βάζουμε τους γονείς μπροστά σε μεγάλες (και δυσάρεστες) εκπλήξεις. Ακόμα: - Προγραμματίστε τακτικές συναντήσεις με τους γονείς - Φροντίστε να τους δοθεί η ευκαιρία να εκφράσουν τη γνώμη τους, τις ανησυχίες τους και να κάνουν ερωτήσεις. - Εμφυσήστε την αίσθηση του συμμάχου. Δεν έχει σημασία που οι γνώσεις των γονιών είναι συνήθως χωρίς δομή ή μοιάζουν συγκεχυμένες. Μεγαλύτερη σημασία έχει το γεγονός ότι είναι διαθέσιμες. Δώστε προσοχή στις συνθήκες συνάντησης: —Φροντίστε να συναντιέστε με τους γονείς σε ξεχωριστό χρόνο, όταν δεν έχετε να κάνετε κάτι άλλο —Ορίστε τη διάρκεια της συνάντησης —Ξεκαθαρίστε τους στόχους της συνάντησης —Ορίστε τον τρόπο που θα προχωρήσει η συζήτηση —Υιοθετήστε έναν τρόπο να κάθεστε με τους γονείς που δεν σας διαφοροποιεί και δεν σας φέρνει αντιμέτωπους. Για παράδειγμα, καθίστε δίπλα τους, χωρίς να παρεμβάλλεται μεταξύ σας κάποιο φυσικό εμπόδιο. Επίσης, φροντίστε να δώσετε κάποιο χρόνο ώστε να παρουσιάσετε στους γονείς τα προσόντα σας, τις δεξιότητες, τη φιλοσοφία και τους στόχους σας. Μην ξεχνάτε να ενημερώνετε για τις προσδοκίες, αλλά και τις απαιτήσεις σας. Η αυτοπαρουσίαση σας δίνει τη δυνατότητα να αποσαφηνίσετε το ρόλο σας, τα αποθέματα και τις δυνατότητές σας και βοηθά τους γονείς να ορίσουν τις προσδοκίες τους μέσα σε ένα πιο ρεαλιστικό πλαίσιο. Ο ρόλος της διαφωνίας Γονείς και εκπαιδευτικοί έχουν ανάγκη τη συνεισφορά του ενός προς τον άλλο. Ωστόσο και οι δύο πλευρές έρχονται αντιμέτωπες με τις ατομικές και συχνά διαφορετικές θεωρήσεις (ή απόψεις σε σχέση με την ερμηνεία των συνθηκών), επειδή κατέχουν κοινωνικούς ρόλους που έχουν διαφορετικές λειτουργίες, ευθύνες, θέσεις εξουσίας και πιθανόν συμφέροντα και λειτουργούν μέσα σε διαφορετικές κοινωνικο-οργανωτικές δομές. Η απροθυμία των επαγγελματιών να συνεργαστούν/ακούσουν μπορεί να οφείλεται στο ότι δεν θέλουν να επιτρέψουν στους γονείς να εισχωρήσουν σε περιοχές της δικής τους ειδικότητας ή επειδή πιστεύουν ότι έχουν λίγα να προσφέρουν. Ωστόσο, η διαφωνία αποτελεί ιδιαίτερα σπουδαίο παράγοντα στη σχέση, καθώς αναδεικνύει την ανάγκη αλλαγής. Συνέπειες της διαφωνίας μπορεί να είναι ο ανταγωνισμός, ο εξαναγκασμός, ο συμβιβασμός, η υπεκφυγή, η απόσυρση, αλλά και η συνεργασία. Τρόποι να αντιμετωπίσετε τη διαφωνία: —Αύξηση οικειότητας —Χρήση ανώτερων στόχων —Αναδιαμόρφωση —Υποχώρηση —Συμβιβασμός —Καμία αλλαγή Η στρατηγική της υποχώρησης, όταν δηλαδή αποδεχόμαστε την άποψη των γονιών, τουλάχιστον για μια χρονική περίοδο, έχει πλεονεκτήματα, όπως ότι τους αναγνωρίζουμε ως πρόσωπα και τους παραχωρούμε τον έλεγχο, ενώ ενισχύεται η αίσθηση του σεβασμού. Αν αποφασίσετε να δεχτείτε την ιδέα της οικογένειας, εξηγείστε ότι θα πειραματιστείτε και διατυπώστε τις αμφιβολίες σας για τα αποτελέσματα. Συναντηθείτε για επανεκτίμηση. Συχνά, ερχόμαστε αντιμέτωποι με γονείς που βιώνουν αρνητικά συναισθήματα. Να είστε προετοιμασμένοι να ακούσετε το θυμό και την απογοήτευση του γονέα. Σκεφτείτε ότι η διευκόλυνση της έκφρασης παραπόνων τους επιτρέπει να ανακουφιστούν από τα συναισθήματά τους, αλλά και να τα γνωστοποιήσουν. Αυτό συνήθως τους βοηθά να αισθάνονται λιγότερο απελπισμένοι και έτσι επιβεβαιώνεται ότι τα αισθήματά τους είναι λογικές αντιδράσεις σε μια δυσάρεστη κατάσταση. Τις περισσότερες φορές, ο θυμός και τα αρνητικά συναισθήματα δεν αφορούν εσάς προσωπικά. Τα έντονα συναισθήματα του γονιού μπορεί να απορρέουν από το γεγονός ότι συνήθως παρέχεται ελάχιστη ή καθόλου αναγνώριση στο κύρος και χρησιμότητα των γνώσεων και εμπειριών του. Θυμηθείτε ότι: Οι απεριόριστες ώρες που παρέχονται δωρεάν από το γονέα βρίσκονται σε αντίθεση με το ρόλο ενός αμειβόμενου επαγγελματία. Βασική προϋπόθεση ως προς το πόσο θα συνεργαστούμε με ένα γονέα εξαρτάται από το πόσο επιθυμούμε αυτήν τη συνεργασία. Σημαντικό είναι να λαμβάνουμε υπόψη τη δική μας επιθυμία και να μην πιέζουμε τον εαυτό μας σε ένα συγκεκριμένο είδος σχέσης με το γονιό. Κάθε σχέση είναι μοναδική. Κάθε οικογένεια και γονιός έχει τη δική του ιδιοσυγκρασία, όπως και κάθε επαγγελματίας έχει μοναδικά χαρακτηριστικά και τρόπους που δουλεύει και σχετίζεται με τους άλλους. Σημασία έχει να μην χαθεί η ατομικότητα και η δημιουργικότητα των σχέσεων σε ένα μηχανιστικό και αφαιρετικό ορισμό της συνεργασίας. Αναλογιστείτε: Αν φανταστείτε τη σχέση σας με το γονιό σαν μια διελκυστίνδα, όπου είστε αντιμέτωποι, ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες για το παιδί; και Ποιος είναι αλήθεια αυτός που μπορεί να εκφράσει περισσότερο ικανοποιητικά τις ανάγκες του παιδιού; από την Άννα Ιωαννίδου, MSc Σχολική και Εξελικτική Ψυχολόγο Bιβλιογραφία Dale, N. (2000). Τρόποι συνεργασίας με οικογένειες παιδιών με ειδικές ανάγκες. Αθήνα: ΄Ελλην. Κέντρο Εκπαίδευσης για την Πρόληψη της Χρήσης των Ναρκωτικών και την Προαγωγή της Υγείας (1996). Επικοινωνία στην Οικογένεια. Ε.Π.Ι.Ψ.Υ./ ΟΚΑΝΑ, Αθήνα, 1-96. Κωτσάκης, Δ., Μουρελή, Ε., Μπίμπου, Ι., & Μπουτουλούση, Ε. (2010). Αναστοχαστική πράξη: Ο αποκλεισμός από το σχολείο. Αθήνα: Νήσος (Τετράδια 21). Molnar A, & Lindquist, B. (1998). Προβλήματα συμπεριφοράς στο σχολείο. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Σάιφερ, Σ. (1994). Πρακτικές λύσεις για κάθε πρόβλημα. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. http://enarthro.blogspot.gr/