Εκτέλεση της Αναζήτησης

Με αυτό τον τρόπο η μητρότητα μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές που διαρκούν πολύ και προστατεύουν από τις εκφυλιστικές ασθένειες που εμφανίζονται με την πάροδο των ετών. Τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήχθη στο Τμήμα Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου του Ρίτσμοντ, στην Βιρτζίνια, έρχονται να ανατρέψουν όσα πίστευαν αρκετοί επιστήμονες, ότι δηλαδή η μητρότητα περιορίζει την πνευματική οξύτητα. Μπορεί στη διάρκεια της εγκυμοσύνης να λιγοστεύουν οι δυνάμεις μιας γυναίκας, όμως μετά τη γέννηση του μωρού, αυτές αναπληρώνονται. Έτσι η γυναίκα εφοδιάζεται για τις μεγάλες απαιτήσεις της ανατροφής ενός παιδιού. «Οι έγκυοι περνούν μια φάση, όπου βιώνουν τη φαινομενική απώλεια κάποιων νοητικών λειτουργιών τους», σχολιάζει ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Κρεγκ Κίνσλεϊ. «Όμως αυτό συμβαίνει διότι ο εγκέφαλός τους προσαρμόζεται στη μητρότητα ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις. Οι αλλαγές που αρχίζουν με την εγκυμοσύνη μπορεί να διαρκέσουν για όλη τη ζωή τους, ενισχύοντας τις νοητικές τους ικανότητες και προστατεύοντάς τες από εκφυλιστικές ασθένειες». Οι γυναίκες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης συχνά παρατηρούν προβλήματα με τη μνήμη και τη συλλογιστική τους. Βρετανική έρευνα του 2002 έδειξε ότι στις αξονικές τομογραφίες εγκεφάλου εγκύων παρατηρείται μείωση του εγκεφάλου κατά 4%. Τα πειράματα της πρόσφατης έρευνας έγιναν σε ζώα και έδειξαν ότι οι μητέρες γίνονται πολύ πιο γενναίες, βρίσκουν φαγητό πέντε φορές πιο γρήγορα από πριν και διαθέτουν καλύτερη αίσθηση του χώρου από όσες δεν έχουν απογόνους. Άρα, κατέληξε ο Κίνσλεϊ, οι διαταραχές στη διάρκεια της εγκυμοσύνης οφείλονται μόνο στο γεγονός ότι ο εγκέφαλος «αναδιατάσσεται», σε μια διαδικασία που τελικά αποδεικνύεται ιδιαίτερα ωφέλιμη για τη γυναίκα. Ειδικότερα, τα νευρικά κύτταρα σε κρίσιμες περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τη μητρότητα μεγαλώνουν και αναπτύσσουν περισσότερες συνάψεις με γειτονικά κύτταρα. Επίσης δημιουργούνται νέες ομάδες εγκεφαλικών κυττάρων, στα οποία ο Κίνσλεϊ αναφέρεται ως «μητρικά κυκλώματα». «Παρ΄ ότι τα περισσότερα πειράματα μέχρι στιγμής έχουν γίνει σε ζώα, το πιο πιθανό είναι ότι και οι γυναίκες έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη από τη μητρότητα», προσθέτει ο καθηγητής. «Τα πιο πολλά θηλαστικά μοιράζονται την ίδια μητρική συμπεριφορά, η οποία ελέγχεται από αντίστοιχες περιοχές του εγκεφάλου τους». Μία άλλη έρευνα έδειξε ότι ποντίκια που έχουν γεννήσει προστατεύονται από τις εκφυλιστικές ασθένειες καθώς έχουν χαμηλότερα επίπεδα μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται ΑΡΡ και συνδέεται, στους ανθρώπους, με την ασθένεια του Αλτσχάιμερ. Παρόμοιες έρευνες είναι αδύνατες σε ανθρώπους, όμως η καθηγήτρια Άλισον Φλέμινγκ που τη διεξήγαγε στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο βρήκε ότι οι αισθήσεις μιας γυναίκας γίνονται πιο έντονες μετά τη γέννα, γεγονός που τη διευκολύνει να αναγνωρίζει αμέσως τη μυρωδιά και τους ήχους του παιδιού της. Η μακροχρόνια ωφέλεια μάλλον ισχύει και για τους ανθρώπους. Ο καθηγητής Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Βοστώνης Τόμας Περλς, βρήκε σε έρευνά του ότι οι γυναίκες που γεννούν μετά την ηλικία των 40 έχουν τετραπλάσιες πιθανότητες να φθάσουν τα 100 χρόνια ζωής. Πηγή:onmed.gr

Κι αυτό είναι κάτι που μας ξετρελαίνει. Τι συμβαίνει όμως στο εσωτερικό του εγκεφάλου των βρεφών; Παρακάτω περιγράφονται 10 πράγματα που κάθε γονιός πρέπει να γνωρίζει. 1. Προφύλαξη από τις τοξικές ουσίες Ο εγκέφαλος ενός μωρού αποτελεί ένα πολύπλοκο όργανο και μάλιστα πιο περίπλοκο από τον εγκέφαλο των ενηλίκων σύμφωνα με τους επιστήμονες, διότι πολύ απλά δεν μπορούν να τον κατανοήσουν. Όταν γεννιέται ένα μωρό, ο εγκέφαλός του έχει ήδη τεράστια ανάπτυξη, αν και βρίσκεται ακόμα σε φάση ανάπτυξης, δεδομένου ότι η σύνδεση των νευρώνων στις περιοχές του είναι ασθενής. Είναι πολύ σημαντικό να προστατέψετε τον εγκέφαλό του. Η ανάπτυξη του βρέφους μπορεί να επηρεαστεί δραματικά από τις περιβαλλοντικές τοξίνες, τη ρύπανση, τις χημικές ουσίες στα τρόφιμα, το νερό ή τα φάρμακα. Σε νεαρή ηλικία, ο εγκέφαλος ενός μωρού αναπτύσσεται με το μητρικό γάλα. Τα μωρά που θηλάζουν έχουν αυξημένη ανάπτυξη όσον αφορά τη γλώσσα, τα συναισθήματα και τη γνωστική λειτουργία. Είναι επίσης σημαντικό να αποφύγετε κάθε έκθεση σε φάρμακα οποιουδήποτε είδους (εάν είναι εφικτό) κατά το πρώτο έτος ζωής. 2. Οι αντιδράσεις των γονέων διεγείρουν τον εγκέφαλο του βρέφους «Όσο υπάρχουν μωρά, υπάρχουν και γονείς», λέει ο Michael Goldstein, ένας ερευνητής γλωσσικής ανάπτυξης από το Πανεπιστήμιο του Κορνέλ. Ο εγκέφαλος του μωρού έχει εξελιχτεί για να χρησιμοποιεί τις αντιδράσεις των γονέων του προκειμένου να αναπτυχτεί. Ο προμετωπιαίος φλοιός – η λεγόμενη «εκτελεστική» περιοχή του εγκεφάλου – δεν έχει αναλάβει πλήρη έλεγχο, πράγμα που σημαίνει ότι οι προσπάθειες για υπακοή ή η ανησυχία μήπως το κακομάθετε δεν έχουν νόημα σε αυτό το στάδιο. Αντ’ αυτού, τα νεογέννητα μαθαίνουν το αίσθημα της πείνας, τη μοναξιάς, της δυσφορίας και της κούρασης καθώς και την ανακούφιση όλων αυτών των αναγκών. Οι εμπειρογνώμονες συνιστούν στους γονείς να βοηθούν σε αυτή τη διαδικασία με την έγκαιρη ανταπόκρισή τους στις ανάγκες του μωρού. 3. Οι γκριμάτσες και οι ήχοι έχουν τη σημασία τους Όπως εξηγεί η Alison Gopnik στο βιβλίο της «The Philosophical Baby», όταν τα μωρά μιμούνται τις εκφράσεις του προσώπου των γονέων τους ταυτόχρονα πυροδοτείται και το συναίσθημα. Αυτό τα βοηθά να αναπτύξουν τη βασική έμφυτη κατανόηση της συναισθηματικής επικοινωνίας και εξηγεί το γεγονός ότι οι γονείς έχουν την τάση να κάνουν υπερβολικά χαρούμενες ή λυπημένες γκριμάτσες γιατί τα μωρά είναι πιο εύκολο να τις μιμηθούν. Η ομιλία των γονέων και του μωρού είναι μια άλλη ενστικτώδης αντίδραση που οι ερευνητές θεωρούν κρίσιμη για την ανάπτυξή του. Η αργή και μελωδική ομιλία τονίζει τα σημαντικά στοιχεία μιας γλώσσας βοηθώντας το μωρό να κατανοήσει τις λέξεις. 4. Ο εγκέφαλος του μωρού αναπτύσσεται ραγδαία Στα νεογέννητα, ο εγκέφαλος των ανθρώπων, των πιθήκων και των ανθρώπων του Νεάντερταλ μοιάζουν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι στους ενήλικες. Μετά τη γέννηση, ο ανθρώπινος εγκέφαλος αναπτύσσεται με γρήγορο ρυθμό, και φτάνει το 60% του μεγέθους που θα έχει στην ενήλικη ζωή μέχρι να κλείσει το πρώτο έτος ζωής. Μέχρι το νηπιαγωγείο, ο εγκέφαλος έχει αποκτήσει το πλήρες μέγεθός του, αλλά η ανάπτυξη ολοκληρώνεται μέχρι τα 25. Ακόμα και τότε όμως, ο εγκέφαλος δεν σταματά ποτέ να αλλάζει είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο. 5. Διάχυτη αντίληψη Ο εγκέφαλος των μωρών διαθέτει πολύ περισσότερες νευρωνικές συνδέσεις από αυτόν των ενηλίκων. Έχει επίσης λιγότερους ανασταλτικούς νευροδιαβιβαστές. Ερευνητές όπως η Alison Gopnik θεωρούν ότι η αντίληψη της πραγματικότητας που έχουν τα βρέφη είναι πιο διάχυτη (δηλαδή λιγότερο εστιασμένη) συγκριτικά με των ενηλίκων. Λίγο πολύ αντιλαμβάνονται αμυδρά τα πάντα, πράγμα λογικό αφού δεν γνωρίζουν ακόμη τι είναι σημαντικό. Η Gopnik παρομοιάζει αυτή την αντίληψη με ένα φανάρι, το οποίο σκορπίζει φως σε όλο το δωμάτιο, ενώ η αντίληψη των ενηλίκων είναι περισσότερο σαν φακός, δηλαδή επικεντρώνεται συνειδητά σε συγκεκριμένα πράγματα, αλλά αγνοεί τις λεπτομέρειες του περιβάλλοντος. Καθώς τα μωρά μεγαλώνουν, ο εγκέφαλός τους περνά από μια διαδικασία κατά την οποία το νευρωνικό δίκτυο είναι διαμορφωμένο και τελειοποιημένο με βάση την εμπειρία τους. Αυτό τα βοηθά να κατανοήσουν τον κόσμο τους, αλλά καθιστά επίσης πιο εύκολο το να είναι επινοητικά. Οι δημιουργικοί άνθρωποι, όπως υποστηρίζουν διάφοροι ερευνητές, έχουν διατηρήσει την ικανότητα να σκέφτονται όπως τα μωρά. 6. Η φλυαρία και η σημασία της για τη μάθηση Τα μωρά έχουν την ικανότητα να επικεντρώνονται, αλλά στιγμιαία. Και όταν αυτό συμβαίνει, συνήθως βγάζουν ήχους για να τραβήξουν το ενδιαφέρον. Ειδικότερα η φλυαρία – οι ακατανόητοι ήχοι που βγάζουν τα μωρά – αποτελεί ένα σήμα προς τους γονείς ότι είναι έτοιμα να μάθουν. Οι πιο φιλόδοξοι γονείς ίσως περιμένουν αυτό το σήμα με ανυπομονησία. Πάντως, το μόνο πράγμα που γνωρίζουμε ότι κάνει τα μωρά εξυπνότερα είναι η ομιλία. Ο διάλογος είναι καλύτερος όταν ο γονέας απαντά ανάμεσα στις παύσεις που κάνουν τα βρέφη. 7. Η υπερβολική αντίδραση στα σήματα που στέλνει το μωρό Μερικοί γονείς προσπαθούν να ανταποκρίνονται 100% σχεδόν σε κάθε αντίδραση του μωρού τους. Σε αυτή την περίπτωση όμως, τα μωρά βαριούνται και στρέφουν αλλού την προσοχή τους. Ακόμη χειρότερα, η μάθησή τους είναι πολύ εύθραυστη. Δεν θα διαρκέσει από τη στιγμή που δεν παίρνουν την αντίδραση που περιμένουν. Όταν ενεργούν ενστικτωδώς, οι γονείς ανταποκρίνονται σε ένα ποσοστό 50 ως 60% στους ήχους που βγάζει το μωρό. Στο εργαστήριο, έχει βρεθεί ότι η γλωσσική ανάπτυξη μπορεί να επιταχυνθεί όταν η ανταπόκριση φτάνει το 80%. Από εκεί και πέρα όμως η μάθηση μειώνεται. Επίσης, οι γονείς ενστικτωδώς αυξάνουν τη φλυαρία του μωρού τους με το να ανταποκρίνονται λιγότερο στους ήχους που έχει ήδη κάνει πολλές φορές κι αντιθέτως με το να αντιδρούν με ενθουσιασμό σε έναν καινούριο ήχο που μοιάζει περισσότερο σε μια λέξη. Με αυτόν τον τρόπο, το μωρό αρχίζει σιγά σιγά να συνδέει τα στοιχεία της γλώσσας. 8. Τα εκπαιδευτικά DVD και οι ταινίες πιθανόν δεν έχουν καμία χρησιμότητα Πρόσφατες έρευνες υπογραμμίζουν ότι οι κοινωνικές αντιδράσεις είναι θεμελιώδους σημασίας για την ικανότητα ενός παιδιού να μάθει πλήρως την ομιλία της γλώσσας. Ο δρ Goldstein αναφέρει ότι τα μωρά χωρίζουν τον κόσμο στα πράγματα από τα οποία λαμβάνουν ανταπόκριση και σε αυτά από τα οποία δεν λαμβάνουν. Και από τη δεύτερη κατηγορία, δεν μπορούν να διδαχτούν. Μια μαγνητοσκοπημένη ταινία δεν έχει αλληλεπίδραση με το μωρό, κι αυτός είναι ο λόγος που τα DVD είναι αναποτελεσματικά. Αν θέλετε να βοηθήσετε το μωρό σας να γίνει έξυπνο, καθίστε να παίξετε μαζί του. 9. Ο εγκέφαλος των βρεφών κουράζεται Η ανάγκη των βρεφών για επικοινωνία δεν σημαίνει ότι πρέπει να ασχολείστε χωρίς λόγο μαζί τους μέρα νύχτα. Τα μωρά έχουν μικρό διάστημα προσοχής και μπορούν εύκολα να νιώσουν ενόχληση. Έτσι, μερικές φορές το μόνο που χρειάζονται είναι απλώς να τα βοηθήσετε να ηρεμήσουν. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θέλουν να τα νανουρίσετε, να κλείσετε το φως ή να τυλίξετε τα άκρα τους τα οποία τα μωρά δεν ξέρουν ακόμα πώς να τα ελέγξουν. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2010 στο περιοδικό «Child Development», όταν καταφέρνουν όχι μόνο να ηρεμούν αλλά και να κοιμούνται και ειδικά κατά τη διάρκεια της νύχτας, ενισχύεται η ανάπτυξη δεξιοτήτων, τουλάχιστον σε μωρά από 12 μηνών και άνω. 10. Τα βρέφη δεν έχουν ανάγκη μόνο τους γονείς τους Αν και οι επιστήμονες εστιάζουν συνήθως στη σχέση βρέφους-γονέων, ευρείες μελέτες έχουν δείξει ότι στην πραγματικότητα είναι απαραίτητη η επικοινωνία με πολύ περισσότερα άτομα. Σύμφωνα με μελέτη που παρουσιάστηκε στο περιοδικό «Monographs» της Εταιρείας Έρευνας για την Ανάπτυξη του Παιδιού το 1995, τα παιδιά φαίνεται να λειτουργούν καλύτερα όταν έχουν τουλάχιστον 3 ενήλικες που ασχολούνται μαζί τους. Ερευνητές όπως η Sarah Hrdy, συγγραφέας του βιβλίου «Mothers and Others», πιστεύουν ότι ο χρόνος που περνούν τα βρέφη με άτομα που τα φροντίζουν εκτός από τους γονείς – πχ παππούς και γιαγιά, δασκάλα στον παιδικό σταθμό, μια οικογενειακή φίλη, μια θεία – τα βοηθά να μαθαίνουν να διαβάζουν διαφορετικές εκφράσεις προσώπου και να επεκτείνουν την ικανότητά τους να καταλάβουν τον τρόπο αντίληψης των άλλων. Σύμφωνα με την έρευνα, τα μωρά χρησιμοποιούν τις διανοητικές διαδικασίες των ενηλίκων για την αποκρυπτογράφηση των συναισθημάτων των άλλων από την ηλικία των 7 μηνών.

Αν, μάλιστα, ένα μωρό έχει γεννηθεί πρόωρα, ο εγκέφαλός του μεγαλώνει ακόμα πιο γρήγορα, αναφέρουν οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο (UCSD) που πραγματοποίησαν τη μελέτη. Όπως εξηγούν στην επιθεώρηση «JAMA Neurology», έκαναν 211 φορές υπερταχείες μαγνητικές τομογραφίες στον εγκέφαλο 87 υγιών νεογέννητων, αρχίζοντας όταν τα μωρά ήταν μόλις 2 ημερών. Στόχος τους ήταν να δημιουργήσουν τον πρώτο άτλαντα της ανάπτυξης του εγκεφάλου αμέσως μετά τη γέννηση. Όπως διαπίστωσαν, τις πρώτες ημέρες της ζωής ο εγκέφαλος μεγαλώνει κατά 1% την ημέρα αλλά ο ρυθμός αυτός προοδευτικά μειώνεται και στο τέλος του πρώτου τριμήνου της ζωής είναι 0,4% την ημέρα. Συνολικά, κατά τις 90 πρώτες ημέρες της ζωής ο εγκέφαλος αυξάνει το μέγεθός του κατά 64% και από 341 κυβικά εκατοστά γίνεται 558 κυβικά εκατοστά. Με άλλα λόγια, ενώ ένα μωρό γεννιέται με εγκέφαλο μεγέθους ίσου με το ένα τρίτο που έχει ο εγκέφαλος ενός ενήλικα, μέχρι να γίνει 3 μηνών έχει εγκέφαλο μεγέθους ίσου με το 55% του εγκεφάλου ενός ενήλικα. Αυτά, όμως, αφορούν τα μωρά που γεννιούνται στην ώρα τους. Εκείνα που γεννιούνται λίγο πρόωρα (την 38η εβδομάδα της κυήσεως), έχουν κατά 5% μικρότερο εγκέφαλο, ο οποίος όμως αναπτύσσεται πιο γρήγορα απ’ ό,τι των τελειόμηνων βρεφών. Έτσι, στους 3 μήνες της ζωής υπολείπεται σε μέγεθος μόνο κατά 2% σε σύγκριση με τον εγκέφαλο των τελειόμηνων βρεφών. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Ντόμινικ Χόλαντ, από το Τμήμα Νευροεπιστήμης του UCSD,λένε πως είναι γνωστό εδώ και αιώνες ότι οι πρώτες μέρες και μήνες της ζωής ενός ανθρώπου είναι οι πιο δυναμικές για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ο άτλαντά τους, όμως, είναι ο πρώτος στον οποίο απεικονίζονται οι ραγδαίες αλλαγές που του συμβαίνουν κατ’ αυτή την περίοδο της ζωής, ενώ αποκαλύπτει επίσης με ποιον ρυθμό αναπτύσσονται διάφορα μεμονωμένα τμήματα του εγκεφάλου. Το ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα του είναι η παρεγκεφαλίδα, η οποία βρίσκεται στο πίσω μέρος του κεφαλιού και ρυθμίζει, μεταξύ πολλών άλλων, την κίνηση και την ισορροπία. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, το μέγεθός της υπερδιαπλασιάζεται κατά το πρώτο 3μηνο της ζωής, γεγονός που πιθανώς αντανακλά την πρώιμη ανάπτυξη του κινητικού ελέγχου στα μωρά. Αντιθέτως, ο ιππόκαμπος που παίζει ρόλο στη μνήμη, αναπτύσσεται με πολύ πιο αργό ρυθμό: το μέγεθός του αυξάνεται κατά μόλις 47% κατά το πρώτο 3μηνο της ζωής, γεγονός που αφενός υποδηλώνει ότι σε αυτό το στάδιο της ζωής δεν έχουμε ανάγκη τις αναμνήσεις, αφετέρου εξηγεί γιατί δεν θυμόμαστε τίποτα από την βρεφική μας ηλικία. Πηγή : Web Only

Αν, μάλιστα, ένα μωρό έχει γεννηθεί πρόωρα, ο εγκέφαλός του μεγαλώνει ακόμα πιο γρήγορα, αναφέρουν οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο (UCSD) που πραγματοποίησαν τη μελέτη. Όπως εξηγούν στην επιθεώρηση «JAMA Neurology», έκαναν 211 φορές υπερταχείες μαγνητικές τομογραφίες στον εγκέφαλο 87 υγιών νεογέννητων, αρχίζοντας όταν τα μωρά ήταν μόλις 2 ημερών. Στόχος τους ήταν να δημιουργήσουν τον πρώτο άτλαντα της ανάπτυξης του εγκεφάλου αμέσως μετά τη γέννηση. Όπως διαπίστωσαν, τις πρώτες ημέρες της ζωής ο εγκέφαλος μεγαλώνει κατά 1% την ημέρα αλλά ο ρυθμός αυτός προοδευτικά μειώνεται και στο τέλος του πρώτου τριμήνου της ζωής είναι 0,4% την ημέρα. Συνολικά, κατά τις 90 πρώτες ημέρες της ζωής ο εγκέφαλος αυξάνει το μέγεθός του κατά 64% και από 341 κυβικά εκατοστά γίνεται 558 κυβικά εκατοστά. Με άλλα λόγια, ενώ ένα μωρό γεννιέται με εγκέφαλο μεγέθους ίσου με το ένα τρίτο που έχει ο εγκέφαλος ενός ενήλικα, μέχρι να γίνει 3 μηνών έχει εγκέφαλο μεγέθους ίσου με το 55% του εγκεφάλου ενός ενήλικα. Αυτά, όμως, αφορούν τα μωρά που γεννιούνται στην ώρα τους. Εκείνα που γεννιούνται λίγο πρόωρα (την 38η εβδομάδα της κυήσεως), έχουν κατά 5% μικρότερο εγκέφαλο, ο οποίος όμως αναπτύσσεται πιο γρήγορα απ’ ό,τι των τελειόμηνων βρεφών. Έτσι, στους 3 μήνες της ζωής υπολείπεται σε μέγεθος μόνο κατά 2% σε σύγκριση με τον εγκέφαλο των τελειόμηνων βρεφών. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Ντόμινικ Χόλαντ, από το Τμήμα Νευροεπιστήμης του UCSD,λένε πως είναι γνωστό εδώ και αιώνες ότι οι πρώτες μέρες και μήνες της ζωής ενός ανθρώπου είναι οι πιο δυναμικές για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ο άτλαντά τους, όμως, είναι ο πρώτος στον οποίο απεικονίζονται οι ραγδαίες αλλαγές που του συμβαίνουν κατ’ αυτή την περίοδο της ζωής, ενώ αποκαλύπτει επίσης με ποιον ρυθμό αναπτύσσονται διάφορα μεμονωμένα τμήματα του εγκεφάλου. Το ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα του είναι η παρεγκεφαλίδα, η οποία βρίσκεται στο πίσω μέρος του κεφαλιού και ρυθμίζει, μεταξύ πολλών άλλων, την κίνηση και την ισορροπία. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, το μέγεθός της υπερδιαπλασιάζεται κατά το πρώτο 3μηνο της ζωής, γεγονός που πιθανώς αντανακλά την πρώιμη ανάπτυξη του κινητικού ελέγχου στα μωρά. Αντιθέτως, ο ιππόκαμπος που παίζει ρόλο στη μνήμη, αναπτύσσεται με πολύ πιο αργό ρυθμό: το μέγεθός του αυξάνεται κατά μόλις 47% κατά το πρώτο 3μηνο της ζωής, γεγονός που αφενός υποδηλώνει ότι σε αυτό το στάδιο της ζωής δεν έχουμε ανάγκη τις αναμνήσεις, αφετέρου εξηγεί γιατί δεν θυμόμαστε τίποτα από την βρεφική μας ηλικία. Πηγή : Web Only

Η αλληλεπίδραση μεταξύ παιδιού και γονέα στα ψώνια βοηθά τα μικρά παιδιά να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες και προάγουν το αίσθημα ευτυχίας, ακόμη κι αν έχουν αρχίσει να εμφανίζουν τα πρώτα σημάδια κούρασης. Σύμφωνα με μια μελέτη από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και Open University, οι έξοδοι για ψώνια είναι το ίδιο ευεργετικές για την ανάπτυξη των παιδιών, όσο δραστηριότητες όπως η ζωγραφική. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ακόμη ότι τα ψώνια κάνουν καλό στις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών, σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει όταν βλέπουν τηλεόραση ή όταν διαβάζουν. Οι ερευνητές κατέληξαν σε αυτά τα συμπεράσματα, μελετώντας τα αποτελέσματα μιας οικονομικής έρευνας που είχε γίνει στη Γερμανία, και η οποία εξέτασε τις καθημερινές δραστηριότητες και συνήθειες 800 γονέων με παιδιά ηλικίας 2 και 3 ετών. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Royal Economic Society, σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Daily Mail. Πηγή: aplita.gr

Νέα έρευνα περιέλαβε 76 παιδιά, ηλικίας 7 έως 9 ετών. Στις συγκεκριμένες ηλικίες μπορεί να εντοπιστούν με αξιοπιστία τα χαρακτηριστικά και τα συμπτώματα που σχετίζονται με το άγχος, σύμφωνα με τους ερευνητές του Stanford University School of Medicine. Οι γονείς έδωσαν πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα άγχους των παιδιών τους και τα παιδιά υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία για να διαπιστωθεί η δομή και ηλειτουργία του εγκεφάλου τους. Οι ερευνητές εστίασαν στην αμυγδαλή, το κέντρο φόβου ενός ανθρώπου, και ανακάλυψαν ότι παιδιά με υψηλά επίπεδα άγχους είχαν μεγαλύτερη αμυγδαλή σε σύγκριση με παιδιά που εμφάνιζαν χαμηλά επίπεδα άγχους. Η συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, σημειώνουν οι ερευνητές, είχε περισσότερες συνδέσεις με άλλες περιοχές που εμπλέκονται στην προσοχή και την αντίληψη συναισθημάτων. Οι ερευνητές ανέπτυξαν επίσης τρόπο να προβλέψουν τα επίπεδα άγχους των παιδιών με βάση το μέγεθος της αμυγδαλής και το επίπεδα σύνδεσής της με άλλες περιοχές του εγκεφάλου, σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό ''Biological Psychiatry.'' Ο ερευνητής, Dr. Shaozheng Qin, δήλωσε ότι προκαλεί κατάπληξη ότι αλλαγές στη δομή και τη συνδεσιμότητα της αμυγδαλής ήταν τόσο σημαντικές σε παιδιά με υψηλότερα επίπεδα άγχους, δεδομένης της μικρής ηλικίας των παιδιών και του γεγονότος ότι τα επίπεδα άγχους τους ήταν πολύ χαμηλά για να παρατηρηθούν κλινικά. Η έρευνα αποτελεί σημαντική εξέλιξη στον εντοπισμό μικρών παιδιών που αντιμετωπίζουν κίνδυνο αγχωδών διαταραχών και βελτιώνει την κατανόηση του τρόπου που εμφανίζεται το άγχος στους ανθρώπους, σύμφωνα με τον Qin. Ενώ η έρευνα ανακάλυψε σχέση μεταξύ των επιπέδων άγχους και της δομής και συνδεσιμότητας της αμυγδαλής στα παιδιά, δεν απέδειξε αιτιατή σχέση. iatronet.gr

Στο ζωικό βασίλειο οι μπαμπάδες είναι κάτι ασυνήθιστο. Μόλις το 6% των ειδών θηλαστικών οι πατέρες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εκτροφή των απογόνων. Σε αυτά τα είδη, η πατρική φροντίδα περιλαμβάνει συχνά τις ίδιες συμπεριφορές, όπως η μητρική φροντίδα. Αλλά πώς πατρότητα αλλάζουν τον εγκέφαλο ενός άνδρα; Η επιστήμη πρόσφατα μελέτησε τους νευρικούς και ορμονικούς τους μηχανισμούς της πατρικής φροντίδας, αλλά μέχρι στιγμής τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εγκέφαλοι των μητέρων και των πατέρων χρησιμοποιούν ένα παρόμοια νευρικό κύκλωμα για τη φροντίδα των παιδιών τους. Οι μαμάδες και οι μπαμπάδες υποβάλλονται επίσης σε παρόμοιες ορμονικές αλλαγές που συνδέονται με τον εγκέφαλο και τη συμπεριφορά τους. Αυτοί είναι πέντε τρόποι με τους οποίους ο ανδρικός εγκέφαλος αλλάζει κατά την πατρότητα. Ο εγκέφαλος του μπαμπά μοιάζει με της μαμάς Η φροντίδα του παιδιού αναμορφώνει τον εγκέφαλο του μπαμπά, με αποτέλεσμα να παρουσιάζει τα ίδια μοτίβα γνωστικής και συναισθηματικής εμπλοκής που εμφανίζονται στις μητέρες. Σε πρόσφατη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν την εγκεφαλική δραστηριότητα 89 νέων γονιών, μητέρες, πατέρες και ομοφυλόφιλα ζευγάρια με παιδί χωρίς γυναίκα στην οικογένεια. Και οι τρεις ομάδες γονέων έδειξαν την ίδια ακριβώς ενεργοποίηση των δικτύων του εγκεφάλου που συνδέονται με την συναισθηματική επεξεργασία και την κοινωνική κατανόηση, σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στις 27 Μαΐου στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών. Ειδικότερα, οι ομοφυλόφιλοι πατέρες που ήταν πρωτογενείς φροντιστές των παιδιών τους απέδειξαν ότι η ενεργοποίηση της συναισθηματικής επεξεργασίας εμφανίζεται στον κύριο φροντιστή του παιδιού ανεξαρτήτως φύλου. Οι μπαμπάδες βιώνουν ορμονικές αλλαγές Η εγκυμοσύνη, ο τοκετός και ο θηλασμός μπορούν να προκαλέσουν ορμονικές αλλαγές στις μητέρες. Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνδρες υφίστανται επίσης ορμονικές αλλαγές, όταν γίνουν πατέρες. Μελέτες σε ζώα και ανθρώπους δείχνουν ότι οι νέοι μπαμπάδες βιώνουν μια αύξηση των οιστρογόνων ορμονών, της ωκυτοκίνης, της προλακτίνης και των γλυκοκορτικοειδών, σύμφωνα με μια πρόσφατη ανασκόπηση των μελετών από την ψυχολόγο Elizabeth Gould και των συνεργατών της από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Ενα φύσημα ωκυτοκίνη «δένει» τον μπαμπά με το μωρό Μπορεί οι μπαμπάδες που συμμετέχουν στη φροντίδα των παιδιών να εμφανίζουν μια αύξηση στα επίπεδα της ωκυτοκίνης, όμως αυτό λειτουργεί και αντίστροφα. Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η εισπνοή μίας δόσης ωκυτοκίνης που εκπνέουν οι γονείς στα μωρά καθώς παίζουν μαζί τους, εκείνα ανταποκρίνονται περισσότερο. Νέοι νευρώνες στον εγκέφαλο του μπαμπά Η πατρότητα επηρεάζει επίσης τους μπαμπάδες σε νευρωνικό επίπεδο. Η γέννηση ενός παιδιού φαίνεται να οδηγεί στην ανάπτυξη νέων νευρώνων στον εγκέφαλο των πατέρων. Οι ερευνητές λένε ότι οι νέοι νευρώνες μπορεί να αναπτυχθούν ως απάντηση σε αυτό που οι επιστήμονες ονομάζουν περιβαλλοντικό πλούτο, δηλαδή, στη νέα διάσταση που φέρνει ένα παιδί στη ζωή του μπαμπά. Οι μπαμπάδες είναι ευαίσθητοι στις φωνές των παιδιών τους Αν και είναι γενικά αποδεκτό ότι ένα «μητρικό ένστικτο» κάνει τις μαμάδες απίστευτα καλές στο να ξεχωρίζουν τη φωνή των παιδιών τους, μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι, στην πραγματικότητα, οι μπαμπάδες είναι εξίσου καλοί όσο και οι μαμάδες. Σε έρευνα που έγινε σε 27 πατέρες και 29 μητέρες έβαλαν τους εθελοντές να ξεχωρίσουν τη φωνή των μωρών τους ανάμεσα σε πέντε βρέφη. Κατά μέσο όρο, οι γονείς ήταν σε θέση να ανιχνεύσουν τα μωρά τους κατά 90% ανεξαρτήτως φύλου. Πηγή iefimerida.gr

Οι πατεράδες που αφιερώνουν περισσότερη ώρα για την φροντίδα και ανατροφή των παιδιών τους, εμφανίζουν μια σειρά από αλλαγές στον εγκέφαλό τους, ο οποίος γίνεται πιο «μητρικός» (π.χ. πιο επιρρεπής σε φοβίες μήπως το παιδί πάθει κάτι), σύμφωνα με μια νέα αμερικανο-ισραηλινή επιστημονική έρευνα. Η μελέτη δείχνει επίσης για πρώτη φορά ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει ακόμη και στους εγκεφάλους των γκέι γονιών, οι οποίοι έχουν υιοθετήσει κάποιο παιδί, κάτι που αναμένεται να παίξει ρόλο στον δημόσιο διάλογο γύρω από το αν τα ζευγάρια των γκέι ανδρών επιτρέπεται να υιοθετούν παιδιά - ένα επίμαχο θέμα διεθνώς. Σε κάθε περίπτωση, η έρευνα επιβεβαιώνει ότι γενικότερα στον ανθρώπινο εγκέφαλο υπάρχουν νευρωνικά δίκτυα που ενεργοποιούνται, όταν κανείς αναλαμβάνει τις ευθύνες της ανατροφής, γεγονός που επιβεβαιώνει την «πλαστικότητά» του. Οι ερευνητές, με επικεφαλής την Ρουθ Φέλντμαν του Τμήματος Ψυχολογίας του ισραηλινού πανεπιστημίου Μπαρ-Ιλάν και του Τμήματος Μελέτης του Παιδιού του αμερικανικού Πανεπιστημίου Γιέηλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς, μελέτησαν τους εγκεφάλους 89 γονιών -ετεροφυλόφιλων και ομοφυλόφιλων- που είχαν γίνει για πρώτη φορά γονείς. Οι ερευνητές βιντεοσκόπησαν τις καθημερινές δραστηριότητες των γονιών με τα παιδιά τους στο σπίτι και, στη συνέχεια, ζήτησαν από τους γονείς να παρακολουθήσουν τις βιντεοταινίες στο εργαστήριο, ενώ παρακολουθούσαν τον εγκέφαλό τους σε μηχανήματα μαγνητικής απεικόνισης. Η μελέτη έδειξε σαφείς αλλαγές στον εγκέφαλο τόσο των μαμάδων που είχαν αναλάβει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανατροφή του παιδιού, όσο και των μπαμπάδων που είχαν υποστηριστικό ρόλο. Οι γυναίκες που μεγαλώνουν ένα παιδί, εμφανίζουν πολύ πιο έντονη δραστηριότητα (πενταπλάσια) από ό,τι οι πατέρες στην περιοχή της αμυγδαλής του εγκεφάλου τους, εκεί όπου γίνεται η επεξεργασία των συναισθημάτων και ιδίως του φόβου. «Οι γυναίκες είναι αυτές που ανησυχούν περισσότερο. Είναι πολύ πιο προετοιμασμένες από την εγκυμοσύνη και την ανατροφή του παιδιού να βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση για το παραμικρό σήμα κινδύνου εκ μέρους του παιδιού», δήλωσε η Φέλντμαν. Από την άλλη, οι πατέρες εμφανίζουν μεγαλύτερη δραστηριότητα σε μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου, στην άνω κροταφική αύλακα, η οποία εμπλέκεται σε λογικές δραστηριότητες σχετικές με την κοινωνική αλληλεπίδραση (π.χ. το ‘διάβασμα' των εκφράσεων του προσώπου του μωρού). «Στους πατέρες, η ανατροφή του παιδιού καθοδηγείται περισσότερο από την κατανόηση και την ενσυναίσθηση με λογικό τρόπο», ανέφερε η αμερικανο-ισραηλινή ερευνήτρια. Όταν όμως είναι ο άνδρας αυτός που αναλαμβάνει τον βασικό ρόλο της ανατροφής (όπως συμβαίνει στην περίπτωση των γκέι ζευγαριών όπου και οι δύο «πατέρες» έχουν υιοθετήσει παιδί), τότε, όπως δείχνει η έρευνα, ενεργοποιούνται ταυτόχρονα και οι δύο περιοχές του εγκεφάλου τους, η «πατρική» και η «μητρική». «Οι εγκέφαλοι των πατεράδων είναι πολύ εύπλαστοι. Όταν υπάρχουν δύο πατεράδες, τότε οι εγκέφαλοί τους πρέπει να ενεργοποιήσουν και τα δύο δίκτυα, το νοητικό και το συναισθηματικό, για να είναι σωστοί γονείς. Έτσι, έχουν τις νοητικές δομές του πατέρα, όμως η αμυγδαλή τους είναι ευαίσθητη ανησυχώντας για το παιδί, όπως μια μητέρα», δήλωσε η Φέλντμαν. Ο βαθμός σύνδεσης ανάμεσα στην «πατρική» και στην «μητρική» περιοχή του εγκεφάλου σε όλους τους πατέρες (γκέι και μη) εξαρτάται από το πόσο χρόνο αφιερώνουν για τη φροντίδα του παιδιού. «Όσο περισσότερο οι πατέρες εμπλέκονται ενεργά στην ανατροφή, τόσο περισσότερο το ‘πατρικό' εγκεφαλικό δίκτυό τους θα ενεργοποιήσει το ‘μητρικό' δίκτυο», τόνισε η Φέλντμαν. agelioforos.gr

Οι σύγχρονοι ερευνητές μάλιστα ισχυρίζονται πως κάθε άνθρωπος αποκτά τις βασικές του γνώσεις στα 5 πρώτα χρόνια της ζωής του. Τα μικρά παιδάκια είναι οπλισμένα με τεράστιες ικανότητες μάθησης. Το μυαλουδάκι τους κατακτά, απορροφά σαν σφουγγάρι και αποθηκεύει πανεύκολα τις καινούργιες πληροφορίες. Αρκεί εμείς να τους δίνουμε καθημερινά τα κατάλληλα ερεθίσματα. Και αυτό γιατί το νεογέννητο διαθέτει έναν ορισμένο αριθμό νευρικών κυττάρων που διαμορφώνονται σύμφωνα με τα εξωτερικά ερεθίσματα. Έτσι κάθε φορά που δίνετε στο παιδάκι σας τα σωστά ερεθίσματα, τα κύτταρα του εγκεφάλου δημιουργούν μεταξύ τους συνδέσεις. Άλλωστε κάθε καινούργια γνώση δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια σύνδεση ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα νευρικά κύτταρα. Πρόσφατες νευροφυσιολογικές μελέτες έχουν μάλιστα αποδείξει ότι για κάθε ανθρώπινη λειτουργία υπάρχουν "παράθυρα μάθησης". Δηλαδή συγκεκριμένες χρονικές περίοδοι κατά τις οποίες μαθαίνονται διάφορες λειτουργίες. Όταν αυτά τα χρονικά διαστήματα περάσουν και τα "παράθυρα μάθησης" κλείσουν, η ικανότητα της μάθησης αρχίζει να περιορίζεται αρκετά.

Η έρευνα που διεξήχθη από τον δρ. Nicholas Walsh λέκτορα αναπτυξιακής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας (UEA) βασίστηκε σε τεχνολογίες απεικόνισης του εγκεφάλου για να εξετάσει 58 εφήβους 17-19 ετών. Διαπιστώθηκε ότι τα παιδιά που είχαν βιώσει ήπιας ή μέτριας έντασης συγκρούσεις (όπως διαφωνίες και εντάσεις ανάμεσα στους γονείς, έλλειψη στοργής ή επικοινωνίας ανάμεσα στα μέλη των οικογενειών) μέχρι την ηλικία των 11 ετών είχαν αναπτύξει πιο μικρή παρεγκεφαλίδα, μια περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την εκμάθηση νέων ικανοτήτων, τη διαχείριση του στρες και τον αισθητικοκινητικό έλεγχο. Το μικρότερο μέγεθος της παρεγκεφαλίδας μπορεί να αποτελεί ένδειξη αυξημένου κινδύνου ψυχιατρικών προβλημάτων στην ενήλικη ζωή, σύμφωνα με τους ερευνητές. Από την άλλη μεριά ωστόσο υπήρξε και μια ενδιαφέρουσα και αναπάντεχη διαπίστωση των ερευνητών: οι συμμετέχοντες που ανέφεραν ότι βίωσαν στρεσογόνες εμπειρίες στην ηλικία των 14 ετών είχαν και αυξημένο μέγεθος σε αρκετές περιοχές του εγκεφάλου όταν αυτός εξετάστηκε στην ηλικία των 17-19 ετών. Σύμφωνα με τον δρ Walsh αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η έκθεση σε ήπια στρεσογόνες καταστάσεις στην ηλικία των 14 ετών μπορεί να δρα σαν «εμβόλιο» για τους εφήβους διευκολύνοντάς τους ενδεχομένως ώστε να αντιμετωπίζουν καλύτερα τις μετέπειτα δυσκολίες της ζωής. medicalnews.gr

Θα έχετε ακούσει ότι τα κορίτσια μεγαλώνουν και ωριμάζουν πιο γρήγορα από τα αγόρια. Τώρα έρχεται και η επιστημονική επιβεβαίωση! Σύμφωνα με μια μελέτη επιστημόνων από το πανεπιστήμιο του Νιουκάσλ, ο εγκέφαλος των κοριτσιών φαίνεται ότι ωριμάζει πιο γρήγορα από των αγοριών, κάτι που μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα κορίτσια που βρίσκονται στην εφηβεία δείχνουν πάντα πιο μεγάλα από τα συνομίληκά τους αγόρια και συμπεριφέρονται πιο ώριμα από αυτά. Καθώς μεγαλώνει ο άνθρωπος, αναφέρει σε δημοσίευμά της η βρετανική εφημερίδα Daily Mail, οι περιττές συνδέσεις μεταξύ των κυττάρων «κλαδεύονται», αφήνοντας μια πιο σύγχρονη και αποτελεσματική μηχανή επεξεργασίας (εγκέφαλος). Οι ερευνητές με τη βοήθεια μαγνητικών τομογραφιών μελέτησαν τους εγκεφάλους 121 ανθρώπων ηλικίας από 4 έως 40 ετών. Παρατήρησαν ότι η διαδικασία «κλαδέματος» ξεκινούσε στην ηλικία των 10 για τα κορίτσια, ενώ στα αγόρια αργούσε… δέκα χρόνια ακόμη και άρχιζε περίπου στην ηλικία των 20 ετών! Εξηγώντας τη διαδικασία εξορθολογισμού του εγκεφάλου, ο Dr Marcus Kaiser ανέφερε: «Αυτό αποτελεί μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας της μάθησης. Ο εγκέφαλος στο σύνολό του εξακολουθεί να επεκτείνεται, αλλά χάνει συνδέσεις. Είναι σα να βρίσκεται κανείς σε ένα πάρτι, όπου όλοι γύρω του μιλούν, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να συγκεντρωθεί. Αν όμως κάποιες από τις φωνές “εξαφανιστούν”, είναι πιο εύκολο να ακούσει. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τον εγκέφαλο. Αν κάποιες συνδέσεις εκλείψουν, είναι πιο εύκολο να “κάνει τη δουλειά του”». Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Cerebral Cortex. newsbeast.gr