Εκτέλεση της Αναζήτησης

θυμίζουν έντονα εσάς, μπορεί και όχι. Επίσης, δεν ξέρουμε πώς ακριβώς θα είναι ο κόσμος τους. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι αν έχουν τώρα την ευκαιρία να παίζουν, οι ικανότητές τους στην επίλυση ποικίλων προβλημάτων, καθώς στην προσαρμογή τους σε διάφορες καταστάσεις θα αναπτυχθούν επαρκώς, ώστε να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του περιβάλλοντός τους. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιλέξουν υγιείς αντιδράσεις στις καταστάσεις που θα συναντήσουν. Όλα αυτά τα θετικά θα συμβούν, επειδή το παιχνίδι διδάσκει πώς να διαχειριζόμαστε και να μετατρέπουμε τα αρνητικά συναισθήματα και εμπειρίες μας, έχει υποστηρικτικό ή συμπληρωματικό ως προς τη μάθηση ρόλο, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την καλή ψυχική και σωματική υγεία, ενώ κάνει τον κόσμο του παιδιού όμορφο και ευχάριστο αντί βαρετό και ανιαρό. Η σημασία του παιχνιδιού 'Το παιχνίδι είναι σημαντικό για τα παιδιά, για όλα, επειδή θέτει τα θεμέλια για την ανάγνωση, τη γραφή, την αριθμητική και τη δημιουργικότητα' -- Beth Boosalis Davis, διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Lekotek, ΗΠΑ. Πραγματικά, το παιχνίδι επηρεάζει σε εκπληκτικό βαθμό κάθε έκφανση της ανάπτυξης του παιδιού. Οι φυσικές του ικανότητες (αδρή κινητικότητα) γίνονται ολοένα και καλύτερες, καθώς μαθαίνει να απλώνει το χέρι, να μπουσουλά, να περπατά, να τρέχει, να κάνει ποδήλατο, κουτσό... Η λεπτή κινητικότητα (χρήση των χεριών και δακτύλων) επίσης εξελίσσεται, αφού, παίζοντας, χειρίζεται μικροαντικείμενα και κάνει κατασκευές. Αλλά και οι διανοητικές ικανότητές του ακονίζονται μέσα από το παιχνίδι που ενθαρρύνει την εύρεση λύσεων και δείχνει τη σχέση αιτίου και αιτιατού. Επιπλέον, γνωρίζει τα σχήματα, τα χρώματα και ποικίλες έννοιες, αναπτύσσει τις γλωσσικές ικανότητες και κοινωνικοποιείται. Μέσα από το παιχνίδι σε μικρή ηλικία κανείς μπορεί να μάθει, με ευχάριστο και αποτελεσματικό τρόπο, να ακολουθεί οδηγίες, να συνεργάζεται, να περιμένει τη σειρά του κ.λπ. Επίσης, μέσω της διαδικασίας του παιχνιδιού χτίζονται οι συναισθηματικές ικανότητες, καθώς το παιδί έχει την εμπειρία της χαράς και της ευχαρίστησης, 'δένεται' συναισθηματικά με τα άλλα παιδιά, γεύεται τη ματαίωση και την απογοήτευση (όπως όταν χάνει), ανακτά την ελπίδα (ότι θα ξανακερδίσει) και 'δουλεύει' τα διαφορετικά συναισθήματα (μέσω του υποκριτικού παιχνιδιού και της μίμησης). Η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση, τόσο σημαντικές για τη μακροπρόθεσμη ευτυχία και επιτυχία του ατόμου, τονώνονται, καθώς το παιδί κατακτά τους στόχους του μέσα από το παιχνίδι. Επιπλέον, διεγείρονται η δημιουργικότητα και η φαντασία, ενώ διευρύνονται οι πνευματικοί του ορίζοντες. Καθώς υποκρίνεται ότι είναι ιατρός, νοσοκόμα, δασκάλα, γονιός, αστυνομικός, μαθαίνει ότι η ζωή είναι γεμάτη ευκαιρίες και πιθανότητες. Ίσως όμως το σημαντικότερο εγγενές στοιχείο του παιχνιδιού είναι η χαρά και η ευχαρίστηση που προσφέρει. Ως ενήλικοι, θυμόμαστε με ευχαρίστηση τις στιγμές που περάσαμε παίζοντας με αγαπημένα μας πρόσωπα ή κάποιο ωραίο παιχνίδι που πήραμε για δώρο. Όμως, η πραγματικότητα απαιτεί και μια γερή δόση διαβάσματος και μελέτης στο σπίτι. Τα σημερινά παιδιά έχουν αυξημένες υποχρεώσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να τους μένει λίγος ή και σχεδόν καθόλου χρόνος για παιχνίδι. Τα παραπάνω καθήκοντα και οι δραστηριότητες που απορρέουν από αυτά σταδιακά αντικαθιστούν το παιχνίδι και την εμπειρική μάθηση που αυτό προσφέρει. Στις μέρες μας η εκπαίδευση έχει αποβεί ένας αγώνας δρόμου και όσο νωρίτερα ξεκινήσει κανείς, τόσο συντομότερα και καλύτερα θα φτάσει στο τέλος του. Ποια στάση λοιπόν πρέπει να κρατήσουν οι γονείς απέναντι σε αυτό το ζήτημα; Σίγουρα όχι απόλυτη, γιατί δεν πρόκειται για την επιλογή του ενός ή του άλλου, διάβασμα ή παιχνίδι, αλλά για μια εξισορρόπηση, ώστε να μπορούν να γίνουν και τα δύο. Πώς θα βοηθήσετε το παιδί σας με το διάβασμα στο σπίτι 1. Δημιουργήστε ένα τετράδιο καθηκόντων, στο οποίο το παιδί σας θα καταγράφει τι έχει να κάνει κάθε μέρα (για το σχολείο και το φροντιστήριο). 2. Δείξτε του πώς να χρησιμοποιεί ένα ημερολόγιο, για να σημειώνει τις εργασίες ή την ύλη που πρέπει να διαβάσει μέσα σε μια εβδομάδα ή ένα μήνα. 3. Βοηθήστε το παιδί σας να αποκτήσει τη συνήθεια να ετοιμάζει μια λίστα με ό,τι έχει να κάνει, ξεκινώντας από τα δυσκολότερα και καταλήγοντας στα ευκολότερα. Το να σβήνει από τη λίστα ό,τι ολοκληρώνει, θα του δώσει την αίσθηση της ευχαρίστησης και επιτυχίας. 4. Δείξτε στο παιδί σας πώς να ελέγχει τη δουλειά του και πώς να ψάχνει για λάθη που πρέπει να διορθωθούν. 5. Κωδικοποιήστε τα τετράδια και ντοσιέ με διαφορετικά χρώματα για κάθε μάθημα. 6. Δημιουργήστε τη γωνιά διαβάσματος (είτε στο γραφείο του είτε στην κουζίνα) και επιτρέψτε του να διαβάζει τα μαθήματά του εκεί, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει ησυχία. 7. Σβήστε την τηλεόραση και χαμηλώστε το τηλέφωνο. 8. Καθιερώστε μια συγκεκριμένη ώρα για να διαβάζει τα μαθήματά του (καλύτερα λίγο μετά την επιστροφή του από το σχολείο). 9. Αν το παιδί σας θέλει παρέα, προσφερθείτε να καθίσετε κοντά του διαβάζοντας ή ασχολούμενοι με κάτι που δεν αποσπά την προσοχή του. 10. Δώστε του το κίνητρο να τελειώσει τα μαθήματά του γρήγορα, ώστε στη συνέχεια να έχει ελεύθερο χρόνο για να παίξει.

Σε αυτές τις ερωτήσεις ένα δυσλεξικό ή με μαθησιακές δυσκολίες παιδί μπορεί να δώσει τις πιο απίθανες απαντήσεις ή να μην δώσει καμία αφού πραγματικά δεν θα γνωρίζει να απαντήσει. Για παράδειγμα σε μια συνεδρία μας με ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες της ΣΤ' Δημοτικού έγινε η ερώτηση: "Ξέρεις να μου πεις πόσο έχουμε σήμερα;" και η απάντηση ήταν: "Δεν ξέρω κυρία γιατί στο σχολείο γράφουμε μόνο τη μικρή ημερομηνία" και εννοούσε της μορφής: 8/5/12. Για να τοποθετηθεί ένα δυσλεξικό παιδί στον χρόνο πρέπει αυτός με κάποιον τρόπο να γίνει συγκεκριμένος. Πολλές φορές θεωρούμε αυτονόητο ότι ένα παιδί της Ε' Δημοτικού γνωρίζει να αναλύει μια ημερομηνία πχ. 7/3/12. Η αλήθεια είναι όμως ότι για ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες οι μονάδες μέτρησεις του χρόνου δεν γινονται πάντα απολύτως κατανοητές και δημιουργείται σύγχυση πχ. πόσο μεγάλη είναι μια εβδομάδα, ένας μήνας, μια ώρα κτλ. Ο χρόνος εξ ορισμού είναι μια αφηρημένη έννοια. Έχει έναν άναρχο χαρακτήρα ο οποίος είναι ιδιαίτερα δύσκολος για τα παιδιά να τον κατανοήσουν. Είναι λοιπόν αναμενόμενο ένα δυσλεξικό παιδί που δεν μπορεί να οργανώσει τον εαυτό του μέσα σε χρονικά πλαίσια να μην κατανοεί την έννοια του χρόνου στην Γραμματική και στους χρόνους των ρημάτων. Για να καταφέρει ένα δυσλεξικό παιδί να καταλάβει το "Παρελθόν", το "Παρόν" και το "Μέλλον" πρέπει πρώτα να μπορέσει να οργανωθεί μέσα στο πέρασμα του χρόνου όπως αυτό συμβαίνει στη ζωή του, στην καθημερινότητα του. Με ένα απλό ημερολόγιο μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί να ορίσει τον χρόνο που περνάει, που έχει περάσει, που θα έρθει. Δραστηριότητα: Αναρτήστε σε ένα εμφανές σημείο ένα ευανάγνωστο ημερολόγιο στο δωμάτιο του παιδιού για να μπορεί να ανατρέχει σε αυτό όποτε χρειάζεται. Με αφορμή αυτό το ημερολόγιο μάθετε και δείξτε στο παιδί: τις εποχές, τους μήνες, τις ημέρες, τις εβδομάδες. Πως μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε: - Δείξτε την αρχή και το τέλος του έτους. - Όλους τους μήνες του χρόνου. - Ποιος είναι ο πρώτος και ποιος ο τελευταίος μήνας τους έτους. - Μετρήστε τους. - Δείξτε σε ποιον μήνα είστε τώρα και ζητήστε να βρει την συγκεκριμένη ημέρα. - Ζητήστε να σας βρει πόσες μέρες έχουν περάσει από την αρχή του μήνα μέχρι εκείνη την ημέρα και πόσες μένουν για να τελειώσει. - Ζητήστε να σας πει ποιος είναι ο επόμενος μήνας. - Σημειώστε γεγονότα που πέρασαν πχ. στις 5 Μαρτίου ήταν τα γενέθλια της αδερφής μου. Πόσες μέρες ή μήνες πέρασαν απο τότε; - Σημειώστε τα γεγονότα που θα έρθουν πχ. στις 25 Δεκεμβρίου έχουμε Χριστούγεννα. Πόσος καιρός απομένει; - Πόσες ημέρες θα έχουμε διακοπές; Πόσες εβδομάδες είναι; - Ζητήστε να δει όλους τους μήνες και να καταλάβει πόσες μέρες έχουν οι μήνες. - Υπάρχει κάποιος που διαφέρει από τους υπόλοιπους ; (Φεβρουάριος). - Πόσες ημέρες έχει μια εβδομάδα; - Ποια είναι η πρώτη και η τελευταία ημέρα της σχολικής εβδομάδας; - Πόσες εβδομάδες έχει ένας μήνας; Μια άλλη μεγάλη δυσκολία που αποκαλύπτεται ειναι η σύγχυση με τις εποχές. Χρησιμοποιήστε το ημερολόγιο για να το εκπαιδεύσετε: - Δείξτε ποιες και πόσες εποχές έχει ο χρόνος. - Σε ποια εποχή είμαστε τώρα; Σημειώστε μια χαρακτηριστική φράση πάνω στο ημερολόγιο πχ. αν είστε στην Άνοιξη γράψτε "Ανθίζουν τα λουλούδια επιτέλους"!! - Πόσοι μήνες έμειναν για να τελειώσει; - Ποια είναι η επόμενη εποχή; - Ποια εποχή δεν πηγαίνει σχολείο; - Ποια εποχή ξεκινάει το σχολείο; Μπορείτε να εμπλουτίσετε με πολλές ερωτήσεις χρονικού προσανατολισμού που θα έχουν απώτερο σκοπό πάντα, να καταφέρει το παιδί να καταλάβει πότε συμβαίνουν τα "πράγματα γύρω του"! Βασικό tip: Το ημερολόγιο δεν είναι για μια χρήση. Για να γίνουν όλα αυτά κατανοητά θα πρέπει να ρωτάτε συχνά για το "Πότε". Το παιδί πρέπει να συμβουλεύεται το ημερολόγιο καθημερινά και να το ενθαρρύνετε να απαντάει μόνο του ερωτήσεις πχ. το διαγώνισμα είναι για τις 10/3 άρα πόσες ημέρες έχω ακόμα; Λεξιλόγιο: μήνας, διαρκεί, ημέρα, χρόνος, έτος, εβδομάδα, δεκαπενθήμερο, επόμενος, προηγούμενος κτλ. Απευθύνεται: Σε όλα τα παιδιά σχολικής ηλικίας και ιδιαίτερα σε παιδιά με Δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αδυναμία να κατανοήσουν και να χειριστούν τον χρόνο. Άσπα Μητρακάκη Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας email: amitrakaki@gmail.com http://dyslexiaathome.blogspot.gr/2012/03/blog-post_06.html