Εκτέλεση της Αναζήτησης

Κάτι τέτοιο δεν ισχύει απόλυτα και, προφανώς, για να υπάρξουν καλύτερα και πιο άμεσα αποτελέσματα, θα πρέπει να επεκταθεί και… σε άλλα μέρη, όπως το σαλόνι ή η παιδική χαρά… Η σωματική δραστηριότητα, λοιπόν, είναι ένα σημαντικό εφόδιο για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας, για πολλούς και σημαντικούς λόγους. Η καθημερινή σωματική δραστηριότητα, όπως το περπάτημα και το παιχνίδι, βοηθάει σημαντικά τα παιδιά στη διατήρηση υγιούς βάρους. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι η συμμετοχή σε αθλήματα βοηθάει σημαντικά στη μείωση του κινδύνου της παχυσαρκίας στα παιδιά. Η συντριπτική πλειονότητα των μελετών καταδεικνύει ότι τα παιδιά που συμμετέχουν σε κάποιο άθλημα έχουν χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος (δηλ. και βάρος) σε σύγκριση με τα παιδιά που δεν συμμετέχουν. Συνεπώς, θα πρέπει οι γονείς να παροτρύνουν τα παιδιά τους και να υποστηρίζουν τις δοκιμές τους στο να βρουν πρώτα από όλα ένα άθλημα που τα ευχαριστεί, για να μπορέσουν να ασχοληθούν εντατικά με αυτό. Η καθημερινή σωματική δραστηριότητα βοηθάει σημαντικά στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Με τον όρο σωματική δραστηριότητα, όμως, δεν νοούνται μόνο τα οργανωμένα αθλήματα, αλλά κάθε είδους κίνηση, όπως το περπάτημα και το παιχνίδι. Είναι, λοιπόν, σημαντικό τα παιδιά να υποστηρίζονται, ώστε να έχουν καθημερινά στη ζωή τους την κίνηση και να την υιοθετούν ως στάση ζωής. Οι δραστηριότητες που γίνονται με όλη την οικογένεια πάντα έχουν θετική επίδραση προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς αφενός τα παιδιά πιο εύκολα και ευχάριστα συμμετέχουν, αφετέρου βλέπουν τους γονείς τους ως αντίστοιχα πρότυπα. Βεβαίως, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το σωματικό του βάρος και άλλα χαρακτηριστικά που μπορεί να επηρεάζουν τη σχέση του με τη σωματική δραστηριότητα. Πέρα από την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, σημαντικό βήμα για την καλύτερη διαχείριση του σωματικού βάρους είναι ο περιορισμός των καθιστικών δραστηριοτήτων, με εξέχουσα την ενασχόληση με την οθόνη (π.χ. τηλεόραση, κινητό, υπολογιστής). Είναι αποδεδειγμένο ότι η παρακολούθηση τηλεόρασης είναι μια παθητική δραστηριότητα, η οποία ενισχύει τον καθιστικό τρόπο ζωής και συσχετίζεται ισχυρά με την αύξηση του σωματικού βάρους. Ο συχνός, δε, συνδυασμός της με την κατανάλωση πρόχειρου φαγητού αυξάνει εκθετικά τον κίνδυνο για πλεονάζον βάρος. Τα βιντεοπαιχνίδια και η υπερβολική χρήση υπολογιστών και κινητών σχετίζονται επίσης με αύξηση του κινδύνου παχυσαρκίας. Συνεπώς, μια μείωση του χρόνου ενασχόλησης με την οθόνη και ένας καλύτερος προγραμματισμός στη διαχείρισή του θα έχει άμεση επίδραση και όφελος στην υγεία του παιδιού, ειδικά αν συνδυαστεί με αύξηση της σωματικής δραστηριότητας.

Το παρακάτω άρθρο, από το Πρόγραμμα πρόληψης της παιδικής παχυσαρκίας: Παιδειατροφή, εξηγεί όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για το θέμα. Στο βίντεο παρουσιάζεται επίσης η κατάσταση της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα και προσφέρονται ιδέες για πρωινό, σνακ και κυρίως γεύματα των παιδιών. Τι είναι η παιδική παχυσαρκία; Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί σήμερα έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους της δημόσιας υγείας στην πλειοψηφία των αναπτυγμένων χωρών. Πρόκειται για μια επείγουσα υπόθεση καθότι ένα στα πέντε παιδιά είναι παχύσαρκο, ποσοστό το οποίο αυξήθηκε δραματικά μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια. Η παχυσαρκία αποτελεί μείζονα παράγοντα κινδύνου όχι μόνο για την υγεία των παιδιών αλλά και στη μετέπειτα ζωή τους ως ενήλικες. Συμβάλλει στην ανάπτυξη σχετικών ασθενειών, όπως οι καρδιοπάθειες και ο διαβήτης τύπου 2 και μειώνει το προσδοκώμενο όριο ζωής μέχρι και 13 χρόνια. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί στον τομέα της πρόληψης της παιδικής παχυσαρκίας, και μάλιστα από τα πρώτα στάδια της ζωής. Οι δράσεις του προγράμματος Παιδειατροφή Α επικεντρώνονται σε αυτόν ακριβώς τον τομέα και αφορούν παιδιά από 0 έως 12 ετών. Πως μπορούμε να ξέρουμε αν το παιδί μας είναι παχύσαρκο; Για να καθορίσουμε αν ένα παιδί είναι παχύσαρκο ή όχι, δεν αρκεί να γνωρίζουμε το βάρος του ή απλά να παρατηρήσουμε τη σιλουέτα του. Χρησιμοποιούμε σήμερα αρχικά το ΔΣΜ (Δείκτης Σωματικής Μάζας): δείχνει τη σχέση μεταξύ του ύψους και του βάρους του παιδιού. Βάρος ÷ Ύψος² Μπορείτε να τον υπολογίσετε και μόνοι σας (βάρος σε κιλά και ύψος σε μέτρα). Για παράδειγμα, αν το παιδί σας ζυγίζει 20κιλά και έχει ύψος 1,10μέτρα, η φόρμουλα είναι η εξής: 20÷1,10 x 1,10 ίσον 20÷1,21 = 16,5. Το παιδί σας έχει ΔΣΜ ίσο με 16,5. Στα παιδιά, οι κανονικές τιμές του ΔΣΜ αλλάζουν σύμφωνα με την ηλικία και το φύλλο. Ποιες είναι οι αιτίες; Τα αίτια εμφάνισης της παιδικής παχυσαρκίας είναι πολλά και διαφορετικά. Οι ειδικοί του χώρου ωστόσο αναγνωρίζουν δύο από αυτά ως τα πιο σημαντικά: τις λανθασμένες διατροφικές επιλογές και τη μειωμένη σωματική δραστηριότητα. Η Λανθασμένη Διατροφή: Πρόκειται ουσιαστικά για λανθασμένες διατροφικές επιλογές ως προς την ποσότητα αλλά και την ποιότητα των φαγητών. Το παιδί λαμβάνει μεγαλύτερη ποσότητα τροφής από αυτή που καταναλώνει ο οργανισμός του. Ιδιαίτερα επιβαρυντικό ρόλο μάλιστα παίζει η πρόσληψη λιπαρών τροφών που συνδέεται άμεσα με την αύξηση του σωματικού βάρους. Τα διάφορα σνακ που καταναλώνουν τα παιδιά στα ενδιάμεσα γεύματα καθώς και η υπερκατανάλωση fast-food συνδέεται άμεσα με την αύξηση του σωματικού τους βάρους. Η Έλλειψη Φυσικής Άσκησης: Η μειωμένη σωματική δραστηριότητα αποτελεί ένα εξίσου σημαντικό αίτιο για την επιδημία της παιδικής παχυσαρκίας. Σήμερα δυστυχώς παρατηρείται μία έντονη τάση προς τον καθιστικό και παθητικό τρόπο ζωής. Το παιδί δεν κινείται και δεν ασκείται αρκετά: π.χ. προτιμά να περνάει το χρόνο του μπροστά από μια οθόνη (τηλεόρασης, ηλεκτρονικού υπολογιστή, βίντεο-παιχνιδιών κ.λ.). Πρόσφατες μελέτες μάλιστα αποκαλύπτουν την άμεση σχέση ωρών τηλεθέασης και εμφάνισης της παιδικής παχυσαρκίας και συγκεκριμένα παρατηρήθηκε ότι η τηλεθέαση άνω των δύο ωρών ημερησίως αυξάνει σημαντικά το βάρος των παιδιών. Ποιοι είναι οι κίνδυνοι; Οι επιπλοκές και οι κίνδυνοι από την παιδική παχυσαρκία μπορούν να χωριστούν σε δύο βασικές κατηγορίες: τα ψυχολογικά/κοινωνικά προβλήματα που δημιουργούν και τα προβλήματα υγείας. - Για πολλούς ειδικούς, οι ψυχοκοινωνικές συνέπειες θεωρούνται και οι σημαντικότερες. Στην παιδική ηλικία, το παιδί αντιλαμβάνεται τον εαυτό μέσα από το βλέμμα των άλλων και αυτό οδηγεί συχνά σε προβλήματα και κινδύνους. Από το καθημερινό “πείραγμα” στο σχολείο μέχρι τις δυσκολίες στο να βρει ρούχα στο νούμερο του, μειώνεται η αυτοεκτίμηση του, δε νιώθει κοινωνικά αποδεκτό και αναζητά παρηγοριά σε ακραίες διατροφικές συμπεριφορές. Είναι ένας φαύλος κύκλος που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Η πρόληψη είναι η μόνη λύση. - Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να παραμελούμε τις επιπτώσεις που έχει η παχυσαρκία στην υγεία του παιδιού. Ιατρικές μελέτες, σε Ελλάδα, Ευρώπη αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, συνδέουν την παιδική παχυσαρκία με σοβαρές ασθένειες όπως το μεταβολικό σύνδρομο, ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Μερικές μάλιστα από αυτές τις ασθένειες αναπτύσσονται σταδιακά και αμετάκλητα κατά την παιδική ηλικία αλλά εκδηλώνονται πολύ αργότερα, στην ενήλικη πλέον ζωή. Τι μπορούμε να κάνουμε; Είναι δυνατόν σήμερα να στρέψουμε τα παιδιά προς ένα τρόπο ζωής περισσότερο υγιή δίνοντας έμφαση στην ισορροπημένη διατροφή και τη φυσική άσκηση. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δίνεται στην αλλαγή των συνηθειών και της συμπεριφοράς του παιδιού αλλά και ολόκληρης της οικογένειας. Μόνο τότε η πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας είναι πραγματικά αποτελεσματική και συνεχής. Είναι πολύ σημαντικό να δράσουμε στο ευρύτερο περιβάλλον του παιδιού όσο νωρίτερα γίνεται, ούτως ώστε να βρίσκεται σε μια ηλικία στην οποία είναι ακόμα δυνατό να αλλάξει τις συνήθειές του. Η ηλικία από 5-12 χρονών κρίνεται η πιο κρίσιμη καθότι αντιστοιχεί στην περίοδο κατά την οποία το παιδί είναι ιδιαίτερα δεκτικό στις συμβουλές που του παρέχουμε τόσο σε θέματα εκπαίδευσης όσο και διατροφικών γνώσεων. Άσπα Μητρακάκη Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας email: amitrakaki@gmail.com http://dyslexiaathome.blogspot.gr/2012/03/5-12.html

Μελετώντας την παιδική παχυσαρκία, ο διατροφολόγος του Πανεπιστημίου του Τορόντο Χάρβεϊ Άντερσον διαπίστωσε ότι τα παιδιά που βλέπουν τηλεόραση στη διάρκεια του γεύματος προσλαμβάνουν επιπλέον 228 θερμίδες από τα παιδιά που τρώνε χωρίς να παρακολουθούν ταυτόχρονα τηλεόραση. Με βάση τα συμπεράσματα του Άντερσον, η παρακολούθηση της τηλεόρασης στη διάρκεια του γεύματος μάς εμποδίζει να συνειδητοποιήσουμε πότε χορταίνουμε", αναφέρει η έρευνα του Καναδικού Ινστιτούτου Έρευνας για την Υγεία. Στην πραγματικότητα η αλόγιστη παρακολούθηση τηλεόρασης οδηγεί σε αλόγιστη κατανάλωση τροφής", τονίζεται στην έρευνα. Η συμβουλή λοιπόν του Άντερσον προς τους γονείς είναι: Κλείνετε την τηλεόραση την ώρα του φαγητού".

Το ανησυχητικό είναι ότι η συχνότητα εμφάνισης της παχυσαρκίας σε παιδιά 6-11 ετών έχει υπερδιπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1960 . Οσον αφορά την Ελλάδα, δύο ή τρία στα 10 παιδιά είναι υπέρβαρα και παχύσαρκα (Georgiadis & Nassis. Eur J Clin Nutr 2007) ενώ παρατηρείται σημαντική αύξηση στα ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας τα τελευταία χρόνια (Mamalakis & Kafatos. Int J Obes 1996). Το αρμόδιο Συμβούλιο σχετικά με τη διατροφή και την υγεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχει επισημάνει με ψήφισμα, το 2002, τις ανησυχίες του για την αυξανόμενη συχνότητα παχυσαρκίας στην κοινότητα και καλεί τα κράτη-μέλη της να αναλάβουν δράση. Ο λόγος για τον οποίο όλοι οι επιστημονικοί και κοινωνικοί φορείς ανησυχούν για την αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας είναι ότι το παχύσαρκο παιδί έχει πολλές πιθανότητες να γίνει παχύσαρκος ενήλικος, γεγονός που θα χειροτερεύσει τους δείκτες υγείας και θα επιβαρύνει τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων. Παχυσαρκία ετών έξι... Οσον αφορά το ζήτημα της διατήρησης της παχυσαρκίας κατά την ενηλικίωση, οι επιστημονικές ενδείξεις ισχυροποιούν την άποψη ότι τα παραπανίσια κιλά στην ηλικία των έξι ετών μάλλον παραμένουν στο σώμα για πολλά χρόνια, στις περισσότερες τουλάχιστον περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, μελέτες δείχνουν ότι ένα παχύσαρκο εξάχρονο παιδί έχει πενταπλάσιο κίνδυνο να γίνει παχύσαρκος ενήλικος σε σχέση με έναν συνομήλικό του με φυσιολογικό βάρος. Από τις ηλικίες των 10-14 ετών και μετά, η πιθανότητα παχυσαρκίας στην ενηλικίωση για τα παχύσαρκα παιδιά και εφήβους αυξάνει περισσότερο. Αν, δε, ο/η παχύσαρκος/-η έφηβος/-η έχει έναν παχύσαρκο γονέα, η πιθανότητα να γίνει παχύσαρκος ενήλικος είναι 80% περίπου. Η παχυσαρκία στην παιδική και στην εφηβική ηλικία σχετίζεται με δυσμενείς επιδράσεις στον οργανισμό όπως αυξημένα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα, αυξημένη αρτηριακή πίεση, παθολογικό μεταβολισμό της γλυκόζης κ.ά. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που ευθύνονται για την παχυσαρκία. Ο υπερσιτισμός και ο υποσιτισμός της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη, η κατανάλωση υποκατάστατων μητρικού γάλακτος στη βρεφική ηλικία, η κατανάλωση λιπαρών τροφών, ορισμένα γονίδια και το ανθυγιεινό περιβάλλον είναι παράγοντες που ενδεχομένως συμβάλλουν στην υπέρμετρη αύξηση του βάρους του σώματος. Τηλεθέαση και αδράνεια Δεν πρέπει όμως να ξεχνούμε ότι η συσσώρευση του λίπους και συνεπώς η αύξηση του σωματικού βάρους οφείλεται κυρίως στην αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη η οποία δεν αντισταθμίζεται από την ενεργειακή δαπάνη. Πιο απλά, το κύριο πρόβλημα είναι ότι τα παιδιά τρώνε πολύ και κινούνται λίγο! Από μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες στην Αμερική φαίνεται ότι η πρόσληψη θερμίδων μειώνεται προοδευτικά τις τελευταίες δεκαετίες. Παρ' όλα αυτά η συχνότητα της παιδικής παχυσαρκίας αυξάνεται. Οι ειδικοί συμφωνούν ότι μάλλον έχει μειωθεί ο χρόνος της καθημερινής φυσικής δραστηριότητας στους νέους και το γεγονός αυτό ευθύνεται για την αύξηση του βάρους. Αλλες έρευνες δείχνουν ότι η αύξηση του σωματικού βάρους των παιδιών σχετίζεται με τον αυξημένο χρόνο τηλεθέασης. Η παρακολούθηση τηλεόρασης σχετίζεται με δύο τρόπους με την παιδική παχυσαρκία. Κατ' αρχήν τα παιδιά συνηθίζουν να καταναλώνουν τροφές και ροφήματα με πολλές θερμίδες όσο βλέπουν τηλεόραση (δηλαδή πατατάκια, αναψυκτικά κτλ.). Επιπλέον, η παρακολούθηση της τηλεόρασης μειώνει τον χρόνο των παιδιών για σωματική δραστηριότητα και παιχνίδι. Ο ύπνος είναι φάρμακο Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που κοιμούνται λίγες ώρες έχουν αυξημένη πιθανότητα για παχυσαρκία σε σχέση με τα παιδιά που κοιμούνται κανονικά. Παρόμοια ευρήματα υπάρχουν και στους ενηλίκους (Patel et al. Am J Epidem 2006). Οι ερευνητές εικάζουν ότι η έλλειψη ύπνου επηρεάζει τα επίπεδα δύο ορμονών που σχετίζονται με την όρεξη, της γρελίνης και της λεπτίνης. Λόγω των συγκεκριμένων ορμονικών μεταβολών, τα άτομα που κοιμούνται λίγο έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να πεινούν και να τρώνε περισσότερο σε σχέση με τα άλλα που απολαμβάνουν κανονικό ύπνο. Επιπλέον, τα άτομα που κοιμούνται λίγο τη νύχτα συνήθως είναι νωχελικά κατά τη διάρκεια της ημέρας και μάλλον περιορίζουν τη σωματική τους δραστηριότητα και συνεπώς την ενεργειακή τους δαπάνη. Οπως αντιλαμβάνεται κανείς η οικογένεια διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο ζήτημα της ρύθμισης του σωματικού βάρους στα παιδιά. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι ο κίνδυνος της παχυσαρκίας του παιδιού αυξάνεται όταν οι γονείς του έχουν ανθυγιεινό τρόπο ζωής με υψηλή πρόσ-ληψη θερμίδων και καθιστική ζωή. Επιπλέον, τα επιτυχημένα προγράμματα διαχείρισης σωματικού βάρους στοχεύουν στην τροποποίηση των καθημερινών συνηθειών των παιδιών αλλά και των γονέων τους. Φαίνεται λοιπόν ότι η παιδική παχυσαρκία δεν αφορά μόνο το παιδί αλλά όλη την οικογένεια. Η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, με περισσότερο παιχνίδι, άσκηση και καλύτερη διατροφή, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Ο κ. Γιώργος Π. Νάσσης είναι διδάκτωρ Εργοφυσιολογίας.