Η οδύσσεια της γονιμότητας

Καλείσαι για χρόνια να είσαι υπεύθυνη, να χρησιμοποιείς αντισύλληψη, να εμποδίζεις με κάθε τρόπο μια ενδεχόμενη εγκυμοσύνη, έως ότου μια μέρα - τατά! - οι ουρανοί ανοίγουν και είσαι πλέον και εσύ έτοιμη να συμπεριληφθείς μετά φανών και λαμπάδων στις τάξεις των γονέων. Τότε το σώμα σου θα απελευθερώσει επιτέλους τη μαγική του δύναμη για ζωή και πάνω στο γόνιμο έδαφος της μήτρας σου θα βλαστήσει ένα μωρό.

Τι γίνεται, όμως, αν αυτό δεν συμβεί; Πρέπει, βάσει ενός σατανικού μοντέρνου σχεδίου ευγονικής, κάποιος να σε σπρώξει στον Καιάδα;

Η Μπελ Μπογκς αντλεί από τη δική της εμπειρία για να μιλήσει ανοιχτά για τα τόσο ταμπού - και άβολα - ακόμη θέματα υπογονιμότητας. Σήμερα, ένα στα οκτώ ζευγάρια αντιμετωπίζουν προβλήματα στο να συλλάβουν φυσικά (ανάμεσά τους και η Μπογκς με τον σύζυγό της).

Εξιστορώντας τη δική της οδύσσεια στα δαιδαλώδη μονοπάτια της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής - με τις εμβρυομεταφορές και την οικονομική αφαίμαξη, με τις ομάδες υποστήριξης και τις κρίσεις ζήλιας για εκείνες που τα έχουν «καταφέρει» -, καταθέτει το αφανές αφήγημα των κατ' ανάγκην childless (άτεκνων) γυναικών. Ή έστω εκείνων που, όπως η ίδια, μόχθησαν πολύ και πολλαπλώς για να τα καταφέρουν (απέκτησε τελικώς μία κόρη).

Στο βιβλίο της η Μπογκς µιλάει για όλα αυτά που η κουλτούρα του «keep going» («συνέχισε να προσπαθείς») και της ναρκισσιστικής μητρότητας (με τα μεταξωτά σλινγκ και τον θηλασμό μέχρις εσχάτων) κρύβει επιμελώς. Δεν θα παραλείψει π.χ. να μιλήσει εκτενώς για το ψυχικό κόστος της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που βίωσε πολλάκις και η ίδια.

Πρόκειται για ένα συναισθηματικό «τρενάκι του τρόμου»: από την ελπίδα στην προσμονή, ύστερα στο στρες και την αγωνία και τέλος στην κατάθλιψη και στον θυμό. Πολλές γυναίκες δεν μιλούν σχεδόν ποτέ γι' αυτό. Και στην Ελλάδα, όσο και αν αρκετά κέντρα εξωσωματικής έχουν πλέον ενσωματώσει στη ρουτίνα τους τον ψυχολόγο, τα περισσότερα προωθούν μια «ποδοσφαιρική» νοοτροπία («τα ωάρια ήταν πολύ καλά, την επόμενη φορά σίγουρα θα το πετύχουμε» κ.ο.κ.) που δεν αφήνει χώρο για δάκρυα και «ηττοπάθειες». Το αποτέλεσμα είναι ένας ψυχικός κυκεώνας που μένει τις περισσότερες φορές βουβός και αθέατος.

Η Μπογκς «κλέβει» από μια ψυχοθεραπεύτρια ειδικευμένη στην επιθυμία για αναπαραγωγή και το αναπαραγωγικό τραύμα (reproductive longing and trauma) τον όρο «disenfranchised grief» (σε ελεύθερη απόδοση, το «πένθος της αποστέρησης»).

Οπως σημειώνει, «είναι το πένθος για μια απώλεια που δεν μπορεί να αναγνωριστεί ανοιχτά, δεν μπορεί να βιωθεί δημόσια ή να υποστηριχθεί κοινωνικά. Και η γονιμότητα ανήκει απόλυτα σε αυτή την κατηγορία γιατί είναι στ' αλήθεια κάτι για το οποίο δεν νιώθεις άνετα να μιλήσεις. Γιατί είναι πραγματικά σαν να βιώνεις μια απώλεια όταν προσπαθείς για κάτι και δεν συμβαίνει».

Στο «Αrt of Waiting» υπογραµµίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η συνήθης, αφελής προτροπή «Γιατί απλά δεν υιοθετείς;» είναι πρώτη στη λίστα με αυτά που δεν πρέπει να πεις σε ένα ζευγάρι με προβλήματα γονιμότητας.

«Την έχουμε ακούσει, την έχουμε διαβάσει και πιθανότατα την έχουμε και μόνοι μας σκεφτεί» καταθέτει η Μπογκς προσθέτοντας ότι είναι μια επιλογή που «περιλαμβάνει τον πόνο και την απώλεια τουλάχιστον για έναν, συχνά δε για όλους τους εμπλεκόμενους. Με αυτό δεν θέλω να πω ότι δεν είναι για πολλούς ένας όμορφος τρόπος να χτίσεις μια οικογένεια. Σίγουρα, όμως, δεν είναι μια απλή λύση...».

Το βιβλίο της Μπογκς είναι μια μικρή βίβλος για το μεγάλο φάσμα της υπογονιμότητας. Ερχεται να θυμίσει ότι δίπλα σε κάθε εύχαρι μαμά που σέρνει ένα καρότσι Stokke υπάρχει μια γυναίκα που μοχθεί να γίνει μητέρα. Και που - δεν είναι ταμπού - ίσως να μην τα καταφέρει ποτέ.

Πηγή: vima.gr
Συντάκτης: Παπαδημητρίου Λένα