Εκτέλεση της Αναζήτησης

Ερευνητική ομάδα του Άλφα Ινστιτούτου Βιοϊατρικών Επιστημών (ΑΙΒΕ, www.aibs.gr) στην Αθήνα μελέτησε την ασφάλεια του εμβολίου της γρίπης σε έγκυες. Ειδικότερα, εξετάστηκε η επίδραση του εμβολίου στη φυσιολογική ανάπτυξη του κυοφορούμενου εμβρύου σε γυναίκες που έκαναν το αδρανοποιημένο εμβόλιο της γρίπης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε σύγκριση με εγκύους που δεν εμβολιάστηκαν. Η ανάλυση βασίστηκε σε δεδομένα συγκριτικών, προοπτικών και αναδρομικών, περιγραφικών μελετών που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά Γυναικολογίας, Λοιμωξιολογίας και Παθολογίας μεγάλης απήχησης στη βιβλιογραφία. Οι γυναίκες που είχαν συμπεριληφθεί στις μελέτες αυτές εμβολιάστηκαν κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε τριμήνου της εγκυμοσύνης. Οι συγγραφείς, με κύριο ερευνητή τον Καθηγητή Παθολογίας - Λοιμωξιολογίας κ. Ματθαίο Φαλάγγα, και συνεργάτες τους ιατρούς κ. Κωνσταντίνο Πολύζο, κ. Αθανάσιο Κωνσταντέλια και κ. Χρυσάνθη Πίτσα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το εμβόλιο της γρίπης στην εγκυμοσύνη δεν είναι επικίνδυνο για την πρόκληση συγγενών ανωμαλιών στο αναπτυσσόμενο έμβρυο. Το εύρημα αυτό επιβεβαιώθηκε και σε υπο-αναλύσεις που περιλάμβαναν μόνο έγκυες γυναίκες που εμβολιάστηκαν στο πρώτο τρίμηνο, περίοδο κρίσιμη για την ανάπτυξη των οργάνων του σώματος. Πρέπει να τονιστεί ότι οι αλλαγές που επέρχονται κατά την εγκυμοσύνη στο ανοσοποιητικό, αναπνευστικό και καρδιαγγειακό σύστημα καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτες τις έγκυες γυναίκες στον ιό της γρίπης. Μελέτες έχουν δείξει ότι η γρίπη αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εισαγωγής στο νοσοκομείο για την έγκυο (σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό) καθώς και την πρόκληση επιπλοκών στο έμβρυο (πρόωρος τοκετός, μειωμένο βάρος γέννησης, αποβολή). Λόγω των επιπλοκών της γρίπης κατά την κύηση, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έθεσε τις εγκύους ως ομάδα υψίστης προτεραιότητας των προγραμμάτων εμβολιασμού κατά της γρίπης. Επίσης, το κέντρο ελέγχου και πρόληψης νοσημάτων των ΗΠΑ από το 2004 ενθαρρύνει τις έγκυες γυναίκες να εμβολιάζονται με το αδρανοποιημένο εμβόλιο της εποχικής γρίπης ανεξαρτήτου σταδίου κύησης. Ο εμβολιασμός παρέχει αποτελεσματική προστασία στην έγκυο ενάντια στη γρίπη και ενδέχεται μάλιστα να προστατεύσει μερικώς και το βρέφος κατά τους πρώτους μήνες ζωής μέσω των μητρικών αντισωμάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι προηγούμενες αναλύσεις έδειξαν ότι το αντιγριπικό εμβόλιο στην κύηση δεν αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού, μειωμένου βάρους γέννησης ή αποβολής, ενώ η νέα μελέτη έρχεται να ενισχύσει την ασφάλεια του εμβολίου όσον αφορά τη σωματική διάπλαση του αναπτυσσόμενου εμβρύου. Ιδιαίτερα σημαντικός καθίσταται, λοιπόν, ο ρόλος του θεράποντα ιατρού-γυναικολόγου, ο οποίος οφείλει να ενημερώσει την έγκυο για τις επιπλοκές της γρίπης και την ασφάλεια του εμβολίου και να συστήσει αντιγριπικό εμβολιασμό εξατομικεύοντας πάντα την κάθε περίπτωση. Το σχετικό άρθρο δημοσιεύτηκε στο έγκριτο διεθνές περιοδικό Obstetrics & Gynecology.

Το παιδί αρνείται πεισματικά να πάει στον γιατρό, τσιρίζει και κλαίει μπροστά στη θέα της βελόνας. Δυστυχώς όμως τα εμβόλια είναι απαραίτητα και δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε; Πως μπορούμε να κάνουμε αυτή την επίσκεψη λίγο πιο ευχάριστη και ανώδυνη; 1. Προσπαθήστε να του μιλήσετε με ειλικρίνεια, να περιγράψετε αυτό που θα αντιμετωπίσει και να το προετοιμάσετε κατάλληλα. Μιλήστε του για το εμβόλιο, για το λόγο που πρέπει να το κάνει και πείτε του ότι μετά το τσίμπημα θα γίνει πιο δυνατό και δεν θα αρρωσταίνει. 2. Δώστε του παραδείγματα με άλλα παιδάκια. Ότι πχ. ο Γιώργος χθες έκανε εμβόλιο, δεν πόνεσε, ήταν γενναίος και τώρα πιο δυνατός! 3. Κάντε την αναπαράσταση με παιχνίδι. Γίνεται ο γιατρός και εκείνο ο μικρός επισκέπτης που έρχεται σε εσάς να του κάνετε το εμβόλιο. 4. Όταν πάτε στον παιδίατρο πάρτε μαζί σας και το αγαπημένο του παιχνίδι για να ασχοληθεί. 5. Αν είναι μωράκι μπορείτε ταυτόχρονα να το θηλάσετε! 6. Αν έχει συνηθίσει την πιπίλα του υπάρχει ένα κόλπο με τη ζάχαρη. Μπορείτε να βουτήξετε την πιπίλα του σε λίγη ζάχαρη και να του τη δώσετε πριν το εμβόλιο. Η ζάχαρη έχει αναλγητικές ιδιότητες και κάνει τον πόνο πιο γλυκό. 7. Υπάρχει δυνατότητα να τοποθετήσει ο παιδίατρος ένα τοπικό αναισθητικό στην περιοχή πριν τον εμβολιασμό. Έτσι δεν θα αντιληφθεί καθόλου τον πόνο και το μικρό τσίμπημα. 8. Όταν θα πλησιάζει η βελόνα κάντε αυτή τη στιγμή όσο γίνεται πιο ευχάριστη. Αποσπάστε του την προσοχή με μια ευχάριστη συζήτηση ή ένα τραγουδάκι και ενθαρρύνετε το. 9. Όταν τα καταφέρει πάρτε το μια τεράστια αγκαλιά, θαυμάστε το για το θάρρος του και πείτε του ένα μεγάλο "μπράβο". 10. Μην ξεχάσετε να ευχαριστήσετε τον παιδίατρο μπροστά στο παιδί για το καλό που του έκανε!

Το νέο εμβόλιο θα προστατεύει από εννέα υπότυπους του ιού και θα προσφέρει μεγαλύτερη κάλυψη από τα εμβόλια που κυκλοφορούν σήμερα. Μέχρι να κυκλοφορήσει το νέο εμβόλιο, στην Ελλάδα τα κορίτσια και για πρώτη φορά και οι ομοφυλόφιλοι άντρες ηλικίας μέχρι 26 ετών έχουν τη δυνατότητα να εμβολιάζονται δωρεάν με τα υπάρχοντα εμβόλια. Να σημειωθεί ότι ο ιός HPV εκτός από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ενοχοποιείται για το 80-85% των περιστατικών καρκίνου του πρωκτού και το 45% του καρκίνου του πέους. Στην Ελλάδα, με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών του 2015, αυξάνεται η εμβολιαστική κάλυψη κατά του ιού HPV. Με βάση το νέο Εθνικό Πρόγραμμα, που ισχύει από τις 22 Ιανουαρίου ο εμβολιασμός συστήνεται σε ακόμα μικρότερη ηλικία στους έφηβους, που είναι τα 11 έτη. Από τα 11 έως τα 15 έτη το εμβόλιο θα γίνεται σε δύο δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών. Για τις ηλικίες μετά τα 15 έτη χορηγούνται τρεις δόσεις του εμβολίου. Το εμβόλιο μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2016 θα χορηγείται στις γυναίκες 18-26 ετών δωρεάν, επομένως θα πρέπει να εμβολιαστούν όλες οι γυναίκες που θέλουν να κάνουν χρήση της δωρεάν χορήγησής του. Μετά το 2016 το εμβόλιο θα χορηγείται δωρεάν μόνο στις ηλικίες 11 με 18. «Μέχρι σήμερα ο εμβολιασμός κατά του ιού HPV αφορούσε μόνο τα κορίτσια, ενώ για πρώτη φορά το εμβόλιο αποζημιώνεται δωρεάν και στους ομοφυλόφιλους άνδρες κάτω των 26 ετών. Αυτή η ένταξη δείχνει την μελλοντική πρόθεση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών να συμπεριλάβει και τα αγόρια στο Εθνικό Πρόγραμμα, αφού ο ιός ΗPV και οι επιπτώσεις του δεν αφορούν μόνο τον γυναικείο πληθυσμό, αλλά και τον αντρικό, καθώς νοσήματα σχετιζόμενα με τον HPV εμφανίζονται και στους άνδρες π.χ. γεννητικά κονδυλώματα, καρκίνος πέους, καρκίνος πρωκτού, αλλά και ορισμένες μορφές του καρκίνου του στοματοφάρυγγα, της στοματικής κοιλότητας και λάρυγγα, που έχουν υπερδιπλάσια συχνότητα στους άνδρες», επισήμανε ο καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας στο ΑΠΘ, Θεόδωρος Αγοραστός, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, με αφορμή το 2ο HPV Σεμινάριο που θα πραγματοποιηθεί στις 31 Ιανουαρίου στη Θεσσαλονίκη. Πρόληψη με HPV DNA test Σύμφωνα με μεγάλες διεθνείς μελέτες αλλά και όπως προκύπτει από τη μοναδική πολυκεντρική ελληνική μελέτη το HPV DNA test υπερέχει έναντι του τεστ Παπανικολάου, ως μεθόδου πληθυσμιακού ελέγχου για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Όπως ανέφερε ο κ Αγοραστός η ελληνική μελέτη έδειξε ότι η ευαισθησία του τεστ Παπανικολάου για την αναγνώριση των προκαρκινικών αλλοιώσεων στο τράχηλο μήτρας είναι 53% (όσο περίπου και στις διεθνείς μελέτες), ενώ η αντίστοιχη ευαισθησία του HPV DNA test είναι 100% (επίσης ανάλογη ή ελαφρώς υψηλότερη αυτής των διεθνών μελετών). Παράλληλα, φάνηκε ότι με την εφαρμοζόμενη αυτή μέθοδο η ταυτόχρονη ανίχνευση των πλέον επικίνδυνων τύπων 16 και 18 του ιού μπορεί να υποκαταστήσει σε αξιοπιστία την κυτταρολογία στις περιπτώσεις που είναι αναγκαία η αναγνώριση των γυναικών με προκαρκινική αλλοίωση μεταξύ αυτών που είναι απλώς θετικές σε ογκογόνους τύπους του ιού. Η μελέτη διενεργήθηκε κατά τα τελευταία 3 χρόνια σε Πανεπιστημιακές Κλινικές και Εργαστήρια της Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Λάρισας και Αλεξανδρούπολης, Κλινικές και Εργαστήρια του Ε.Σ.Υ. και Κέντρο Οικογενειακού Προγραμματισμού της Θεσσαλονίκης από το 2012 έως το 2014 και αφορούσε περί τις 4.000 γυναίκες, «Σύμφωνα με τις μεγάλες διεθνείς μελέτες ένα αρνητικό HPV DNA test προσφέρει διπλάσια περίπου εξασφάλιση στην γυναίκα, δεν υπάρχει στον τράχηλό της προκαρκινική αλλοίωση και μάλιστα για διπλάσιο χρονικό διάστημα σε σύγκριση με το τεστ Παπανικολάου. Παράλληλα πιστοποιήθηκε ότι η αναγνώριση γυναικών με προκαρκινικές αλλοιώσεις ή διηθητικό καρκίνο τραχήλου μήτρας με εφαρμογή του HPV DNA test γίνεται περίπου 2-3 χρόνια νωρίτερα απ’ ό,τι αν εφαρμοσθεί για τον ίδιο λόγο το τεστ Παπανικολάου. Όλα τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν την βάση επί της οποίας στηριζόμενες ανάλογες διεθνείς στατιστικές και οικονομικές μελέτες απέδειξαν τη σαφή βελτίωση της σχέσης κόστους-οφέλους υπέρ της εφαρμογής του HPV DNA test, αντί του επί 60 περίπου χρόνια εφαρμοζόμενου τεστ Παπανικολάου. Για τους λόγους αυτούς, επίκειται η αλλαγή του μοντέλου δευτερογενούς πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου διεθνώς, μετά δε από πολύ πρόσφατες δημοσιεύσεις των συμπερασμάτων όλων των συναφών Επιστημονικών Εταιρειών και Σωμάτων στις ΗΠΑ, επίκειται και εκεί η αλλαγή του από τριετίας εφαρμοζόμενου «διπλού τεστ» (Pap test + HPV DNA test) υπέρ της εφαρμογής μόνο του δεύτερου» ανέφερε ο κύριος Αγοραστός και κατέληξε. Η εναλλακτική λύση της διενέργειας του HPV DNA test μέσω λήψης του κυτταρικού υλικού από τον κόλπο και τράχηλο από την ίδια τη γυναίκα (αυτολήψη – self sampling) κερδίζει διαρκώς έδαφος διεθνώς. Στόχος είναι τόσο οι γυναίκες, που παρ’ όλο που ζουν σε προηγμένα κράτη δεν υποβάλλονται τακτικά σε προληπτικό έλεγχο, όσο και οι γυναίκες που ζουν σε αναπτυσσόμενα ή υπανάπτυκτα κράτη, όπου δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ένα οργανωμένο σύστημα προληπτικού ελέγχου. Η έναρξη εφαρμογής στο πλαίσιο πιλοτικών προγραμμάτων του HPV DNA testing μέσω self-sampling στην Ελλάδα – στην οποία το ποσοστό τακτικής διενέργειας τεστ Παπανικολάου δεν υπερβαίνει το 30% – δείχνει μέχρι στιγμής την πολύ μεγάλη αποδοχή της μεθόδου από πλευράς των γυναικών, την σαφή προτίμηση αυτής της μεθόδου σε σύγκριση με τις μεθόδους που απαιτούν την προσέλευση σε Ιατρεία, Κέντρα Υγείας ή Νοσοκομεία. enikos.gr

Η χορήγηση του εμβολίου για τις ηλικίες 12-15, αναμένεται να ξεκινήσει στα μέσα Σεπτεμβρίου ενώ για τις ηλικίες από 16 έως 26 θα υπάρξει σχετική ενημέρωση των ασφαλισμένων. Οι ασφαλισμένες, οι οποίες επιθυμούν να εμβολιαστούν, από σήμερα μέχρι και τα μέσα Σεπτεμβρίου, θα πρέπει να επισκεφθούν τις Μονάδες Υγείας του ΙΚΑ για συνταγογράφηση του εμβολίου από γιατρό του Ιδρύματος. Παράλληλα το ΙΚΑ, ανέθεσε σε Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Ιατρών του Ιδρύματος, την εξέταση της επιστημονικής και επιδημιολογικής πλευράς της χορήγησης του εμβολίου ώστε να διευκολύνονται οι ασφαλισμένοι και να διασφαλίζεται η δημόσια υγεία. Σημειώνεται ότι η ένταξη του εμβολίου, από τις διάφορες χώρες, γίνεται σταδιακά και με προσοχή, ενώ υπάρχουν χώρες που δεν το χορηγούν. Με βάση τις εκτιμήσεις, το κόστος χορήγησης του συγκεκριμένου εμβολίου για τις ηλικίες από 12 έως 15 ετών ξεπερνά τα 100 εκατ. Ευρώ. Το εμβόλιο δεν θεραπεύει μια άμεση και επείγουσα ανάγκη, αλλά λειτουργεί προληπτικά έναντι πιθανής μελλοντικής εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ανησυχία προκαλούν πάντως μαρτυρίες στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τις οποίες, το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου, ενδέχεται να προκαλεί παρενέργειες, όπως ζάλη, ναυτία και παράλυση των άκρων, συμπτώματα που φέρονται να παρουσίασαν νεαρές γυναίκες μετά τον εμβολιασμό.