Πρόκειται για μια ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη, που συνδέεται με την οικονομική κρίση και την επέκταση των φαινομένων φτώχειας. «Σήμερα, στις δυτικές κοινωνίες η φτώχεια δεν οδηγεί κυρίως στον υποσιτισμό ή στην πείνα, αλλά στο κακής ποιότητας φαγητό, που χορταίνει φθηνά, αλλά οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους και τελικά στην παχυσαρκία», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Ευθύμιος Καπάνταης, γενικός γραμματέας της ΕΙΕΠ.
Η πιο πρόσφατη πανελλήνια μελέτη προσδιορισμού του ποσοστού παχυσαρκίας σε παιδιά 8 και 10 ετών πραγματοποιήθηκε από την ΕΙΕΠ και το Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης το 2012. Το δείγμα ήταν μεγάλο (5.679 παιδιά σε 150 δημοτικά σχολεία από όλη τη χώρα) και οι προδιαγραφές ορισμένες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικά: βάρος πάνω από το φυσιολογικό είχαν το 36,03% των μαθητών και το 37,35% των μαθητριών της Β΄ Δημοτικού, όπως και το 43,92% των μαθητών και το 40,83% των μαθητριών της Δ΄ Δημοτικού.
Παχύσαρκα βρέθηκαν το 14,18% των αγοριών και το 13,09% των κοριτσιών στη Β΄ Δημοτικού, καθώς και το 14,04% των αγοριών και το 12,87% των κοριτσιών στην Δ΄ Δημοτικού. Συγκρίνοντας τα ευρήματα αυτά με αντίστοιχη έρευνα του 2003 (αφορούσε παιδιά ηλικίας 6-12 ετών) προκύπτει ότι το ποσοστό της παχυσαρκίας στα αγόρια έχει διευρυνθεί από το 9% το 2003 στο 14% το 2012 και στα κορίτσια από το 6% στο 13%. Αντίστοιχα, πάνω από φυσιολογικό βάρος βρίσκονταν το 44% των αγοριών (έναντι του 31% το 2003) και το 41% των κοριτσιών (από 27% το 2003).
Η τάση αύξησης της παιδικής παχυσαρκίας αποτελεί μια έκφραση της γενικότερης στροφής προς την κακή διατροφή, λόγω και της οικονομικής κρίσης, σύμφωνα με την Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας. «Ο κόσμος προσπαθεί να τραφεί όσο το δυνατόν πιο οικονομικά.
Αγοράζει ένα σάντουιτς το μεσημέρι και ένα σουβλάκι το βράδυ, μπουκώνεται και με τηγανητές πατάτες από ταχυφαγεία και χορταίνει την πείνα του. Με δύο ευρώ που έχει μία πίτα με γύρο μπορεί να περάσει το βράδυ. Πρόκειται για τροφές με πολλές θερμίδες (ενέργεια) αλλά ταυτόχρονα μη υγιεινές, πολύ λιπαρές και παχυντικές», λέει στην «Κ» ο κ. Καπάνταης. «Εχω βαρεθεί να τρώω σουβλάκια και σάντουιτς», σημειώνει προς επίρρωσιν ο Αποστόλης, νέος εργαζόμενος σε μεγάλη εμπορική αλυσίδα, που προσπαθεί να ζήσει μόνος του με μισθό 480 ευρώ.
«Δεν είναι τυχαίο πως έχουν γεμίσει οι γειτονιές με σουβλατζίδικα και με καταστήματα που πωλούν αρτοσκευάσματα και γλυκίσματα», τονίζει ο κ. Καπάνταης. «Αλλά και στο σπίτι, όλο και περισσότερες οικογένειες διατρέφονται με τροφές πλούσιες σε θερμίδες αλλά φτηνές, όπως μακαρόνια, ρύζι, πατάτες.
Ομως 100 γραμμάρια μακαρόνια ή ρύζι δίνουν 400 θερμίδες, ενώ 100 γραμμάρια φασολάκια, που είναι πλούσια σε ιχνοστοιχεία μόνο 22 θερμίδες. Δυστυχώς, τα φρέσκα λαχανικά, τα ψάρια, τα φρούτα είναι πολύ πιο ακριβά. Βεβαίως υπάρχουν κι επιλογές που είναι οικονομικές και καλύπτουν τις ανάγκες διατροφής: με μισό κιλό φακές, που κοστίζουν μόνο 70 λεπτά, μπορεί να τραφεί μια οικογένεια μεσημέρι και βράδυ», συμπληρώνει.
Η σχέση φτώχειας - παχυσαρκίας είναι πλέον επιστημονικά τεκμηριωμένη. Για πρώτη φορά καταγράφηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Το 2005 διατυπώθηκε για πρώτη φορά «το παράδοξο της πείνας με παχυσαρκία», θεμελιωμένο κυρίως στα ευρήματα από φτωχές συνοικίες των αμερικανικών μεγαλουπόλεων.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει προχωρήσει σε σχετική έκδοση με τίτλο «Παχυσαρκία και φτώχεια, μια νέα πρόκληση για τη Δημόσια Υγεία». Το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ έχει αντικαταστήσει τον όρο πείνα με την έκφραση «μη προσβασιμότητα σε υγιεινό φαγητό».
Η παχυσαρκία αποτελεί υγειονομική βόμβα που θα «σκάσει» στο μέλλον, χωρίς να υπάρχει για την ώρα σοβαρό σχέδιο αντιμετώπισης, ούτε καν ενημέρωσης.
Μείωση άθλησης, άγχος και βουλιμικές συμπεριφορές
Η παχυσαρκία δεν οφείλεται μόνο στην κακή διατροφή. «Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με την ελλιπή άσκηση των παιδιών. Η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει πολλές οικογένειες στην μη ανανέωση της εγγραφής των παιδιών τους σε αθλητικούς συλλόγους. Συνολικά έχει πέσει η κινητικότητα οικογενειών και παιδιών, λόγω έλλειψης χρημάτων αλλά και κακής διάθεσης. Δεν βγαίνουν έξω, κυριαρχεί η φτηνή διασκέδαση με τηλεόραση στο σπίτι, συνοδεία παχυντικών τροφών», τονίζει στην «Κ» ο κ. Ευθ. Καπάνταης. «Μην ξεχνάτε ότι 100 γραμμάρια τσιπς περιέχουν 550 θερμίδες».
Υποβαθμισμένες είναι η φυσική άσκηση και η γυμναστική των παιδιών στο σχολείο. Στην έρευνα της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας το 2012, τα 2/3 των σχολείων είχαν λιγότερες από δύο ώρες γυμναστικής την εβδομάδα, ενώ μόλις στο 25% των σχολείων υπήρχε άσκηση άνω των τριών ωρών την εβδομάδα.
Σημαντικό επιβαρυντικό παράγοντα αποτελεί η διάδοση ψυχολογικών προβλημάτων. Η κακή διάθεση οδηγεί σε βουλιμικές συμπεριφορές, ενώ το άγχος για το αύριο μετατρέπεται σε υπερβολική κατανάλωση τροφής σήμερα. Μια άλλη παράμετρος είναι η αναζήτηση «ερεθιστικών τροφών», όπως σοκολάτες και γλυκά, για να φτιάξει η διάθεση.
Οι συνέπειες της παχυσαρκίας στην υγεία εκφράζονται άμεσα: Αύξηση αρτηριακής πίεσης, δυσλιπιδαιμία (διαταραχές στη χοληστερίνη, στα τριγλυκερίδια), ινσουλινοαντίσταση, ψυχολογικές διαταραχές, αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης άσθματος ή επιδείνωσης προϋπάρχοντος άσθματος. Κι ακόμα χειρότερα: το 40% των παχύσαρκων παιδιών και το 70% των εφήβων μετατρέπονται μεγαλώνοντας σε παχύσαρκους ενήλικες.
ΠΗΓΗ:Καθημερινή
Recommended Comments
Δεν υπάρχει κάποιο σχόλιο