Επαναστατική ανακάλυψη για την καταπολέμηση του καρκίνου του μαστού

"Η ανακάλυψη ανήκει στον συμπατριώτη μας Δρ Χρήστο Σωτηρίου, (PhD Director Functional Genomics & Translational Research Unit, Jules Bordet Institute, Brussels, Belgium), και αφορά τις γυναίκες με πρώιμο καρκίνο του μαστού, αν δηλαδή θα πρέπει να υποβάλλονται σε προφυλακτική χημειοθεραπεία η όχι μετά την χειρουργική επέμβαση", τόνισε ο Γιάννης Βαρθαλίτης, Ογκολόγος-Παθολόγος, Διευθυντής της Ογκολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων "Άγιος Γεώργιος", με αφορμή το 3ο Πανελλήνιο Forum Ογκολογίας με τίτλο "Δημιουργικός Διάλογος με την Ελλάδα της Διασποράς", το οποίο θα πραγματοποιηθεί στα Χανιά 4 με 6 Ιουλίου.

Σύμφωνα λοιπόν με την ανακάλυψη του κ. Σωτηρίου, συνέχισε ο κ Βαρθαλίτης, εκατομμύρια γυναίκες με καρκίνο του μαστού -χαμηλού κινδύνου- μπορούν να αποφύγουν την τραυματική εμπειρία της χορήγησης χημειοθεραπείας".

Αυτό μπορεί να γίνει καθώς ο κ Σωτηρίου και οι συνεργάτες του κατάφεραν, μετά από μακροχρόνια έρευνα, να αποκωδικοποιήσουν τη γονιδιακή έκφραση του όγκου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη αρκετών 'panels υπογραφών' πολυ-γονιδιακής έκφρασης, τα οποία υπόσχονται ότι μπορούν να ξεχωρίσουν τις γυναίκες με καρκίνο μαστού που θα αναπτύξουν μεταστατική νόσο, εάν αυτές δεν πάρουν προφυλακτική χημειοθεραπεία.

Η προβλεπτική και προγνωστική αξία του profil της γονιδιακής έκφρασης στην κλινική πράξη δοκιμάζεται, ήδη, σε δύο μεγάλες κλινικές μελέτες (TAILORx και MINDACT).

Αυτές οι μελέτες πρόκειται σύντομα ν’ αποδείξουν την προγνωστική σημασία της γονιδιακής έκφρασης και σύντομα θα μας επιτρέψουν να γνωρίζουμε με ποσοστά τον κίνδυνο της κάθε ασθενούς, ώστε να μπορέσουμε να εξατομικεύσουμε την θεραπευτική απόφαση.

Όπως πιστεύουν οι επιστήμονες μεγάλη βοήθεια σ’ αυτή την κατεύθυνση παρέχει η τεχνολογία των μικροσυστοιχειών, η οποία επιτρέπει την ταυτόχρονη διερεύνηση της έκφρασης χιλιάδων γονιδίων. Επιπλέον των ανωτέρω, το γενετικό προφίλ των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων και των μικρομεταστάσεων θα βοηθήσουν επιπλέον στην περαιτέρω γνώση της βιολογίας του καρκίνου και θα μας επιτρέψει να εξατομικεύσουμε τη θεραπεία βασισμένοι σε λειτουργικούς χάρτες των βιολογικών μηχανισμών του καρκίνου.

Ήδη ο Δρ Χρήστος Σωτηρίου, ανακάλυψε και πέρασε στο ερευνητικό πεδίο και την κλινική πράξη, ομάδα γονιδίων που προσδιορίζουν τον κίνδυνο για υποτροπή, σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού, γεγονός που ήδη μας επιτρέπει να μπορούμε να επιλέξουμε ποιες γυναίκες θα χρειασθούν χημειοθεραπεία μετά την ογκεκτομή και ποιες θα πάρουν μόνο χάπια ορμονοθεραπείας.

Στο 3ο Πανελλήνιο Forum Ογκολογίας, το οποίο οργανώνεται τα τελευταία χρόνια, θα συμμετέχουν επιφανείς Έλληνες επιστήμονες της διασποράς και θα παρουσιάσουν για πρώτη φορά στη χώρα μας το ερευνητικό τους έργο στο ευρύτερο πεδίο των νεοπλασματικών νοσημάτων. Το Forum διοργανώνεται από την Ογκολογική Κλινική του Νοσοκομείου Χανίων, στο Μεγάλο Αρσενάλι (ενετικό λιμάνι των Χανίων), υπό την αιγίδα των Υπουργείων Εξωτερικών και Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Στόχος του Forum είναι η ευρεία συζήτηση της προόδου στο κλινικό και ακαδημαϊκό πεδίο δράσης, όπως επίσης και η συμμετοχή μας στην προσπάθεια ελέγχου του καρκίνου, η οποία επιτελείται σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο", τόνισε ο Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής Γιάννης Βαρθαλίτης.

Ταυτόχρονα, σκοπός της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου είναι να διατηρηθεί ανοιχτός ο δρόμος της γνώσης στους νέους γιατρούς και να τους δοθεί η ευκαιρία να δημιουργήσουν εκπαιδευτικές-ερευνητικές επαφές με τους Έλληνες επιστήμονες του εξωτερικού, έτσι ώστε μέσα από εποικοδομητικό δημιουργικό διάλογο να υπάρξει προσαρμογή στις ιλιγγιώδεις εξελίξεις του γνωστικού αντικειμένου της ογκολογίας.

Το 3ο Πανελλήνιο Forum Ογκολογίας διακρίνεται και για μία άλλη πτυχή, εκτός του καθαρά επιστημονικού προγράμματος. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο κ. Γιάννης Βαρθαλίτης "η κοινωνία των Χανίων εκφράζει καλλιτεχνικά τις δικές της ανησυχίες για τον καρκίνο. Όλοι μαζί, ασθενείς, συγγενείς, πολίτες, νοσηλευτές, γιατροί, δίνουμε τη μάχη με το χρόνο να κερδίσει η ζωή ενάντια στη νόσο.

Στο πλαίσιο αυτό, αφουγκραζόμενοι τα μηνύματα των καιρών, αναλάβαμε την πρωτοβουλία, σε συνεργασία με την μη-κερδοσκοπική οργάνωση 'Δημιουργικές Γέφυρες', να λειτουργήσει παράλληλα με το επιστημονικό πρόγραμμα μια θεατρική παράσταση, μια έκθεση φωτογραφίας και ζωγραφικής, με θέματα εμπνευσμένα από τη μάχη που δίνουμε κατά του καρκίνου".

Οι συμμετέχοντες επιστήμονες της διασποράς

Στο 3ο Πανελλήνιο Forum Ογκολογίας ενδεικτικά αναφέρουμε ότι θα συμμετέχουν οι:

• Dr Christopher J. Logothetis, (Prof./Director Genitourinary Dpt. MD Anderson Cancer Center, Houston USA). Θεραπεία καρκίνου του προστάτη με νέους συνδυασμούς αντινεοπλασματικών φαρμάκων και με προεγχειρητική γονιδιακή θεραπεία (p53 gene), τα οποία έχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα τόσο στην ανταπόκριση των ασθενών με προχωρημένη νόσο, όσο και στην ίαση των ασθενών με τοπική νόσο.
  
• Dr George Demetri, (Prof. Harvard Medical School Director, Director Center for Sarcoma and Bone Oncology, Dana-Farber Cancer Institute, Boston USA). Η επαναστατική του ανακάλυψη της θεραπείας των στρωματικών όγκων του γαστρεντερικού (gastrointestinal stromal tumor -GIST) με αναστολείς της τυροσινικής κινάσης (tyrosine kinase inhibitors), άλλαξε συνολικά την αντίληψή μας για τις δυνατότητες στοχευμένης θεραπείας των κακοήθων νεοπλασμάτων. Τώρα πλέον αυτοί οι ασθενείς, που παλαιότερα δεν ανταποκρινόντουσαν σε πολύπλοκες ενδοφλέβιες χημειοθεραπείες, με φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται σε χάπια, παρουσιάζουν θεαματικά καλά αποτελέσματα.
  
• Dr. Christos Sotiriou, (PhD Director Functional Genomics & Translational Research Unit, Jules Bordet Institute, Brussels, Belgium). Ανακάλυψε και πέρασε στο ερευνητικό πεδίο και την κλινική πράξη, ομάδα γονιδίων που προσδιορίζουν τον κίνδυνο για υποτροπή, σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού, γεγονός που έχει ήδη μας επιτρέπει να μπορούμε να επιλέξουμε ποιες γυναίκες θα χρειασθούν χημειοθεραπεία μετά την ογκεκτομή και ποιες θα πάρουν μόνο χάπια ορμονοθεραπείας.
  
• Dr. Pavlakis George, (Director National Cancer Institut, at Frederick, Human Retrovirus section, USA). Ηγείται της ερευνητικής ομάδας που, μέσω της μεταφοράς γονιδίων και της γονιδιακής θεραπείας, βρίσκεται σε πολύ κοντά στην παρασκευή εμβολίου για τον ιό HIV (AIDS).
  
• Dr. Canellos George, (Prof. of Medicine Harvard University, Dana-Farber Cancer Institute, Boston USA). Η συμβολή του στην καθιέρωση της ογκολογίας ως ειδικότητα της ιατρικής, η ανάδειξη της ποιοτικής ιατρικής ογκολογικής έρευνας και η καθιέρωση πρωτοπόρας θεραπείας των κακοήθων λεμφωμάτων, τον εντάσσουν στους πρωτοπόρους παγκόσμια ερευνητές.
  
• Dr Christopher J. Logothetis, (Prof./Director Genitourinary Dpt. MD Anderson Cancer Center, Houston USA). Διεθνώς αναγνωρισμένος για την έρευνά του στον καρκίνο του προστάτη, με νέους συνδυασμούς κυτταροτοξικών φαρμάκων και με προεγχειρητική γονιδιακή θεραπεία (p53 gene).