Οι τρεις φάσεις του τοκετού

1. Η περίοδος διαστολής

Από την στιγμή που θα αρχίσει να συσπάται η μήτρα, αρχίζει και η περίοδος διαστολής, δηλ. ο τράχηλος διαστέλλεται προοδευτικά έως ότου επιτρέψει το πέρασμα του παιδιού. Σε κάθε συστολή, ο τράχηλος ανοίγει λίγο-λίγο για να χαλαρώσει μετά εντελώς μέχρι να έρθει η επόμενη.

Προς το τέλος, οι συσπάσεις γίνονται πιο έντονες, πιο συχνές και είναι η πρώτη ουσιαστικά στιγμή που σας φαίνεται "βουνό". Η φάση αυτή διαρκεί από 30΄έως 2 ώρες, η κούρασή σας είναι μεγάλη και έχετε την αίσθηση ότι οι πόνοι δεν θα τελειώσουν ποτέ. Δεν πρέπει να αποθαρρυνθείτε, ενώ αντίθετα οι αναπνοές θα παίξουν σημαντικό ρόλο για να τα καταφέρετε.

Η ένταση του πόνου κατά τη φάση αυτή, είναι διαφορετική από γυναίκα σε γυναίκα και εξαρτάται από παράγοντες όπως, η θέση του παιδιού, το άγχος και οι φοβίες της εγκύου, την ψυχολογία της ή αντίθετα από την ικανότητά της να παραμένει χαλαρή και ήρεμη και να αντέχει στο πόνο.

2. Η περίοδος της εξώθησης

Όταν ο τράχηλος της μήτρας έχει φτάσει στη μέγιστη διαστολή (περίπου 10 εκ), στις συσπάσεις της μήτρας προστίθεται η ανάγκη για σπρώξιμο. Αρχίζει δηλ η περίοδος της εξώθησης, κατά την οποία η έγγυος αναλαμβάνει ενεργό ρόλο. Αν οι συσπάσεις είναι συχνές και δυνατές και αν οι ωθήσεις που κάνει η έγγυος είναι αποτελεσματικές, η φάση της εξώθησης διαρκεί κατά μέσο όρο 30΄-1 ώρα για τις γυναίκες που γεννούν πρώτη φορά και λιγότερο για αυτές που έχουν ξαναγεννήσει.

Στη φάση αυτή, ο γυναικολόγος και η μαία που είναι πάντα παρόντες, ελέγχουν και επιτηρούν ότι όλα κυλούν ομαλά και καθοδηγούν την έγκυο για το πως πρέπει να συμπεριφερθεί. Στο μεταξύ, το έμβρυο κατευθύνεται προς την έξοδο και αυτό το κάνει ψάχνοντας ενστικτωδώς τον καλύτερο τρόπο ώστε να εκμεταλλευτεί τις ωθήσεις της μητέρας και τον λίγο χώρο που έχει στη διάθεσή του. Προσαρμόζει έτσι την μικρότερη διάμετρο της κεφαλής του μέσα στην λεκάνη της μητέρας του, ώστε να περάσει ευκολότερα.

Το κεφάλι του παιδιού βγαίνει συνήθως με τον αυχένα προς τα πάνω. Η μαία βοηθά το υπόλοιπο σώμα να γλιστρήσει προς τα έξω γυρίζοντας το παιδί με τέτοιο τρόπο ώστε να βγει πρώτα ο ένας ώμος του, μετά ο άλλος και τέλος το υπόλοιπο σώμα. Από την στιγμή που το παιδί βγαίνει έξω , μερικά δευτερόλεπτα μετά αρχίζει να κλαίει , σημάδι ότι άρχισε να αναπνέει μόνο του παρόλο που είναι δεμένο ακόμη με την μητέρα του με τον ομφάλιο λώρο. Η μαία πιέζει το λώρο με δυο ειδικά τσιμπιδάκια για να σταματήσει το αίμα και τον κόβει με το ψαλίδι στο ενδιάμεσο σημείο. Κάποιες φορές, αυτό το κάνει και ο ίδιος ο πατέρας που είναι παρόν στον τοκετό.

Την ίδια στιγμή, η νοσοκόμα που έχει αναλάβει το νεογέννητο, απορροφά με ένα λαστιχένιο σωλήνα τα κατάλοιπα του αμνιακού υγρού από το στόμα και τη μυτούλα του. Το παιδί είναι τώρα εντελώς ανεξάρτητο, και απολαμβάνει τις πρώτες του φροντίδες που του παρέχονται, μέχρι να κουρνιάσει στη ζεστή αγκαλιά της μανούλας του...

3. Η περίοδος της υστεροτοκίας

Μετά 5-10 λεπτά από τη γέννηση, η μήτρα συσπάται ξανά για να αποβάλλει τον πλακούντα και τη μεμβράνη που σχημάτιζαν τον αμνιακό σάκο. Αυτή η φάση ονομάζεται υστεροτοκία. Μόλις αδειάσει η μήτρα , συσπάται αυτόματα και ο γιατρός προχωράει σε συρραφή που γίνεται με τοπική αναισθησία και δεν πονάει.

Στο τέλος, η περιοχή πλένεται, απολυμαίνεται και προστατεύεται με αποστειρωμένες γάζες. Στη συνέχεια, η λεχώνα μεταφέρεται από το κρεβάτι του τοκετού σε ένα κρεβάτι με ρόδες και μένει στην αίθουσα τοκετού για περίπου 2 ώρες υπό επιτήρηση για τυχόν μετέπειτα επιπλοκές.

Όλος ο οργανισμός της χαλαρώνει, εκτός από τη μήτρα που θα συνεχίσει να συσπάται κατά διαστήματα ώστε να αποφευχθούν αιμορραγίες.

Κατά την διάρκεια της παραμονής της εκεί, ελέγχονται ο σφυγμός, η αρτηριακή πίεση, η θερμοκρασία και οι αιματικές απώλειες. Εάν δεν υπάρχουν στο τέλος επιπλοκές, η λεχώνα μεταφέρεται στο δωμάτιό της όπου θα ξεκουραστεί.